Vâng, lại một biểu hiện nữa của lươn lẹo hoặc lưu manh

Sáng tôi đọc bài viết trên, thấy ngớ ngẩn quá, vốn chỉ định cmt, dưng sau thấy nên viết thành bài cho đầy đủ. Bài viết này đầy rẫy lỗi nguỵ biện, dưng do giới hạn thời gian, tôi sẽ chỉ trích đây 1 vài đoạn cơ bản nhất:

Để chứng minh sự “lươn lẹo” của admin RDVN và nhận định "sai lầm" của MonsterBox là các admin này "làm vì bản thân", Tornad đã trích dẫn câu bạn Admin nói và gạch đỏ phần quan trọng như sau:

Tuy nhiên, thực chất thì câu “chúng tôi bỏ vì chính các bạn” trên hoàn toàn không mâu thuẫn nhận định “họ làm vì bản thân”. Nguỵ biện ngầm của Tornad ở đây là một dạng nguỵ biện khá phổ thông trong văn hoá Việt, ảnh hưởng nặng bởi tư duy kiểu Trạng Quỳnh, đó là nguỵ biện ngôn ngữ.

Ngôn ngữ tự nhiên vốn lỏng lẻo và thường ít nhiều cảm ngữ cảnh (context-sensitive), không chặt chẽ giống ngôn ngữ hình thức (logic, toán học). Nhiều câu từ do đó không thể tách riêng và phân tích máy móc như kiểu đã  “vì A” thì không thể “vì B” được. Đơn giản vì 2 chữ “vì” này, khi đặt đúng trong ngữ cảnh rộng hơn của chúng, sẽ hiểu ngầm mang nghĩa khác nhau.

Chữ “vì” trong cả cụm “chúng tôi bỏ vì các bạn” hiển nhiên không có nghĩa “vì quyền lợi của các bạn”, mà nghĩa là “tại các bạn làm ảnh hưởng quyền lợi chúng tôi”.

Trong khi đó, chữ “vì” trong “vì bản thân” lại nghĩa là “ vì quyền lợi của bản thân”.

Như thế, không phải "bỏ vì các bạn ảnh hưởng quyền lợi chúng tôi" lại chính xác là "đang làm vì quyền lợi chúng tôi" hay sao?

Lạm bàn, Tornad dùng kiểu nguỵ biện thô sơ trên hoài đơn giản vì nó vẫn hiệu quả ở môi trường Spiderum, không ít bạn chỉ ra rồi, nhưng lần sau người đọc dường lại vẫn không thấy. Điều rút ra ở đây là không phải vô tình nguỵ biện, mà đã là cố tình nguỵ biện. Cố tình nguỵ biện thì chả thể hiểu gì khác ngoài là biểu hiện của lươn lẹo, lưu manh, hoặc cả hai.

Bàn sang lập luận kế, Tornad nói rằng:

Tôi chẳng hiểu sao người ta có thể nói ra một điều dớ dẩn như trên mà không tự thấy chuột rút dạ dày.

Vì bản thân là hành xử theo bản thân muốn. Và mọi mong muốn của bản thân thì không tự nhiên nảy ra từ vô tri hay không khí, mà luôn được hình thành dựa trên quan sát với thế giới, mỗi người kết hợp nhiều yếu tố giữa tính cách của họ và quan sát về thế giới để cho ra một quyết định cuối cùng. Cho nên quyết định này không phải một thứ nguyên tắc siêu hình hay một lời nguyền trinh tiết. Thế giới thay đổi thì mong muốn thay đổi là thường, nếu chưa nói nhiều lúc thay đổi là hợp lý.

Trong khi đó câu trên của Tornad thì lại muốn định nghĩa vì bản thân có nghĩa là thế giới ra sao tôi vẫn phải bám chặt một cách hành xử, không được lắng nghe cảm xúc mà đôi khi phản ánh quan sát đúng đắn về thế giới. Nói cách khác là muốn đánh tráo sự giáo điều thiển cận với sự độc lập tư tưởng, đánh tráo một gã ideologue với một free thinker.

Bất chấp làm việc gì đó dù bị chửi mắng té tát, có lúc là đang hy sinh nhẫn nhịn vì lý tưởng bản thân, nhưng cũng có lúc lại đơn giản là thiếu tự trọng hoặc là không có bản lĩnh từ bỏ. Tương tự, ngồi mãi trên đống lửa dù đít cháy đen thui thì cũng không gọi là vì bản thân. Hành động ấy thật ra có danh pháp khoa học là NGU. Nếu thấy ấm thì ngồi mà bỏng thì dịch đít, đó thứ nhất mới là vì bản thân, thứ hai là có não.

Cuối cùng, cái trò ngụ ý "bỏ đi ko phải vì bản thân, ở lại mới là vì bản thân" tôi thấy sao nghe có mùi giống như trò trẻ con khích nhau "đứa nào bị đánh mà mách cô là hèn, đứa nào bị đánh mà khóc là hèn, ê ê ê" ấy nhỉ.

Lúc này thì chính xác vì bản thân lại là phải cười nhạt, chính bởi vì nhìn thấu tim đen của kẻ khích đểu kia, và đáp lại:

Ờ, cứ mách cô đấy, không thích à, khóc đi!

Hơi ngạc nhiên là Tornad lại lôi cách hành xử đẹp ra để nói. Dù điều này nghe hơi giống Phan Kim Liên giảng về lòng chung thuỷ, nhưng chúng ta hãy thử xem Tornad nói gì: 

Tôi nghĩ rằng bởi vì một tay vỗ không thành tiếng, có lẽ nếu đã thích lôi luân thường đạo lý ra xét về chơi sao cho đẹp, thì nên xét cả 2 chiều chủ group lẫn mem group.

Tornad cho rằng mem group được quyền chửi quyết định xoá group là do họ cũng có quyền sở hữu với group như sau: 

Nói rằng mem group post lên là đóng góp cho group, đồng ý. Nhưng chúng ta hãy thành thật với nhau, khi chúng ta post bài thì vì group hay đầu tiên vì chính chúng ta? Muốn quan điểm của mình được nghe thấy, muốn được công nhận, muốn được nhiều người biết, … Là gì thì, tất cả cũng đều vì mình là trước tiên. Nói khác đi chỉ là đạo đức giả loè trẻ con.

Quan trọng nữa, post mục đích vì mình trước, mà hoá ra post xong cũng vì mình được thật. Khi một group tương tác đủ lớn, thì nó trở thành một cái hub hữu hiệu để broadcast thông tin. Group là sân chơi lẫn là platform để các bạn phát triển social personal brand. Cho nên, ở đây không có ai đang làm từ thiện cho ai. Thành viên đầu tư bài là để thu lợi, và thật sự có thu lợi. Quyền duy nhất của thành viên là nếu thấy lợi hẻo quá chẳng bõ công bỏ ra thì ra đi, thế thôi. Và rõ ràng sẽ chẳng ai phàn nàn được ai về chuyện đó.

Quyền tương tự cũng dành cho chủ group. Giống thành viên, họ tạo group cũng vì cá nhân trước tiên, và y như thành viên khi post bài, sự vì cá nhân này ngẫu nhiên hội tụ với quyền lợi cộng đồng. Đôi bên gặp nhau thấy có lợi thì hợp tác. Và không thấy còn đủ có lợi nữa thì chia tay. Chẳng ai nợ ai bất kỳ cái gì bởi chẳng ai làm phúc gì cho ai, cả về mặt pháp luật lẫn về mặt đạo đức.

Đến đây lại lưu ý, dù bắt đầu một cách có vẻ đối xứng như trên, song vai trò của chủ group và thành viên vẫn không thể ngang nhau, đơn giản vì nghĩa vụ họ không ngang nhau.

Chủ group có quyền sở hữu trong khi thành viên thì không vì tuy tất cả cùng đóng góp (và được lợi tương ứng), nhưng:

Với tất cả những khác biệt như thế, làm sao có thể nói họ không được có nhiều sở hữu về group hơn thành viên?

Cho nên đừng lôi khẩu hiệu đạo đức chê bôi về sự ích kỷ ra ở đây, ích kỷ là khi vượt quá phần quyền lợi một người có hoặc nên có. Ích kỷ không phải là khi một người sử dụng đúng quyền lợi được trả bằng chính trách nhiệm họ từng mang.

Vả chăng, nếu lại xét theo đúng định nghĩa trích đây “Ích kỷ không phải là sống theo ý mình mà là bắt người khác sống theo ý mình” thì chẳng phải bạn Tornad đang răng tự cắn lưỡi hay sao, khi bạn đang bắt người khác sống như ý bạn mong muốn?

Cho nên bài viết của đồng chí Tornard trên, như mọi lần, lại tiếp tục là biểu hiện cho nguỵ biện, điều tôi không ngạc nhiên.

Điều ngạc nhiên là nguỵ biện kiểu thô sơ thế này mà cũng lừa được nhiều người. Dù nghĩ kỹ thì cũng không ngạc nhiên nốt. Đây đơn giản là cưỡi sóng sự bất mãn của dư luận, ngả theo lick ass dư luận thì nói dở mấy cũng được vỗ tay thôi.

Quay về vụ RDVN, điều dở ở ta là người ta dường như chả bao giờ dám sòng phẳng trong chuyện vị thân. Thà cứ dám nói thẳng ra ôi chơi mạng đó đang thích giờ nó sập bực vãi chửi cả lò đứa xoá group đi nghe còn tin được. Nhưng cứ phải che giấu các lý lẽ vị thân này dưới những từ ngữ đạo mạo và nhân danh các đạo đức thanh cao, đồng thời bỏm bẻm cáo buộc sự vị thân của đối phương là ích kỷ.

Thật ra thì ngay cả bên admin tất nhiên cũng không thể nói toẹt ra là lợi ích thu được từ RDVN không đủ so với cái họ bỏ ra (mặc dù điều này có thể do lỗi họ quản dở hơn là do mem dở), bản thân họ cũng sẽ phải dùng uyển ngữ cho nhã nhặn, dù họ vẫn nói thẳng ra là họ vì bản thân.

Cho nên tin xấu là về tình thì chả bên nào là tuyệt đối chân thành so với bên nào cả.

Còn tin không biết tốt hay xấu thì, về lý rõ ràng là chủ group có quyền xoá group rồi.

Y như mọi vụ hôn nhân kết thúc ở toà, bên nào cũng sẽ hiện ra với ít nhiều vẻ xấu xí.

Điều khác nhau chỉ là, ít ra thì ở đây một bên không nói nhời đạo đức.

Đọc thêm: