Bạn đã từng rơi vào hoàn cảnh này chưa? Bạn ngồi trong lớp, chăm chú nghe giảng, ghi chép đầy đủ, về nhà ôn bài đàng hoàng, đến kỳ kiểm tra thì làm bài có vẻ cũng ổn. Rồi một ngày đẹp trời, khi giáo viên trả bài, bạn nhìn vào con số đỏ chót trên giấy mà cảm giác như bị ai đó giáng một cú tát vào mặt. "Gì cơ? Chỉ có 6 điểm?" Bạn quay sang đứa bạn thân, nó cười toe toét: "Tao tối qua cày phim đến 3 giờ sáng, sáng nay thi đại mà vẫn 9 điểm nè!" Và thế là bạn ngồi thẫn thờ tự hỏi: "Thế quái nào mà điểm số lại vận hành một cách khó hiểu như vậy?"
Cũng có thể bạn từng gặp trường hợp khác: Một đứa bạn mà ai cũng biết là cực kỳ giỏi, tư duy sắc bén, tranh luận đâu ra đấy, làm gì cũng có đầu có đuôi – nhưng điểm số của nó thì cứ lẹt đẹt như một biểu đồ chứng khoán đang sụt giảm. Lúc đi thi, nó không đạt điểm cao, nhưng ra ngoài đời thì nó lại khiến mọi người nể phục bởi kiến thức và kỹ năng vượt xa chương trình học.
Vậy rốt cuộc, điểm số có thực sự phản ánh năng lực của bạn không? Hay nó chỉ là một con số vô tri, một thứ áp lực vô hình mà xã hội gán lên vai mỗi học sinh? Phải chăng chúng ta đã quá coi trọng điểm số mà quên mất mục tiêu thực sự của giáo dục?
Bài viết này không nhằm đả kích điểm số, cũng không cổ xúy cho việc "bỏ học đi làm giàu". Mục tiêu của chúng ta là tháo gỡ những hiểu lầm về điểm số, nhìn nhận nó một cách khách quan hơn, và quan trọng nhất – tìm ra cách để học hiệu quả mà không bị điểm số bóp nghẹt. Bởi vì học tập không chỉ đơn giản là chạy đua theo những con số trên giấy, mà còn là hành trình để phát triển bản thân.
Giờ thì, hãy cùng đi tìm câu trả lời: Điểm số có thực sự phản ánh năng lực của bạn?

1. Điểm số – Ánh đèn sân khấu không thể soi rọi hết tài năng

Nếu điểm số là ánh đèn sân khấu, thì nó chỉ chiếu sáng một phần con người bạn – có thể là gương mặt rạng rỡ khi làm đúng bài toán khó, nhưng lại bỏ quên những góc khuất như tư duy sáng tạo hay kỹ năng mềm. Hệ thống giáo dục hiện nay đang sử dụng điểm số như một chiếc đèn pha "vạn năng" để soi xét năng lực học sinh, nhưng vấn đề là ánh sáng ấy có thể quá chói ở một số điểm, làm lu mờ những phẩm chất quan trọng khác. Liệu chiếc đèn này có đủ công bằng để soi rọi toàn bộ con người bạn, hay chỉ là một màn trình diễn sắp đặt sẵn trên sân khấu giáo dục?
img_0

1.1. Kiến thức học thuật: "Trả bài xuất sắc, nhưng hiểu bài không?"

Điểm số cao thường đồng nghĩa với việc bạn tiếp thu kiến thức tốt – ít nhất là trên lý thuyết. Nhưng khoan đã, có bao giờ bạn tự hỏi liệu mình thực sự hiểu bài hay chỉ đang là một "thánh học vẹt" chuyên nghiệp? Học thuộc lòng một bài văn mẫu hay nhớ vanh vách công thức toán học có thể giúp bạn đạt điểm cao, nhưng chưa chắc đã giúp bạn xử lý các vấn đề thực tế.
Một nghiên cứu từ Đại học Huế cho thấy rằng áp lực học tập và chạy theo điểm số có thể khiến sinh viên rơi vào tình trạng căng thẳng, thậm chí trầm cảm (Nguồn: csdlkhoahoc.hueuni.edu.vn). Nói cách khác, trong khi cố gắng đạt điểm cao, nhiều học sinh lại mất đi động lực học tập thực sự và chỉ học theo kiểu "cưỡi ngựa xem hoa".
Vậy thì, điểm cao có thực sự là dấu hiệu của người học giỏi? Hay chỉ là dấu hiệu của một người có trí nhớ tốt và khả năng ghi chép thần tốc?

1.2. Khả năng làm bài thi: "Giỏi kiến thức hay giỏi mẹo thi?"

Điểm số còn phản ánh khả năng làm bài thi – bao gồm kỹ năng ôn tập, ghi nhớ, và tư duy logic. Nếu bạn biết cách làm bài theo đúng yêu cầu, ghi điểm ở những phần quan trọng, và tránh những bẫy trong đề thi, thì cơ hội đạt điểm cao sẽ lớn hơn. Nhưng vấn đề là, rất nhiều người học theo kiểu "luyện đề" chứ không phải "luyện hiểu".
Thống kê từ kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2024 cho thấy, điểm cao nhất là 129/150, trong khi điểm trung bình là 76,5/150 (Nguồn: vnu.edu.vn). Rõ ràng, có những người đạt điểm rất cao, nhưng điều đó có nghĩa là họ giỏi thật sự hay chỉ là bậc thầy trong việc "săn điểm"?
Chắc bạn đã từng gặp những người "cao thủ phòng thi" – những người nắm chắc mẹo làm bài, biết cách "chạy deadline" vào phút chót và vẫn đạt điểm tốt. Nhưng nếu một ngày bạn bỏ hết các đề cương và bắt họ giải quyết một vấn đề thực tế, liệu họ có làm được không? Tôi tin là có, nhưng đây là số rất ít và chúng ta chỉ đang xem xét từ đại đa số.

1.3. Mức độ chăm chỉ và tuân thủ quy tắc: "Học chăm = Học giỏi?"

Một sự thật khá phũ phàng: học sinh có điểm cao không phải lúc nào cũng thông minh hơn, mà đơn giản là họ chăm chỉ hơn hoặc... biết cách "chiều lòng" thầy cô hơn. Họ làm bài đúng theo khuôn khổ, không mắc lỗi trình bày, và luôn nộp bài đúng hạn. Nhưng thực tế cuộc sống không hoạt động theo kiểu "một công thức chung cho tất cả".
Hãy thử nghĩ mà xem, trong một lớp học, lúc nào cũng có vài bạn học sinh không thích làm bài theo cách thông thường – họ sáng tạo ra cách giải mới, tranh luận với giáo viên, hoặc tìm ra những cách tiếp cận độc đáo. Nhưng vì họ không làm theo đúng "chuẩn mực", điểm số của họ có thể không cao bằng những bạn học thuộc lòng.
Điểm số có thể cho thấy bạn chăm chỉ và tuân thủ quy tắc, nhưng nó không đo lường được khả năng thích nghi và sáng tạo – hai yếu tố cực kỳ quan trọng khi bước ra đời thực.
Điểm số giống như ánh đèn sân khấu – nó soi chiếu một phần khả năng của bạn, nhưng  không phải toàn bộ con người bạn.
Vậy nên, đừng để bản thân bị "đóng khung" bởi những con số trên giấy. Hãy nhớ rằng, cuộc sống còn nhiều "sân khấu" khác để bạn tỏa sáng!

2. Những gì điểm số không thể phản ánh.

Nếu điểm số là một bức chân dung, thì đáng tiếc, nó chỉ vẽ được đường nét khuôn mặt mà quên đi toàn bộ sắc thái, thần thái và ánh mắt biết nói của bạn. Một bức chân dung thiếu đi màu sắc thì cũng giống như một con người bị đánh giá chỉ bằng con số – nó khô khan, cứng nhắc và không phản ánh đầy đủ bản chất thực sự. Hệ thống giáo dục hiện tại có thể chấm điểm chính xác một bài toán tích phân, nhưng lại không thể đo lường được sự sáng tạo bùng nổ hay ý chí kiên cường của một cá nhân. Vậy thì, liệu bức chân dung này có đủ để vẽ nên toàn bộ con người bạn?2.1. Tư duy sáng tạo và phản biện – Những thứ khó có thể đo bằng đáp án A, B, C, D
img_1
Chúng ta vẫn thường nghe câu "học giỏi nhưng không sáng tạo", và thực tế chứng minh điều này không sai. Theo một nghiên cứu của Tiến sĩ Kyung Hee Kim (2011) tại Đại học William & Mary, tư duy sáng tạo của học sinh Mỹ đã giảm đáng kể trong 20 năm qua, trùng với thời kỳ các bài kiểm tra tiêu chuẩn (standardized tests) ngày càng phổ biến (Nguồn: Kyung Hee Kim | W&M School of Education). Điều này cũng không khó hiểu, vì khi giáo dục quá tập trung vào điểm số, học sinh có xu hướng tìm cách "trả lời đúng" thay vì dám suy nghĩ khác biệt.
Câu chuyện này cũng đúng ở Việt Nam. Học sinh được dạy rằng một bài văn mẫu mới là bài làm tốt, một cách giải duy nhất mới là chính xác, còn mọi thứ khác… thì không được chấm điểm cao. Chẳng hạn, hồi lớp 12, bạn thử viết một bài văn với góc nhìn mới lạ xem – nếu giáo viên có tư duy cởi mở, bạn sẽ được khen sáng tạo, nhưng nếu gặp người quá bảo thủ, bạn có thể sẽ bị đánh giá là “lệch chuẩn”.
Trong khi đó, thế giới lại không vận hành theo cách ấy. Steve Jobs không phát minh ra iPhone bằng cách đi theo công thức có sẵn. Elon Musk cũng không xây dựng SpaceX chỉ bằng một bài thi đạt điểm 10. Và có lẽ nếu Einstein sống trong thời hiện đại, ông cũng sẽ gặp rắc rối khi bị yêu cầu “trả lời đúng theo barem” về thuyết tương đối.

2.1. Kỹ năng mềm – Thứ vũ khí sinh tồn không có trong đề cương ôn tập

Nếu điểm số là tất cả, thì đáng lẽ những sinh viên tốt nghiệp thủ khoa phải luôn là những người thành công nhất. Nhưng thực tế không phải lúc nào cũng như vậy. Một nghiên cứu của Đại học Harvard, Đại học Stanford và Quỹ Carnegie (2018) chỉ ra rằng 85% thành công trong sự nghiệp đến từ kỹ năng mềm, chỉ 15% đến từ kỹ năng chuyên môn (Nguồn: UWE). Điều này có nghĩa là nếu bạn có điểm số xuất sắc nhưng không biết giao tiếp, làm việc nhóm, hay quản lý thời gian, thì thành công vẫn có thể xa vời.
Ở Việt Nam, rất nhiều sinh viên ra trường với bảng điểm đẹp như mơ nhưng lại gặp khó khăn khi đi phỏng vấn vì thiếu kỹ năng giao tiếp hoặc không biết cách giải quyết vấn đề. Nhiều công ty hiện nay khi tuyển dụng đã dần bớt coi trọng điểm trung bình (GPA) mà tập trung hơn vào tư duy và khả năng thực hành. Một số tập đoàn lớn như VinGroup, FPT thậm chí còn có các vòng phỏng vấn chỉ để kiểm tra cách ứng viên xử lý tình huống thực tế – điều mà điểm số không thể hiện được.

2.2. Chỉ số cảm xúc (EQ) và khả năng thích nghi – Những “điểm ẩn” trong cuộc sống

Bạn đã bao giờ gặp một người học cực giỏi nhưng lại không biết cách kiểm soát cảm xúc chưa? Hoặc một người luôn đạt điểm cao nhưng lại sụp đổ khi gặp một thất bại nhỏ? Đây chính là vấn đề: Điểm số không đo lường được chỉ số cảm xúc (EQ) – một trong những yếu tố quan trọng quyết định thành công lâu dài.
Daniel Goleman, tác giả cuốn sách "Trí tuệ cảm xúc", đã chỉ ra rằng EQ quan trọng gấp đôi IQ trong việc dự đoán sự thành công của một người. Những người có EQ cao thường có khả năng quản lý căng thẳng tốt, giao tiếp hiệu quả và làm việc nhóm xuất sắc – tất cả những kỹ năng này đều không thể đo bằng bài kiểm tra 15 phút.
Thực tế ở Việt Nam cũng cho thấy điều này. Rất nhiều sinh viên khi đi làm đã bị sốc vì môi trường công sở hoàn toàn khác biệt với lớp học. Nếu ở trường, bạn chỉ cần học thuộc công thức là có thể làm bài kiểm tra tốt, thì khi đi làm, bạn sẽ phải đối diện với deadline gấp gáp, áp lực từ sếp và đồng nghiệp. Không ít người có điểm số cao nhưng lại bỏ việc sớm vì không chịu được áp lực hoặc không biết cách thích nghi.

2.3. Nếu điểm số là bức chân dung, thì nó chỉ vẽ được đường nét mà bỏ quên đi sắc thái của bạn.

Tóm lại, điểm số chỉ là một phần của câu chuyện. Nó có thể phản ánh khả năng ghi nhớ, làm bài thi, tuân thủ quy tắc – nhưng lại không thể hiện được tư duy sáng tạo, kỹ năng mềm hay khả năng thích nghi. Nếu điểm số là một bức chân dung, thì nó chỉ vẽ được những đường nét thô sơ, bỏ quên mất màu sắc, ánh sáng và chiều sâu.
Vậy nên, nếu một ngày nào đó bạn nhận được một con điểm không như mong muốn, đừng vội nghĩ rằng mình “vô dụng”. Biết đâu bạn chỉ là một bức tranh chưa được tô màu, một viên ngọc chưa được mài giũa – và có lẽ, bạn không cần ánh đèn sân khấu để biết giá trị thật của mình.

3. Hệ lụy của việc quá coi trọng điểm số

Nếu điểm số là chiếc bánh xe hamster, thì nhiều học sinh ngày nay đang bị mắc kẹt trên đó, chạy hùng hục mà không biết mình đang đi về đâu. Cứ mỗi mùa thi, những lớp học thêm chật kín, những trang sách dày cộp, và những giấc ngủ bị cắt xén thành từng mảnh. Chúng ta lao vào cuộc đua này với hy vọng về một tương lai tươi sáng, nhưng có bao giờ tự hỏi: Liệu mình đang học để hiểu hay chỉ học để đạt điểm cao?
img_2

3.1 . Áp lực tâm lý và mất động lực học tập

Việc quá tập trung vào điểm số có thể dẫn đến những hậu quả tâm lý nghiêm trọng. Một nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy áp lực học tập là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến căng thẳng và trầm cảm ở thanh thiếu niên (Nguồn: WHO, 2022). Ở Việt Nam, tình trạng này không còn xa lạ. Hàng năm, cứ mỗi mùa thi, không ít học sinh phải nhập viện vì kiệt sức hoặc rơi vào trạng thái lo âu cực độ. Không khó để tìm được những bài báo về các trường hợp trên.
Học sinh có điểm số thấp thường dễ mất tự tin và đánh giá thấp bản thân, dù họ có nhiều năng lực khác. Một nghiên cứu của Đại học Stanford chỉ ra rằng những sinh viên có tư duy "cố định" (fixed mindset) – tức là tin rằng năng lực chỉ được quyết định bởi điểm số – thường dễ bị căng thẳng và có xu hướng bỏ cuộc hơn khi gặp khó khăn (Nguồn: Dweck, 2006). Điều này cho thấy, khi chúng ta chỉ nhìn nhận giá trị bản thân qua con số trên bài kiểm tra, chúng ta đang tự đánh mất đi sự kiên trì và khả năng phát triển dài hạn của chính mình.

3.2. Tư duy chạy theo thành tích thay vì học hỏi thực chất

Khi điểm số trở thành mục tiêu tối thượng, việc học sẽ chỉ còn là một cuộc đua "học vẹt". Học sinh có thể thuộc lòng từng dòng lý thuyết nhưng không biết ứng dụng chúng vào thực tế. Hầu hết các học sinh trung học cảm thấy việc học chủ yếu là để thi, thay vì để hiểu biết sâu sắc và vận dụng. Dĩ nhiên, vẫn có những trường hợp ngoại lệ, nhưng đó không phải là số đông.
Không chỉ vậy, hệ thống thi cử hiện tại cũng tạo ra những chiến thuật "đối phó". Học sinh tìm cách học mẹo làm bài, luyện đề theo công thức có sẵn mà không thực sự hiểu bản chất. Điều này dẫn đến một hệ quả đáng buồn: khi ra trường, nhiều sinh viên giỏi lý thuyết nhưng lại lúng túng trước những tình huống thực tế. Hệ thống giáo dục quá thiên về điểm số có thể làm giảm khả năng sáng tạo và tư duy phản biện của sinh viên khi bước vào môi trường làm việc.

3.3. Bỏ lỡ tiềm năng cá nhân

Ở Việt Nam, không thiếu những tài năng bị đánh giá thấp trong môi trường học đường chỉ vì điểm số không thể phản ánh hết thế mạnh cá nhân. Nguyễn Hà Đông – cha đẻ của tựa game Flappy Bird từng gây bão toàn cầu – không phải là một sinh viên xuất sắc với bảng điểm "sáng chói". Anh tốt nghiệp kỹ sư Công nghệ thông tin chuyên ngành Hệ thống thông tin của Trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Năm 2012, anh thành lập GEARS Studios và bắt đầu xuất bản các trò chơi dạng arcade trên điện thoại thông minh. Trò chơi miễn phí Flappy Bird, xuất bản tháng 5 năm 2013, đã đạt 50 triệu lượt tải trên toàn thế giới cho đến khi được gỡ xuống vào ngày 10 tháng 2 năm 2014. Thành công của Flappy Bird cho thấy điểm số cao không phải lúc nào cũng dự báo chính xác về sự thành công trong tương lai. (Nguồn: ngoisao.vn)
Nếu ngày ấy, Nguyễn Hà Đông này chỉ chăm chăm nhìn vào bảng điểm của mình mà bỏ qua khả năng thực sự, có lẽ chúng ta đã không có một Flappy Bird gây sốt. Chạy theo điểm số mà quên chính mình, chẳng khác nào chạy trên bánh xe hamster – quay cuồng nhưng chẳng tiến xa. Điểm số có thể giúp bạn đạt được những mục tiêu ngắn hạn, nhưng nếu chỉ biết lao theo nó, bạn có thể đánh mất chính bản thân và những tiềm năng to lớn bên trong mình.

4. Giải pháp: Thoát khỏi bánh xe hamster và tìm lại chính mình

Chúng ta học ngày học đêm, ôn luyện đến bạc cả tóc, chỉ để nhìn thấy một con số trên tờ giấy. Nhưng đến cuối cùng, điểm số có thực sự quyết định bạn là ai không? Nếu câu trả lời là “Không”, vậy đã đến lúc ta phải tìm cách thoát khỏi guồng quay đó và tìm lại chính mình.
img_3

4.1. Thay đổi tư duy: Điểm số là công cụ, không phải mục tiêu sống còn

Nếu điểm số là một chiếc xe đạp, thì bạn nên điều khiển nó thay vì để nó điều khiển bạn. Điểm số chỉ là một công cụ giúp bạn đo lường tiến bộ, chứ nó không thể phản ánh trọn vẹn năng lực hay giá trị của bạn. Đừng để nó trở thành lý do duy nhất khiến bạn vui hay buồn.
Ví dụ nhé: Phần Lan – thiên đường giáo dục của thế giới – đã mạnh dạn nói “bye bye” với việc xếp hạng học sinh theo điểm số. Ở đó, thay vì bị ám ảnh bởi điểm 10, học sinh được dạy cách tư duy, sáng tạo và làm chủ kiến thức của mình (Nguồn: World Economic Forum). Ở Việt Nam, xu hướng này cũng đang bắt đầu xuất hiện (dù vẫn còn rất nhiều những rào cản). Điều này chứng tỏ giá trị của bạn không chỉ gói gọn trong một con số, mà còn ở chính câu chuyện, tư duy và những điều bạn có thể tạo ra cho thế giới. 

4.2. Học để sống sót ngoài đời thực, không chỉ để sống sót trong phòng thi

Có một sự thật phũ phàng là: Không ai hỏi bạn từng được bao nhiêu điểm môn Văn khi đi xin việc. Nhưng nếu bạn không biết cách thuyết trình, làm việc nhóm hay quản lý thời gian, thì khả năng cao bạn sẽ gặp rắc rối.
Theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), 10 kỹ năng quan trọng nhất trong tương lai bao gồm tư duy phản biện, sáng tạo, trí tuệ cảm xúc, và khả năng giải quyết vấn đề (Nguồn: World Economic Forum). Thế nhưng, những kỹ năng này lại hiếm khi được dạy một cách bài bản trong trường học.
Vậy nên, nếu bạn không muốn tốt nghiệp với một bộ sưu tập điểm cao nhưng lại lóng ngóng khi bước vào đời, thì đây là vài thứ bạn cần làm:
✅ Học cách tư duy độc lập. Đừng học vì điểm, hãy học vì kiến thức. Nếu bài giảng trên lớp nhàm chán, thử tìm những khóa học online thú vị hơn, học những gì mình thích, làm những gì mình yêu.
✅ Rèn luyện kỹ năng mềm. Giao tiếp, đàm phán, giải quyết vấn đề… mấy thứ này có thể cứu bạn nhiều lần trong đời hơn là một bài toán xác suất.
✅ Thử sai, thử làm, thử trải nghiệm. Hãy đi thực tập, tham gia dự án, kiếm một công việc bán thời gian… Đừng đợi đến khi tốt nghiệp mới lo đi “xin việc”.
Nói cách khác, học để phát triển bản thân, đừng chỉ học để “chạy KPI” với điểm số.

4.3. Hệ thống giáo dục có thể làm gì?

Trước khi trách học sinh “học vẹt”, chúng ta cũng nên hỏi: Liệu hệ thống giáo dục có đang dạy kiểu “dạy vẹt” không?
Ở một số nước phát triển, thay vì chỉ đánh giá bằng điểm thi, họ sử dụng nhiều phương pháp như hồ sơ năng lực (portfolio), dự án thực tế, bài kiểm tra mở để giúp học sinh thể hiện năng lực một cách toàn diện (Nguồn: Giáo dục quốc tế).
Tại Việt Nam, sự thay đổi trong cách đánh giá học sinh cũng đang được thúc đẩy. Một số trường đại học như Đại học Quốc gia TP.HCM, Đại học RMIT đã bắt đầu áp dụng phương pháp tuyển sinh theo hướng này. Tuy nhiên, để thay đổi toàn bộ hệ thống, cần có sự chung tay của cả nhà trường, phụ huynh và xã hội.
Nhưng trong khi chờ hệ thống giáo dục thay đổi (mà có thể sẽ mất rất lâu), thì để khả thi hơn, bạn vẫn có thể tự thay đổi chính mình. Đừng chỉ chờ đợi một phương pháp giáo dục hoàn hảo, hãy chủ động tìm kiếm cơ hội học hỏi từ cuộc sống xung quanh.

4.4. Kết: Đã đến lúc nhảy khỏi bánh xe hamster!

Nếu bạn vẫn nghĩ rằng điểm số quyết định cả cuộc đời, hãy nhớ rằng có rất nhiều người thành công ngoài kia từng không phải là “học sinh giỏi toàn diện” trên giấy tờ.
Điểm số không vô dụng, nhưng nó cũng không phải là tất cả. Thay vì chạy điên cuồng trên bánh xe hamster, hãy học cách bước ra khỏi nó, đi chậm lại, quan sát thế giới và tìm ra con đường của riêng mình.
Hãy nhớ rằng: Điểm số có thể mở cửa, nhưng chính bạn mới là người quyết định mình sẽ đi bao xa sau cánh cửa đó.
Thế nên, đừng chỉ hỏi “Làm sao để điểm cao?”, mà hãy hỏi “Làm sao để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình?”.
Và nếu một ngày, bạn không còn bị đánh giá qua điểm số nữa, bạn sẽ học theo cách nào?

Đôi nét về chúng mình:

Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết!
Ngô Quyền Debate Club (NQDC) là CLB học thuật đầu tiên của THPT Ngô Quyền, nơi tư duy được mài giũa và tiếng nói cá nhân được trân trọng. Chúng tôi mang Tranh biện đến gần hơn với học sinh, giúp rèn luyện tư duy phản biện, lập luận đa chiều và sự tự tin trong giao tiếp. Đến với Spiderum, NQDC mong muốn kết nối với những người trẻ yêu tri thức, lan tỏa tinh thần tranh biện văn minh và cùng nhau khám phá những góc nhìn mới.
Chúng mình cũng hoạt động trên Facebook và TikTok, rất mong nhận được sự ủng hộ từ các bạn! Đừng ngần ngại chia sẻ suy nghĩ của bạn, vì mỗi góp ý đều là động lực để NQDC phát triển hơn. Chúc bạn có một ngày tốt lành! 🚀