CHỨNG KHOÁN: BẠN CÓ THẬT SỰ BỊ ÚP BÔ?

(Bài viết có sử dụng nhiều thuật ngữ chứng khoán, bạn nên cân nhắc tìm hiểu song song quá trình đọc. Mình không có ý tuyệt đối hóa, chỉ nêu lên một khía cạnh vấn đề có liên quan trong chứng khoán, các nhà đầu tư cân nhắc, tự ra quyết định và tự chịu trách nhiệm trong việc mua bán.).

Úp bô, hay người chơi lâu năm còn gọi là úp sọt, bị sọc (short). Là thuật ngữ chỉ việc mua cổ phiếu ở giá đỉnh và sau đó giá cổ phiếu bị bán mạnh làm người chơi thua lỗ nặng. Việc bị úp sọt/úp bô có thể gây ra do tâm lý đám đông, hoặc bị các thế lực khác chi phối (Các quỹ đầu tư lớn, các đội nhóm thao túng giá cổ phiếu, tự doanh,...)

Tuy nhiên, nếu bạn là một nhà đầu tư dài hạn (như mình) thì tư duy dài hạn sẽ giúp bạn có một góc nhìn thực tế khác về câu chuyện bị úp bô - vốn bị xem là tiêu cực.

Đoạn chia sẻ của các anh em đi dự Đại hội cổ đông (ĐHCĐ) của 01 công ty mà nhóm chúng tôi đang đầu tư, được mọi người đi xong về chia sẻ lại. Anh Đ (xin giấu tên) là một cổ đông ngồi cùng mâm tiệc với cán bộ công nhân viên (CBCNV) trong cty nên chia sẻ nói chuyện vĩ mô và cái khủng của cty theo góc nhìn của nhà đầu tư (NĐT) là thế nào, họ nghe xong thấy hay quá bảo sẽ múc (mua cổ phiếu) thêm tí.

(Hừm, họ là người nội bộ trong công ty, chẳng lẽ cái hay cái tốt của công ty họ không nắm được sao mà lại bảo sẽ mua thêm khi được kể chuyện vốn là thứ nội bộ họ đáng lẽ nên biết?)

Anh S cũng là cổ đông chung nhóm, ngồi ăn chung bàn với chủ tịch và các CBCNV khác:

- Chị cùng bàn: Em ơi giá này mua được không, tăng nhiều quá, cao lắm!

- Chủ tịch: thấy lên cao cứ bán đi rồi mua lại sau

- Anh S: Thế bán mà giá không xuống để mua thì anh chủ tịch bán lại cho em giá rẻ nhé!

- Vợ chủ tịch: Giá sàn là sao mà trần là sao vậy em, mà chị thấy giá tăng nhanh quá, tiếc lúc giá nó 50 không bán.

Tôi nghe xong những lời anh em chia sẻ rồi tự ngẫm: Đôi khi người trong công ty, họ chỉ lo làm ăn kinh doanh, không rành về chứng khoán, cũng có cái tham rồi nhìn ngắn, có lúc họ ngồi trên đống vàng mà không hề hay biết, góc nhìn vĩ mô của họ lại càng không. Có lúc họ thấy giá cao rồi nên bán, NĐT cứ tưởng họ úp bô chạy loạn xạ, nhưng đâu biết được tương lai giá cổ phiếu nó sẽ gấp 5-10 lần hiện tại như cách mà anh em chúng tôi đã định giá. Nhiều ông cứ thấy ra tin là bán, thấy lãnh đạo ra tin bán là chạy nhưng quên một điều rằng trong cái bô mà chủ tịch định úp là c*t hay kim cương thì không đủ trình để định giá được.

Vào thời điểm trước đó khá lâu khi chủ tịch đăng ký bán cổ phiếu, anh em chúng tôi vẫn giữ mặc cho giá giảm có lúc bay mất 30-40% tài khoản, những trận rung lắc máu chảy đầy sàn, có vài anh em nản chí xuống thuyền vì bị call margin, số còn lại vẫn động viên nhau giữ cổ phiếu, "giá này là rẻ lắm rồi", "tương lai công ty sáng lắm",.... Nhưng sau đó giá đã hồi một đoạn và chủ tịch đăng ký mua lại cổ phiếu. Tức sau khi giá cổ phiếu hồi thì chủ tịch phải mua lại cổ phiếu ở cái giá gấp 2.5 lần giá ông ấy đã úp bô chúng tôi.

Trong đầu tư, bạn cần phải nhìn thật xa, định được giá trị nội tại của doanh nghiệp, mua dưới giá trị nhiều lần thì bạn rất an toàn (thế nào là an toàn mình xin đề cập trong một bài viết khác). Có bị úp bô thì cho úp thoải mái, chẳng sợ, vì bạn là người hiểu rõ nhất trong bô là c*t hay kim cương.

Lịch sử các cổ phiếu bị úp bô và vài năm sau đó trở thành siêu cổ phiếu:

- 2006 cổ phiếu SJS CBCNV bán hết cổ vùng 5x sau 2 năm SJS phi 2.5tr/cổ sau chia tách.

- 2012 Nội bộ CAP úp bô 200k cổ giá 1x trong khi volume 5k ngày thường đã sàn, sau CAP phi gấp 20 lần.

- 2013 cty chứng khoán MBS xả PTB giá 1x số lượng lớn đúng chân sóng thần siêu phẩm tăng 30 lần.

Khi tham lam hoặc hoảng loạn người ta có thể quẳng ra đường những tài  sản quý như vàng nhưng với giá bùn đất rẻ mạt, việc của giàu sang là nhặt chúng và ngồi im để giàu.

Dĩ nhiên, một ví dụ như trên có lẽ không thể đại diện và biện minh cho câu chuyện giữ hay bán khi bị úp bô là sai hay đúng, hợp lý hay không. Mình chỉ đưa ra một góc nhìn và trải nghiệm để những bạn tham gia thị trường chứng khoán suy ngẫm và tìm hướng đi đúng cho chính mình.

Đọc thêm: