Làm Thế Nào Để Chọn Nghề (Thật Sự Phù Hợp Với Bạn) P.2
Tôi khá chắc bài viết này sẽ không lấy tận 40p của bạn đâu!
Link bài viết trước:
Trong bài viết the cook-chef, tôi có dựng một cái khung đơn giản về cách một chef chọn nghề. Cốt lõi của nó là một sơ đồ tập hợp.
Phần đầu của sơ đồ là Hộp ước muốn, chứa tất cả các nghề mà bạn muốn làm..
Phần thứ hai của sơ đồ là Hộp thực tế. Dành cho tập hợp tất cả các nghề nghiệp khả thi có thể đạt được — dựa trên sự so sánh, hoàn cảnh, mức độ tiềm năng của bạn trong một lĩnh vực và độ khó để đạt được thành công trong lĩnh vực đó.
Giao giữa Hộp ước muốn và Hộp thực tế chứa các lựa chọn công việc tối ưu, còn các mũi tên bên trong chúng là thứ bạn nên cân nhắc vẽ lên bản đồ sự nghiệp của mình. Chúng ta có thể gọi nó là Nhóm tùy chọn
Điều này là đủ đơn giản. Nhưng trên thực tế, việc điền chính xác vào các ô này khó hơn nhiều so với vẻ ngoài của nó. Để sơ đồ hoạt động, thông tin bạn đưa ra phải đúng sự thật nhất có thể. Để đạt được điều đó chúng ta phải mở cánh cửa tiềm thức và khám phá sâu trong nó. Hãy bắt đầu với Hộp ước muốn.
Phân Tích, Phần 1: Chiếc Hộp Ước Muốn Của Bạn
Điều khó nhất ở Hộp ước muốn là bạn có hàng tá thứ trong chiếc hộp—Hay đúng hơn, bạn có rất nhiều khía cạnh khác nhau (ham muốn, nỗi sợ….). Đôi lúc một số động lực lại xung đột với những động lực khác, điều đó có nghĩa bạn không thể có mọi thứ bạn muốn. Được này thì mất kia, Hộp ước muốn giống như cuộc thỏa hiệp với chính bản thân để trả lời câu hỏi “điều gì sẽ được ưu tiên?”.
Bạch Tuộc Khao Khát
Để hiểu được Hộp ước muốn đúng cách, bạn cần phải suy nghĩ về những gì bạn khao khát trong sự nghiệp và mở khóa chúng ra. May mắn thay, chúng ta có một người bạn ở đây để giúp chúng ta, Bạch Tuộc Khao Khát.
Chúng ta đều có riêng cho mình một bé Bạch Tuộc Khao Khát(Ok tôi và bạn đều biết chả có con bạch tuộc nào chỉ có 5 xúc tu nhưng thằng éo nào quan tâm cơ chứ, hãy để bé yên). Bạch Tuộc Khao Khát của mỗi người sẽ khác nhau nhưng không hẳn là khác nhau hoàn toàn. Tôi cá rằng nhiều người trong chúng ta có chung những khao khát và nỗi sợ (đặt biệt trong cộng đồng Spiderum).
Điều bạn cần biết là những xúc tu Khao Khát này đều có thế giới riêng của chúng. Và có vẻ chúng không được hòa hợp với nhau cho lắm.
Chuyện càng trở nên nghiêm trọng, khi mỗi xúc tu đều có cho mình những động cơ riêng cũng như những nỗi sợ riêng — và những xúc tu này cũng thường xung đột với nhau.
Hãy nhìn gần những xúc tu hơn để xem chuyện gì đang xảy ra.
Xúc Tu Khao Khát Cá Nhân có lẽ là xúc tu khó khái quát nhất ở đây — nó khá đặc biệt đối với mỗi chúng ta. Nó phản ánh cụ thể tính cách và các giá trị của chúng ta, đồng thời nó mang trách nhiệm khó khăn và thách thức nhất của nhu cầu con người: Sự toàn diện. Nó không chỉ liên quan đến ta ở hiện tại, mà còn liên quan cả bản thân trong quá khứ. Những mộng tưởng của bạn lúc 7 tuổi, hình ảnh bạn muốn trở thành lúc 12 tuổi, những kỳ vọng thầm kín lúc 17 tuổi và niềm đam mê đang hình thành con người hiện tại của bạn đều nằm đâu đó trên xúc tu cá nhân. Mỗi người đều cố gắng đạt được điều họ muốn, trong khi đó một số người đang lăm le khiến bạn cảm thấy thất bại về bản thân bằng ánh nhìn thất vọng và ghê tởm. Trên cả những điều đó, bạn dần có cảm giác sợ hãi cái chết, bạn sẽ cảm thấy mình cần phải làm gì đó để lại dấu ấn trên đời hay một thành tựu vĩ đại nào đó. Xúc tu cá nhân là lý do tại sao nhiều tỷ phú không dành phần đời còn lại của họ để nhâm nhi ly cocktail trên bãi biển — đó là một xúc tu rất quan trọng.
Chưa hết, xúc tu cá nhân cũng là một thứ thường bị bỏ quên. Vì trong nhiều trường hợp, đó là tập hợp những khao khát rất khó để hoàn toàn đạt được, bởi nỗi sợ của xúc tu không đến một cách nhanh chóng — mà chúng chậm rãi xuất hiện trong tâm trí của chúng ta. Xúc tu cá nhân luôn có nguy cơ bị lãng quên trong buổi đầu sự nghiệp của bạn, bởi sự thú tính của những xúc tu khác quá nổi bật. Sự lãng quên này có thể để lại cho một số người những hối tiếc lớn sau này bức màn vén xuống. Một xúc tu cá nhân không toàn diện thường là lời giải thích cho việc có những người đạt được thành công nhưng không hạnh phúc — Những người tin rằng họ thành công nhưng sai chỗ.
Xúc Tu Khao Khát Xã Hội có lẽ là khao khát nguyên thủy nhất của chúng ta, với động lực cốt lõi của nó bắt nguồn sự tiến hóa của các bộ lạc trong quá khứ. Trên xúc tu là một số thứ khá kỳ dị.
Như tôi đã nói trong một bài viết trước đây, chúng ta đều có cho mình một Con Voi Ma Mút Của Sự Tồn Tại Xã Hội trong đầu, thứ luôn bị ám ảnh kinh hoàng bởi những gì người khác nghĩ về chúng ta. Điều này có nghĩa là anh ta (Con Voi) khao khát được chấp nhận, hòa nhập và được mọi người yêu mến. Nhưng khi được như vậy, anh ta lại hóa đá vì xấu hổ, những phán xét tiêu cực và sự bất đồng cứ liên tục gào thét ở trong đầu. Anh ấy rất rất rất muốn ở trong một nhóm và anh ấy rất rất rất không muốn rời khỏi nhóm. Cũng khá dễ thương đấy chứ!
Tiếp đến là Cái Tôi, một nhân vật tương tự nhưng thậm chí còn thiếu thốn hơn. Cái Tôi của bạn không chỉ muốn được chấp nhận, nó còn muốn được ngưỡng mộ, nổi tiếng và được săn đón bởi lượng lớn công chúng. Với nó, việc bị ghét chả là gì so với bị làm ngơ. Nó muốn được mọi người quan tâm và biết đến rộng rãi.
Ngoài ra còn một số nhân vật khác. Ở đâu đó trên Xúc Tu Xã Hội có một bé thẩm phán với cây búa trên tay, bé ấy sẽ rất buồn nếu bé thấy mọi người xung quanh đang đánh giá bạn một cách không công bằng. Điều ấy rất quan trọng với bé thẩm phán, vì bé nghĩ mọi người đều nhận thức được mức độ thông mình và tài năng của bạn. Bé ấy cũng rất thù dai — đó là lý do khiến cho bạn bị thúc đẩy trở thành hình mẫu lý tưởng mà bạn hằng mong muốn.
Cuối cùng, chúng ta có thể tìm thấy một chú chó nhỏ siêu đáng yêu trên Xúc Tu Xã Hội của mình. Chú chó ấy muốn hơn bất cứ điều gì trên thế giới này để làm hài lòng chủ nhân của nó và không thể chịu đựng được ý nghĩ làm bạn thất vọng. Một vấn đề với sinh vật đáng yêu này bạn không phải là chủ nhân của nó. Đó là một người đang có ảnh hưởng tâm lý rất lớn đối với bạn, nếu không cẩn thận, bạn có thể dành cả sự nghiệp của mình để cố gắng làm hài lòng họ và khiến họ tự hào. (Ba mẹ của bạn là một ví dụ.)
Xúc Tu Khao Khát Lối Sống, chủ yếu chỉ muốn ngày thứ Ba là một ngày tốt lành. Một ngày thực sự dễ chịu, thú vị với nhiều thời gian rảnh rỗi, chăm sóc bản thân, thư giãn với những thứ xa xỉ.
Nó liên kết với cuộc sống của bạn trong một bức tranh tổng thể. Theo như những gì Xúc Tu Lối Sống được liên kết, bạn có thể làm những gì mình muốn trong cuộc sống, bất cứ khi nào theo bất cứ cách gì để làm chúng với những người bạn yêu. Cuộc sống nên lấp đầy khoảng thời gian vui vẻ và trải nghiệm, nhưng nó nên là một con đường mượt mà, không có những trở ngại và ổ gà ở trên nó.
Vấn đề ở đây là, ngay cả khi Lối Sống Khao Khát của bạn có được độ ưu tiên cao, thì các Xúc Tu khác của bạn cũng khó mà vui vẻ được. Phần xúc tu chỉ muốn bạn ngồi xuống và thư giãn sẽ ngăn chặn bạn hành động, xây dựng sự nghiệp trong dài hạn hay tích trữ của cải làm cho cuộc sống của bạn trở nên xa hoa. Phần xúc tu đó chỉ cảm thấy thoải mái khi có thể đoán trước được tương lai và sẽ từ chối các loại con đường chính xác có thể tạo ra sự tự do lâu dài mà một phần khác của xúc tu mong mỏi. Một bên là muốn một cuộc sống thoải mái không căng thẳng, một bên luôn ưa các thử thách mạo hiểm chưa bao giờ thực sự hòa hợp với nhau.
Xúc tu Khao Khát Đạo Đức nghĩ rằng những thằng xúc tu còn lại là đbrr, thằng nào cũng ích kỷ và tự luyến. Các phần của Xúc Tu Đạo Đức nhận thấy thế giới này có quá nhiều sai lầm cần được sửa chữa. Chúng thấy hàng tỷ người có hoàn cảnh đáng thương xứng đáng có cuộc sống tốt hơn bạn. Chúng thấy tương lai của thế giới đang treo lơ lửng giữa hai xã hội Utopia và Dystopia, một thế giới chỉ khi chúng ta vứt bỏ những xúc tu khao khát thì chúng ta mới đi đúng hướng. Trong khi những xúc tu khác sẽ nghĩ rằng“Chúng ta sẽ làm gì nếu có 1 tỷ đô”, thì Xúc Tu Đạo Đức sẽ nghĩ “Nếu ta sử dụng 1 tỷ đó thì thế giới sẽ bị ảnh hưởng như thế nào"
Không cần phải nói, những xúc tu khác của Bạch Tuộc Khao Khát chẳng thể nào ưa nổi Xúc Tu Đạo Đức. Chúng không hiểu tại sao chúng ta phải làm việc từ thiện, “Những người đó không phải tôi, tại sao tôi phải tốn tiền bạc và thời gian để giúp họ?” là những gì Xúc Tu khác nghĩ—nhưng chúng có thể hiểu nếu như việc từ thiện là động cơ giúp chúng đạt được mục đích. Mặc dù Xúc tu Đạo Đức và Xúc Tu Lối Sống thường hay đấu đá lẫn nhau nhưng ta vẫn có thể tìm thấy điểm chung giữa chúng. Xúc Tu Xã Hội sẽ rất vui lòng giúp đỡ người khác nếu như việc hắn làm giúp hắn đạt được sự tôn trọng và khâm phục từ một nhóm xã hội thượng đẳng nào đó. Tương tự như vậy, Xúc Tu Cá nhân có lẽ sẽ tìm được ý nghĩa và giá trị của bản thân trong việc nỗ lực từ thiện.
Đó là lý do tại sao khi bạn làm điều gì đó từ thiện hoặc vị tha, sẽ có một vài điều kỳ lạ diễn ra trong đầu bạn. Ví dụ như bạn cảm thấy mình xứng đáng được nhận thưởng từ việc từ thiện (Xúc Tu Xã Hội) hoặc có thể là bạn nghĩ “Vãi C*c hôm nay mình tốt vl” (Xúc Tu Cá Nhân) và cuối cùng một phần của bạn thực sự thích nhìn thấy người hoặc nhóm bạn đã giúp có cuộc sống tốt hơn (Xúc Tu Đạo Đức). Việc không làm bất cứ điều gì cho bất cứ ai có thể sẽ tổn thương đến nhiều Xúc Tu. Bởi Xúc Tu Đạo Đức cảm thấy tội lỗi và buồn bã, Xúc Tu xã Hội sẽ bị đánh giá là một người ích kỷ và tham lam và Xúc Tu Cá Nhân có thể khiến lòng tự trọng của bạn nằm dưới đáy xã hội.
Xúc Tu Mong Muốc Thực Tế của bạn nghĩ rằng mọi thứ hiện tại rất ổn và tuyệt vời. Nhưng nó sẽ phải thay đổi suy nghĩ ấy ngay thôi vì hôm nay đã là cuối tháng và bạn sẽ phải trả tiền nhà. Điều buồn cười là khi nó nhìn vào số tiền trong tài khoản của bạn, nó nhận ra số tiền của bạn còn chả đủ để mua một cốc trà sữa. Rõ ràng là vào tháng trước, tất cả các Xúc Tu đã thề rằng sẽ cắt giảm chi tiêu để tiết kiệm tiền cho việc thuê nhà và sẽ không phải sống trong stress mỗi ngày. Khi vào quán bar Xúc Tu Thực Tế đã không ngăn chặn được việc Xúc Tu Xã Hội bao đồ uống cho 9 người, chỉ để họ nghĩ rằng bạn là một người thượng đẳng sang chảnh. Tệ hơn, Xúc Tu Lối Sống của bạn quyết định thuê một căn hộ có vẻ khá đắt cho giống đại gia (bọc xương). Xúc Tu Đạo Đức vui vẻ đầu tư 2.500 đô cho việc nâng cấp ứng dụng giao hàng nào đó vẫn chưa xuất hiện trên CH Play hay App Store. Trong lúc đó Xúc Tu Cá Nhân đã khiến mọi người sợ vãi đái khi đồng thời làm thực tập sinh tại hai công ty nhưng nhận ít lương hơn so với việc mặc bộ đồ con gấu tay cầm kẹo đi tới các quán nhậu.
Ở mức độ cơ bản, Xúc Tu Thực Tế của bạn chỉ muốn bảo đảm rằng bạn có cơm ăn, áo mặc và không phải sống ở ngoài đường. Nó không quan tâm bạn kiếm cơm, áo ở đâu — nó chỉ muốn chúng. Nhưng có cái *beep* những Xúc Tu khác để Xúc Tu Thực Tế sống yên. Mỗi khi lương được tăng, Xúc Tu Lỗi Sống quyết định đi tới quán mua hết những gì nó muốn, để lại Xúc Tu Thực Tế cố gắng gồng những chi phí đó không cho bạn không phải sống trong cảnh nợ nần. Xúc Tu Cá Nhân cũng chẳng khá hơn là bao với những thú vui kì lạ tốn rất nhiều tiền bạc và thời gian. Trong khi Xúc Tu Thực Tế đang cắt dây thần kinh xấu hổ để xin tiền từ ông họ hàng, Xúc Tu Xã Hội lại nghĩ bạn đang xúc phạm nó “Sao tao lại phải đi xin tiền cơ chứ” cùng với Xúc Tu Cá Nhân đứng bên và đồng tình “Yeah, mình giàu mà”.Đó là khi bạn có Bạch tuộc khao khát này trong đầu với năm xúc tu (hoặc nhiều hơn), mỗi cái đều có chức năng riêng, thường xung đột với nhau. Trên mỗi xúc tu lại có những phần riêng biệt, cũng rất hay cãi vã với nhau. Nếu nhiêu đó là chưa đủ, đôi khi bạn thậm chí còn xung đột với ước muốn duy nhất của mình. Ví dụ khi bạn khao khát theo đuổi đam mê của mình nhưng bạn lại không thể xác định được đam mê của bạn là gì.
Hoặc khi bạn rất muốn được tôn trọng, nhưng sau đó bạn nhớ rằng một công việc giành được sự tôn trọng của một số người trong xã hội sẽ luôn nhận được những cái nhún vai từ một nhóm người khác và thậm chí những cái đảo mắt khinh thường từ nhóm người đó.
Hoặc khi bạn quyết định sẽ giúp một ai đó, chợt nhận ra bạn đã từng có thái độ khinh thường rõ ràng đối với những người mà bạn đang có ý định giúp đỡ, hay bạn chả hề quan tâm đến suy nghĩ của hàng triệu con người ngày nay không được tiếp cận với nước sạch, cả suy nghĩ đó đều khá lạnh lùng và vô tâm.
Và cuối cùng, Bạch Tuộc Khao Khát của bạn đã được hoàn thiện. Và chưa có con người nào trong lịch sử từng làm hài lòng toàn bộ con Bạch Tuộc của họ — đó là lý do tại sao bạn sẽ không bao giờ thấy nó mỉm cười hoàn toàn. Khao Khát của con người là một trò chơi của những lựa chọn, hy sinh và thỏa hiệp.
Mỗ Xẻ Con Bạch Tuộc
Với những gì được viết ở trên, hãy quay lại với Hộp Ước Muốn. Khi chúng ta nghĩ về các mục tiêu nghề nghiệp, nỗi sợ, ước mơ và hi vọng. Tâm trí của chúng ta chỉ mới chạm vào rìa ngoài của Bạch Tuộc Khao Khát — thường được tạo từ những tiếng lòng lớn nhất. Chỉ khi đào sâu vào tiềm thức, chúng ta mới hiểu chuyện gì đang xảy ra.
Tin tốt là chúng ta hoàn toàn đủ năng lực làm điều đó. Những ý tưởng trong tiềm thức của bạn giống như đồ cũ ở dưới nhà kho trong nhà bạn. Không cần chìa khóa để vào, chỉ là cái nhà kho. Ta có thể đến đó bất cứ lúc nào ta muốn—Chúng ta cần A) nhớ rằng nhà kho đang ở trong chính ngôi nhà của bạn; B) bạn cần bỏ thời gian và công sức để đến nhà kho, mặc dù đường đi có thể khó khăn.
Vì vậy hãy đi đến nhà kho trong tâm trí của bạn và tìm kiếm con Bạch Tuộc ấy. Trừ khi bạn là một trong những người thực đã từng phân tích tiềm thức của chính mình, nếu không tầng hầm có thể tối, khiến bạn khó nhìn thấy con bạch tuộc của mình. Cách để bật đèn là xác định những gì tâm trí của bạn hiện đang biết về khao khát và nỗi sợ của bạn sau đó mở nó ra.
Kiểu nếu có bất kì con đường nghề nghiệp nào nhìn có vẻ tuyệt vời, hãy mở nó ra. Hãy hỏi Xúc tu nào của con bạch tuộc và phần cụ thể nào của xúc tu đang khao khát công việc đó.
Nếu bạn không theo đuổi công việc mà bạn cho là đam mê, hãy thử tìm hiểu lý do tại sao không. Nếu bạn nghĩ đó là vì bạn sợ thất bại, hãy tìm hiểu nó. Nỗi sợ thất bại có thể đến từ bất kì xúc tu nào, nên chưa đủ thông tin để phân tích. Bạn muốn tìm gốc rể cụ thể của nỗi sợ? Đó có phải là do sự xấu hổ của Xúc Tu Xã Hội khi bị người khác đánh giá là không thông minh, chẳng đạt được thành công vì sở thích kì quặc mình. Hay là do Xúc Tu Cá Nhân đang sợ vì làm hỏng hình ảnh bản thân của bạn và luôn ám ảnh về việc đó. Hoặc do Xúc Tu Lỗi Sống sợ phải hạ thấp nhu cầu sống của bản thân, mang lại sự căng thẳng và bất ổn trong một cuộc sống mà nó nghĩ có thể dự đoán trước. Nhưng hơn thế nữa từ Xúc Tu Xã Hội của bạn — nói cách khác, bạn có thể chả quan tâm tới việc căn phòng của bạn đang chứa đầy rác nhưng lại cực quan tâm việc tin bạn đang sống “tiết kiệm” có thể đã gửi đến gia đình và bạn bè của bạn. Hoặc có những cam kết tài chính mà bạn chỉ đơn giản là không thể quay đầu vào lúc này, và Xúc Tu Thực Tế của bạn đang thực sự hoảng loạn về cách bạn sẽ kiếm sống qua ngày nếu việc thay đổi công việc này mất nhiều thời gian hơn dự kiến hoặc có thể hoàn toàn không hiệu quả? Hay một vài trong số này kết hợp với nhau để tạo ra nỗi sợ của bạn về việc thực hiện bước nhảy vọt?
Có lẽ bạn không cho rằng nỗi sợ thất bại đang ngăn cản bạn mà là điều gì khác. Có thể đó là nỗi sợ về sự thay đổi bản chất — cả bên trong và bên ngoài — mà chắc rằng nó sẽ là một bước ngoặt trong công việc. Có thể đó là bạn sợ mình thiếu linh hoạt — một sức đề kháng đối với sự thay đổi — dường như chính sự tồn tại của nó đã kiềm hãm chính mong muốn của bạn. Trong cả hai trường hợp, bạn muốn mở khóa cảm giác và tự hỏi bản thân chính xác những xúc tu nào đối lập với sự thay đổi bản chất hay do sự thiếu linh hoạt.
Trong viễn cảnh tốt đẹp có thể bạn sẽ trở nên giàu có, bạn mơ tưởng về một cuộc sống mà bạn kiếm được 1,2 triệu đô la mỗi năm và bạn cảm thấy có động lực to lớn để biến điều đó thành hiện thực. Cả năm xúc tu đều có thể cảm thấy khao khát giàu có trong một số trường hợp nhất định, mỗi xúc tu đều có lý do riêng, hãy mở nó ra.
Khi bạn mở khóa động lực kiếm tiền bên trong bạn, bạn có thể nhận ra rằng cốt lõi của nó khiến cho bạn cảm thấy an toàn hơn là sự giàu có và điều đó cũng có thể được mở khóa. Khao khát được an toàn chỉ đơn giản là những gì mà xúc tu thực tế đang làm. Nhưng có lẽ sự an toàn đó không đủ như những gì Xúc Tu Lối Sống và Xúc Tu Xã Hội yêu cầu. Có lẽ những gì bạn thực sự muốn là một mức độ an toàn bất khả xâm phạm, nó không còn có thể được gọi là Khao Khát An Toàn nữa — thay vào đó, nó có thể gọi là sự thúc đẩy cảm xúc tinh thần trong Xúc Tu Lối Sống của bạn, để giảm bớt sự căng thẳng trong tài chính mà bạn đối mặt đến cuối đời mặc cho tình hình thực tế có ra sao.
Câu trả lời cho tất cả câu hỏi trên sẽ nằm đầu đó trên xúc tu của Bạch Tuộc Khao Khát. Bằng cách đặt những câu hỏi và đào sâu vào trong nhận thức của bạn để tìm ra nguồn gốc thật sự của những khao khát bạn đang giấu kín. Bạn bắt đầu bật những bóng đèn của nhà kho và làm quen với con bạch tuộc đầy sự phức tạp.
Một lúc nào đó bạn sẽ nhận ra những Khao Khát bên trong bạn dường như rất có tiếng nói trong tâm trí của bạn và hầu hết các lựa chọn bạn đưa ra đều bị ảnh hưởng bởi nó. Một cách nhanh chóng, hệ thống phân cấp Khao Khát đã bắt đầu lộ diện. Bạn sẽ xác định được những Khao Khát có tiếng nói nhất và bắt đầu hành động, những Khao Khát đang khóc trong phòng vì chúng không được nhòm ngó và có vẻ như sự hiện diện của chúng đang mờ dần, còn một số khác vị trí thấp hơn dường như đã chấp nhận và rời bỏ khỏi hệ thống phân cấp này.
Truy Tìm Kẻ Giả Mạo
Chúng ta đang làm rất tốt cho đến hiện tại - nhưng nó chỉ là khởi đầu. Một khi bạn có cái nhìn rõ ràng về Bạch Tuộc Khao Khát, bạn bây giờ mới thực bắt tay vào việc - công việc diễn ra ở cấp độ tiềm thức, một nhà kho trong nhà kho trước đó. Ở đây bạn có thể xây một phòng thẩm vấn nho nhỏ, đem từng Khao Khát ngồi đối mặt, cho chúng kiểm tra chéo với nhau.
Bạn sẽ bắt đầu cuộc thẩm vấn với vài câu hỏi như: Làm thế nào bản thân tôi lại như bây giờ?, tại sao tôi lại trở thành tôi của hiện tại?? Mong muốn, niềm tin, giá trị và nỗi sợ hãi không tồn tại nơi đây. Chúng được phát triển theo thời gian bởi ý thức bên trong của chúng ta khi những quan sát và kinh nghiệm sống đổ vào, hoặc chúng được cấy vào chúng ta từ bên ngoài, bởi một người khác. Nói cách khác, chúng là sản phẩm của bạn, một Chef hoặc một Cook.
Vậy mục tiêu trong căn phòng Thẩm Vấn là tìm xem những Khao Khát trong đầu có thực sự là của bạn hay là được người khác cấy vào ngụy trang thành của bạn.
Bạn có thể tìm những Khao Khát ngụy trang bằng cách trả lời "10 Vạn Câu Hỏi Vì Sao". Câu hỏi đầu tiên bạn nên hỏi là "Tại sao đây là thứ tôi mong muốn" — Vì...... sẽ là câu trả lời của bạn. Sau đó cứ tiếp tục lần lượt đặt câu hỏi và trả lời. "Tại sao điều này lại đặc biệt, vì nó giúp bạn đạt được thứ bạn muốn?". Bạn sẽ đạt đến câu trả lời sâu hơn chữ Vì. Nếu bạn tiếp tục với điều này, bạn thường sẽ khám phá một trong ba điều:
1/ Đến một câu hỏi Tại sao nào đó, bạn sẽ phát hiện ra những gì mình đang làm là một chuỗi dài của sự tiến hóa và phát triển thông qua quá trình tư duy độc lập và thấu đáo. Lúc này bạn xác định rằng lớp ngụy trang kia không có thật.
2/ Đến một câu hỏi tại sao nào đó, bạn sẽ phát hiện bạn là một chương trình được ai đó tải sẵn Tôi đoán lý do duy nhất tôi thực sự có giá trị là vì mẹ tôi đã buộc nó lên tôi. Bạn nhận ra rằng bạn chưa bao giờ nghĩ đến việc thừa nhận điều đó. Và bạn không bao giờ dừng lại và hỏi bản thân những kiến thức tích lũy của bạn thực sự biện minh cho mức độ lòng tin mà bạn cảm thấy về niềm tin cốt lõi đó. Trong một trường hợp như thế này, Khao Khát bị phát hiện là một phiên bản giả mạo cố gắng trở thành là một Khao Khát thật sự của bạn. Bạn lột lớp ngụy trang của nó, phát hiện một chương trình được cài đặt sẵn.
3/ Đến một câu hỏi tại sao nào đó, não bạn sẽ chìm trong sương mù của "Tôi biết điều này bởi vì....nó là hiển nhiên!'. Điều này có thể thực sự là của bạn hoặc nó chỉ là một phiên bản khác của #2. Ở đâu đó trong sâu trong bạn, bạn sẽ có cảm nhận được nó.
Trong trường hợp #1, bạn hãy tự hào về bản thân mình vì bạn đang phát triển bản thân như một Chef .Đó là một cảm giác hoặc giá trị xác thực và khó kiếm được.
Còn với trường hợp #2 và #3, bạn nhận ra bạn đã bị lừa. Ai đó đã lén lút điều khiển Bạch Tuộc Khao Khát của bạn trong lúc bạn lơ đễnh. Khi nói đến niềm tin cụ thể nào đó của bạn, bạn là một Cook đang nấu theo công thức của người khác - một robot ngoan ngoãn sao chép những ham muốn và nỗi sợ từ não của người khác và cho rằng đó là của mình.
Có một khả năng, bạn là một người khôn lanh đến bất thường, luôn luôn kiểm tra sự phát triển của con Bạch Tuộc hằng tháng và thường xuyên cập nhật nó. Hay nhiều khả năng, bạn giống như tôi và hầu hết bạn bè của tôi - phòng thẩm vấn của bạn đã cho biết rằng ở đây có một kẻ ngụy trang hoặc có sự mơ hồ. Bên dưới một mặt nạ, bạn sẽ tìm thấy mẹ của bạn.
Bạn lôi kéo người khác đến với việc phát hiện ra giá trị và đánh giá sự khôn ngoan của họ. Còn gì ngầu hơn việc thế hệ của bạn hiện nay đang chiếm ưu thế trong xã hội hay phong cách sống vội của nhóm bạn thân của bạn
Thi thoảng bạn sẽ chạm đến câu thứ 100.000 của "10 vạn câu hỏi tại sao" chỉ để tìm ra chân lý trong cuộc đời bạn. Hay bạn sẽ tìm được nó đâu đó bởi một người bạn thần tượng trong một cuộc phỏng vấn, hoặc một giáo sư tiến sĩ nào đó lặp đi lặp lại cái quan điểm chết tiệt của ông ta.
Bạn cũng có thể tìm thấy Khao Khát và Nỗi Sợ đâu đó trong tuổi thơ của bạn. Giống như một giấc mơ thời thơ ấu được khắc sâu vào phía sâu ý thức của bạn như là thứ bạn tin rằng bạn thực sự muốn, đó là lúc bạn thành thực với bản thân nhất.
Phòng thẩm vấn đương nhiên sẽ chẳng vui chút nào. Nhưng nó đáng để bỏ thời gian. VÌ bạn không còn là một dứa con nít 7 tuổi, cũng như không phải là ba mẹ bạn, càng không đại diện cho thế hệ của bạn hay xã hội bạn đang sống. Bạn là bạn, phiên bản duy nhất của chính bạn, người quyết định điều bạn thích hoặc không thích.
Điều này không có nghĩa là những lời khuyên từ ba mẹ, bạn bè của bạn là vô giá trị. Người khiêm nhường là người có khả năng ảnh hưởng đến người khác, sự ảnh hưởng là một phần quan trọng và không thể thiếu trong mỗi người chúng ta. Điểm khác biệt chính là:
Bạn có xem những lời nói mang tính ảnh hưởng như một thông tin, xử lý và cân nhắc có nên tiếp nhận thông tin đó hay không? Hay bạn sẽ bị ảnh hưởng bởi nó ngay lập tức và vờ rằng đó quan điểm đó đã ở sẵn trong bạn?
Bạn nghe một ai đó nói về điều họ muốn làm, bạn cẩn thận suy nghĩ về nó dựa trên kinh nghiệm sống của mình và quyết định rằng bạn cũng muốn làm việc giống như họ? Hay bạn chỉ việc nghe họ nói và nghĩ "Tao không cần biết mày là thằng nào vì tao không có chính nên nếu mày nói như vậy thì tao nghĩ mày đúng rồi đó?", sau đó bạn khắc sâu ý tưởng đó vào trong tâm trí của bạn mà không cần suy nghĩ hay đặt câu hỏi về nó thêm một lần nào.
Chef sẽ luôn làm những vế đầu tiên. Các vế sau là những gì bạn làm khi trở thành một con robot biết nghe lời. Khi bạn hạ thấp bản thân mình vào cho rằng một người lạ nào đó thì thông minh hơn bạn, bạn là một robot.
Nhưng đừng lo, không ai là hoàn hảo cả. Bạn có thể làm lại, tiềm thức của bạn luôn ở đấy nếu bạn muốn bắt đầu lại. Nó luôn trong trạng thái cập nhật và thay đổi. Bạn làm chủ cái đầu của bạn, cho phép nó làm bất cứ thứ gì bạn muốn.
Đã đến lúc ai đó cần phải rời đi. Lũ imposter, kể cả ba mẹ của bạn.
Khi bạn kết thúc quá trình, con Bạch Tuộc của bạn sẽ gầy đi trông thấy, bạn cảm thấy mình không còn là bản thân của thường ngày. Đi kèm với đó là một số tác dụng phụ, bạn sẽ cảm thấy tội lỗi và rơi vào khủng hoảng nhưng đó là một tín hiệu tốt, cho thấy rẳng bạn đang tốt hơn hàng tá người.
Việc khuyên một người tự tin đến mức ngây thơ rằng họ nên khiêm nhường chưa bao giờ dễ dàng. Nhiều người thường dừng trên đỉnh của đường ray siêu tốc vì họ nghĩ rằng mình hiểu bản thân và từ chối tiếp tục di chuyển, nhưng đó không phải là chiến lược tốt. Sự khôn ngoan thì không liên quan đến sự hiểu biết, nó liên quan đến những gì trong thực tế. Không phải bạn càng ở xa đồ thị là càng tốt mà là cách bạn càng ở gần đường màu cam. Bạn sẽ cảm thấy sự khôn ngoan của mình bị hạ thấp, nhưng đó là nơi duy nhất mà sự phát triển thực sự xảy ra. Điều trớ trêu là những người dừng trên đỉnh tàu ray lại thích làm cho những người sống ở thung lũng khôn ngoan hơn, dũng cảm hơn hoặc những người đang cố gắng hoàn thiện bản thân cảm thấy tồi tệ về chính họ. Đơn giản vì đám người đó chả biết cách bản thân họ hoạt động, họ vẫn chưa đến giai đoạn tiếp theo.
Cố gắng hiểu bản thân là việc siêu khó và chẳng bao giờ hoàn thiện. Nhưng nếu bạn chấp nhận rơi xuống vực sâu, bạn sẽ trải qua một giai đoạn rất quan trọng của hành trình và việc tiến bộ hoàn toàn khả thi. Khi bạn leo lên đường màu cam, bạn sẽ chậm nhưng chắc chắn bắt đầu bỏ lại bạch tuộc khao khát bằng bản thân thực sự của bạn. Chậm mà chắc, bạn bắt đầu hiểu hơn về chính bản thân bạn, sự cần thiết của con bạch tuộc sẽ không còn.Hiện tại, có lẽ chúng ta không biết chính xác những Khao Khát Thực Sự của bạn đang ở đâu. Chúng nằm trong nhà kho của nhà kho của nhà kho của nhà kho, nơi được gọi là Nhà Tù Ruồng Bỏ.
Nhà Tù Ruồng Bỏ
Nhà Tù Ruồng Bỏ là nơi mà đa số chúng ta đều không biết đến sự tồn tại của nó. Đó là nơi chúng ta vứt những thứ ta KÌM NÉN và PHỦ NHẬN.
Những Khao Khát thật sự mà chúng ta đang có, những khao khát đã được chứng minh không phải một imposter trong căn phòng thẩm vấn. Là phần con người thật của chúng ta, chúng nằm bên dưới bề mặt ý thức. Tâm trí có ý thức của chúng ta cũng biết rõ những khao khát này có tồn tại, bởi vì chúng thường xuyên xâm nhập vào suy nghĩ của chúng ta. Đây là nơi mà tôi cho là có mối quan hệ lành mạnh.
Có những phần con người bạn không nằm trên con Bạch Tuộc, nơi mà đáng lẽ chúng phải ở. Thay vào đó ta có những Imposter. Cố gắng tìm những phần đó là một điều cực kì khó, chúng sống sâu trong tiềm thức của bạn, sâu đến mức sự tồn tại của chúng là một dấu chấm hỏi.
Một vài phần trong bạn bị nhốt sâu trong nhà kho, chúng chỉ mang lại niềm đau cho chúng ta khi nhớ lại chúng. Đôi khi những phần của ta vừa được sinh ra ngay lập đã bị tống vào vào nhà giam chỉ vì sự tiến hóa phủ nhận của chúng ta. Nhưng có những lúc khác khi một phần của chúng ta ở trong Nhà tù Ruồng Bỏ vì ai đó đã nhốt nó dưới đó. Chúng bị một ai đó đeo mặt nạ và tống chúng vào đó. Nếu ba bạn thành công trong việc thuyết phục bạn chọn một nghề danh giá nào đó, hẳn ông của thành công trong việc khiến bạn từ bỏ nghề mộc mà bạn rất rất rất muốn làm. Đâu đó trong tuổi thơ bạn ông ấy hẳn đã vứt niềm đam mê của bạn vào Nhà Tù Ruồng Bỏ.
Đừng sợ hãi, hãy lấy hết can đảm và tiến vào nhà kho trong nhà kho trong nhà kho của tâm trí bạn và tìm xem chúng ta có gì.
Bạn có thể đi ngang qua vài nhân vật làm bạn khó chịu.
Chúng ta sẽ thăm chúng vào một dịp khác, bây giờ ta cần tìm những khao khát liên quan đến nghề nghiệp đã bị khóa lại. Có thể bạn sẽ tìm thấy đam mê trong việc dạy học, ước muốn được trở nên nổi tiếng trong một nhóm mà từng khiến bạn xấu hổ, niềm đam mê với những bộ động cơ hầm hố, dành thời gian của bản thân cho những thứ thú vị hay tuổi trẻ tham lam sẵn sàng hi sinh mọi thứ cho một tham vọng vĩ đại.
Nhà tù ruồng bỏ rất rộng chứa nhiều khao khát mà bạn chẳng bao giờ khám phá hết. Nhưng hãy kiên nhẫn, bây giờ bạn đã kiểm tra xong và dọn sạch không gian cho chúng trên con bạch tuộc của bạn, chúng có thể bắt đầu ngoi lên.
Bảng Xếp Hạng Ưu Tiên
Trong cuộc kiểm tra khác của Bạch Tuộc Khao Khát chúng ta sẽ đề cập về Hệ Thống Cấp Bậc của các khao khát. Những thứ được cho là Khao Khát Quan Trọng sẽ được ưu tiên hàng đầu. Hệ Thống Phân Cấp rất dễ để nhận thấy bởi vì chúng phản ánh những gì bạn đang làm. Bạn có lẽ nghĩ rằng những việc làm táo bạo sẽ được đưa lên đầu của hệ thống phân cấp, nhưng sự táo bạo không phải là một yếu tố quyết định điều đó, nó là một thứ gì đó khác, sự lười biếng và nỗi sợ là thứ được ưu tiên trên hết.
Cần nhớ rằng xếp hạng khao khát cũng chính là xếp hạng nỗi sợ trong bạn. Con Bạch Tuộc chứa tất cả những thứ khiến bạn muốn hoặc không muốn tiếp tục con đường sự nghiệp của bạn. Mặt trái của mỗi khao khát là nỗi sợ hãi của việc phải đối diện với một thứ gì đó và ngượng ngùng. Nếu bạn thử lướt qua mục Muốn Thể Hiện Bản thân trong tháp nhu cầu của Maslow, bạn sẽ bắt gặp nỗi sợ chưa có thành tích. Nếu hành động của bạn dường như không phù hợp với những gì bạn tin là thứ bậc bên trong về khao khát của bạn, thì thường là do bạn đang quên suy nghĩ về vai trò mà nỗi sợ hãi của bạn đang thể hiện. Ví dụ, điều trông giống như một động lực quyết tâm để đạt được thành công, thực sự có thể là một người nào đó đang chạy trốn khỏi hình ảnh tiêu cực về bản thân hoặc cố gắng thoát khỏi những cảm giác như ghen tị hoặc bị đánh giá thấp. Nếu hành động của bạn có vẻ như thể hiện sự khao khát mà bạn không tin rằng mình thực sự quan tâm đến điều đó, thì có thể bạn chưa xem xét kỹ nỗi sợ hãi của mình.
Với nỗi sợ hãi và sự khao khát trong tâm trí, hãy nghĩ xem hệ thống phân cấp bên trong bạn trông như thế nào và trả lời câu hỏi quan trọng không kém "Ai đã thực hiện việc phân cấp này? Đó có thực sự là tôi?"
Ví dụ, chúng ta thường được bảo "hãy theo đuổi đam mê của mày" "Ưu tiên đam mê của mày lên trên tất cả", một hướng dẫn rất cụ thể nhỉ. Có lẽ nó đúng với bạn nhưng cũng có thể không. Đó là thứ bạn cần quyết định cho riêng mình.
Để hiểu đúng vấn đề, bạn cần làm mới bảng xếp hạng của mình, từ những nguyên tắt căn bản, dựa trên chúng ta thực sự là ai, chúng ta đã phát triển như thế nào theo thời gian và điều gì thực sự quan trọng nhất đối với chúng ta.
Đây không phải về Khao Khát hay nỗi sợ nào có tiếng nói to nhất hay nỗi sợ nào dễ nhìn thấy nhất, nếu đúng như vậy bạn đang để cảm xúc làm bánh lái cuộc đời bạn. Người xếp hạng chúng là Bạn, người đang đọc bài biết này, người có thể quan sát con bạch tuộc của bạn và nhìn nhận nó một cách khách quan. Điều này liên quan đến sự thỏa hiệp. Một mặt bạn đang cố bạn đang cố khai thác tất cả sự khôn ngoan mà bạn tích lũy trong suốt cuộc đời mình và chủ động đưa ra các quyết định về giá trị — về thứ bạn tin rằng nó thật sự quan trọng. Một mặt khác, nó là về sự tự chấp nhận và lòng trắc ẩn. Thi thoảng bạn sẽ từ chối mãnh liệt một Khao khát mà bạn cực kì không tự hào (Donuss: làm Wibu chẳng hạn :v). Cho dù bạn thích hay không, đó là một phần của bạn và khi bạn bỏ bê chúng, chúng có thể gây ra mùi hôi thối và khiến bạn khốn khổ. Tạo ra hệ thống phân cấp Khao Khát là sự cho đi và nhận lại những gì quan trọng tạo nên bạn. Có thể là một mục tiêu tốt khi ưu tiên cao hơn cho những phẩm chất cao quý của bạn, và không sao nếu bạn coi thường một số khía cạnh không cao quý của mình — tùy thuộc vào việc bạn đặt ra ranh giới cho nó. Rất khôn ngoan nếu bạn khi nào nên chấp nhận khía cạnh không cao quý của bạn và khi nào thì nên từ chối hoàn toàn.
Để xếp hết tất cả khao khát, nỗi sợ trong một hệ thống. Ta cần một công cụ tốt. Tôi thích ý tưởng đặt tất cả trong một cái kệ:
Cái kệ này được chia thành 5 loại. Những thứ được coi là có mức độ ưu tiên cao nhất sẽ được đặt trong một cái bát đặc biệt được gọi là Cái Bát Không Thể Chuyển Nhượng. Cái Bát KTCN dành cho những khao khát quan trọng đối với bạn đến nỗi bạn muốn chắc chắn rằng chúng sẽ xảy ra — kể cả việc hi sinh những Khao Khát khác nếu cần. Đó là lý do tại sao nhiều huyền thoại trong quá khứ đều nổi tiếng chỉ theo đuổi một mục đích duy nhất. Khao Khát trong cái Bát KTCN của họ rất lớn và điều đó dẫn họ đến danh vọng của thế giới, đi kèm với nó la sự trả giá về mỗi quan hệ, sức khỏe và sự cân bằng trong cuộc sống. Cái bát nó nhỏ vì nó chỉ nên được chứa những thứ quan trọng. Một, hai Khao Khát không thành vấn đề nhưng nếu có quá nhiều thứ trong đó, nó sẽ mất đi sức mạnh vốn có của mình, đồng nghĩa chẳng có thứ gì trong cái bát.
Những Khao Khát nằm trên kệ trên cùng chủ yếu là những thứ sẽ thúc đẩy lựa chọn nghề nghiệp của bạn, nhưng cũng tại đây những thứ nên bỏ vào cần được xem xét một cách kĩ càng và tiết kiệm (đó là lý do tại sao nó không có quá nhiều chỗ trống). Vị trí kệ cũng giống như việc giẩm mức độ ưu tiên và sắp xếp thứ tự ưu tiên. Bạn không chỉ chọn phần nào quan trọng khiến bạn hạnh phúc, mà còn chọn phần bạn cố ý mong muốn hay thậm chí phần bạn cực kì phản đối. Bất kể thứ bậc của bạn trông như thế nào, một số khao khát sẽ khiến bạn cảm thấy rất không hạnh phúc và một số nỗi sợ hãi sẽ khiến bạn cảm thấy tổn thương liên tục. Đây là điều không thể tránh khỏi.
Đó là lý do tại sao đa số những Khao Khát nên nằm trên Kệ Giữa, Kệ Dưới Cùng hay Thùng Rác. Kệ giữa phù hợp cho những đức tính mà bạn cho là không-cao-quý nhưng bạn vẫn quyết định chấp nhận nó. Chúng xứng đáng có được sự chú ý của bạn. Và chúng thường làm điều đó, những phần cốt lõi của bạn sẽ không bao giờ chấp nhận mình bị bỏ rơi, thi thoảng chúng thực sự sẽ hủy hoại của sống của bạn nếu chúng bị lãng quên.
Hầu hết những thứ còn lại sẽ yên phận ở kệ dưới cùng. Cứ chọn bất cứ một phần của bạn, đặt nó ở kệ dưới cùng và nói với nó "Tao biết đây là điều mày muốn nhưng mà không phải lúc này, tao đã có có thứ cực kỳ quan trọng. Tao hứa tao sẽ thăm mày vào một dịp khác, khi mà tao có thêm dữ liệu và đổi ý, mày sẽ được nằm vị trí cao hơn trên kệ." Cái nhìn tốt nhất về kệ dưới là: Càng nhiều Khao Khát chấp nhận nằm kệ dưới cùng, càng nhiều cơ hội cho Khao Khát nằm trong Cái Bát và kệ trên làm những gì chúng muốn. Tương tự như vậy, bạn đặt càng ít khao khát ở kệ trên cùng, thì càng có nhiều khả năng những thứ ở kệ trên cùng phát triển mạnh hơn.thời gian và năng lượng của bạn bị giới hạn nghiêm trọng, vì vậy đây là một thỏa hiệp có tổng bằng không. Sai lầm của những kẻ nghiệp dư là quá phóng khoáng với cái Bát và kệ trên cùng nhưng quá tiết kiệm với kệ lớn dưới cùng.
Sau cùng là thùng rác, nơi nổi sợ và động lực bị từ chối thẳng thừng— những phần khiến bạn trở thành một phiên bản tệ hại trong mắt bạn. Nhiều xung đôt nội tâm đều xuất phát từ thùng rác, kiểm soát thùng rác là một phần biểu hiện sự chính trực và sức mạnh bên trong. Nhưng giống như phần còn lại của các quyết định về thứ bậc của bạn, những gì cần vứt vào thùng rác phải xuất phát từ suy nghĩ sâu sắc của chính bạn, không phải từ những gì người khác nói với bạn.
Khi bạn trải qua quá trình sắp xếp ưu tiên đầy khó khăn này—chắc chắn, đôi khi bạn sẽ phải chống lại tiếng la hét của những Khao Khát bất hạnh bị tước đi — nhưng nhớ rằng bạn là người khôn ngoan duy nhất trong phòng. Khao khát và nỗi sợ rất thiếu kiên nhẫn, chúng còn tệ trong việc nhìn bức tranh toàn cảnh. . Ngay cả những khao khát có vẻ trí tuệ cao, giống như Xúc Tu Đạo Đức, cũng không thể hiểu được bức tranh toàn cảnh theo cách bạn hiểu. Những người đã làm nhiều điều tuyệt vời cho thế giới đã bước trên con đường của họ với những động cơ ích kỷ như sự giàu có hay thỏa mãn cá nhân — đương nhiên Xúc Tu Đạo Đức của họ cực kỳ ghét việc này, nhưng đó chỉ là thoạt đầu. Con Bạch Tuộc không phải là người lớn khôn ngoan ở đây — người đó là bạn.
Cuối cùng, đây không phải là một quyết định lâu dà. Ngược lại — đó là một bản nháp thô được viết bằng bút chì nhạt. Đó là một giả thuyết mà bạn có thể kiểm tra và sau đó sửa đổi dựa trên cuộc sống của bạn về hệ thống phân cấp này trong thực tế. Thế là xong chiếc Hộp Ước Muốn. Đã lúc xem chiếc Hộp Thực Tế có gì bên trong.
(Còn tiếp)
___________
Theo Waitbutwhy (Tim Urban)
Biên dịch và Việt hóa: Donuss-Spiderum
Người trong muôn nghề
/nguoi-trong-muon-nghe
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất