Mình từng nghe rất nhiều ý kiến cho rằng, "viết-tốt" là một khả năng mà không phải ai cũng làm được, hay những người Văn hay thì chữ mới tốt. Tuy nhiên, với kinh nghiệm làm Content Writer không dưới 3 năm, đang đi "bán chữ" cho rất nhiều khách hàng, đã trải nghiệm nhiều lĩnh vực khác nhau, từng được offer ở vị trí Leader Content tại agency và hiện đang làm Marketer cho một doanh nghiệp, mình xin khẳng định rằng viết tốt không phải là thiên bẩm, mà đây là kỹ năng cần phải được bồi đắp và rèn luyện mỗi ngày. 
Nhưng cải thiện kỹ năng viết như thế nào? Có phức tạp không hay chỉ cần những thói quen đơn giản mỗi ngày? 
Bài viết sau đây sẽ liệt kê một vài hành động giản đơn mà mình vẫn đang cố duy trì mỗi ngày để cải thiện kỹ năng viết. Dĩ nhiên đây là những chia sẻ mang tính cá nhân vì không có một công thức nào "đúng" với tất cả mọi người. Do đó mình khuyến khích mọi góp ý và phản biện đến từ các bạn. Mọi đóng góp đều là chia sẻ đáng quý mà bạn dành cho mình và cho mọi người. 

Vì sao Viết là kỹ năng mà bạn nên có? 

Đầu tiên và quan trọng nhất, nếu bạn viết tốt thì chắc chắn điều đó có ích cho công việc của bạn. Viết là kỹ năng ảnh hưởng trực tiếp đến rất nhiều công việc mà bạn phải làm hằng ngày dù bạn làm văn phòng hay lao động phổ thông: viết emai, làm đơn xin (bất cứ cái gì), viết trong bài thuyết trình, viết để diễn giải với khách hàng, viết để trình bày phương án với sếp, viết để phản biện với đồng nghiệp (thậm chí là để "bật" lại cấp trên)... 
Với mình, việc viết tốt khiến mình tự tin trình bày các ý tưởng, đóng góp của mình với team; tự tin thể hiện quan điểm khi cần trao đổi với sếp hay làm việc với đối tác. Khi bạn sở hữu vốn từ đa dạng và khả năng trình bày trôi chảy, sẽ không bao giờ có những phản hồi kiểu như: "Anh/chị đang nói gì vậy? Em nói gì có thể nói lại không vì chị không hiểu? Tôi cảm thấy hoang mang với những gì anh chị đang trình bày!" Và khi không có những phản hồi như trên thì công việc trôi chảy và được giải quyết nhanh chóng hơn rất nhiều. 

Đọc thêm:
Trong lĩnh vực đời sống, viết tốt giúp mình hầu như thắng thế trong các cuộc tranh cãi tay đôi với anh bạn thân (hehe), dễ dàng khiến nhiều người chú ý khi mình bày tỏ quan điểm trong các cuộc tranh luận tập thể (dù quan điểm sai lè, nhưng diễn đạt tốt khiến người ta vẫn để ý). Mình ít viết status, nhưng khi viết thì có nhiều phản hồi tốt, thậm chí nhiều bạn bè hay động viên rằng em nên viết nhiều hơn vì cách viết của em lôi cuốn. Mà nghe những lời động viên như vậy thì đương nhiên là đủ vui cả ngày rồi :) 

Một vài thói quen đơn giản để bạn cải thiện kỹ năng Viết mỗi ngày 

#1. Follow các chuyên gia trong ngành, "tàu ngầm" trong các group về content/viết lách 

"Muốn giỏi cái gì thì hãy học từ người giỏi nhất."
Có rất nhiều chuyên gia, tiền bối trong lĩnh vực viết lách để bạn có thể học hỏi từ họ. Một vài tiền bối mà mình yêu thích và chăm chỉ theo dõi mỗi ngày như: anh Sói Ăn Chay Huỳnh Vĩnh Sơn (tác giả nhiều cuốn sách về content và viết lách); anh Tài Phan (Founder của Content500k, tác giả "Làm bạn với hình, Làm tình với chữ"); anh Lai Thuong Hung (Senior Copywriter/ Content Creator với phong cách gần gũi, thân thiện, hướng về gia đình); anh Phan Hai (CEO của Xanh Marketing), cùng rất nhiều anh chị nhà báo/ biên kịch có tiếng như anh Binh Bong Bot (nhà báo, biên kịch của phim Đêm Trăng Máu)... 
Các group về content thì muôn vàn, thời gian gần đây mình follow "Tâm sự content" - một group hơn 100k thành viên với hàng chục topic thảo luận về content mỗi ngày. Ngoài ra thì đừng ngại ngần follow các fanpage/ nền tảng tuyệt vời dành cho dân viết như Spiderum chẳng hạn :P 
Mình được ích lợi gì từ việc follow những cái tên kể trên? 
Dĩ nhiên là rất nhiều rồi. Là những chuyên gia đầu ngành, họ thường xuyên chia sẻ nhiều kinh nghiệm, kỹ năng, case study quý báu trong suốt quá trình làm nghề của họ. Đa số các Seinor Content Writer/ Copywriter kể trên đều đang trực tiếp giảng dạy các khóa học chuyên sâu về content hoặc viết lách. Đôi khi, chỉ đọc một status của họ cũng khiến bạn "học lỏm" được nhiều từ hay đắt giá, học cách họ trình bày vấn đề hay triển khai một nội dung sáng tạo như thế nào. Đó là những bài học miễn phí tuyệt vời mà mình có được chỉ bằng việc theo dõi các KOLs đó. 
Còn lợi ích từ các group/ page/ nền tảng thì mình không cần phải nói nhiều. Những cộng đồng lớn mạnh luôn đem đến những quan điểm mới lạ và thú vị. Những kỹ năng, kinh nghiệm quý báu được chia sẻ miễn phí từ rất nhiều người đi trước mà bạn có thể dễ dàng có được mà không cần bỏ ra một đồng cắc bạc nào. Đôi khi chỉ một topic (dù là tiêu cực hay tích cực) cũng giúp bạn nhìn ra điểm mạnh, điểm yếu của bản thân. Từ đó tìm cách cải thiện một cách hiệu quả và phù hợp nhất. Tuy nhiên, việc follow các cộng đồng cũng có mặt trái là nguồn thông tin tràn lan, vô thưởng vô phạt. Do đó bạn cần tỉnh táo để nhận ra đâu là nguồn kiến thức sạch, tốt, thích hợp để bản thân mình học hỏi. 

#2. Đọc nhiều sách, báo, tạp chí đa lĩnh vực 


Trước đây, mình không quá quan tâm đến việc đọc sách báo nhiều thể loại, mình chỉ mua những cuốn sách mà mình thích hoặc đọc những thứ mà mình cho là hợp gu. Tuy nhiên, khi bạn là người làm việc trong lĩnh vực content như mình, bạn sẽ biết rằng sự đa dạng về phong cách viết và sử dụng ngôn từ là rất cần thiết, khi bạn phải làm việc với nhiều nhãn hàng/ ngành hàng/ lĩnh vực khác nhau. Với mỗi lĩnh vực, mỗi kênh truyền thông lại yêu cầu những tone giọng, cách diễn đạt khác nhau để phù hợp với khán giả mục tiêu. 
Ví dụ: Bất động sản là ngành cần văn phong theo kiểu "luxury" - vừa phải xa xỉ ấn tượng nhưng vẫn phải gần gũi, chỉn chu, dễ đi vào lòng người. 
Ngành bán lẻ đa số cần lối hành văn gần gũi, thân thiện, năng động hoặc mới mẻ để phù hợp với đại đa số khán giả mọi lứa tuổi. 
Ngành F&B lại thiên về chia sẻ kiến thức chuyên môn, truyền cảm hứng. 
Và một trong những cách đơn giản để mình tự làm phong phú vốn từ cũng như khiến lối hành văn linh động hơn là thường xuyên đọc tin tức - trên nhiều kênh - ở nhiều lĩnh vực khác nhau: kinh tế, chính trị, truyền thông, người nổi tiếng... để dung nạp nhiều từ khóa chuyên ngành, cũng như tìm hiểu lối hành văn thường dùng trong các lĩnh vực chuyên biệt. 
Bên cạnh đó, mình cố gắng tìm mua và đọc sách nhiều thể loại: văn học (cổ điển/ hiện đại/ ngôn tình/ tản văn), sách kinh tế, sách kỹ năng, truyền cảm hứng... Dặc biệt với thể loại văn học, mình cũng có gắng thử qua các nền văn học khác nhau để tìm ra sự khác biệt giữa cách hành văn từ các ngôn ngữ khác nhau. Văn học Pháp thì thường rất lãng mạn; văn học Trung Quốc/ Việt Nam hay đề cao nữ quyền; văn học Mỹ thì gần gũi trong khi văn học Anh lại trau chuốt về ngôn từ, cài cắm nhiều ẩn ý... Trong quá trình đọc nhiều thể loại văn chương, bạn sẽ tìm ra những tác giả/ phong cách bạn yêu thích để "bắt chước" cách dùng từ, lối hành văn của họ. 
Đọc thêm:

#3. Áp dụng các công thức sẵn có 

Nếu bạn nghĩ rằng những người viết giỏi tự nhiên mà giỏi thì bạn đã nhầm to. Khi làm việc trong ngành này nhiều năm, điều mà mình chắc chắn nhất ở lĩnh vực viết lách không phải là khả năng hay sự sáng tạo, mà là ở tư duy - biết phối hợp nhuần nhuyễn giữa khả năng/ sự sáng tạo/ chiến thuật viết một cách bài bản, thông minh. 
Làm sao để một writer liên tục sản xuất các nội dung trong thời gian dài mà không bị ngán, bị bí ý tưởng? Làm sao để viết một bài viết ngàn like thu hút nhiều sự chú ý? Tất cả đều nằm ở tư duy, vì khả năng sáng tạo là có giới hạn. 
Một trong những cách đơn giản nhất để liên tục viết hay/ viết tốt mà không bị đuối là áp dụng các chiến thuật/ công thức viết sẵn có được đúc kết từ các chuyên gia đi trước trong ngành. 
Một số công thức viết mà bạn có thể áp dụng ở mọi lĩnh vực và mọi kênh truyền thông:  
- Công thức AIDA: Attend, Interest, Desire, Action
- Công thức Storytelling 
- Công thức PAS: Problem – Agitate – Solve
- Công thức FAB: Features – Advantages – Benefits
... 
Mình sẽ không nói chi tiết về cách sử dụng các công thức này vì như vậy thì các bạn sẽ không tự tìm hiểu :P Bạn hoàn toàn có thể tự google các công thức này trên internet, tìm hiểu cách sử dụng chúng trong các cuốn sách về viết lách hay đọc trong hàng ngàn topic về content/ writing trên các group Facebook. 
Mặc dù ở trên là công thức phổ biến ứng dụng trong lĩnh vực content marketing, tuy nhiên mình cho rằng các công thức này hoàn toàn có thể áp dụng cho các bài viết hàng ngày, rất tốt dành cho các bạn không giỏi viết mà cần những công thức rõ ràng để áp dụng. Chính bản thân mình luôn đề cao việc áp dụng tư duy logic vào việc viết vì không có nguồn cảm hứng nào là mãi mãi cả. Còn nếu bạn muốn viết theo phong cách tự do, vô chính tắc thì cũng chẳng sao cả nếu điều đó làm bạn vui :3 
Ngoài ra thì sáng nay mình vừa mới đọc được 1 bài viết khá hay về khả năng lôi kéo người đọc, mình để link ở đây nha: https://bit.ly/36mYktY (page này ko phải của mình đâu nên ko cần like đâu nhé :))
Lưu ý: Những típ mà mình đang đề cập không dành cho dân chuyên ngành như mình, vì để sản xuất ra các nội dung marketing đáp ứng đúng mục tiêu/ KPIs đề ra thì mình phải làm nhiều hơn việc chỉ áp dụng công thức abc nào đó :D

#4. Ghi chép, ghi chú là một thói quen tốt 


Mình là người khá thích việc ghi chép, vì việc ghi chép không chỉ niềm vui mà còn là động lực để mình phải review/ xem lại những thứ mà mình đã ghi. Mình thích ghi lại mọi thứ hay ho mà mình đọc hay nhìn thấy được ở đâu đó: từ ngữ hay, kiến thức hay, công thức hay, quote hay, thậm chí là một hình vẽ rất cute nào đó. Nếu là người quen của mình, bạn sẽ thấy mình có thói quen ghi note bất cứ lúc nào và ở khắp mọi nơi, dù là sổ tay, máy tính hay điện thoại. Mỗi năm mình dùng ít nhất vài cuốn sổ tay với đủ loại kích thước và đống sổ này được mình quăng quật khắp nơi: ở nhà, ở công ty, trong các túi xách. Mình dùng 2-3 ứng dụng về ghi chú khác nhau trên điện thoại và laptop cá nhân. 
Rất nhiều ý tưởng hay ho cũng như hướng đi thú vị cho các content nảy ra từ đống ghi chú này của mình. Đồng thời, Nhiều kiến thức quý báu được áp dụng trong quá trình làm việc khi mình mở sổ tay ra và: OMG, cách giải quyết ở đây rồi! 

#4. Luyện tập và duy trì việc viết 

Dĩ nhiên cứ học lý thuyết mãi mà không thực hành thì cái gì cũng thành công cốc. Sau khi đã học hỏi các kỹ năng, công thức, chiến thuật viết thì bạn nên áp dụng ngay bằng cách luyện tập mỗi ngày.  
Duy trì việc luyện tập này như thế nào? Hãy cố gắng duy trì thói quen viết mọi lúc, mọi nơi: viết status trên mạng xã hội, viết blog cá nhân, viết bài trên các website, platform, forum có liên quan đến viết lách. Sau khi viết thì hãy chia sẻ cho người khác đọc và góp ý, vì khi bạn tự viết và tự review thì rất khó nhìn ra những điểm yếu mà mình cần cải thiện. Bắt đầu viết về những gì mà mình yêu thích và hiểu biết nhất, sau đó chia sẻ kiến thức đó với mọi người. Đừng ngại việc "không có ai đọc", hãy nghĩ đến mục đích đầu tiên khi bạn cầm bút viết: viết để cải thiện kỹ năng, viết vì đam mê, viết vì niềm vui, tóm lại là viết cho bản thân mà, phải không? 
Khi viết dần trở thành thói quen, kỹ năng viết của bạn sẽ ngày càng tăng dần lên, và cũng sẽ có thêm nhiều người đọc hơn. Đây là một quá trình cần sự kiên trì, mưa dầm thấm lâu. Đừng dễ bỏ cuộc nha!

#5. Lập nhóm Viết để cùng nhau học hỏi, trau dồi

Có lẽ một trong những may mắn lớn nhất của mình là khi mới bắt đầu với nghề viết lách, mình đã được training/ cọ xát/ học hỏi từ những người thầy, người đồng nghiệp giàu năng lực. Việc bọn mình làm việc chung 1 team, cùng brainstorm, cùng góp ý và sửa chữa bài viết cho nhau hằng ngày khiến kỹ năng của mọi thành viên trong team cùng phát triển. Mỗi content writer/ copywriter cũng thường có thế mạnh riêng, bạn có thể học hỏi từ họ để phát triển thành ưu điểm của mình. 
Hiện nay, dù mỗi người một nơi, 5 người trong team của mình lúc đó đều trở thành những content writer "cứng" trong ngành, tự tin apply ở nhiều tổ chức, và quan trọng nhất là kiếm được thu nhập ổn định với nghề này. 
Do đó, việc tìm những người có cùng đam mê với bạn và học hỏi từ họ là một cách hiệu quả để cải thiện mọi kỹ năng của bản thân, không chỉ là kỹ năng viết. Không có gì tuyệt vời bằng việc chia sẻ đam mê và trau dồi kỹ năng từ những người cùng chung chí hướng, nhỉ? 
Nhân đây mình cũng muốn gửi lời cảm ơn đến các Anh/ Chị Writer đời đầu của Spiderum. Rất cảm ơn các Anh Chị đã chia sẻ những bài viết rất có giá trị tại nền tảng này. Em đã học hỏi được từ các Anh Chị rất nhiều cũng như tìm được nguồn cảm hứng viết lách vô tận từ mọi người. Cảm ơn đội ngũ Spiderum Team đã tạo ra một nền tảng tuyệt vời dành cho những người yêu chữ như mình. Thanks so much.
From Tragtrag with Love.

Đọc thêm:
Người_trong_muôn_nghề Sáng_tác