Cuối năm 2024, hai cuốn sách trinh thám Nhật Bản được xuất bản và nhận được nhiều đánh giá tích cực từ cộng đồng yêu sách, đó là "Tằm Tang" và "Người Ếch". Dù có những ý kiến trái chiều, nhưng phần lớn độc giả đều dành lời khen ngợi cho "Người Ếch". Vì thế, mình đã quyết định mua cuốn sách này sau khi cơn sốt dịu xuống. Tuy nhiên, sau một ngày đọc liền mạch, mình cảm thấy thất vọng nhiều hơn là hài lòng. Dưới đây là ba điểm khiến mình không thích ở "Người Ếch".
1. Tác giả sa đà vào tâm lý xã hội, bỏ quên yếu tố trinh thám
"Người Ếch" được xây dựng như một tiểu thuyết trinh thám điều tra. Ngay từ đầu, tác giả đã tạo ra một vụ án hứa hẹn với hung thủ nguy hiểm, thủ pháp man rợ, và mối liên hệ mù mờ giữa nạn nhân và nghi phạm. Mình kỳ vọng sẽ được đắm chìm trong một câu chuyện giàu tính trinh thám, với những tình tiết phá án hấp dẫn. Tuy nhiên, càng về sau, tác giả lại càng sa đà vào việc khắc họa tâm lý xã hội.
Phản ứng của đám đông được miêu tả một cách tiêu cực, khiến mình cảm giác tác giả đang cố gắng lột tả những góc khuất xấu xí của xã hội Nhật Bản hơn là tập trung vào vụ án. Dù những phản ứng này có cơ sở thực tế, nhưng việc tác giả dành quá nhiều trang sách để miêu tả chúng mà bỏ qua các yếu tố trinh thám, phương thức điều tra, hay hé mở thêm về hung thủ khiến mình cảm thấy khó chịu. Có những đoạn mô tả dài dòng về phản ứng của đám đông nhưng lại không đóng góp nhiều vào việc làm rõ vụ án. Điều này khiến phần trinh thám bị lu mờ, dẫn đến điểm thất vọng thứ hai.
2. Giải quyết vụ án quá khiên cưỡng
Việc tác giả tập trung quá nhiều vào yếu tố tâm lý xã hội đã khiến vụ án được giải quyết một cách vội vàng và thiếu thuyết phục. Cách thanh tra tìm ra hung thủ có phần "ăn may", và quá trình vây bắt cũng diễn ra quá đơn giản. Đó chỉ là một cuộc đối đầu giữa một người bị thương và một người được "buff" sức mạnh như siêu nhân, với kết quả phụ thuộc vào sức mạnh tình bạn.
Điều khiến mình thất vọng hơn cả là tác giả dường như thiếu ý tưởng đến mức sao chép y nguyên cách giải quyết vụ án từ hung thủ thứ nhất sang hung thủ thứ hai, chỉ thay đổi chút ít về bối cảnh và lý do gặp mặt. Công thức lặp lại: cảnh sát phát hiện hung thủ, bị kéo vào một cuộc chiến trong không gian tối tăm, lợi thế không được tận dụng triệt để, và cuối cùng, hào quang nhân vật chính tỏa sáng đúng lúc. Cảm giác của mình sau hai cuộc vây bắt chỉ có thể tóm gọn trong một từ: "Thất vọng".
3. Twist bất ngờ nhưng khiên cưỡng
Điểm sáng duy nhất của "Người Ếch" với mình là cú twist cuối cùng. Nó khá dồn dập và bất ngờ, dù mình đã phần nào đoán được kẻ đứng sau tất cả. Tuy nhiên, động cơ của nhân vật lại khiến mình bất ngờ. Dù vậy, twist này vẫn có phần khiên cưỡng, nhất là cách thanh tra cảnh sát suy luận ra nó. Dù logic và chặt chẽ, nhưng nó vẫn không đủ kịch tính như kỳ vọng ban đầu về một vụ án hứa hẹn. Có lẽ những điểm yếu trước đó đã kéo tụt cảm xúc của mình, nên khi đọc đến twist, mình chỉ còn tâm thế đọc cho xong, để không cảm thấy phí tiền mua sách.
Điểm sáng hiếm hoi: Chủ đề tâm lý xã hội
Có lẽ điểm sáng duy nhất của "Người Ếch" là cách tác giả đặt vấn đề về chủ đề "Tâm thần phân liệt". Ông khéo léo gợi mở câu hỏi: Liệu người mắc bệnh tâm thần có nên chịu trách nhiệm trước tội ác họ gây ra? Và liệu họ có nên được tạo cơ hội tái hòa nhập xã hội? Từ đó, tác giả đưa ra nhiều góc nhìn khác nhau: người bao dung chấp nhận, kẻ kỳ thị xa lánh, và cả những người trong bộ máy công quyền cũng không thể đưa ra câu trả lời thỏa đáng.
Tuy nhiên, cách tác giả khai thác chủ đề này vẫn chưa đủ sâu sắc để thực sự chạm đến trái tim người đọc. Câu hỏi mình đặt ra sau khi gấp sách là: Liệu một tội phạm tâm thần có tiếp tục phạm tội? Nếu có nguy cơ, liệu họ có nên được tái hòa nhập cộng đồng, hay cần có cơ chế kiểm soát đặc biệt? Dù chỉ là một tác phẩm giả tưởng, nhưng những suy nghĩ này vẫn ám ảnh mình mỗi khi nhớ về "Người Ếch".
Tổng kết
Tóm lại, mình không thích "Người Ếch". Đây là cuốn sách thứ hai khiến mình thất vọng, chỉ xếp sau "Tự Sát Tinh Thần". Sau một ngày đọc và chiêm nghiệm, mình cảm thấy như bị lừa bởi truyền thông và những lời khen ngợi từ cộng đồng. Mình kỳ vọng "Người Ếch" sẽ mang đến một cái gì đó đột phá, hoặc ít nhất là làm tốt vai trò của một tiểu thuyết trinh thám. Nhưng cuối cùng, nó giống như một nồi lẩu thập cẩm với đủ thể loại: trinh thám, kinh dị, tâm lý xã hội... mà không có món nào thực sự trọn vẹn.
Lời kết:
Trên đây là những chia sẻ cá nhân của mình về "Người Ếch". Rất mong nhận được ý kiến đóng góp từ mọi người về trải nghiệm đọc sách của các bạn. Nếu có bất kỳ sơ suất nào trong quá trình viết, mong mọi người thông cảm và góp ý để mình hoàn thiện hơn. Cảm ơn mọi người đã đọc!