Việc Tổng thống Ngô Đình Diệm bị ám sát vào ngày 2/11/1963 đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử Việt Nam Cộng Hòa. Giả sử ông không bị ám sát và tiếp tục lãnh đạo, cục diện chính trị và quân sự của miền Nam Việt Nam có thể đã diễn biến khác biệt. Dưới đây là một số phân tích về khả năng này:

1. Ổn định chính trị và quản lý nhà nước

Chính quyền tập trung: Ngô Đình Diệm thiết lập một chính quyền tập trung quyền lực, với sự tham gia chủ yếu của gia đình và những người trung thành. Điều này giúp duy trì sự ổn định trong quản lý nhà nước, nhưng cũng dẫn đến sự bất mãn từ các nhóm đối lập và tôn giáo.
Đàn áp đối lập: Chính sách đàn áp các phong trào đối lập, đặc biệt là Phật giáo, đã gây ra nhiều bất bình trong xã hội. Nếu tiếp tục, có thể dẫn đến các cuộc biểu tình và xung đột nội bộ, làm suy yếu sự đoàn kết quốc gia.

2. Quan hệ với Hoa Kỳ

Sự phụ thuộc vào viện trợ Mỹ: Chính quyền Diệm phụ thuộc nhiều vào viện trợ quân sự và kinh tế từ Mỹ. Tuy nhiên, mối quan hệ này đã trở nên căng thẳng do sự khác biệt trong cách tiếp cận chiến lược và quản lý.
Khả năng Mỹ giảm hỗ trợ: Nếu Diệm tiếp tục các chính sách không phù hợp với lợi ích của Mỹ, có thể dẫn đến việc Mỹ giảm viện trợ hoặc tìm kiếm các lãnh đạo thay thế, làm suy yếu khả năng phòng thủ của miền Nam.

3. Chiến lược quân sự và đối phó với miền Bắc

Chiến lược "Ấp chiến lược": Diệm triển khai chương trình "Ấp chiến lược" nhằm cô lập lực lượng Cộng sản. Nếu được thực hiện hiệu quả, có thể làm giảm sự xâm nhập của quân đội miền Bắc. Tuy nhiên, chương trình này cũng gặp nhiều phản đối từ người dân do việc cưỡng chế di dời và quản lý kém.
Khả năng đối phó với chiến tranh du kích: Chính quyền Diệm gặp khó khăn trong việc đối phó với chiến tranh du kích do thiếu sự ủng hộ từ người dân và chiến lược quân sự chưa hiệu quả. Nếu không cải thiện, có thể dẫn đến sự gia tăng ảnh hưởng của lực lượng Cộng sản.

4. Ảnh hưởng đến cuộc chiến và kết cục

Khả năng kéo dài chiến tranh: Nếu Diệm duy trì quyền lực, chiến tranh có thể kéo dài hơn do sự ổn định tương đối của chính quyền. Tuy nhiên, nếu không có sự thay đổi trong chiến lược và quản lý, khó có thể đạt được chiến thắng quyết định.
Khả năng đàm phán hòa bình: Với sự lãnh đạo của Diệm, khả năng đàm phán hòa bình có thể bị hạn chế do lập trường cứng rắn và thiếu linh hoạt trong chính sách.

Kết luận

Nếu Ngô Đình Diệm không bị ám sát và tiếp tục lãnh đạo, miền Nam Việt Nam có thể duy trì sự ổn định chính trị trong ngắn hạn. Tuy nhiên, các vấn đề nội tại như sự bất mãn của người dân, quan hệ căng thẳng với Mỹ và chiến lược quân sự chưa hiệu quả có thể dẫn đến những thách thức lớn trong việc đối phó với lực lượng Cộng sản và duy trì sự tồn tại của Việt Nam Cộng Hòa.