10 ngày “vật vã” với khóa thiền Vipassana (thiền Minh Sát) ở trung tâm UCENLIST - P1 (Experience Sharing| Chuyện thiền #2)

------

Đây là bài thứ 2 (gồm 3 phần) nằm trong series: Chuyện thiền: Vì Một Việt Nam Bớt Sân Si, Khỏe Mạnh Hơn của mình. Mong các bạn ủng hộ. Yoyo <3

Bài thứ nhất: Một chút bổ túc về Thiền thiên thần (Angelica Yantra) - thích hợp cho người mới bắt đầu 

--

Cảnh báo: 

Bài dài, nhiều thuật ngữ và tâm tình kể lể nên mình khuyên các bạn đọc từng phần cũng được. ^^ Tuy nhiên, hãy đọc tâm huyết của con người hèn mọn này. Đặc biệt, những con giời lạc lối hãy dành thời gian ngấu nghiến bài review có tâm về phương pháp thiền xịn xò này đi vì nó sẽ không làm các bác thất vọng đâu. Bài có nhắc đến các thuật ngữ bằng tiếng Phạn, mình sẽ cố gắng giải thích dễ hiểu nhưng nếu bạn nào chưa rõ cứ nhắn tin cho mình để trao đổi kỹ hơn nhé.

Disclaimer: 

1. Mình không được thuê để quảng bá/ lan truyền mê tín dị đoan, tâm linh đen tối hay thậm chí là cho trung tâm UCENLIST và phương pháp thiền này đâu các bạn. Chỉ là mình đã được trải nghiệm và tìm hiểu để nhận thấy những lợi ích của nó nên muốn được chia sẻ với các bạn thôi. 

Mình không hi vọng các bạn đọc hiểu hết tất cả những gì mình viết, chỉ mong đến lúc nào đó, có duyên với thiền định và khoa học tâm thức, các bạn sẽ nhớ và xem lại bài viết này vì mình đã rất cố gắng đem các kiến thức cơ bản vào đây *hiuhiu*.

Thú thực, mình đã dành nhiều thời gian để viết, đối chiếu các thông tin nên rất mong chúng có thể đến được với những người cần (những người xem thiền là cái gì đó cao siêu, mê tín hay đang hoang mang về ý nghĩa cuộc đời và luôn gặp khó khăn, bối rối trong cách xử lý các tình huống trong cuộc sống nè). Tuy nhiên, vì khả năng có hạn, không phải tất cả những gì mình nói dưới đây đều được chứng thực theo phương pháp khoa học thông thường, mình sẽ cố gắng diễn giải dễ hiểu và đôi khi văn phong nó quái thai, không chính chuyên lắm.

2. Ngoài ra, ở phần trải nghiệm cá nhân, mình hi vọng các bạn chỉ đọc tham khảo và tống khứ chúng ra khỏi đầu trước khi tham gia khóa thiền này. Đơn giản là vì, mọi cảm nghiệm đều là của cá nhân mình và chẳng ai trải qua khóa thiền giống nhau cả, điều đó tùy thuộc vào cái nghiệp của các bạn đó, hihi. Với cả, mình có được dạy, nếu để tâm quá vào cảm nghiệm của người khác, chúng ta sẽ dễ bỏ qua cảm nghiệm của bản thân, đôi khi còn so đo, thắc mắc, phân tích, ghen tị và điều đó dĩ nhiên chả tốt đẹp gì cho việc hành thiền. Hãy làm “hòn đá lăn không bám rêu” nhé các bạn iu (mượn lời chị Phương Mai - tác giả của Con Đường Hồi Giáo).

1. Đôi chút về thiền Vipassana và khóa thiền Vipassana mình tham gia (P1)

2. Cuộc giải phẫu tâm đau đớn bắt đầu (P2)

3. 10 ngày như thể 10 năm và 6 tháng hậu phẫu - sự thay đổi sau khóa thiền (P2)

4. Cách đăng ký tham dự khóa thiền Vipassana của Ucenlist một phát ăn ngay (P3)

5. Cần chuẩn bị những gì khi tham dự khóa thiền Vipassana ở Ucenlist Sóc Sơn (P3)

Ok, giờ thì... let’s get started!

---

Đã tròn 6 tháng từ lúc mình kết thúc khóa thiền Vipassana đầu tiên tại trung tâm UCENLIST, Minh Trí - Sóc Sơn. Đó là quãng thời gian thực sự không mấy thanh thản, nhẹ nhàng gì và hoàn toàn khác xa mường tượng trước đó của một bà già khó tính về những khóa thiền có khả năng giúp con người an yên, thanh tịnh trước mọi xô bồ và hamlol của cuộc đời. 

Mặc dù phải thừa nhận rằng, mình trước và sau khi thiền vẫn là một đứa hay chửi bậy, văng tục như bao nam thanh nữ tú khác, vẫn thỉnh thoảng mông lung về cuộc đời và hằn học với những bất công nhưng mình tin rằng những chia sẻ này có thể giúp các con giời lạc lối giữa cuộc đời (như mình, hehe) tìm thấy một chiếc phao cứu sinh “xịn xò” cho hành trình sắp tới. Và thú thật, mình đã phải chờ 6 tháng để chứng nghiệm những thay đổi mà khóa thiền này (hay nói đúng hơn là phương pháp thiền này) mang đến để rì viu cho các bạn. Vậy nên, hãy dành thật nhiều năng lượng để đọc hết bài viết này nhé. (mình có chia ra các phần nên các bạn có thể linh hoạt, thích đọc phần nào trước cũng được)

È hèm, nói chung phận là một thanh niên thế hệ mới, mình cũng phần nào nhận thức sự phổ cập của các từ khóa hot thời gian gần đây như “wellness” (hạnh phúc toàn diện) và “mindfulness” (chánh niệm), đặc biệt là khi ngày càng nhiều millennials hoang mang Hồ Quỳnh Hương với mục đích hay ý nghĩa sống. Và thiền hẳn là một trong những giải pháp được truyền tai nhau nhiều nhất trong thời gian gần đây. (đúng không cả nhà iu?). 

Và có thể các bạn đã biết đã biết “Thiền không có nghĩa là ngủ gục; để tâm chìm lặng vào cõi hôn mê; trốn tránh, xa lìa thế gian; vị kỉ, chỉ nghĩ tới mình; làm một việc gì không tự nhiên; để rơi mình vào vọng tưởng; quên mình ở đâu. Thiền là: giữ tâm tỉnh táo, linh động; chú tâm, tập trung; nhìn thế giới hiện hữu rõ ràng như nó là; trau dồi tấm lòng nhân đạo; biết mình là ai, ở đâu.”  (Thiền sư David Fontana)

Thiền Vipassana (hay còn gọi là thiền Minh Sát/ thiền Tứ Niệm Xứ) là phương một trong những phương pháp thiền cổ xưa nhất tại Ấn Độ, được Đức Phật Gotama tái phát hiện cách đây 2500 năm. Vipassana nghĩa là thấy sự việc đúng như sự thật (như nó vốn là). Người hành thiền Vipassana được yêu cầu tự quan sát để chú tâm thận trọng đến từng cảm giác (sense) trên cơ thể (ngứa, đau, chảy mồ hôi, lạnh buốt và đủ các chủng loại hỉ nộ ái ố khác). Theo Đức Phật thì những cảm giác này tạo nên khuôn mẫu cho tâm, bao gồm cả các cảm xúc (emotion) và phản ứng (response) từ vô thức (unconscious mind). 

Cô chú muốn biết thông tin thêm về Thiền Vipassana thì ghé vào đây xem chơi nhá. Ngoài ra, trên Spiderum cũng có một bài viết chi tiết về phương pháp thiền này. Gửi chiếc link ở đây. Hay xỉu.

Như mình đã nói ở trên, thế giới có hàng trăm phương pháp thiền và riêng với phương pháp thiền Vipassana cũng có nhiều thiền sư giảng dạy với một vài khác biệt trong cách tiếp cận. Tuy nhiên, khóa thiền Vipassana mà mình nhắc đến trong bài viết này là khóa thiền được giảng dạy theo phương pháp của thiền sư S.N.Goenka (tên đầy đủ là: Satya Narayan Goenka). Chi tiết về khóa thiền các bác có thể vào đây để tìm hiểu, mình xin phép tóm lược vài dòng sơ bộ như thế này: 

- Phương pháp/ khóa thiền này dành cho tất cả mọi người (không phân biệt quốc tịch, tôn giáo, giới tính,...)

- Không nhằm mục đích cải đạo, mọi nghi thức nghi lễ tôn giáo hay sở thích cá nhân của thiền sinh không bị cấm đoán nhưng được yêu cầu tạm ngưng thực hiện một số hoạt động không phù hợp để tránh ảnh hưởng thiền sinh khác trong khóa thiền (nghĩa là nếu bạn có sở thích tập yoga trồng chuối thì vui lòng tạm ngưng trồng chuối khi đi thiền tránh gây sự chú ý của những thanh niên học mãi không trồng nổi như mình nhé).

- Khóa thiền kéo dài tối thiểu 10 ngày (thời gian cần để thanh lọc tâm hoàn toàn, mình sẽ giải thích về thiết kế khóa học này ở phần dưới). Thiền sinh hoàn thành 3 khóa 10 ngày có thể đăng kí tham gia các khóa dài hạn hơn (20, 30 ngày các thứ, nói chung đi càng nhiều càng giải bớt nghiệp, bao gồm cả những loại nghiệp tụ vành môi). Bác nào đọc sách của chú Yuval Noah Harari (tác giả Sapiens) thì cũng biết là chú có thâm niên tu tập Vipassana không phải dạng vừa đâu. Giờ chú lên cấp độ mỗi năm đi một khóa 30 ngày là đủ hiểu level trong game rồi đó. Cuốn Homo Deus là chú viết tặng thiền sư S.N.Goenka rồi cảm ơn rối rít, kiểu nhờ có thiền sư giảng dạy phương pháp này mà có thể bình tâm xem xét thế giới như nó vốn là, không nhuốm mùi thiên kiến, sân si. Ngoài ra thì phương pháp này cũng được chú KTS nổi tiếng Võ Trọng Nghĩa và vợ đang thực hành mỗi ngày ở Myanmar.

- Thiền sinh phải tuân thủ thời gian biểu của trung tâm trong suốt khóa thiền (10 tiếng thiền mỗi ngày), cam kết không bỏ về giữa chừng (nếu không là vô dụng đó quý zị), KHÔNG DÙNG THIẾT BỊ ĐIỆN TỬ NÀO HẾT, KHÔNG ĐỤNG CHẠM NGƯỜI KHÁC và KHÔNG ĐƯỢC HÉ MIỆNG NÓI CHUYỆN luôn (Đậu má, hồi đầu đọc cái này xong mình còn nghĩ: Ủa muốn đào tạo Tiểu Long Nữ hay gì?)

- Thiền sinh được ăn - ngủ - thiền, rảnh rang đúng nghĩa. Cơm nước đã có các bạn phục vụ (là thiền sinh cũ) lo cho rồi. Đồ chay nhưng ngon bá cháy nhé. Ngon nhưng không đắt tụt quần như Ưu đàm chay đó quý dzị. Tương truyền là trong các khóa thiền trên thế giới, khóa ở Việt Nam là phục vụ đồ chay ngon nhứt nên cứ yên tâm tu tập nhá.

- Mỗi tối các bạn có 1 tiếng nghe pháp thoại để hiểu phương pháp thiền. Với mình đây là kiểu tối học lý thuyết, cả ngày thực hành sml. Nếu bạn nào lười hoặc chưa đăng kí để đi thiền được thì vào đây nghe giảng rồi tự học cũng được. (lifelong learning, self-learning is the bestttt)

- Bài giảng pháp và hướng dẫn kỹ thuật thiền là lời của thiền sư Goenka, được thu âm, dịch và phát lại theo trình tự giáo án. Các thiền sinh tuy bị cấm trò chuyện nhưng thoải mái trao đổi các vấn đề khác với thiền sư phụ tá (một nam - một nữ) bằng tiếng Anh - Ấn =)). Nhưng các bạn trẻ căm ghét ngoại ngữ phổ thông có thể yên tâm vì ở đây có phiên dịch đó (2 bạn lận).

- Để tham dự một khóa thiền Vipassana, các bạn sẽ phải trải qua quá trình không khác đăng kí tín chỉ tại các trường đại học Thích Sập Web là bao. Truyền thuyết kể lại, có những con người đã dành cả thanh xuân để đăng kí nhưng mãi vẫn chưa được một chiếc thư chấp thuận nhưng cũng có những con người có duyên, ở hiền gặp lành, thử phát dính ngay (như mình nè). Đây là một số mẹo mình áp dụng để ăn ngay lần đầu nhé.

- Trung tâm ở Sóc Sơn mới xây dựng, cơ sở vật chất còn mới tinh, chia làm 2 khu nam - nữ, thiền đường chung và khu vườn tự cung - tự cấp (đợt mình đi, mình có hóng được là chú quản lý trung tâm vừa mời chuyên gia nông nghiệp về cải tạo đất với quy hoạch lại, mục đích là có thể lấy sản phẩm từ vườn phục vụ bữa ăn cho mọi người luôn - xịn vc). Ngoài ra, mình có hỏi một chị quản lý thì được biết là các bạn thuộc LGBT sẽ được phân theo giới tính vật lý khi tham gia khóa thiền nha. Mỗi phòng ở đây tối đa là 4 người, trông khá giống kí túc xá nhưng sạch lắm, vì những lúc không thiền, mọi người đều chán và kiếm chuyện làm, người thì dọn phòng, người thì giặt giũ. Tóm lại tự dưng sống sang - sạch, thiện lành lắm các mẹ ạ. Ờ mấy dình!

- Khóa thiền được tổ chức bởi UCENLIST và cho bạn nào chưa biết thì đó là Trung tâm bồi dưỡng kỹ năng sống của UNESCO. Ngàn lần xin đừng hiểu nhầm là bang phái của chị Yến Ba Vàng hay giáo hội thần bí của chú Vũ Trung Nguyên nhé. Từ hồi đi thiền về mọi người toàn bảo: Tao tưởng mày lên núi đào hang, nhịn ăn mà sao về sớm thế? (wtf, đâu ra cái tư duy kì dị vậy các anh các chị???)

Còn bây giờ, tặng 500 anh em vài thông tin ngoài lề thú zị mà mình đã stalk về thiền sư S.N.Goenka - công thần phổ cập phương pháp mình đang nói và các trung tâm thiền tương tự ở nhiều nước khác nhau (hic, bệnh sân si in hằn trong máu, có đầu thai chắc cũng không hết)

- Thiền sư Goenka là người Ấn Độ nhưng sinh ra và lớn lên tại Miến Điện (Myanmar - nơi được mệnh danh là Đất Thiên). Trước khi gặp thiền sư U Ba Khin và được thụ huấn Vipassana, ông là một doanh nhân thành đạt ở Miến Điện cũng như các nước lân cận, có thể nói là cỡ anh Vượng và chú Vũ nhà mình thời nay. 

- Năm 1969, thiền sư Goenka bắt đầu giảng dạy thiền Vipassana và dần thu hút nhiều sự chú ý, các thiền viện được thành lập ngày càng nhiều ở các quốc gia khác nhau. Đặc điểm chung của các thiền viện là cung cấp đầy đủ nhu yếu phẩm cho sinh hoạt (thức ăn - nguồn nước - chỗ ngủ,...) và thiền đường chung. Và mọi thứ hoàn toàn Miễn Phí.

- Thiền sư mất năm 2013 sau khi dành phần lớn thời gian cuộc đời để truyền bá phương pháp Vipassana. Ngài dành được giải thưởng Padma cao quý do Tổng thống Ấn Độ trao tặng một năm trước khi mất. Đây là giải thưởng công dân cao quý nhất của chính phủ Ấn Độ.

- Drama thú zị với thiền sư Osho *hít hà*. Về cơ bản thì cả 2 thiền sư đều là những người uyên bác và cống hiến rất nhiều trong việc phổ biến, phát triển các phương pháp thiền cổ đại, giúp con người đạt chánh niệm. Tuy nhiên, oái ăm ở chỗ, tuy phương pháp khác nhau nhưng ngài nào cũng nhận cái mình dạy mới là Nguyên Thủy, mới đúng là những gì Đức Phật để lại =))). Osho là một học giả nên cho rằng tay lái buôn Goenka chỉ đang dùng mánh lưới kinh doanh để mị dân trong khi ngài Goenka thi thoảng vui tính cũng cà khịa đá đểu lại thiền sư Osho một chút. Nói chung, cái sự sân si nó là bản chất thâm căn cố đế loài người rồi, đôi khi các vị thiền sư được khai sáng cũng không tránh khỏi. Thế nên mới nói, học học nữa học mãi, tu tập là hành trình dài khổ luyện, muốn được giác ngộ thì phải luyện nhiều, không thể ngày một ngày hai mà thành chánh quả được các bác ạ. Cho bác nào muốn tìm hiểu về drama này thì lên đây đọc chơi.

- Thiền sư Goenka và khóa thiền đặc biệt tại nhà tù Tihar của Ấn Độ. Trong lúc đi thi IELTS, các thanh niên còn có nguy cơ gặp chú đề kinh điển hỏi về việc làm sao để giảm tỉ lệ tội phạm ngoại trừ việc tống giam thì ngài Goenka với nhiều khóa thiền trong tù đã giúp hàng nghìn tù nhân giác ngộ, từ những kẻ hung hắn trở nên lương thiện và dễ mến hơn bao giờ hết. Điển hình có thể kể đến một tên cướp giết 3 người trong 15 giây không thể kìm nổi lòng mình mà khóc tu tu khi đã giác ngộ thiện lành hay một kẻ đã biến gia đình nạn nhân thành gia đình mình sau khi kết thúc khoá thiền vipassana 10 ngày trước sự nghẹn ngào của viên cai ngục và sự mừng rơi nước mắt của những bạn tù đồng tu. Đây là phim tài liệu được chiếu vào cuối khóa thiền đó các bạn, link xem đây nhé.

Bài đã dài và trên đây là tổng quan của mình về khóa thiền. Các bạn đọc tiếp trải nghiệm 10 ngày thiền Vipassana ở trung tâm UCENLIST Sóc Sơn của mình tại đây nhé.