Bao Giờ Thì Việt Nam Mới Tiên Phong Trong Crypto?

Với quy mô thị trường đạt mức 2,4 nghìn tỷ USD vào năm 2024, thị trường tiền số đang ngày một trưởng thành và mở ra một sân chơi tài chính đầy thú vị. Ở đây, mọi rào cản về địa lý, sắc tộc, quốc tịch đều gần như bị gạt bỏ đi. Crypto và blockchain đang thực sự cách mạng hóa nền tài chính toàn cầu, một nền tài chính mở cho mọi người.Nhìn kỹ hơn vào bức tranh, một mảng màu nổi bật hiện rõ chính là cơ hội khởi nghiệp. Trong những tháng đầu năm 2024, đã có hơn 3,67 tỷ USD được rót vào thị trường crypto qua 604 vòng gọi vốn, cho thấy sức hấp dẫn mạnh mẽ và tiềm năng tương lai của không gian số. 

Tuy nhiên, dòng tiền dễ dãi lại dễ khiến người ta đi chệch hướng. Mặc dù nhận được số tiền lớn đến vậy, không phải dự án nào cũng sử dụng hiệu quả để tạo ra những sản phẩm có ích. 

Builders, cách mà dân trong ngành gọi những nhà phát triển tâm huyết với sản phẩm, là những người mong muốn có thể kiến tạo nên một tương lai sáng hơn cho thị trường crypto. Nhưng ở phía đối lập, những tay chơi biến crypto thành sòng bạc. Đây là nơi mà họ muốn kiếm tiền từ những nhà đầu tư cả tin, sau đó khăn gói và biến mất. Họ là những tay Gamblers điển hình. Giữa Builders vs Gamblers tồn tại một cuộc chiến có thể định hình được tương lai của web3. 

Vậy, nếu quốc gia nào có nhiều builders, phải chăng họ sẽ thế thượng phong trong cuộc đua này? Cụ thể với Việt Nam, chúng ta đang ở đâu trên bản đồ tiền số thế giới? Hãy cùng mình tìm hiểu về toàn cảnh các dự án crypto của Việt Nam, để xem, người Việt có thể dẫn đầu thị trường trong những năm sắp tới không nhé!

Đầu tiên, hãy cùng nhau nhìn một cách tổng quát xem, các dự án Việt đã đi xa đến đâu trên bản đồ crypto toàn cầu.

Mặc dù không phải là quốc gia sớm tham gia và crypto, cũng không phải là quốc gia có nhiều nguồn lực hỗ trợ cho các dự án, nhưng xét đến hiện tại, các dự án Việt đã có một bước nhảy cóc táo bạo.

Chu kỳ 2021 đánh dấu sự phát triển thần kì của thị trường crypto tại Việt Nam, hàng loạt dự án lớn nhỏ đã được ra mắt và đưa cái tên Việt Nam thăng hạng đáng kể trên bản đồ crypto quốc tế. Trong năm đó, Việt Nam đạt được chỉ số chấp nhận tiền điện tử cao nhất toàn cầu. Những dự án nổi bật có thể kể đến như Axie Infinity, KyberNetwork hay Ninety Eight (Coin98 rebrand).

Nhưng đến nay, những dự án gốc Việt đang bị đặt một dấu hỏi lớn về chất lượng. Những gã khổng lồ như Axie Infinity và Kyber đã đánh mất vị thế dẫn đầu, bên cạnh đó, hàng sa số dự án lừa đảo (scam) ra đời với mục đích “cuỗm” tiền của nhà đầu tư mà không hề phát triển sản phẩm thật. 

Gần đây nhất, chúng ta chứng kiến cú scam trắng trợn từ đồng coin Tesla Cat có tuổi thọ 30 phút của các KOL Tiktok lập nên. Một đồng coin scam được nhiều bên cấu kết với nhau để giới thiệu đến các nhà đầu tư, để rồi sau khi nhà đầu tư mua, giá đi vào lòng đất, họ lại đưa cái lí lẽ “phải tự tìm hiểu, tự chịu trách nhiệm với đồng tiền,...” để lấp liếm.

Rõ ràng, những dự án scam đã tạo nên ấn tượng xấu cho cả thị trường crypto Việt nói chung và các dự án thật muốn xây dựng chỉn chu nói riêng. Điều này làm cho phần đa dự án gặp nhiều khó khăn trong việc  thu hút nguồn vốn, đặc biệt là từ các nhà đầu tư & quỹ tài trợ lớn,  có kinh nghiệm. Họ phải dựa vào nguồn vốn tự có hoặc các nguồn vốn nhỏ lẻ từ cộng đồng.

Bên cạnh đó, các dự án trong nước thường thiếu các nguồn tài nguyên cần thiết như kỹ thuật, tài chính và cố vấn. Điều này làm giảm khả năng cạnh tranh và phát triển của các dự án Việt trên thị trường quốc tế. Nhiều dự án không thể tiếp cận được với các quỹ đầu tư lớn hoặc không có cơ hội tham gia vào các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp quốc tế.

Vậy, với các dự án, họ thật sự cần gì?

Thiếu một bệ phóng vững chắc là một trong những nguyên nhân khiến các dự án crypto Việt Nam không thể đi xa hơn. Chính vì những thách thức này mà MoveSpiders Incubator ra đời, nhằm cung cấp giải pháp hỗ trợ toàn diện cho các dự án crypto xây dựng và phát triển trên hệ sinh thái Aptos. 

Vì xuất phát điểm cũng là một startup, nên MoveSpiders hiểu rõ những “chỗ ngứa” mà các đồng môn gặp phải. Do đó, chương trình Incubator được thiết kế để hỗ trợ: đầu tiên là về mặt tài chính, những sự trợ giúp về mặt kĩ thuật, xa hơn là về cộng đồng và mối quan hệ với các dự án khác.

Chi tiết hơn, chúng ta sẽ cùng khám phá ở phần sau của bài viết nhé! Còn giờ thì quay lại với nội dung chính đã.

Đây là cách mà mình gọi tên 2 xu hướng chính mà chúng ta bắt gặp trong thị trường crypto. Họ đại diện cho 2 bên đối nghịch nhau.

Builders là những người thực sự xây dựng sản phẩm với tầm nhìn dài hạn, tạo ra giá trị bền vững cho cộng đồng và ngành công nghiệp. Họ không chỉ tập trung vào việc phát triển công nghệ mà còn chú trọng đến việc xây dựng hệ sinh thái và cộng đồng xung quanh sản phẩm của mình. Những builders thường có kế hoạch phát triển chi tiết và dài hạn, không chỉ tập trung vào lợi ích ngắn hạn. 

Ví dụ, Axie Infinity, một dự án blockchain game của Việt Nam, đã tạo ra một hệ sinh thái vững mạnh và thu hút được một cộng đồng lớn trên toàn thế giới. Dự án không chỉ dừng lại ở việc phát triển trò chơi mà còn xây dựng một nền kinh tế bên trong giúp người chơi kiếm thu nhập thông qua việc chơi game.

Builders luôn tập trung vào việc phát triển sản phẩm chất lượng cao, an toàn và có tính ứng dụng thực tiễn. Họ thường kiên trì theo đuổi mục tiêu, vượt qua khó khăn và thách thức để đạt được thành công. 

Ngược lại, Gamblers là những người lợi dụng sự bùng nổ của crypto để kiếm tiền nhanh chóng mà không quan tâm đến tính bền vững và giá trị thực sự của sản phẩm. Họ thường tạo ra các dự án hấp dẫn nhưng rủi ro cao, dễ dẫn đến lừa đảo. Gamblers thường tập trung vào việc thu hút vốn nhanh chóng và kiếm lợi nhuận ngắn hạn. 

Điển hình cho xu hướng này chính là những đồng memecoin scam, những dự án gamefi sớm nở chóng tàn, gây thiệt không nhỏ hại cho nhà đầu tư cả tin hoặc chưa có kiến thức kĩ về thị trường. 

Cuộc chiến giữa 2 phe phái luôn diễn ra rất căng thẳng, nhưng ở Việt Nam, đặc biệt là trên mặt trận truyền thông, chiến thắng lại đang nghiêng về phe của những tay chơi Gambler. Điều này cũng không quá khó hiểu, một phần vì những tên scam luôn biết cách để làm truyền thông rầm rộ. Mặt khác, chủ đề lừa đảo lại là món mồi ngon cho những tờ báo chí tha hồ biên soạn.

Hậu quả, nhận thức của nhà đầu tư bắt đầu bị ảnh hưởng. Niềm tin vào những dự án gốc Việt ngày càng lung lay.

Scam nối tiếp scam. Nhiều nhà đầu tư Việt Nam có tâm lý e ngại đầu tư vào các dự án trong nước do đã từng gặp phải nhiều vụ lừa đảo và thất bại. Và khi mà những kẻ xấu chạy đi, những dự án “chân chính” lại là người phải gánh chịu hậu quả.

Theo thống kê từ đội ngũ Ninety Eight, Việt Nam có đến 200 dự án đang phát triển trong thị trường crypto. Nhưng nếu thử làm một cuộc phỏng vấn, có lẽ ta chỉ kể được một số cái tên lớn như Axie Infinity, Coin98, Kyber Network,... Những dự án còn lại, một phần là vì họ quá nhỏ để tìm thấy, và mặt khác, họ quá nhỏ để nhận được sự tin tưởng. Và kết cục như ta thấy, chỉ có những dự án lớn, có được sự ủng hộ mạnh mẽ mới có thể tiếp tục phát triển.

Mặc dù các đội nhóm có thể xây dựng dự án rất tốt, nhưng nếu không có sự ủng hộ từ cộng đồng, dự án sẽ không đi xa được. Trong hệ sinh thái Web3, cộng đồng đóng vai trò chủ lực để thúc đẩy sự phát triển và phổ biến của dự án. 

Thiếu sự ủng hộ của cộng đồng có thể dẫn đến nhiều tác động tiêu cực, như giảm khả năng huy động vốn, thiếu tương tác và phản hồi từ người dùng, và khó khăn trong việc mở rộng quy mô và tiếp cận thị trường mới. Thêm vào đó, các dự án sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì sự quan tâm và lòng tin từ nhà đầu tư cũng như người dùng.

Phát triển lâu dài là một trong những thách thức lớn nhất mà các builders phải đối mặt. Các dự án tốt cần nhiều thời gian để hoàn thiện và phát triển. Điều này đòi hỏi builders phải kiên trì và có kế hoạch phát triển chi tiết để đạt được mục tiêu. 

Nhưng khi mà người dùng, nhà đầu tư muốn mọi thứ phải thật nhanh, liệu có bao nhiêu builders có thể giữ vững lập trường của mình để tiếp tục xây dựng sản phẩm?

Không nhiều, thật sự là không nhiều. Đa số dự án khi đứng trước áp lực vậy đều phải thuận theo ý đám đông. Một mô hình đề cao lợi nhuận được dựng lên để che đi những sản phẩm mãi nằm trên giấy,

Nhiều builders thiếu kinh nghiệm quản lý và phát triển dự án, đặc biệt là trong giai đoạn khởi nghiệp. Điều này làm giảm khả năng thành công của dự án. Một ví dụ điển hình là nhiều dự án crypto Việt Nam phải dựa vào nguồn vốn tự có hoặc các nguồn vốn nhỏ lẻ từ cộng đồng, không đủ để duy trì hoạt động và phát triển. Thiếu tài chính cũng là một thách thức lớn, khiến nhiều dự án không thể tiếp tục phát triển hoặc phải dừng lại giữa chừng.

Thiếu cố vấn và sự hướng dẫn từ các chuyên gia có kinh nghiệm cũng làm giảm khả năng định hướng và giải quyết các vấn đề kỹ thuật, quản lý. Việc không có ai để tham vấn khi gặp khó khăn khiến các builders dễ rơi vào tình trạng bế tắc và không thể tìm ra giải pháp hiệu quả. Các dự án không được trang bị đủ kiến thức và sự hỗ trợ cần thiết sẽ khó cạnh tranh và tồn tại trên thị trường quốc tế.

Có nội lực nhưng lại thiếu ngoại lực, nếu tiếp tục thiếu sự giúp đỡ, crypto Việt rất dễ rơi vào một vòng luẩn quẩn không hồi kết, làm cho nhà đầu tư Việt càng mất niềm tin và dự án phát triển lại cứ đâm đầu vào bế tắc. Để phá vỡ vòng lập này, vai trò của một vườm ươm là hết sức quan trọng.

Trong vai trò là người bạn đồng hành, MoveSpiders có thể giúp cung cấp tài nguyên, hỗ trợ kỹ thuật, tài chính và cố vấn từ các chuyên gia hàng đầu trong ngành cho các dự án crypto tiềm năng tại Việt Nam. Xa hơn, tầm nhìn của MoveSpiders mong muốn trở thành nền tảng ươm mầm hàng đầu tại Việt Nam,đưa các dự án crypto Việt Nam vươn tầm thế giới.

Những giải pháp hiệu quả nhất thường xuất phát từ chính những vấn đề thực tế. MoveSpiders rất hiểu rõ những khó khăn mà các startup có thể gặp phải. Chính vì vậy, chương trình Incubator của chúng tôi được thiết kế để hỗ trợ tối đa cho các dự án.

Đầu tiên là “tiền đâu”. Vào giai đoạn đầu phát triển, dự án cần một nguồn tài chính đủ lớn để bắt tay vào xây dựng sản phẩm của mình. Áp lực này còn lớn hơn hơn rất nhiều lần khi đặt trong không gian blockchain/crypto. Hiểu được khó khăn này, MoveSpiders sẽ cung cấp sự Hỗ trợ tài chính thông qua các gói tài trợ, giúp các dự án có đủ nguồn lực để phát triển. Đặc biệt, MoveSpiders được chính Aptos Foundation hỗ trợ và có quỹ tài trợ lên đến 1 triệu USD, đảm bảo nguồn vốn vững chắc cho các dự án tiềm năng.

Một trong những khó khăn tiếp theo là về Nguồn lực kỹ thuật. Đặc biệt trong không gian web3, nơi mà hoạt động diễn ra không ngừng nghỉ, rất nhiều sự đổi mới được đưa ra khiến cho những cá nhân riêng lẻ khó mà bắt kịp. Do đó, MoveSpiders sẽ cung cấp các công cụ và nền tảng phát triển tiên tiến, giúp các dự án tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu suất.

Đã có tiền, có nguồn lực kỹ thuật trong tay, thứ tiếp theo mà các dự án cần chính là sự Cố vấn chuyên nghiệp, đảm bảo định hướng phát triển và giải quyết các vấn đề kỹ thuật, quản lý.

Điều cuối cùng, cũng là điều mà các dự án startup khi hoạt động đơn lẻ rất khó khăn để tiếp cận. Đó là một Mạng lưới hỗ trợ. Đây không chỉ là Mạng lưới về chuyên gia, hỗ trợ dự án hợp tác với các chuyên gia hàng đầu trong ngành từ khắp nơi trên thế giới, cung cấp các buổi cố vấn và đào tạo chuyên sâu. Mà còn là Mạng lưới nhà đầu tư quốc tế, tạo cơ hội tiếp cận với các nhà đầu tư lớn, tăng khả năng thu hút vốn và mở rộng thị trường.

Với sự hỗ trợ đầy đủ như vậy, dự án sẽ có đủ điều kiện cần thiết để phát triển và thành công, tiếp tục tiến xa hơn trên thị trường quốc tế.

Để crypto Việt thực sự phát triển, chúng ta cần chung tay với nhau. Cộng đồng cần nhận thức rõ sự khác biệt giữa các dự án scam và những dự án được phát triển bởi những người thực sự có tâm huyết. Các dự án lừa đảo không chỉ gây tổn thất tài chính mà còn làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư vào các dự án trong nước. Vì vậy, cần có sự phân biệt rõ ràng và không đánh đồng tất cả các dự án.

Những dự án builders thực sự có giá trị và tiềm năng cần được phát triển một cách hiệu quả, với sự cam kết, kiên trì và tầm nhìn dài hạn. Chỉ khi cộng đồng nhận ra và ủng hộ những nỗ lực này, các dự án mới có thể đạt được thành công và góp phần xây dựng một môi trường crypto lành mạnh và bền vững.

Sự xuất hiện của những chương trình Incubator như MoveSpiders Incubator cũng là gia vị cần thiết để giúp đỡ các builders. MoveSpiders cung cấp sự hỗ trợ toàn diện từ các chuyên gia, các nguồn lực kỹ thuật và tài chính, giúp các dự án hoàn thiện sản phẩm và mở rộng cơ hội kết nối với nhà đầu tư và đối tác quốc tế. Điều này không chỉ giúp các dự án phát triển mạnh mẽ mà còn tạo đà cho sự phát triển bền vững của toàn bộ hệ sinh thái crypto tại Việt Nam.

Bằng cách hợp tác chặt chẽ và hỗ trợ lẫn nhau, cộng đồng và các dự án crypto tại Việt Nam có thể xây dựng một tương lai tươi sáng, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong lĩnh vực công nghệ blockchain và crypto.