Các stoic nổi tiếng trong lịch sử và văn hóa đại chúng

Chủ nghĩa khắc kỷ dường như đang trỗi dậy và dần trở nên phổ biến trong thời gian gần đây. Vì vậy, chúng tôi muốn tổng hợp một danh sách những người đã chấp nhận và tôn thờ triết lý này, đồng thời, lý giải tại sao nhiều người trong số họ quyết định trở thành một Stoic và tìm thấy từ chủ nghĩa này một công cụ để theo đuổi sự tự chủ, sự kiên trì và trí tuệ: những thứ được sử dụng để sống một cuộc đời tốt đẹp chứ không phải một thứ học thuật huyền bí nào đó. Trong khi các học giả coi chủ nghĩa khắc kỷ như một phương pháp luận cổ xưa ít quan tâm thì những người thực hành (the doers) trên thế giới lại cho rằng chính chủ nghĩa này đã tiếp thêm cho cuộc sống đầy thách thức của họ sức mạnh, khả năng chịu đựng và sức bền ở mức độ nhiều hơn thế.

Ngày nay, Chủ nghĩa khắc kỷ đã có được một lượng độc giả mới và đa dạng, từ ban huấn luyện của New England Patriots và Seattle Seahawks đến rapper LL Cool J, phát thanh viên Michele Tafoya, cũng như nhiều vận động viên chuyên nghiệp, CEO, nhà quản lý quỹ đầu cơ, nghệ sĩ, những nhà lãnh đạo, và cộng đồng nói chung.

Tuy nhiên đây không chỉ là một hiện tượng của thời hiện đại. Những bộ óc vĩ đại trong lịch sử như George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt, Ralph Waldo Emerson và nhiều người khác đã đọc, nghiên cứu, trích dẫn hay ngưỡng mộ Chủ nghĩa Khắc kỷ.

Điều này không có gì đáng ngạc nhiên. Bản thân những người theo trường phái Khắc kỷ cổ đại cũng không phải là những kẻ thất bại gì. Phải kể đến ba nhà Khắc kỷ nổi tiếng nhất thời cổ đại: Marcus Aurelius - một hoàng đế La Mã, Epictetus - một gã nô lệ đã đấu tranh thành công để trở thành một người thầy có tầm ảnh hưởng, là bạn của hoàng đế Hadrian, và cuối cùng, Seneca - một nhà soạn kịch và cố vấn chính trị nổi tiếng.

Dưới đây là danh sách đầy đủ, được chia nhỏ theo danh mục. Nếu biết ai đó mà chưa có trong danh sách này, bạn có thể góp ý với chúng mình dưới phần comment. Rất mong chờ những đóng góp từ các bạn!

Bill Clinton - Cựu tổng thống Hoa Kỳ đọc Meditations (Suy tưởng) của Marcus Aurelius mỗi năm.

Theodore Roosevelt - một trong những nhà lãnh đạo kiên cường nhất trong lịch sử, đã đưa Epictetus và Marcus Aurelius vào cuộc thám hiểm chết chóc của mình với River of Doubt.

George Washington - Tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ đã được truyền cảm hứng và ảnh hưởng bởi Chủ nghĩa Khắc kỷ.

Thomas Jefferson - Người khai quốc Hoa Kỳ đã đặt Seneca trên tủ đầu giường khi ông qua đời.

James Mattis - Thư ký hiện tại của Bộ Quốc phòng Hoa kỳ, đã mang bên mình Meditations của Marcus Aurelius trong lúc dàn quân.

Sam Sullivan - Cựu thị trưởng Vancouver cho rằng chủ nghĩa Khắc kỷ là nguồn cảm hứng để tham gia vào chính trị.

Ôn Gia Bảo - Cựu Thủ tướng Trung Quốc đã hơn 100 lần đọc Meditations của Marcus Aurelius.

James Stockdale - Đô đốc Stockdale đã ghi nhận chủ nghĩa Khắc kỷ - đặc biệt là Epictetus - vì đã cho ông sức mạnh và khả năng phục hồi cần thiết để chịu đựng thời gian làm tù binh tại Việt Nam.  

Cory Booker - Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ đến từ New Jersey là một fan hâm mộ của Marcus Aurelius.

Arnold Schwarzenegger - Cựu Mr. Olympia, Conan, Kẻ hủy diệt và Thống đốc bang California là một người hâm mộ triết lý Khắc kỷ .

Toussaint Louverture - Người lãnh đạo của Cách mạng Haiti đã nghiên cứu về Epictetus khi ông vùng lên chống lại quân đội của Napoleon.

Beatrice Webb - người sáng tạo ra khái niệm “thương lượng tập thể” (collective bargaining) đã gọi Meditations của Marcus Aurelius là  “cẩm nang của sự tận tâm”.

New England Patriots - Bill Belichick và New England Patriots đã giành được 5 giải Super Bowl trong 16 năm qua.

John Schneider - GM (Tổng quản lý) của đội Seattle Seahawks lần đầu tiên biết đến The Obstacle is the Way, một cuốn sách lấy cảm hứng từ Khắc kỷ và ngay lập tức trở thành một người hâm mộ trong lúc tham gia buổi tập luyện chuyên nghiệp của Marcus Mariota vào năm 2015.

Joe Maddon - John “Joe” Maddon là giám đốc của Chicago Cubs. Joe đã được đề cập trong bài báo trên tờ Sports Illustrated. Bài báo chỉ ra sự phổ biến của chủ nghĩa Khắc kỷ và The Obstacle Is the Way với các vận động viên chuyên nghiệp.

Nick Saban - huấn luyện viên bóng đá trưởng tại Đại học Alabama. Bạn có thể xem đoạn cắt trên ESPN với tiêu đề “Marcus Aurelius helps Nick Saban prep for Trojans”. Ngoài ra, tờ Ryan Holiday cũng có bài báo về cách Chủ nghĩa Khắc kỷ đã giúp cho các vận động viên ưu tú, một phần được truyền cảm hứng từ triết lý huấn luyện của Nick Saban.

Antonio Brown - năm lần là vận động viên Bowler NFL Pro cho đội Pittsburgh Steelers, đã tweet về việc đánh giá cao và nguồn cảm hứng của anh ấy từ Ego is the Enemy - một cuốn sách lấy cảm hứng từ Chủ nghĩa Khắc kỷ.

Ben Roethlisberger - Hậu vệ cánh cho Pittsburgh Steelers đã được đề cập trong bài báo trên ESPN với tiêu đề “Author’s influence has GM John Schneider focused on obstacles, ego.” (Tạm dịch: Ảnh hưởng của tác giả đã khiến GM John Schneider tập trung vào những trở ngại, cái tôi)

Tom Brady - hậu vệ siêu sao của New England Patriots (một trong hai cầu thủ từng thắng 5 trận Super Bowl) cũng đã được nhắc đến trong bài báo trên từ ESPN.

Pete Carroll - huấn luyện viên trưởng của Seattle Seahawks. Bạn có thể đọc thêm về ông trong bài báo trên tờ Entrepreneur với tiêu đề “5 Epic Leaders Who Studied Stoicism — and Why You Should Too” (5 nhà lãnh đạo sử thi đã học theo chủ nghĩa khắc kỷ - và tại sao bạn cũng nên làm vậy).

Chandra Crawford - một vận động viên trượt tuyết băng đồng giành huy chương vàng Olympic.

Michele Tafoya - một vận động viên thể thao người Mỹ, được biết đến nhiều nhất với tư cách là phóng viên bên lề (Sideline Reporters) của kênh NBC Sunday Night Football.

Shaka Smart - huấn luyện viên bóng rổ của Đại học Texas.

Michael Lombardi - một trong những giám đốc điều hành có ảnh hưởng nhất trong NFL và cũng là người chịu trách nhiệm mang triết lý Khắc kỷ đến với NFL và phổ biến cuốn sách The Obstacle Is The Way.

T-Pain - Nghệ sĩ R&B người Mỹ đoạt giải Grammy, bán đĩa Bạch kim 6X, đã thu âm mixtape “Stoic” cũng như album “Stoicville” .

Lupe Fiasco - Rapper từng đoạt giải Grammy đã đề cập đến Marcus Aurelius trong một bài hát: “Emperor is his alias, but not Marcus Aurelius”. Anh ấy cũng đã tweet: “If u want to speak with me Go read Marcus Aurelius Meditations So we can start on the same page until I can’t help u”. (Tạm dịch: Nếu bạn muốn nói chuyện với tôi, hãy đọc Meditations của Marcus Aurelius. Chúng ta vì vậy có thể bắt đầu từ cùng một suy nghĩ cho đến khi tôi không thể giúp bạn).

Twista - Một trong những rapper nhanh nhất thế giới đã nhắc đến tên Marcus Aurelius trong bài hát.

LL Cool J - một Rapper, diễn viên, tác giả và doanh nhân, là một người hâm mộ cuốn sách của Ryan Holiday, The Obstacle Is The Way.

Young & Sick - Nhạc sĩ/họa sĩ minh họa người Hà Lan đã hợp tác với Daily Stoic để tạo ra bản in câu nói vượt thời gian của Marcus Aurelius “Waste No More Time Arguing What A Good Man Should Be. Be One.” (Tạm dịch: Đừng lãng phí thời gian nữa để tranh luận về việc thế nào là người đàn ông tốt. Hãy là một người đàn ông tốt.)

Anna Kendrick - Trong một cuộc phỏng vấn với tờ New York Times, nữ diễn viên kiêm ca sĩ (và hiện là một tác giả) đã xem Meditations của Marcus Aurelius một sự an ủi và xoa dịu.

Tom Hiddleston - Nam diễn viên người Anh (các phim đã tham gia bao gồm Thor và Avengers) là một fan hâm mộ tác phẩm On the Shortness of Life của Seneca.

Brie Larson - Nữ diễn viên (người đã xuất hiện ở khắp mọi nơi từ Community đến 21 Jump Street ) là một fan hâm mộ Meditations của Marcus Aurelius và đã tweet một đoạn từ cuốn sách này.

Gladiator - Hầu hết mọi người biết Marcus Aurelius từ bộ phim nổi tiếng này, trong đó có cảnh Marcus Aurelius là hoàng đế già và sáng dạ ở đầu phim do Richard Harris thủ vai.

Reign of Blood trên Netflix - phim tài liệu trên Netflix này là câu chuyện kể về Commodus, con trai của Marcus Aurelius.

John Steinbeck - Như Donald Robertson đã viết, John Steinbeck, người đoạt giải Nobel và là tác giả của Phía Đông Vườn Địa Đàng, Chùm Nho Phẫn Nộ và các tác phẩm khác, đã đề cập đến những bài thiền trong Phía Đông Vườn Địa Đàng và đây cũng là một trong hai cuốn sách có ảnh hưởng nhất đến ông.

Ralph Waldo Emerson - Bài báo học thuật này khám phá tất cả các cách mà Emerson đã đưa những triết lý nhỏ từ Chủ nghĩa Khắc kỷ vào những ý tưởng của riêng mình.

JK Rowling - Tác giả của siêu phẩm Harry Potter là một fan hâm mộ của Marcus Aurelius.

Nassim Nicholas Taleb - một tác giả, triết gia, một nhà kinh doanh đã bày tỏ sự tôn trọng và ngưỡng mộ đối với Chủ nghĩa Khắc kỷ — và đặc biệt là Seneca — trong cảThiên Nga Đen và Antifragile.

Robert Greene - Tác giả của 48 Laws of Power, Mastery và nhiều cuốn sách bán chạy nổi tiếng khác, người đã được phỏng vấn cho Daily Stoic, gọi Stoics là “một triết lý đẹp” (just a beautiful philosophy).

Ambrose Bierce - Nhà báo và cựu chiến binh thời Nội chiến đã từng khuyên một nhà văn trẻ rằng nghiên cứu Khắc kỷ sẽ dạy anh ta “cách trở thành một vị khách xứng đáng trên bàn của các vị thần” (how to be a worthy guest at the table of the gods).

Neil Strauss - Tác giả của 7 cuốn sách bán chạy nhất của New York Times, trong đó có The Game: Penetrating the Secret Society of Pickup Artists, đã liệt kê một trong những cuốn sách yêu thích của ông là On the Shortness of Life của Seneca .

Jonathan Newhouse - Giám đốc điều hành của Condé Nast luôn mang theo những cuốn sách Stoic yêu thích của mình khi đi du lịch.

Kevin Rose - Doanh nhân và nhà đầu tư nổi tiếng đã giới thiệu mạnh mẽ cuốn sách lấy cảm hứng từ Khắc kỷ Ego is the Enemy trên bản tin hàng tháng của ông, The Journal.

Tim Ferriss - Tác giả, người dẫn chương trình podcast và nhà đầu tư thiên thần, được biến đến là một trong những người ủng hộ chủ nghĩa Khắc kỷ mạnh mẽ nhất. Gần đây anh ấy đã xuất bản một cuốn sách nói về những bức thư đạo đức của Seneca, Đạo của Seneca và bạn có thể nghe các đoạn trích trên podcast nổi tiếng của anh ta.

Jack Dorsey - Người đồng sáng lập Twitter được nhắc đến cùng với những nhân vật công chúng khác ở Thung lũng Silicon, những người hâm mộ chủ nghĩa khắc kỷ trong bài viết trên Quartz với tiêu đề “Silicon Valley tech workers are using an ancient philosophy designed for Greek slaves as a life hack” (Tạm dịch: Các công nhân công nghệ ở Thung lũng Silicon đang sử dụng một triết lý cổ xưa được thiết kế cho nô lệ Hy Lạp như một life hack).

Brad Feld - Nhà đầu tư mạo hiểm nổi tiếng tại Foundry Group cũng là một trong số những nhân vật được đề cập trong bài báo trên.

Blake Irving - Giám đốc điều hành của công ty đăng ký tên miền GoDaddy là một fan hâm mộ của Obstacle Is The Way - cuốn sách lấy cảm hứng từ khắc kỷ của Ryan Holiday.

David “DHH” Heinemeier Hansson - DHH là người tạo ra Ruby on Rails, người sáng lập và CTO tại Basecamp (trước đây là 37signals), đồng thời là đồng tác giả bán chạy nhất của Rework và Remote: Office Not Required. Khi bàn luận trên podcast Tim Ferriss, DHH cũng thể hiện sự ngưỡng mộ với trường phái Khắc kỷ.

(Bài viết gốc: The Definitive List of Stoicism in History & Pop Culture)