Lời tựa:   
               
Như đã giới thiệu trong series, Seneca thực sự là nguồn cảm hứng Stoicism của mình. Đọc Seneca không chỉ là về triết học mà còn là một trải nghiệm nghệ thuật, khi những bài học, triết lý quan trọng được phản ánh qua những hình ảnh quen thuộc, bình dị và đời thường, thể hiện cái tinh tế trong quan sát của một thiên tài với sự từng trải của cuộc đời. 
                                     
Với hy vọng giới thiệu Stoicism đến với các bạn trẻ Việt Nam, xin gửi tới các bạn bản dịch những bức thư quan trọng nhất trong cuốn "Moral Letters to Lucilius", tác phẩm đã làm nên tên tuổi của Seneca và là một trong bộ ba cuốn sách nền tảng của Stoicism.

Những bức thư đạo đức là tuyển tập các bức thư của triết gia Seneca về Chủ nghĩa Khắc Kỷ, nhằm trang bị cho con người hành trang để đối mặt và mỉm cười trước sóng gió của cuộc đời, đạt được sự bình thản trong tâm trí. Cuốn sách không chỉ về triết học, mà còn về trải nghiệm nghệ thuật, khi những bài học, triết lý quan trọng được phản ánh qua những hình ảnh quen thuộc, bình dị và đời thường, thể hiện cái tinh tế trong quan sát của một thiên tài.     
                                                   
Do không phải anh dịch thuật, nên bản dịch này hoàn toàn tập trung vào việc truyền tải thông điệp và hy vọng có thể giúp bạn cảm thấy dễ dàng hơn trong việc tiếp cận với bản tiếng Anh, để có thể thấy cái hay cái đẹp trong việc sử dụng ngôn từ của Seneca (dù thực ra bản tiếng Anh cũng chỉ là một bản dịch). Một anh bạn người Ý của mình đã chia sẻ Seneca được đưa vào chương trình giảng dạy tại Ý như một bậc thầy về việc sử dụng ngôn từ. Vì vậy, xin cam đoan tất cả những gì khiến bạn cảm thấy trúc trắc từ bản dịch là bởi khả năng hạn chế của mình, và rất mong nhận được đóng góp của các cao nhân để bản dịch được hoàn thiện hơn.
Bạn có thể đọc trước giới thiệu về Seneca ở đây:


Bức thư số 46

Bạn thân mến!
Sách của bạn đã đến với tôi như lời hứa. Tôi mở ra, chỉ muốn lướt qua mà thôi, còn định sẽ đọc nó khi thư thả hơn. Nhưng từng trang sách cứ cuốn tôi đi. Sự trôi chảy và mạch lạc của nó được thể hiện qua một thực tế: Phong cách viết khá mềm mại, khác với những tác phẩm trước của tôi và bạn, và thậm chí ấn tượng đầu tiên có phần giống với Titus Livius hay Epicurus. Thế rồi với sự cuốn hút của nó, nó cuốn tôi đi và khiến tôi đọc liền một mạch không ngừng nghỉ. Mặt trời vẫy gọi - cơn đói hoành hành - cơn bão đe dọa, mà tôi vẫn cứ ngồi đấy với cuốn sách của bạn cho tới trang cuối cùng.
Không phải chỉ là sự thích thú nhẹ nó cho tôi: mà là một niềm vui thực sự. Một tác phẩm tinh tế và rất có hồn. Tôi chắc đã phải tự thúc mình "Cố lên", nếu trong cuốn sách có những quãng nghỉ, hay nó chỉ nổi bật lên ở vài đoạn cao trào mà thôi. Nhưng không, tôi không tìm thấy một điểm nhấn nào như vậy, mà thay vào đó là một dòng chảy đều đặn. Một phong cách viết giản dị đầy khí chất, nhưng không nhàm chán, thỉnh thoảng chấm phá vài điểm ngọt ngào lay động, và đâu đó phảng phất sự mềm mại dịu dàng trong văn phong của bạn. Cuốn sách cũng phản ánh được một phong cách ngay thẳng rất thanh cao, thứ tôi mong bạn sẽ cố gắng giữ gìn, cả trong viết lách cũng như trong cuộc sống. Đề tài cũng đã đóng góp vào thành công của nó, bởi vậy nên hãy luôn chọn những đề tài phong phú, thứ sẽ giúp bạn gắn bó và có động lực thúc đẩy tài năng của bạn.
Tôi sẽ viết nhiều hơn về cuốn sách này sau khi đọc nó một cách kỹ càng lần thứ hai; vì hiện tại những đánh giá của tôi là chưa ổn định và khách quan, vì dường như tôi mới chỉ nghe chứ chưa thực sự đọc nó. Hãy cho phép tôi thậm chí nghiên cứu nó một cách cẩn thận. Bạn không có gì phải sợ, tôi sẽ cho bạn biết sự thật. Bạn nên vui sướng, vì bản thân không có gì để khiến người khác phải lừa dối bạn, ngay cả từ khoảng cách xa xôi; trừ một điều là ngày nay chúng ta nói dối ngay cả khi không có lý do, chỉ vì đã quá quen rồi mà thôi.
Tạm biệt!
A Dreamer
*******
👉 ĐỂ HIỂU THÊM VỀ CHỦ NGHĨA KHẮC KỶ VÀ THỰC HÀNH CÙNG SENECA, BẠN CÓ THỂ ĐẶT MUA BỘ SÁCH NGAY TẠI ĐÂY:
Bản tiếng Anh:
From Seneca to Lucilius
Greetings
1 Your book arrived as promised. I opened it, thinking to read it later at my convenience, and meaning for the moment only to take a taste; then the work itself seduced me to continue. How eloquent it was you may learn from this fact: it seemed light to me, though its bulk would seem at first glance to be that of Livy or Epicurus, not of your writings or mine.* Yet with such sweetness did it hold me and draw me on that I read it through without delay. Th e sunshine beckoned—hunger nagged—a storm threatened—and still I read it through to the end. 2 It was not only delight that it gave me: it was joy.
What talent it showed—what spirit! I would have said, “What impact!” had there been in it any quiet stretches—had it roused itself only at intervals. But as it was, it was not impact but a steady state. The style is masculine and chaste; nonetheless, there came in from time to time that note of sweetness, that just-right gentle moment. You are tall, upright—this I would have you keep; this is how you should walk. The subject matter has also contributed something, which is why one should choose a fertile subject that will engage and motivate one’s talent.
3 I will write more about the book when I have been over it a second time; at present my judgment is hardly settled. It is as if I had heard these things rather than read them. Allow me to ask some questions as well. You have nothing to fear—I shall tell you the truth. Happy man! You have nothing that would give anyone cause to lie to you, even from so far away—except that nowadays we lie even when there is no cause, just out of habit.
Farewell.
Bạn nào có tâm muốn ủng hộ mình, chỉ xin ủng hộ Spiderum là mình vui rồi :)

Trần Việt Anh - STK: 0451000364912 (Vietcombank chi nhánh Thành Công, Hà Nội)

Các bài viết khác của tác giả: