Hãy cùng tìm hiểu xem, các bản phối nhạc cụ mộc phổ biến sẽ có sự tham gia của những thành viên nào nhé
Trước hết, một bản phối thường sẽ có 4 thành phần đảm nhiệm 4 vai trò chính như sau 1. Hòa âm 2. Solo 3. Bass 4 Bộ gõ

1. Những nhạc cụ đảm nhiệm vai trò hòa âm

Ở band nhạc quy mô nhỏ. Chúng ta có guitar, piano, electric keyboard là chủ yếu.
Những nhạc cụ này thay nhau chơi hòa âm, thường sẽ chỉ một người đảm nhận phần hòa âm, những người còn lại thay nhau solo giai điệu, hoặc cũng chơi hòa âm theo nhịp trống. Keyboard điện tử có cách chơi giống hệt piano, nhưng nó có thể chơi nhiều tiếng hơn, nhái được tiếng của các nhạc cụ khác khi chúng vắng mặt trong band nhạc. Có một loại tiếng rất phổ biết được dùng để đệm chord của keyboard đó là tiếng pad, giả lập string, hoặc electric key, hoặc những loại âm thanh điện tử mà không có nhạc cụ nào trên thế giới tạo ra được.
Cùng nghe thử tiếng pad trên đàn organ:
Tiếng pad trên đàn keyboard điện tử.
Ở dàn giao hưởng, vai trò hòa âm chủ yếu được đảm nhận bởi violin, vilola đảm nhiệm phần chord và đôi khi là cả giai điệu. Nhiều cây violin và viola cùng chơi với nhau, cùng kéo chung một giai điệu. Có cả cello và contrabass, nhưng chúng ở phần âm trầm nên lát nữa ta nói sau. Ở quy mô này tất cả các nhạc công cần phối hợp chặt chẽ hơn nhiều, ít có tính ngẫu hứng hơn band nhạc quy mô nhỏ, vì chỉ một violin đi lệch khỏi giai điệu chung thôi thì có thể bản phối sẽ bị hỏng. Dàn nhạc giao hưởng cũng có sự tham gia của bộ hơi, dàn brass (những loại kèn đồng) cũng có thể đóng vai trò hòa âm. Ở dàn nhạc giao hưởng, sự luân phiên của giai điệu và hòa âm phức tạp hơn nhiều so với band nhạc quy mô nhỏ, không chỉ đơn giản là thay nhau solo và đệm hợp âm nền cho nhau nữa.
Dàn string chamber này có đầy đủ dải bass và chord.
Tiếng string chamber được mô phỏng trên đàn keyboard điện tử
Đối với dàn hợp xướng - có rất nhiều người hát bè tham gia vào vai trò hòa âm, mỗi người một nốt, hòa lại là ta có một nền nhạc du dương, nghe gần giống tiếng pad trên đàn keyboard điện tử.

Một loại hình biểu diễn khác cũng rất phổ biến chính là acappella. Chỉ 5 đến 6 người, họ tự tạo trống (beatbox), bass, chord và đệm hát cho nhau luôn, chẳng cần nhạc cụ thực sự nào cả.
Một dàn hợp xướng.

2. Những nhạc cụ đảm nhận vai trò lead, solo.

Vocal là phổ biến nhất. Có thể nói vocal thường là cụ chính cho band nhạc. Hầu hết mọi người đều thích nghe nhạc có người hát, và nghe giọng hát là chính, ít để ý tới những nhạc cụ nền. Trong trường hợp đó có thể nói vocal đảm nhận vai trò solo. Những phân đoạn vocal ngừng hát thì sẽ có một nhạc cụ nào đó chen vào thể hiện phần solo giai điệu. Các nhạc cụ solo khác mà bạn thường bắt gặp có thể kể đến như là.
Guitar điện.
Saxophone
Saxophone
Hay đôi khi một violin, sáo, và nhiều nhạc cụ khác cũng có thể lead thay cho 2 nhạc cụ trên.
Piano và guitar điện thay nhau solo

3. Nhạc cụ bass:


Đảm nhiệm những quãng âm trầm, thường chỉ chơi 1 nốt trong hợp âm, ít thể hiện những giai điệu nổi dễ nghe. Khi nghe cả bài nhạc người ta thường rất ít để ý tới âm thanh của những nhạc cụ này.
Trong dàn string thì nhạc cụ đảm nhận vai trò này thường là cello, contrabass. Dùng cây vĩ để kéo.
Trong video này, nữ nhạc công dùng cello để chơi giai điệu, nhưng thường thì nhạc cụ này đảm nhận vai trò những nốt trầm trong dàn giao hưởng
Contrabass có những âm thanh rất trầm
Trong dàn brass (những nhạc cụ bộ hơi, như các loại kèn, sáo,....vv) thì nhạc cụ đảm nhận vai trò này thường là kèn tuba.
Trong một band nhạc quy mô nhỏ cỡ 5 người thì phổ biến nhất là đàn guitar bass.
Tiếng kèn tuva
Một dàn brass
Tiếng brass trong bài hát Uptown Funk nổi tiếng
Tiếng brass trên đàn organ
Trong một band nhạc quy mô nhỏ cỡ 5 người thì phổ biến nhất là đàn guitar bass.
Một nhạc công cover lại phần guitar bass trong bản phối Don't Start Now
Một số dòng nhạc khác như funky thì đôi khi người ta dùng tiếng bass điện tử trên đàn electric keyboard luôn.
So sánh tiếng guitar bass thật và tiếng guitar bass trên đàn organ điện tử
Tiếng synth bass trên đàn phím điện tử
Hoặc trong những band nhạc jazz thì người ta lại chủ yếu dùng contrabass hoặc cello, nhưng thay vì dùng cây vĩ để kéo nhưng trong dàn string, người ta sẽ dùng ngón để gảy, nghe cũng sẽ gần giống guitar bass
Một nghệ sĩ jazz với contrabass
Đoạn đầu tiên trong bản phối The Playah của anh Slimv và Soobin Hoàng Sơn chính là tiếng contrabass này đó các bạn.

4. Bộ gõ:

Phổ biến nhất là dàn trống, chắc ai cũng biết rồi. Những tay trống ngầu đét với 2 cái dùi múa máy liên tục. Ta thử tìm hiểu chút về dàn trống có những gì nhé:
1. hihat:
Hihat gồm có 2 lá cybals úp vào nhau, gắn cùng một trục có chân pedal. Do đó hihat sẽ có 3 loại âm thanh chính được phát ra gồm: Close hihat (gõ lúc giữ pedal, ghim 2 lá cymbals vào nhau), open hihat (gõ lúc nhả pedal, 2 lá cymbals hở ra), pedal hihat (lúc dẫm chân pedal mạnh khiến 2 lá bị úp vào nhau)
Cùng nghe những âm thanh do hihat tạo ra.
2. Tom
Thường có 3 đến 4 tom ở một dàn trống đơn giản. Các tom nghe cũng có cao độ từ cao đến thấp xếp theo thứ tự từ trái sang phải với người chơi. Mặc dù vậy, cao độ của tom không thực sự cho cảm giác hòa âm vào cùng giai điệu của cả band, nó vẫn chỉ là bộ gõ và có vai trò hòa nhịp chứ không hòa âm.
Nghe thủ âm thanh của tom higher
3. Kick
Kick được bõ bởi một pedal và búa đặt ở chân phải của người chơi. Tiếng kick thường được chơi đồng đều với tiếng guitar bass.
4. Snane
Snane thường chơi xen kẽ với kick.
5. Cymbal (xanh ban)
Còn được gọi là "cái chũm chọe", tiếng này đôi khi được chơi thay cho hihat trong những phân đoạn mạnh mẽ, rock, hoặc điệp khúc. Cymbals có nhiều cách gõ. Nếu thay cho hihat thì người chơi thường gõ vào lõi của cymbals.
Và gõ vào mép thường dùng cho những đoạn vào đầu ô nhịp hoặc sau một cú dồn trống, hoặc những phân đoạn tuti.
Tổng hợp những âm thanh mà cymbal có thể tạo ra.
6. Tambourine
Thường được sử dụng bởi một người khác (không phải drumer), hoặc được cầm bởi vocal, vừa hát vừa gõ.
7. Egg Shaker (quả trứng lắc nhịp)
Cũng giống tambourine, cách sự dụng và vai trò cũng tương tự.
8. Conga & bongo drum
Cũng là một bộ gõ khác đi kèm, cần một người chơi khác, được gõ bằng hai tay thay vì dùi như dàn trống lớn. Tiếng trống conga thường được dùng trong những điệu nhạc latin, rumba, chacha, mambo,...vv
kết hợp trống jazz với bongo & conga, điệu swing.
Một bản phối điệu mambo mang đậm dấu ấn của bông và conga
9. Cajon
Cajon có thể nói là phổ biến thứ 2 với nhạc pop, những band cover, hay ở các phòng trà, band nhạc acoustic. Cajon thường được chơi mà không cần guitar bass. Đội hình phổ biến nhất thường thấy là 1 cajon + 1 guitar.
Một phòng trà tại Việt Nam.
10. Electric drum
Một bộ trống điện tử mô phỏng lại âm thanh của dàn trống
Nhiều nhạc công lựa chọn chơi hoàn toàn bằng trống điện tử với 2 cây dùi. Hoặc họ cũng dùng một chân kick điện tử để mô phỏng giống một dàn trống thật. Tuy nhiên với những người chơi trống dàn chuyên nghiệp, họ thường chỉ dùng bảng trống điện tử như một thành phần khác của bộ gõ. Đôi khi họ cần một tiếng snane điện tử, hay tiếng clap (vỗ tay) thay cho snane thông thường.
Chân kick điện tử
11. Brushes drum.
Trong nhạc jazz, cách chơi với bàn chải trống thay cho cây dùi rất phổ biến. Nghe rất êm, phù hợp với điệu swing. Cách chơi này có thể thay luôn cả tiếng hihat.
Âm nhạc và những bản hòa âm phối khí rất rất, rất là đa dạng. Có muôn vàn những nhạc cụ khác nhau, muôn vàn cách phối và chất liệu nhạc được sử dụng khác nhau. Mỗi một bản phối, một thể loại đều có nét đặc trưng riêng của nó, thậm chí là thể hiện chút gì đó văn hóa và nơi xuất thân của mỗi loại nhạc cụ.
Khi nghe nhạc, tại sao ta chỉ nghe mỗi ca sĩ hát, hoặc nghe mỗi một tiếng solo của nhạc cụ nào đó chứ? Hãy nghe cả bài, cảm nhận từng nhạc cụ một, mỗi nhạc cụ đều có cách chơi rất tinh tế, góp vào cả bản phối phức tạp. Khi nghe nhạc như vậy là bạn đã thưởng thức trọn vẻn tác phẩm, cảm nhận được công sức của người đã làm ra bản phối, đúng không nào?
Ảnh minh họa
Ảnh minh họa