9 MẸO ĐỂ TRỞ THÀNH BIÊN PHIÊN DỊCH CHUYÊN NGHIỆP NHIỀU TRƯỜNG KHÔNG DẠY BẠN

Bạn làm biên phiên dịch một thời gian nhưng không tiến triển trong con đường sự nghiệp.

Bạn mới tốt nghiệp và cần những lời khuyên để trở thành phiên dịch chuyên nghiệp ngay từ đầu?

Hoặc đơn giản, bạn muốn biết một phiên dịch chuyên nghiệp, có thu nhập cao và dễ dàng xin việc ở bất cứ đâu áp dụng những mẹo nào trong công việc của họ?

Dưới đây là vài mẹo cụ thể mình đã tổng hợp được từ những phiên dịch đã có những thành tựu nhất định với nghề. Đó là:

Đừng nhớ lơ mơ hay phỏng đoán nghĩa của từ mà bạn không chắc. Sử dụng từ điển đáng tin cậy để tra cứu nghĩa và bối cảnh ngữ nghĩa của từ/nhóm từ mà bạn không biết rõ. Sai một li, đi một dặm. Bạn có thể trở thành phiên dịch ngớ ngẩn nhất lịch sử chỉ bằng một việc lười tra từ.

Từ vựng chính là cần câu của người phiên dịch. Hãy tưởng tượng bạn đi câu mà không có cần sẽ như thế nào. Chỉ cần 5 đến 10 từ mới đều đặn mỗi ngày. Nếu hơn càng tốt! Hãy tìm cách nhớ luôn cả ngữ cảnh sử dụng các từ này để hiểu rõ cách người bản ngữ dùng trong văn nói và văn viết ra sao. Những thứ bạn cần là một cuốn sổ ghi chép, bút nhiều màu để ghi chú phần từ gốc và phần nghĩa, câu chứa từ vựng đó. Sau một tháng, một năm bạn đã thấy kho từ vựng của mình giàu lên đáng kinh ngạc. 

Tìm hiểu ngữ cảnh, hoàn cảnh trước khi dịch là kỹ năng quan trọng của một phiên dịch chuyên nghiệp. Bạn không thể dịch tốt và suôn sẻ nếu không biết trước đó khách hàng đã trao đổi những gì với nhau hoặc tiến độ công việc ra sao. Hãy tìm hiểu trước bối cảnh công việc, tiến độ, đặc tính, thậm chí là tính cách của khách hàng mình sẽ làm việc cùng để đảm bảo bạn hoàn toàn kiểm soát được các nội dung mình sẽ chuyển ngữ.

Một sai lầm mà rất nhiều phiên dịch mới mắc phải là không hỏi lại khi nghe không rõ hoặc nghe không kịp lời của khách hàng và tự dịch lại. Đây là lỗi rất nguy hiểm trong nghề phiên dịch. Dịch sai khiến hai bên hiểu lầm dẫn đến kết quả không mong muốn là cái tát không gì đau đớn hơn trong sự nghiệp của một phiên dịch viên. Hãy hỏi lại, thậm chí hỏi lại nhiều lần nếu không hiểu rõ khách hàng nói gì. Bạn sẽ nhanh chóng rút được kinh nghiệm sau đó.Viện này dẫu ban đầu khiến bạn trượt mất ấn tượng là một phiên dịch chuyên nghiệp còn hơn là để lỗi sai này trở thành cú huých khiến bạn không thể tiếp tục theo đuổi công việc này.

Nếu nơi bạn làm việc có một anh/chị đang là phiên dịch giống bạn. Hãy học hỏi từ họ. Kinh nghiệm của người đi trước sẽ không bao giờ thừa với một người mới. Bạn cũng có thể học từ sếp của mình, người bạn trực tiếp làm việc cùng mỗi ngày. Bạn cũng có thể tham gia vào nhóm, cộng đồng nơi mà các thành viên chia sẻ kinh nghiệm học ngoại ngữ mà bạn đang theo đuổi để ghi chép lại các bí quyết từ họ. Ngoài ra các trung tâm dịch thuật lớn và uy tín cũng thường tổ chức những buổi offline, mời các phiên dịch có tiếng và chuyên nghiệp về chia sẻ kinh nghiệm của họ. Hãy đăng ký tham gia và kết nối với họ để được chỉ dẫn nhiều hơn. Đừng ngần ngại hỏi và hỏi liên tục. Khi cố gắng trả lời các câu hỏi của bản thân chính là lúc bạn nâng cao trình độ của mình lên rất nhiều đấy!

Một cuốn sổ tay là hành trang không thể thiếu đối với một phiên dịch viên. Bạn sẽ không thể nhớ hết tất cả các ý cần truyền đạt khi khách hàng thao thao bất tuyệt. Ghi chép ngắn gọn và súc tích nội dung cũng như những ý chính giúp bạn biết mình truyền tải đúng và đủ những gì cần phải dịch.

Bạn cũng có thể sử dụng các mẹo ghi chép như sơ đồ tuy duy, tốc ký, kỹ thuật ghi chép ứng dụng siêu trí nhớ để có thể tóm các ý chính lại một cách nhanh hơn. Nhiều khách hàng nói với tốc độ của một cơn gió và chỉ dựng lại khi họ hết ý hoặc khi đã thấm mệt. 

Một phiên dịch giỏi không thể chuyển ngữ tốt được nếu như thiếu những kiến thức cơ bản, kiến thức phổ thông về một lĩnh vực nào đó. Hãy luôn học thêm kiến thức mọi lúc mọi nơi, đặc biệt là lĩnh vực chuyên sâu mà bạn đang muốn dấn thân vào. Một phiên dịch thương mại không thể không biết các kiến thức kinh tế, hợp đồng mua bán hay quy định giao nhận hàng hóa tại cảng...Muốn trở nên chuyên nghiệp bạn cần trở thành người am hiểu kiến thức của nhiều lĩnh vực khác, đủ nhiều để có thể hiểu và truyền tải tốt nội dung mà khách hàng muốn bạn phiên dịch

Cho dù bạn là một phiên dịch giỏi đến đâu cũng không thể trụ vững với nghề nếu không có hướng đi hay mục tiêu rõ ràng. Hãy tự đặt cho mình sau X năm sẽ trở thành một chuyên gia kiêm phiên dịch trong một lĩnh vực nhất định. Càng biết sâu thêm một lĩnh vực bạn càng bán dịch vụ của mình tốt hơn là biết rất nhiều lĩnh vực nhưng không biết sâu lĩnh vực nào.

Hãy tưởng tượng bạn là một khách hàng muốn tìm 1 phiên dịch viên ngoại ngữ X nào đó, nhưng phải có kinh nghiệm dịch đàm phán thương mại hoặc dịch tháp tùng. Khách hàng luôn muốn tìm chuyên gia để giải quyết được vấn đề của họ và cách để bạn có được những khách hàng này là hãy trở thành chuyên gia!

Đọc sách là cách nhanh nhất để bạn tích lũy thêm vốn từ cũng như kiến thức mới.

2 tuần 1 quyển sách nào đó về lĩnh vực bạn đang dịch hoặc quan tâm là đủ. Duy trì thói quen đọc sách khiến vốn từ của bạn dày lên mỗi ngày. Chẳng bao lâu nữa bạn sẽ thấy khả năng chuyển ngữ và chọn từ của mình tuôn trào như suối chảy.

Bạn có thể trang bị dần cho mình một trong các mẹo trên để trở thành một biên phiên dịch chuyên nghiệp hơn, gặt hái nhiều thành công hơn trên sự nghiệp của mình. Bạn không cần phải có tất cả các thói quen trên cùng một lúc, chỉ cần một hoặc một vài và kiên trì theo đuổi lâu dài. Sẽ sớm thôi, bạn sẽ gặt hái được những kết quả xứng đáng.