Bài viết này là phần hai của "10 phút để trở thành nghệ nhân chém gió". Trước khi đọc, xin chỉ coi bài viết này giống như phần ngọn. Bạn có thể học và áp dụng được đôi điều. Nhưng để hiểu gốc rễ, hãy đọc phần một trước. Ở đây tôi đã viết về kĩ thuật Yes, And là nền tảng cho cách tư duy ra rất nhiều câu đùa.
Nếu đã bấm vào đây, có lẽ bạn muốn tăng độ mặn cho bản thân. Đây là lí do tôi đồng ý với bạn.
Tuy nhiên tư duy đứng riêng chỉ giống như một thanh sắt chưa mài. Bạn cần học cách mài dũa để biến nó thành lưỡi kiếm ngôn từ. Với kinh nghiệm ít ỏi và non nớt của một comedian vô danh, xin được phép chia sẻ vài cách bạn có thể áp dụng ngay vào ngôn ngữ phổ thông để cuộc hội thoại nghe có muối hơn.
Để dễ hình dung, hoàn cảnh và ngôn từ trong mỗi cuộc hội thoại vẽ nên trong đầu mỗi người một con đường và đối phương đang chờ đợi bạn đi trên con đường đó. Nếu đối phương hỏi thời gian, họ chờ đợi bạn nói mấy giờ mấy phút. Việc bạn kéo đối phương bằng cách đi chệch con đường này chính là yếu tố gây cười. Dưới đây là vài công cụ giúp bạn thực hiện điều này

Những cụm từ buồn cười
Hãy nhớ lại thời tiểu học, bạn đang ngồi trong lớp nói chuyện phiếm. Bỗng lần đầu bạn nghe một đứa trong lớp gọi thầy giáo đầu hói hay bác bảo vệ là hotboy, và bạn lăn ra cười. Khi nhắc tới từ hotboy, bạn nghĩ tới gì? Chắc chắn không phải bác bảo vệ hay một thầy giáo hói, trừ khi đó thầy Jason Statham. Từ hotboy thường gọi tới hình ảnh những cậu trai sáng sủa, cao trên 1m75 và biết đánh đàn thì càng nóng bỏng. Trong tiếng Việt, rất nhiều danh từ và tính từ mang những màu sắc biểu đạt riêng mà ít ai để ý. Bạn hãy thử đọc những từ sau và dành ra 3s để tưởng tượng những danh từ dưới đây vẽ ra hình ảnh gì trong đầu
  • Hội thi // đại hội
  • Chủ tịch ngành công nghiệp
  • Các tiểu vương quốc
.
.
.
Bây giờ thử ghép chúng vào form hoàn chỉnh
  • Hội thi rắm // hội thi chim //đại hội nghiện hút (tên các chương trình của Mít đọt family khoảng 10 năm trước)
  • Chủ tịch ngành công nghiệp đồng nát và thu mua phế liệu (Tuấn Saker)
  • Các tiểu vương quốc Thanh Nghệ Tĩnh thống nhất (chịu chưa biết ai nghĩ ra =))
Về kĩ thuật sử dụng ngôn từ đường phố, Tuấn Saker là số hai thì không ai dám xưng số 1. Bạn có thể xem thêm Mít đọt family để thấy khả năng hoán đổi từ ngữ của họ linh hoạt và đa dạng tới đâu.


Cách phát âm của từ vựng cũng là một trong những yếu tố gây cười. Trong stand up comedy, comedian đã phát hiện những punchline sử dụng phụ âm phải bật lưỡi k, b, g, d thường gây cười lớn hơn những từ khác. Trong tiếng Việt, tuy chưa có nghiên cứu nào nhưng mình để ý khi bạn sử dụng từ có thanh sắc ở cuối câu, câu lập tức nghe rất chối tai. Tuấn Saker thường sử dụng những tính từ với thanh sắc ở cuối như “Bứ, hết nút, sởn gai đít”
 

Nhắc lại điều hiển nhiên

Chắc bạn đã từng nhìn thấy những dòng comment kiểu này trên Beatvn mỗi khi có biến:
"Nguyên nhân chết đuối là do nước
Thủ phạm của hỏa hoạn chính là lửa"
Tôi không ủng hộ lấy chết đuối hay chết cháy ra làm trò đùa, nhưng chính những việc mang tính chất nghiêm túc hay thậm chí nghiêm trọng lại là set up tốt nhất để đùa kiểu này. Trong những lúc đối phương nghiêm túc hỏi và chờ đợi thông tin, việc bạn lặp lại những thông tin vô dụng chính là cách rất dễ để tạo ra tiếng cười. Phương pháp này yêu cầu bạn phải để ý tới những chi tiết nhỏ trong lời nói của đối phương, và cố tình giả ngu. Hãy theo dõi đoạn tóm tắt cuộc hội thoại dưới đây trong Hỏi xoáy đáp xoay:
“Xuân Bắc (XB): thưa giáo sư, vậy làm sao chúng ta phòng chống nạn móc túi trên xe bus
Giáo sư Xoay (GSX) : chúng ta không mặc quần áo nữa”
Hay
“XB: thưa giáo sư, chúng ta làm sao để giảm tình trạng ngáy khi ngủ
GSX: ngáy là vấn đề của hệ hô hấp, để giải quyết chúng ta không thở nữa”
Nói ra những lời thoại thế này chắc chắn khó hơn nghĩ ra top comment trên Beat. Ví dụ câu thứ nhất, bạn phải để ý nhanh được hai điều: túi nằm trên quần áo, và việc không mặc quần áo đi xe bus rất buồn cười. Nghe hài, xem hài và để ý từng câu chữ của mọi người là cách duy nhất để bạn nhạy bén hơn

Miêu tả và chi tiết hóa 

Thử phân tích đoạn độc thoại dưới đây của Xuân Bắc trong Gặp nhau cuối năm 2006 tại đây phút 30:04
Bối cảnh: Xuân Bắc trốn vé lên tàu và bị bảo vệ bắt lập biên bản. Bảo vệ hỏi Xuân Bắc sống ở đâu
Xuân Bắc: đã là thằng đàn ông sống đầu đội trời chân đạp đất vai năm tấc rộng thân mười thước cao. Từ Hải truyện Kiều Nguyễn Du trang 61
Mình xem hài nhiều đến nỗi thấy Xuân Bắc dùng lời thoại này không dưới 3 lần. Hãy thử tưởng tượng bạn bỏ từng phần của lời thoại trên. Nếu bỏ đi trang 61, lời thoại chắc chắn sẽ bớt buồn cười. Nếu bỏ đi Từ Hải, nghe không khác gì một đứa học sinh lớp 8 trích lại thơ.  
Mình gộp miêu tả và chi tiết hóa lại vì hai phương pháp này không thể tách rời nhau. Bạn rất khó chi tiết hóa mà không miêu tả kĩ. Thử xem đoạn miêu tả dưới đây về vụ livestream cướp tiền ở Phú Thọ của Trắng TV dưới đây
“ Những người xin tiền có đạo đức nghề nghiệp, xin xong còn không quên cảm ơn” - 14:31
“11 anh em rất đồng thuận vui vẻ, người dao người kiếm người ra xin, không quên công tác quay phim và chào khán giả” – 17:45
Càng miêu tả kĩ cuộc cướp tiền của băng nhóm Phú Thọ, công cuộc cướp tiền càng nghe buồn cười. Trò đùa ở đây nghe hay hơn khi Trắng miêu tả tội cướp tài sản – một sự việc nghiêm trọng bằng những ngôn từ hết sức nhẹ nhàng: đồng thuận, vui vẻ và áp dụng góc nhìn từ đạo đức nghề nghiệp. Hoặc bạn cũng có thể đảo ngược bằng cách miêu tả những vật nhẹ nhàng bằng ngôn ngữ nghiêm trọng. 

Phần hai xin tạm dừng. Nếu thấy bài viết có ích, xin hãy bỏ 1s upvote để thúc đít tác giả viết tiếp 
Nếu bạn hứng thú với việc làm stand up comedy, hay muốn hỏi kĩ hơn về việc áp dụng tiếng cười, bạn có thể hỏi mình trên https://ereka.vn/ Nền tảng này giống Quora của Việt Nam, tiện cho hỏi đáp hơn. 
Kinh nghiệm yêu