Hãy trở thành người bạn ghét | Tâm lý học (Shadow) - Phần 1

Khi một chuyện không tốt thường xuyên diễn ra, chúng ta thường đổ lỗi cho định mệnh, do số trời hoặc các chòm sao. Nhưng sự thật là, tất cả những gì xảy đến trong cuộc đời ta đều do ta quyết định, dù trong vô thức hoặc có ý thức.

Những câu chuyện thần thoại thường có hai nhân vật: anh hùng và kẻ xấu. Với tư cách là con người, chúng ta đóng cả hai vai. Mặt sáng và tối sẽ tạo nên một bản nhạc hoàn chỉnh cho cuộc đời mỗi người. Để tìm thấy câu trả lời cho những hành vi của bản thân mà chính bạn cũng không thể nào hiểu nổi, bạn phải có can đảm nghe cả những nốt nhạc mà mình sợ hãi.

Đừng chạy trốn phần bóng tối trong con người bạn, hãy đối mặt và phân tích chúng.

Trước khi định nghĩa về shadow, mình sẽ giải thích qua về ego - cái tôi. Hiểu một cách đơn giản, cái tôi bao gồm tất cả những gì bạn định nghĩa về bản thân mình. Bạn thích gì, ghét gì, tính cách của bạn là gì, điểm mạnh điểm yếu của bạn như thế nào...

Ngược lại, shadow là mặt tính cách có ở bên trong bạn nhưng nằm ngoài phần cái tôi, bị bạn đè nén và giấu đi (một cách vô thức). Đây là những khía cạnh mà bạn không mong muốn nhìn thấy và trở thành, vì có thể bạn coi nó là yếu đuối, xấu xa, không thể chấp nhận được. Do shadow nằm trong phần tiềm thức, nên bạn không tự nhận biết được nó. Thế nên nó mới được đặt tên là "bóng tối" đó. Tất cả chúng ta, không ai sẵn sàng đối diện với mặt tối trong con người mình. Chúng ta che giấu những điều ta coi là tiêu cực để bảo vệ hình ảnh hoàn hảo của bản thân, để ta cảm thấy mình an toàn và thuộc về xã hội.

Hãy thử coi shadow là một phần nhân cách khác trong bạn. Nó cũng có những suy nghĩ và khát vọng của riêng mình. Mặc dù bạn không nhận biết được shadow, nhưng nó vẫn có khả năng biểu hiện ra thế giới bên ngoài. Vậy nên bạn mới có rất nhiều hành động mà sau khi làm xong, bạn chẳng hiểu tại sao mình lại cư xử như thế. Như thể bạn muốn làm khổ bản thân mình vậy.

Nghiện chất kích thích, nghiện sex, ham muốn các mối quan hệ toxic, tự bạo hành bản thân hoặc để người khác bạo hành cả về vật chất lẫn tinh thần…, tất cả đều là những lời cảnh báo đến từ shadow. 

Bạn có thể trở nên bạo lực hơn sau khi uống rượu, hoặc dễ nổi nóng và cáu kỉnh chỉ vì một câu nói bình thường. Sau đó, bạn đổ lỗi cho hoàn cảnh, do bị “ma nhập”, do bạn không còn là chính bạn… Thế nhưng bạn nên nhớ rằng, không cái cây nào có thể mọc nếu không có hạt giống ở đó. Bạn sẽ không thể trở nên xấu xa nếu không có mầm mống của sự xấu xa trong con người bạn.

Khi một cô gái ngoan luôn đâm đầu vào trong các mối quan hệ toxic, rất có thể vì cô ấy luôn cố gắng che giấu phần nổi loạn của mình. Mặt tính cách này rơi vào shadow, do đó shadow của cô sẽ có xu hướng tìm kiếm sự kích thích và điên rồ. Trai tồi có thể đáp ứng được nhu cầu này của cô ấy hơn những chàng trai ngoan ngoãn. Vậy là trong vô thức, cô gái ngoan luôn yêu fuckboy để rồi đau khổ vì tình.

Đạo giáo có một biểu tượng rất nổi tiếng: vòng tròn yin-yang - tượng trưng cho sự cân bằng giữa hai mặt đối lập. Sẽ không có ban ngày nếu không có ban đêm. Đen và trắng luôn song hành. Tương tự, sẽ không có ánh sáng nếu không có bóng tối. Hai mặt đối lập mới tạo nên một vòng tròn hoàn chỉnh.

Thực tế thì không có ai và không có bất cứ điều gì là tốt đẹp và hoàn hảo 100% cả. Thế nào là tốt xấu đúng sai? Đạo đức là gì? Đây là một trong những câu hỏi mà các triết gia vẫn luôn tìm kiếm. Là một người bình thường, mình chỉ nghĩ đơn giản: Con người mình có những điểm tốt, cũng có những mặt xấu. Mình biết mình có tính xấu đấy và mình luôn cố gắng kiểm soát nó, để nó không ảnh hưởng đến những lựa chọn trong cuộc đời mình.