Mình đã lớn lên ở Spiderum như thế nào?

Bài viết đầu tiên của mình ở Spiderum là ngày 17/11/2017, tính đến nay đã hơn 3 năm. Thời điểm ấy mình đã là có 1 cô vợ xinh đẹp và 1 cô con gái kháu khỉnh gần 2 tháng tuổi. Mình biết đến Spiderum qua một người bạn giới thiệu. Người bạn ấy hiện giờ cũng ít khi thấy tương tác trên này, nhưng mình vẫn duy trì nó như một ngôi nhà thứ 3 của mình (sau vợ con và công việc chính). Đó là nơi mình có thể học hỏi, chia sẻ và rèn luyện bản thân, có thêm những người bạn... Đối với mình mà nói, đó là một điều rất có ý nghĩa trong cuộc sống.

Mình có nhiều sở thích như vẽ tranh, làm thơ, nghe nhạc, chơi game, uống cà phê 1 mình... nhưng thực sự trước đó mình chưa bao giờ nghĩ sẽ yêu thích việc đọc và viết. Trước đây mình khá là lười đọc sách, đọc truyện nhiều chữ. Những thứ mình đọc thường là mấy cuốn self-help (không nhiều), những cuốn tiểu thuyết nổi tiếng của Trung Quốc (như Tam Quốc, truyện của Kim Dung) hay một vài truyện ngôn tình như Lần đầu thân mật, Vợ ơi anh biết lỗi rồi, Xin lỗi em chỉ là con đĩ... nhưng không nhiều lắm, có thể đếm trên đầu ngón tay được. Khi đọc mình thấy bản thân dễ bị cuốn vào các câu truyện đó, như đang sống cùng các nhân vật, cảm nhận được cảm xúc của họ qua những câu văn, từng dấu chấm phẩy. Chả biết tự khi nào mình cũng muốn được viết, được gửi gắm những tâm tư tình cảm vào câu chữ giống như các câu chuyện mình được đọc.

Nhưng khi vừa bắt đầu viết trên Spiderum bài đầu tiên, mình đã bị dội ngay một gáo nước lạnh bởi thứ mình viết khá là Self-help. Nó nhan nhản trong các câu chuyện trong những cuốn sách, hay dễ dàng đọc được trên facebook bởi lối viết khá quen thuộc. Công bằng mà nói thì dù cho đó là những suy nghĩ do chính mình viết ra, nhưng thực sự nó cũng là những điều rút ra từ sách vở, chưa phải điều gì thực sự mới lạ. Khi ấy mình khá tự ái bởi những bình luận chê bai dù chẳng biết họ là ai. Cảm giác mình chỉ như 1 đứa trẻ thơ ngây vừa nói 1 câu ngớ ngẩn trong cuộc họp của các bô lão vậy. Mình đã suy nghĩ và bị giảm nhiệt huyết khá nhiều. Bởi vì mình cũng sợ bị chê. Vậy nên thay vào việc viết để bị chê, thì mình sẽ đọc xem người ta đang viết thế nào, có điều gì thú vị hơn không.

Ban đầu mình cũng chẳng để ý ai là hot, ai là người mới, đâu là bài viết top... mà cứ thấy ai viết thì vào đọc thôi. Các bài viết đó mang lại cho mình khá nhiều góc nhìn mới. Lúc ấy mình mới nhận ra đây là một nơi có nhiều cây viết thật sự giỏi và có chất lượng. Họ không chỉ là người đọc nhiều, viết nhiều mà họ còn kiếm tiền từ việc viết nữa. Vậy nên không thể múa rìu qua mắt thợ được. Mình công nhận là khả năng viết của mình rất yếu, vậy nên bài viết ít upvote, ít lời khen là hiển nhiên rồi. So với họ (được 7-8 điểm) thì mình có lẽ chỉ được 2-3 điểm mà thôi. Hơi buồn 1 tí nhưng ít nhất cũng biết mình đang đứng ở đâu.

Thay vì việc cố gắng viết bài, mình chuyển dần sang hướng bình luận vào các bài viết mà mình đọc được. Đối với bản thân mình thì việc bình luận mang một ý nghĩa khá đặc biệt: mình bình luận là để tập viết, để tự nói với bản thân mình là chính (chiếm tới 70%), còn 30% là góp ý cho tác giả bài viết.

Bởi để viết một bài đầy đủ với mình khi ấy khá là khó. Do đó mình tập viết những đoạn ngắn, mà không gì tốt bằng việc bình luận. Những đoạn bình luận của mình đủ dài để nói hết được một ý, một góc nhìn của mình về vấn đề đó. Mình tưởng tượng rằng bài viết gốc là của mình, bởi nếu mình viết có lẽ cũng chỉ được như thế là cùng, và mình thử đưa ra những góc nhìn khác để xem có gì khác lạ không, có đưa ra được ý kiến nào mới hơn không. Việc tìm ra những điều tác giả chưa nói tới giống như 1 trò chơi với mình vậy. Mình không coi đó là bới móc, là vạch lá tìm sâu, mà như trò chơi tìm kho báu. Bởi nếu tìm ra những điểm mới lạ, bổ sung hoàn thiện cho bài viết, thì khi đọc bài viết xong, đọc thêm bình luận sẽ thấy bài viết đó hay hơn, rõ ràng hơn, hoàn thiện hơn. Từ đó mình có thể hình dung một bài viết hay (đối với cảm nhận của mình) sẽ là như thế nào. Nó không cần phải là bài viết top của tháng, cũng không cần phải là của 1 hot writer nào, mà chỉ cần đọc cả bài, đọc cả bình luận, thấy "hài lòng" là được.

Khi có ý tưởng về 1 điều gì đó mình muốn viết thì mình không vội viết ngay, bởi những suy nghĩ đó vừa mới chớm hình thành, sẽ chưa đủ chặt chẽ về câu từ, chưa đủ hấp dẫn về nội dung, chưa được tự phản biện bởi chính mình nên góc nhìn sẽ hạn hẹp và khó viết. Do đó mình tiếp tục giữ nó trong đầu, vừa đọc thêm, tìm thêm những bài viết khác để góp nhặt ý, giúp nuôi dưỡng ý tưởng đó. Lúc cảm thấy nó đủ lớn thì mình mới viết. Cảm giác viết khi ấy khá là trôi, bởi câu chữ cứ tự tuôn trào ra mà không cần phải suy nghĩ quá nhiều. Đơn giản chỉ là đưa những suy nghĩ trong đầu ra mà thôi, giống việc đã học thuộc lòng rồi lên bảng trả bài vậy. Và khi đã viết xong mình hay đọc lại bài viết, thường là đọc ít nhất 3 lần. Mục đích vừa là để soát lỗi chính tả, cách dẫn ý, dùng dấu chấm phẩy, và quan trọng là xem có cần bổ sung ý nào không, có ý nào chưa rõ cần viết lại không.

Mình viết nhiều hơn, bình luận nhiều hơn, và chủ động hơn trong việc hòa nhập vào cộng đồng này. Buổi offline đầu năm 2019 là lần đầu tiên mình tham dự offline của Spiderum (tính đến nay cũng là buổi duy nhất). Ở đó mình thấy những con người bằng xương bằng thịt, thấy được đam mê, nhiệt huyết và sự trẻ trung, năng động. Họ đến từ nhiều nơi, nhiều lứa tuổi nhưng đều có chung một đam mê. Có người ở lứa tuổi của mình (8x), có cả những người kém mình hàng chục tuổi, nhưng tất cả đều cùng ngồi trò chuyện, chia sẻ một cách tự nhiên và thẳng thắn. Buổi offline đó thực sự đã khiến mình yêu quý và tin tưởng hơn ở cộng đồng này. Mình muốn đóng góp vào đó để cổ vũ, ủng hộ và giúp nó đi lên. Nhưng thực sự khi ấy mình cũng chưa biết làm thế nào, chỉ có trong suy nghĩ mà thôi. Về sau mình cũng cố gắng thể hiện bằng hành động như mua sách, mua áo, viết bài nhiều hơn, bình luận nhiều hơn, cổ vũ những cây viết mới... bởi mình nghĩ chẳng có gì thiết thực bằng hành động và vật chất. Phải có cả 2 điều ấy thì mới phát triển được. Chứ không có chuyện: Vật chất quyết định ý thức hay Ý thức quyết định vật chất, mà phải là cùng song hành.

Ở Spiderum khá lâu, mình có thêm nhiều người bạn, cũng chứng kiến nhiều thăng trầm. Có người bạn rời đi, có người không hài lòng, nhưng cũng có rất nhiều người đang cùng chung tay đóng góp. Quan trọng là bản thân mình vẫn luôn tin tưởng và cổ vũ nó phát triển.

Có người bạn nói với mình: Spiderum dạo này ít bài viết chất lượng. 

Mình bảo: thế sao mình không viết ra những bài chất lượng cho người khác đọc? Sao lại chỉ nghĩ đến việc muốn đọc bài của người khác mà không tự viết ra? Mà mình có trả tiền cho các bài viết chất lượng đó không? Nếu đọc miễn phí thì nó đâu có sẵn nhiều thế cho mình đọc, phải không?

Có người khác lại nói: Spiderum dạo này tranh luận tiêu cực quá.

Mình bảo: thế sao bạn không đóng góp những tranh luận tích cực? sao bạn lại mất công đọc những tranh luận mà bạn cho là tiêu cực? Nếu không thể làm gì tốt hơn thì cũng không nên nhìn nó bằng con mắt xấu hơn.

Có người nói: Tôi nghĩ Spiderum cũng giống các diễn đàn khác trước đây, sẽ tàn sớm thôi.

Mình bảo: Mình không tin như vậy. Nếu bạn không ủng hộ thì bạn cứ rời bỏ, đó là quyền của bạn. Mình chọn ở lại. Khi ở lại thì mình sẽ đóng góp để nuôi dưỡng nó phát triển. Khi nào bạn thấy nó thú vị trở lại thì chúng ta lại tiếp tục trò chuyện trên này.

...

Người ta thường bảo: Một nửa sự thật là dối trá. Mình lại nghĩ: Nếu thấy nửa còn lại, liệu bạn có nghĩ đó là sự thật, hay nó chỉ hoàn toàn là điều dối trá? Thật hay giả có lẽ do chính bản thân ta đánh giá mà thôi. Phát triển hay tàn lụi có lẽ do chính bản thân mỗi tế bào trong đó đang phát triển như thế nào mà thôi. Nếu ta coi mình là 1 tế bào, ta muốn nó phát triển, thì ta cần phải cố gắng trở thành 1 tế bào tốt. Nếu nói dối đủ nhiều và đủ lâu thì nó sẽ thành hiện thực. Con người ta sống bằng cảm xúc hay sống bằng lý trí? không thể đánh giá thuần túy vậy được. Có lúc họ sống bằng lý trí, có lúc họ lại ngập trong cảm xúc. Nó thay đổi không ngừng chứ không phải luôn luôn chỉ có 1 mặt. Chỉ có sự kiên trì, bền bỉ, nhẫn nại mới chứng minh được.

Và khi nhìn lại chặng đường đã qua, mình nhận thấy 73 bài viết, 1310 bình luận quả thực là con số không nhỏ đối với 1 Spider không chuyên về viết như mình. Mình cũng chẳng đặt ra chỉ tiêu gì đâu, mà chỉ đơn giản là: 

Chúc Spiderum và các bạn một năm mới với nhiều điều thật sự "mới"!

- from AQ with <3 -

p/s: xin Admin cái ảnh cho bài viết.