Tết năm nay t được nghỉ khá là sớm so với mọi năm, tầm giữa tháng trước là thi xong môn cuối rồi, cảm giác thi xong đầu óc thoải mái, thế nên là năm nay về quê ăn tết sớm và dự là qua cửa khẩu sang trung quốc 1 chuyến để mua đồ, bánh kẹo chuẩn bị cho tết và cũng là để làm quà nữa. Nhưng cuối cùng không như dự định, vì có một số trục trặc nên cái ý định sang Trung Quốc đã không thể thực hiện được và cũng thấy hơi buồn.
Hôm 23 tết đang ngồi máy tính chán chán tự nhiên thấy Eminem (t khá là thích bác này) ra album mới toanh mà chả thấy thông báo gì thế là lúc đó cảm giác vừa vui vừa hồi hộp. Vui vì có cái để nghe thì tết ở nhà đỡ buồn hơn, thường thì nhạc bác này lyric rất là phức tạp, bất ngờ, mang nhiều nghĩa và hay đề cập đến những vấn đề tranh cãi nên chắc là nó sẽ làm bản thân bất ngờ. Hồi hộp bởi vì những năm trở lại đây album của bác không được đánh giá cao nên là xem album này nó sẽ như thế nào và xem bác có diss ai trong album mới không :).
Cảm nhận của bản thân về album mới của bác “Music to be murdered by” khá là chất lượng, những track có feature hầu hết là bài hay, track t thích nhất trong album có lẽ là “You Gon' Learn”.
Nhưng đặc biệt và trùng hợp ở đây là chính vì nhờ cái album này t mới tìm hiểu được một loại ma túy(thuốc phiện) mới, một loại ma túy làm t muốn viết về nó trong bài này. Qua tìm hiểu ở nhiều nguồn khác nhau, bài viết này của t lấy cảm hứng và dựa theo cái video của channel “VICE” trên youtube:
Sự trùng hợp nó xảy ra như thế này, trong album mới của Em có 1 track feature 1 nghệ sĩ tên là “Juice Wrld”, mặc dù không nghe nhạc của anh nhưng t cũng biết qua qua cái tên này. Lúc ý t nhớ lại trong đầu là hình như t có đọc cái tin thông báo về anh này vừa mới mất cuối năm ngoái (2019) thì phải, thế là t bắt đầu tìm hiểu về anh ý và nguyên nhân tại sao anh này mất. Cuối cùng cũng tìm ra được là rapper này sinh năm 1998, bằng tuổi mình mà mất sớm quá và lý do là bị co giật tại sân bay (ảnh hưởng của việc sử dụng chất kích thích thường xuyên là nguyên nhân chính). Bản thân t thì rất thích tìm hiểu về những thứ thứ liên quan đến tội phạm, nhà tù, ma túy, hồi xưa ngày nào đi học về cũng hào hứng để xem mấy show như là “Behind bars”, “Locked up abroad”, “Break out” trên kênh National Geographic Channel và Discovery ở trên tivi vì nó hay chiếu buổi trưa cả tầm 6-7h tối.
Sau khi tìm hiểu qua tên của chất thích kích dẫn đến anh ý tử vong thì t mới biết được là nó không chỉ đơn thuần là cần sa, pills và có cả 1 thứ tên là “Lean”. Từ này nghe rất quen, t biết được từ “Lean” lần đầu tiên qua bài “The ringer” của Eminem khi nghe 2 năm trước, bác có đề cập đến như thế này: Maybe “Stan” just isn’t your cup of tea, maybe your cup is full of syrup and lean (chơi chữ “Cup”)
T chỉ biết cái từ “Lean” này trong mấy cái môn quản trị t học là giảm các công đoạn thừa trong quá trình làm việc để giảm chi phí thôi :) chứ không hề biết từ đó có ý nghĩa như nào khác trong lyric của Em ở bên trên. Thế là như 1 thói quen, copy-paste vào google dịch thì cũng không hiểu xong t chỉ search mỗi chữ “Lean” thì xem được cái video của channel “VICE” trên youtube và lúc đó thực sự mọi thứ mới sáng tỏ, cảm giác như kiểu bước vào 1 thế giới mới, các c hiểu cái cảm giác mà có 1 thứ mình cứ quanh quẩn trong đầu mình để xem nó là cái gì và cuối cùng tìm ra được nó ý, mãn nguyện.
OK, vậy “Lean” trong văn hóa hip-hop ở đây là gì, là cái gì?
Lean là một đồ uống được trộn bởi 2 nguyên liệu chính đó là nước có ga (soda), phổ biến nhất, được họ sử dụng nhiều nhất là Sprite (chắc ai cũng biết rồi, vỏ màu xanh xanh uống gần giống với 7up) + si-rô ho (là 1 dạng kiểu thuốc ho bảo thanh ai cũng đã từng uống 1 lần rồi ý :D ) nhưng si-rô ho này có tác dụng mạnh hơn so với thuốc ho bình thường + (kẹo hương vị hoa quả tùy sở thích của mỗi người). Lean thường phổ biến nhất là màu xanh và màu tím bởi vì nó là màu của si-rô ho. Điều kinh khủng ở đây là trong si-rô ho này nó chứa cái chất tên là codeine dùng để giảm đau (thuốc giảm đau nhóm opioid), gây buồn ngủ (Promethazine) nhưng gây nghiện. Vậy nên nếu sử dụng nhiều nó cũng sẽ có tác dụng như thuốc phiện (opiate), ma túy. Tự hỏi bản thân không biết là ngày xưa đã từng uống thuốc ho xong uống tiếp nước ngọt lần nào chưa nhỉ 🤔🤔.
Tại sao “Lean” lại được phổ biến như thế?
Thứ nhất đó là do bản thân nó, được miêu tả qua những người đã sử dụng, “Lean” uống ngon (ngon như kiểu mấy bạn nữ thích uống trà sữa vậy =) ) nó làm bản thân người sử dụng cảm thấy hưng phấn, làm giảm căng thẳng, lo lắng và chill. Video bên dưới họ đã thí nghiệm cái cảm giác của đồ uống đấy đối với những người mới lần đầu sử dụng, khá là hài hước: “it feels fucking awesome, it makes you feel like a great version of yourself”
Thứ hai, “Lean” được đề cập đến rất nhiều trong nhạc rap từ xưa đến nay, nó thay đổi nhạc rap nhiều hơn heroin thay đổi nhạc rock?, theo như video bên dưới của channel “ Genius”, bắt nguồn từ DJ Screw đề cập đến rất nhiều về loại thuốc phiện này (nhưng cũng qua đời khi 29 tuổi chính vì overdose bởi sử dụng nó). Nhưng “Lean” thực sự phổ biến đến với lượng lớn khán giả qua sự thành công của bài “Sipping on some syrup”(nghe rất bắt tai), và đến tận hiện tại, rất rất nhiều bài hát rất nổi cũng đề cập đến loại ma túy này như là “Gucci Gang”, “Bad and Boujee”,vv... Đề cập ở đây là cả về mặt lyric và rapper thực sự uống ở trong các music video của họ. Và những người trẻ, những người nghe nhạc rap sẽ là những người bị ảnh hưởng nhiều nhất, bởi vì họ học theo những gì rapper đang làm để trở nên ngầu hơn, chất hơn, ví dụ đơn giản nhất là cách ăn mặc của rapper ảnh hưởng rất lớn đến các fan của họ và cách sống của họ cũng sẽ như vậy.
Thoáng qua thì có thể thấy là để tạo ra “Lean” trông có vẻ đơn giản và rẻ nhưng ngược lại hoàn toàn, “Lean” là 1 đồ uống đắt tiền tại vì ở bên nước ngoài si-rô ho kia là thuốc kê loại mạnh của bác sĩ kê đơn nên giá nó có thể lên đến nghìn đô cho 1 chai lớn. Chính vì vậy, “Lean” có địa vị, level cao hơn, đắt tiền hơn khi so sánh với cần sa nên là người cầm 1 ốc trong đó có “Lean” thì sẽ ngầu hơn (giống kiểu phân biệt giai cấp). Trong văn hóa “Lean” thì họ rất hay đề cập đến từ “Double Cup”, nó giống như kiểu slang, luôn luôn đựng lean trong 2 cốc xốp chồng lên nhau.
Sự đáng sợ của “Lean” và tác hại và của nó?
Không biết từ bao giờ Lean đã trở thành một văn hóa trong hiphop, rapper huyền thoại Lil Wayne nói là: “i respect the day i picked it up because it is the culture” Lil Wayne là 1 người ảnh hướng cực kì lớn đến nhạc rap hiện nay, hầu hết các rapper ngày nay đều học theo Lil Wayne, từ cái tên đều có chữ Lil ở đầu, từ kiểu tóc, xăm hình trên mặt, cách rap và lối sống. Lil Wayne là người chịu ảnh hưởng rất nhiều tác hại của uống quá nhiều “Lean”. Lý do ông ý dùng quá đà cũng vì việc không ngủ được và uống quá nhiều nên có vài lần suýt chết, bị co giật. Không những thế sự đáng sợ của Lean còn gây ra việc phá hủy gan, thận, nghiện rượu (alcoholism), trầm cảm, sợ hãi, tử vong
Việc cai nghiện (withdrawal) Lean cũng giống như việc cai nghiện các loại ma túy khác “Codeine is the real drug, there is nothing to play with” “The worst feeling in the world, it will tear your body and your mind down, terrible terrible pain”
Rapper là những người sẽ bị đổ tội bởi vì ảnh hưởng đến việc gia tăng người sử dụng “Lean”?
Không hẳn rapper là những người promote “Lean”, chính xác hơn là họ đang phản chiếu những cái lối sống của họ đến với khán giả của họ nhưng không thể phụ nhận là nó cũng là một cách nào đó ảnh hưởng đến lối sống của những fan của họ. Nói đi thì phải nói lại, rap là những thứ đời thường, những thứ xung quanh họ, nếu họ đang sống trong 1 môi trường xung quanh là ma túy, thuốc phiện, những thứ họ nhìn thấy, họ trải nghiệm qua hằng ngày nên đương nhiên là họ sẽ viết lyric về những thứ đó.
Cuối video của “VICE” có đặt ra 1 câu hỏi rất hay đó là:
Thuốc phiện, ma túy được dùng để thoát khỏi hoặc là trốn tránh 1 thứ gì đó, vì vậy câu hỏi lớn hơn ở đây là tại sao thế hệ của chúng ta đang cố gắng trốn thoát?
