Chiến binh cầu vồng

Lâu lại lục lại tủ sách thấy một quyển sách kinh điển của tuổi thơ - Chiến binh cầu vồng. Và mình đã mua lại cuốn tiểu thuyết này ở nhà sách Spiderum coi như một cách để làm-mới trải nghiệm. Các bạn cùng đọc lại với mình nhé.

Nhắc đến những tác phẩm đặc sắc về giáo dục dành cho thiếu nhi, chắc chắn không thể không nhắc đến “Chiến binh cầu vồng" của tác giả Andrea Hirata. Câu chuyện về cậu bé vượt nghèo, vượt khó tới trường với mong muốn kiếm con chữ để thay đổi số phận đã mang đến cho độc giả cái nhìn hết sức chân thật về tình trạng giáo dục của mảnh đất Indonesia, đồng thời truyền đi những thông điệp sâu sắc về tình bạn, tình thầy trò và những ý nghĩa lớn lao của việc học tập.

Lấy bối cảnh những năm 80 ở Indonesia, “Chiến binh cầu vồng" là câu chuyện có thực dựa trên thời thơ ấu của chính tác giả. Những sự việc và nhân vật trong cuốn sách vì thế đều tạo cho khán giả cảm giác vô cùng gần gũi và chân thực. Cuốn tiểu thuyết này được Andrea Hirata viết và hoàn thành trong 6 tháng miệt mài. Ngoài ra tác phẩm còn được chuyển thể thành phim và đạt được nhiều thành công vang dội.

“Chiến binh cầu vồng" là câu chuyện xoay quanh 10 đứa học trò nghèo tại ngôi trường Muhammadiyah trên hòn đảo Belitong, Indonesia. Ở hòn đảo nghèo đói ấy, những đứa trẻ đang tuổi ăn, tuổi học trong các gia đình đông con lại chọn vào công trường lao động kiếm tiền thay vì tìm đến hành trình nhận biết con chữ. Chính vì thế ngôi trường Muhammadiyah tại đây lúc nào cũng nằm trên bờ vực đóng cửa nếu không đủ 10 học sinh. Dù khốn khó và nghèo đói, nhưng một số cô bé, cậu bé lại chọn cách đi ngược lại so với số đông, đó là Lintang, Mahar, Sahara,.. những đứa trẻ với tinh thần vượt khó, chăm chỉ, cần cù cùng ước mơ thay đổi số phận. Thế nhưng, dù có nỗ lực và cố gắng đến mấy, thầy trò Muhammadiyah cũng không thể chống lại những tác động, kìm ép và phá hoại của chính quyền và những quan chức xấu xa nơi đây.

Được chia làm 48 chương với mỗi chương là một sự kiện nhỏ, cuốn sách đem tới cái nhìn tổng quan cho bạn đọc về cả hành trình đấu tranh để được tiếp xúc với tri thức của những đứa trẻ. Việc phân nhỏ các mảnh chuyện thành mỗi chương cũng giúp cho bạn đọc, đặc biệt là những em nhỏ dễ dàng tiếp cận nội dung hơn. Không chỉ vậy, “Chiến binh cầu vồng" còn khéo léo đan xen những nét văn hoá và sơ lược lịch sử của mảnh đất Indonesia cho người đọc có thể dễ dàng hình dung về cảnh vật, đời sống và con người nơi đây. Tất cả đã đem đến một trải nghiệm vô cùng chân thực đối với độc giả.

Đặc biệt, với cách khắc họa những hiện thực phũ phàng như: sức cám dỗ của đồng tiền, sự đeo bám của cái nghèo, phân biệt giai cấp và sự bất công trong hành trình “giành giật" con chữ của những chiến binh nhỏ đã thực sự chạm đến trái tim của người đọc. 

Tinh thần học tập của 10 đứa trẻ tại trường Muhammadiyah được thể hiện rất rõ qua tác phẩm. Đặc biệt phải kể đến Lintang, ngày nào cậu cũng đạp chiếc xe tả tơi 40 cây số băng qua những đầm cá sấu nguy hiểm để đến trường. Thế nhưng, dù khó khăn đến đâu, cậu cũng không từ bỏ, thậm chí, Lintang còn là đứa thông minh nhất trong cả bọn. 

Bên cạnh Lintang, những đứa trẻ khác cũng không khá khẩm hơn là bao, tuy vậy, cả bọn vẫn cố gắng hết mình. Chính trong hoàn cảnh ấy, sự cần cù chăm chỉ và tinh thần ham học hỏi lại được thắp sáng hơn bao giờ hết. Những đứa trẻ ấy giống như những chiến binh vượt qua mọi gian truân hiểm hóc để tiến tới thành công.

Không chỉ học sinh trường Muhammadiyah là những chiến binh cừ khôi, thầy cô tại trường cũng là những chiến binh dũng cảm. Thầy hiệu trưởng Harfan và cô Mus đã bất chấp sự nghèo đói không đủ trang trải cuộc sống của nghề dạy học để đem tới con chữ cho các em học sinh. Bất chấp việc “bọn con trai làm cu li còn mua được một cái xe đạp, trong khi hiệu trưởng chật vật lắm mới mua cái lốp xe”, họ vẫn nhiệt huyết với nghề giáo, với mong muốn thắp sáng tương lai cho lũ trẻ nhờ học tập. 

“Chiến binh cầu vồng" đã cho độc giả thấy được những chiến binh tuyệt vời, những chiến binh nỗ lực cần cù, vượt nghèo vượt khó với tinh thần ham học đánh bại hiện thực hướng tới tương lai và những chiến binh dũng cảm, những người thầy, người cô hết lòng với nghề cùng nhiệt huyết không màng khốn khó. Tất cả những chiến binh ấy đã đem đến một ánh sáng mới, một sự thay đổi trên hòn đảo Belitong nghèo khổ.

Tưởng chừng những đấu tranh để giữ lại ngôi trường, để đến trường, để được học tập với khát khao đánh bại hiện thực của thầy trò trường Muhammadiyah sẽ thành công, thế nhưng, cầu vồng lại không xuất hiện trên vòm mái trường ấy. Giáo dục đã không thể xua tan số phận nghèo khổ và kiếp sống cu li thường trực, mong mỏi của thầy Harfan và cô Mus đã không thành hiện thực. Lintang vì bố mất phải từ bỏ ước mơ học hành khi chỉ còn 3 tháng là đến kì thi đại học. Những đứa khác sau khi rời trường lại quay về với cuộc sống tay chân nghèo khổ. Trường Muhammadiyah vài năm sau đó cũng dần sụp đổ. Điều này đã phản ánh những hiện thực phũ phàng trong cuộc sống về chủ nghĩa thực dụng, sự cám dỗ của đồng tiền, hiện thực tàn nhẫn của cái nghèo, sự phân biệt giai cấp giàu nghèo và sự bất công. Cuốn sách từ đó giống như một lời khóc than cho một nền giáo dục bị lu mờ trước những đồng tiền và thành tích, là hồi ức về những hành trình quá gian nan và muôn vàn vất vả để có thể tiếp cận với con chữ.

Tuy nhiên, ý nghĩa thực sự không nằm ở một cái kết, bởi hơn tất cả, trong thâm tâm của những đứa trẻ, cô Mus, thầy Harfan họ đều không cho rằng những gì mình làm là phí hoài. Bởi “bản thân học tập chính là cao quý, là ca tụng nhân bản và là ánh sáng văn minh”. Những nỗ lực của họ vẫn sẽ được đền đáp bằng cách này hay cách khác, đồng thời nó cũng thắp lên niềm hy vọng cho những thế hệ sau về một tương lai tươi sáng khi đến với học tập.

Cuối cùng, không chỉ là tuyệt tác của nền văn học Indonesia, “Chiến binh cầu vồng" còn là cuốn sách mà bất kì ai cũng nên đọc một lần trong đời, để thấu hiểu, để trân trọng những tấm lòng tự học và để chiêm nghiệm về những thông điệp tuyệt vời của giáo dục, của tình người.