Lời tựa: Scott Adams là tác giả của loạt truyện tranh biếm họa Dilbert, viết về công việc thường nhật của các nhân viên văn phòng. Ông cũng là một nhà thôi miên có kinh nghiệm hàng chục năm, am hiểu tâm lý con người, và là một trong những người ít ỏi dự đoán chiến thắng của Trump trong cuộc bầu cử 2016. Scott Adams là một trong số ít những người mà tôi vô cùng hâm mộ vì khả năng nhìn nhận và phân tích sự việc đa chiều, cũng như khả năng giải thích vấn đề với cách tiếp cận rất sát với đời thực, không hề lý thuyết sáo rỗng nhưng vẫn không kém phần logic. Đây là thông điệp của ông gửi tới trẻ em - cũng như người lớn - về các vấn đề xoay quanh biến đổi khí hậu. Thông điệp được đăng ở https://www.scottadamssays.com/2019/09/23/a-message-for-children-about-climate-change/
Các cháu thân mến,
Bác rất tiếc rằng người lớn đã dọa nạt các cháu về vấn đề biến đổi khí hậu và ảnh hưởng của nó tới tương lai các cháu. Tuy vậy, các cháu có thể sẽ cảm thấy an tâm hơn nếu các cháu biết thêm một số thứ mà người lớn cố tình không giải thích cho các cháu. Bác sẽ nói cho các cháu bây giờ.

Báo chí từng là một nguồn tin tức chính thống, hoặc ít ra là chúng ta đã nghĩ như vậy. Nhưng trong thế giới hiện đại, những người làm báo phát hiện ra rằng họ có thể kiếm được nhiều tiền hơn bằng cách viết những tin tức đáng sợ bất kể chúng có thực hay không. Ngày nay, hầu hết tin tức ở cả cánh tả và cánh hữu đều là những ý kiến phục vụ mục đích dọa nạt các cháu, không phải cung cấp thông tin, bởi vì tin tức đáng sợ thu hút nhiều sự chú ý hơn và điều đó khiến ngành báo chí trở nên rất có lãi. Điều tương tự cũng đúng với người viết sách, các tác giả thường làm cho sách trở nên đáng sợ để các cháu mua. Hầu hết người lớn biết rằng những nỗi sợ đó đều không có thật. Nhưng hầu hết trẻ em thì không biết điều đó. Các cháu vừa mới được biết đấy.
Năng lượng hạt nhân từng rất nguy hiểm trong quá khứ. Những nhà máy năng lượng hạt nhân hiện nay (những nhà máy được xây dựng trên khắp thế giới trong 20 năm trở lại đây) chưa hại chết bất kì ai và được coi là nguồn năng lượng an toàn nhất trên thế giới. Có nhiều người chết vì lắp đặt pin mặt trời trên mái nhà và ngã xuống hơn là chết vì các vấn đề liên quan tới năng lượng hạt nhân ở bất kì đâu trên thế giới trong vài thập kỉ qua. Và năng lượng hạt nhân là câu trả lời tất yếu cho vấn đề biến đổi khí hậu, theo những người thông minh nhất trên thế giới, bởi vì nó có thể cung cấp năng lượng sạch, rẻ và dồi dào mà không thải ra carbon.
Giải pháp năng lượng hạt nhân cho vấn đề biến đổi khí hậu là một trong những giải pháp hiếm hoi được ủng hộ bởi một số ứng cử viên Tổng thống của Đảng Dân chủ và hầu hết người của Đảng Cộng hòa. Hãy để ý rằng 2 người của Đảng Dân chủ ủng hộ năng lượng hạt nhân (Corey Booker và Andrew Yang) nằm trong những người trẻ nhất và thông minh nhất trong cuộc đua. Công bằng mà nói thì người của Đảng Dân chủ lớn tuổi nhất tranh cử Tổng thống, Joe Biden, cũng ủng hộ năng lượng hạt nhân bởi vì ông ấy có cập nhật thông tin.
Nếu các cháu lo lắng về vấn đề chất thải hạt nhân, các cháu không nên lo lắng về điều đó. Tất cả mọi quốc gia sử dụng năng lượng hạt nhân (và có rất nhiều quốc gia như thế) đều xử lý thành công chất thải. Nếu các cháu gom tất cả chất thải hạt nhân trên thế giới lại một chỗ, chúng sẽ chỉ chiếm đầy một sân bóng đá. Và những nhà máy năng lượng hạt nhân thế hệ mới sẽ nuốt đống chất thải đó và biến chúng thành điện năng, vì vậy tổng lượng chất thải có thể sẽ giảm xuống đáng kể hơn nữa.
Liên hợp quốc ước lượng rằng ảnh hưởng của biến đổi khí hậu lên nền kinh tế sẽ vào khoảng 10% trong 80 năm. Thứ họ không kể cho các cháu là nền kinh tế sẽ to hơn và tốt hơn gấp khoảng 5 lần hiện tại, vì vậy nên các cháu sẽ còn chẳng thể nhận ra được rằng liệu 10% đó có thực hay không. Và đó là trường hợp xấu nhất có thể xảy ra nếu chúng ta không hề làm gì cả, vốn không phải là thực tế.
Một số công ty gần đây đã sáng chế ra những cỗ máy có thể loại bỏ CO2 khỏi không khí. Hiện tại thì việc sử dụng những cái máy đó rất tốn kém. Nhưng cho tới khi chúng giảm giá thành và cải thiện hiệu năng, chúng ta có một giải pháp sẵn sàng nếu như cần thiết. Nó sẽ rất tốn kém, nhưng gần như chẳng có mối đe dọa thực sự nào từ CO2 đối với thế giới khi mà chúng ta đã biết cách loại bỏ lượng dư thừa khỏi không khí. (Cây cối cần CO2 để phát triển nên chúng ta sẽ không loại bỏ quá nhiều. Những nhà kính thực ra là còn bơm thêm CO2 vào để cây cối phát triển tốt hơn.)
Các nhà khoa học nói rằng chúng ta có thể giảm thiểu những hiểm họa về khí hậu bằng cách trồng thêm cây (rất nhiều cây). Điều đó khả thi, nếu như thế giới quyết định rằng điều đó là cần thiết. Cũng có nhiều công ty và công nghệ khác cũng có khả năng giải quyết vấn đề khí hậu theo nhiều cách khác nhau. Bất kì giải pháp nào mà bác đã đề cập (năng lượng hạt nhân, máy hút CO2, trồng cây) có thể đủ để giải quyết bất kì hiểm họa nào, nhưng có hàng tá cách để giải quyết, và mỗi ngày lại có thêm nhiều cách nữa.
Trải qua tất cả các thời kì lịch sử hiện đại, nếu con người chúng ta phát hiện ra một vấn đề từ xa, chúng ta có khả năng giải quyết nó 100%. Biến đổi khí hậu cũng vậy. Tất cả những người có khả năng đều đang làm việc cật lực bằng nhiều cách khác nhau và đều đã biết cách giải quyết, có nghĩa là nhiều năng lượng hạt nhân hơn, nhiều máy hút CO2 hơn, nhiều năng lượng xanh hơn từ năng lượng mặt trời, năng lượng gió và hơn thế nữa.
Nếu các cháu lo lắng về mực nước biển dâng, đừng sợ. Những người thông minh nhất và giàu có nhất vẫn mua đất đai và nhà cửa trên bờ biển. Họ không thấy vấn đề gì cả. Và nếu như mực nước biển có thực sự dâng lên, điều đó sẽ diễn ra chậm đến mức con người hoàn toàn có thể thích ứng được.
Thỉnh thoảng người lớn thích lợi dụng trẻ em để đưa đi thông điệp của họ vì nó khiến cho phía đối diện khó tránh khỏi việc bị coi là quái vật khi chỉ trích. Nếu như người lớn khuyến khích các cháu lo sợ về biến đổi khí hậu mà không nói cho các cháu những gì bác kể ở đây, điều đó có nghĩa là họ không quan tâm tới lợi ích của các cháu. Họ chỉ đang lợi dụng các cháu.
Khi các cháu hỏi người lớn về năng lượng hạt nhân, kỳ vọng rằng họ sẽ đưa ra một câu trả lời lỗi thời, có nghĩa là họ không hề biết công nghệ năng lượng hạt nhân tiên tiến hiện nay là thứ năng lượng an toàn nhất trên hành tinh.
Thậm chí không phải bất kì người lớn nào cũng hiểu những gì bác nói với các cháu. Bây giờ các cháu đã trở nên thông minh hơn hầu hết người lớn về chủ đề khí hậu này.
Thế hệ bác rất tin tưởng vào thế hệ các cháu. Các cháu sẽ là những con người hiểu biết và hiệu quả nhất từ trước tới nay. Thế hệ bác (và một số thế hệ sau nữa) đã có công cụ để giải quyết vấn đề khí hậu đang tới. Thế hệ các cháu sẽ giải quyết triệt để.
Người lớn các bác tôn trọng sự nhiệt huyết và năng lượng mà các cháu đưa vào chủ đề khí hậu. Nhưng thực sự không công bằng cho chúng ta nếu như không cho các cháu biết những sự thật cơ bản trong khi gieo rắc sự sợ hãi để khiến các cháu hành động. Bác hi vọng rằng lá thư này sẽ giúp các cháu ngủ ngon. Người lớn các bác có thể kiểm soát vấn đề này, sớm thôi, và các cháu sẽ giúp bác giải quyết triệt để. Thế nên các cháu hãy ngủ đi. Hợp sức lại, chúng ta chắc chắn làm được.
Scott Adams
Thinking_Out_Loud Khoa_học_công_nghệ