Người Việt chúng ta có thói quen dùng những câu thành ngữ để áp dụng ví von trong từng hoàn cảnh. Nhưng qua sự tam sao thất bản và cách đọc lệch lạc về phát âm sai chính tả , nên nghĩa của những câu thành ngữ cũng vì thế mà bị hiểu sai lệch !
Ở đây tôi muốn đưa ra một ví dụ về câu thành ngữ : NGHÈO RỚT MỒNG TƠI . Chúng ta thường để ví về sự nghèo nàn của một ai đó , nhưng để nói NGHÈO RỚT MỒNG TƠI thì chẳng có nghĩa gì cả . Như tôi được biết thì MỒNG TƠI được nói đến là một loại rau , nhưng chữ RỚT ở đây lại là chỉ sự rơi rụng chứ không phải là NHỚT của cây rau MỒNG TƠI mà chúng ta thường thấy.
Vậy để đọc chính xác câu thành ngữ này và ý nghĩa từng câu chữ ra sao , thì mời mọi người hãy kiên nhẫn đọc tiếp !
Chính xác phải là NGHÈO RỚT MÙNG TƠI. Chúng ta hãy cùng phân tích nhé.
TƠI ở đây được chỉ là một đồ vật được bện bằng lá dừa hoặc những loại lá khác nhau , nhưng nhất thiết là phải có một chiếc khung hay còn gọi là MÙNG, đồ vật này thường được dùng nhiều ở miền Trung , đồng bằng Bắc Bộ, hoặc những vùng nông thôn thuần hoá, bà con đi làm đồng thường đeo trên lưng để che nắng và mưa. Vì vậy mà thường gọi là áo TƠI . Qua thời gian sử dụng và dãi dầm nắng mưa , phần lá dần dần rơi rụng và RỚT mòn đi chỉ còn lại phần MÙNG là chiếc khung cùng phần gân lá nên chiếc áo TƠI bây giờ trở nên xơ xác và ta nghĩ ngay đến sự NGHÈO nàn . Vì vậy mà có câu thành ngữ NGHÈO RỚT MÙNG TƠI . Và tại sao mà câu thành nghữ thường được đọc hoặc nói là NGHÈO RỚT MỒNG TƠI , thì mời cả nhà trở lại phần đầu bài viết nhé.
Còn rất nhiều những câu thành ngữ cũng đang bị nói và hiểu sai về nghĩa của nó .
Hì hì nếu được hưởng ứng sẽ viết tiếp vào phần sau ạ. Xin cảm ơn mọi người đã bỏ chút thời gian để đọc bài viết này! Hi vọng sẽ góp phần cho sự TRONG SÁNG CỦA TIẾNG VIỆT!
Một kiến thức rất thú vị. Bài viết hay lắm nhưng mà nếu có thêm nhiều giải thích về các câu khác nữa thì càng tốt, vì đang đọc hay mà hết bài mất tiêu.
Cám ơn chị đã chia sẻ kiến thức cho mọi người. Cái này em đã được bà nội giải thích, tự dưng đọc xong nhớ nội quá. Mỗi bài chị làm 3 câu đọc cho sướng hì, cảm giác đang hí hửng thì hết.
Như câu "bán anh em xa mua láng giềng gần" cũng là một kiểu tam sao thất bản. Câu đúng là "BÁM anh em xa, mua láng giềng gần". Nghĩa đã hoàn toàn thay đổi. Câu gốc đề cao cả việc giữ gìn mối quan hệ ruột thịt và mối quan hệ hàng xóm, còn câu biến nghĩa đã đề cao mối quan hệ hàng xóm mà xem nhẹ ruột thịt.
Chào bạn! Trước hết mình muốn nói mình chưa nghe câu : BÁM ANH EM XA MUA LÁNG GIỀNG GẦN bao giờ
Theo như sự tìm hiểu và cảm nhận của riêng mình thì : Các cụ ta xưa thường lấy sự đồng âm và câu từ đối nhau để dùng trong mỗi câu thành ngữ, nếu vậy thì vế sau là MUA thì vế trước nhất thiết phải là BÁN.
Còn về ý nghĩa thì : vế trước : BÁN ANH EM XA , không có nghĩa là mình bỏ đi anh em ruột thịt của mình cũng như là bạn nói “ xem nhẹ ruột thịt”
Vế sau MUA LÁNG GIỀNG GẦN cũng không hẳn là “đề cao mối quan hệ hàng xóm “như bạn nghĩ
Mà theo mình: BÁN ANH EM XA ở đây không phải là mình bán hay bỏ đi anh em ruột thịt của mình , mà là : Anh em dù là ruột thịt nhưng vì ở xa nhau khi có khó khăn hoặc có điều gì đó bất ngờ xảy ra cũng không thể đến với nhau ngay lập tức cũng như thường xuyên thăm hỏi. Và từ BÁN ở đây chỉ sự xa xôi cách trở về địa lý chứ không phải là tình cảm! Vì vậy hoàn toàn không có sự “xem nhẹ ruột thịt “ở trong vế này
MUA LÁNG GIỀNG GẦN: Không phải là Sự mua bán hay trao đổi một thứ gì đó để có được LÁNG GIỀNG , có chăng chỉ là sự trao đổi và quan tâm ở mức độ cho phép .
Đó chính là khi có khó khăn hoạn nạn xảy ra không ai khác trước hết là những người sống gần nhất , hơn ai hết đó là những người hàng xóm . Những người LÁNG GIỀNG thân thiết của chúng ta.
Vì vậy theo mình nghĩ : BÁN ANH EM XA MUA LÁNG GIỀNG GẦN là hoàn toàn chính xác!
Phiên bản "Bám anh em xa" mình đọc cách đây cũng lâu rồi, giờ chưa có thể tìm ra tư liệu để trả lời bạn ngay được, nhưng mà mình thấy nó cũng hợp lý vì có nhiều cách biến âm chỉ để xuôi vần hoặc biến âm theo vùng miền (đại loại thế), nên sẽ dẫn tới biến âm BÁM thành BÁN để tương hợp với chữ MUA ở vế sau.
Nếu nói về khoảng cách địa lý thì cặp từ XA - GẦN đã mang đầy đủ nghĩa hơn là BÁN - MUA. Cặp từ Bán - Mua mình nghĩ nó là hai đầu của cán cân TRỌNG - KHINH (nghĩa mình muốn đề cập ở đây là xem trọng - xem nhẹ).
Phần cmt ở trên của mình mang nghĩa ở sự lựa chọn, hay có câu "nhất bên trọng nhất bên khinh" á, kiểu chọn bên nào nặng hơn. Với câu BÁN - MUA rõ ràng bên mua là nặng hơn bên bị bán. Còn câu BÁM - MUA là hai bên ngang nhau, ko bên nào nhỉnh hơn cả.
Vâng , đúng là do sự phân tích và cảm nhận của mỗi người luôn khác nhau, phân tích ra ai cũng có ý đúng và muốn chứng minh là đúng . Câu từ của Tiếng Việt luôn phong phú đa dạng về âm và nghĩa. Chính vì vậy mà những câu thành ngữ cũng được mọi người dùng theo sự suy nghĩ phong phú vốn có của nó! Rất cảm ơn bạn đã đưa ra quan điểm để mình được hiểu biết hơn . Thân ái!
