Chúng ta hãy cùng điểm mặt, gọi tên và giải oan cho một số loài sinh vật dưới đây.

Với hơn 100.000 loài đang tồn tại, ruồi có thể được tìm thấy ở hầu hết mọi nơi trên thế giới (Trừ Bắc và Nam Poles). Tuy là một trong những loài gây hại cho con người nhưng ruồi có vai trò vô cùng quan trọng đối với hệ sinh thái.

Ong là loài thụ phấn nổi tiếng, tuy nhiên ruồi cũng hoạt động hiệu quả không kém. Trong quá trình đẻ trứng và ăn hoa quả ở các loài có hoa, ruồi đã vô tình giúp cho các loài cây phát tán phấn hoa của mình. Một số loài hoa phụ thuộc vào ruồi để thụ phấn như: các loài sao biển châu Phi, cây gai dầu Stapelia và Dutchman's pipe ở Nam Mỹ.

Ruồi cũng là một nhân tố quan trọng giúp hạn chế sự sinh sôi của những loài côn trùng có hại khác, do đó góp phần hạn chế lượng hao hụt lương thực trên thế giới. Một số loài ruồi ăn trứng/ấu trùng của các loài côn trùng gây hại khác. Nhiều người nông dân thường thả nhiều loại ruồi khác nhau - đặc biệt là ruồi giấm - vào vườn của mình để kìm hãm các loài côn trùng gây hại khác thay vì chỉ trông đợi vào thuốc trừ sâu.

Ruồi đóng góp một vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn. Một số loài ruồi là thức ăn cho dơi, chim lưỡng cư, cá và đặc biệt là một số loài cá đang có nguy cơ bị tuyệt chủng. 

Không những thế, các chất của ấu trùng ruồi tiết ra cũng giúp cung cấp dinh dưỡng cho nhiều loại nấm và mốc, từ đó khiến quá trình phân hủy các chất hữu cơ diễn ra mạnh mẽ hơn.

Gián có lẽ là loài gây ám ảnh nhất cho con người vì chúng xuất hiện ở tất cả mọi nơi dơ bẩn trong nhà và quan trọng là chúng còn...biết bay.
Tuy thế, với hơn 4.500 loài gián trên thế giới, chỉ có 0.03% trong số đó sống gần con người và là động vật trung gian gây bệnh. Gián cũng có rất nhiều lợi ích, những lợi ích vô cùng quan trọng:

Gián là nguồn thức ăn dinh dưỡng cho các loài động vật, trong đó có nhiều loài quý hiếm. Một số loài chim và động vật có vú nhỏ chỉ ăn gián và cũng sẽ biến mất nếu gián biến mất. Thậm chí ở một số nơi trên thế giới, gián còn là một món ăn đầy dưỡng chất cho con người, người Trung Quốc còn xem đây là một nguồn dược phẩm.

Và lợi ích của gián còn vượt xa hơn việc chỉ là một nguồn thức ăn.

Gián khi di chuyển dọc các vùng đất giúp phát tán phấn hoa và hạt giúp cây sinh sản.

Gián ăn những tàn dư của các loài sinh vật khác để lại, giúp phân hủy chúng và tăng lượng nitơ cho đất. Không có phân giàu nito của chúng, rừng sẽ bị ảnh hưởng. 

Gián xuất hiện nhiều ở những nơi bẩn thỉu, hôi hám,... đó thường là các khu rác thải, nhà bếp,... hay những nơi có nhiều thức ăn dư thừa. Chúng sẽ giúp phân hủy lượng thức ăn dư thừa này nhanh hơn bàn tay của tự nhiên, từ đó giúp giảm áp lực cho nhân loại.

Gián thường sống ở những nơi có nhiều sinh vật gây hại vì thế tự chúng phải sản sinh ra một loại kháng sinh đủ mạnh để tồn tại và thích nghi. Các nhà khoa học đang nghiên cứu nhằm tìm kiếm những giải pháp giúp con người từ kháng sinh của gián. Những kháng sinh tự nhiên này có thể giúp cơ thể chống lại nhiễm tụ cầu, bao gồm cả MRSA (loài kháng kháng sinh truyền thống).

Chân gián có một cấu tạo hiệu quả, các nhà khoa học đã và đang nghiên cứu cấu tạo, hình thái và chức năng của chúng để áp dụng vào sản xuất robot và các phần mềm giả lập. Nghiên cứu này đã mang lại lợi ích cho những người khuyết tật chi, đặc biệt là các chiến binh trở về từ chiến tranh.

Muỗi có lẽ là một ám ảnh của toàn nhân loại. Đây là sinh vật trung gian mang đến nhiều căn bệnh chết người: sốt xuất huyết, sốt rét, Zika,...

Tuy nhiên, chỉ những con muỗi cái trong số 6% loài muỗi hút máu của hơn 3.500 loài muỗi là gây hại cho con người. 

Các nhà khoa học vẫn tranh cãi về việc muỗi có đang gây hại nhiều hơn lợi ích của chúng hay không và cho rằng việc biến mất của muỗi sẽ nhanh chóng được lấp đầy bởi một loài côn trùng khác.

Tuy nhiên, chúng ta cũng nên hiểu rằng loài sinh vật mới lấp đầy cho vai trò của muỗi trong chuỗi thức ăn có thể cũng đem lại những tác hại khôn lường đối với loài người.

Hãy mặc kệ những tranh cãi của các nhà khoa học, hãy nhìn vào lợi ích của loài muỗi:

Ấu trùng của muỗi ở dưới nước là thức ăn cho các loài cá và sinh vật khác, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn thủy sản.

Một số loài muỗi còn có ấu trùng ăn chất thải, giúp các tập đoàn sinh vật ở những khu vực này... dễ thở hơn.

Không những thế, muỗi trưởng thành còn là thức ăn của các loài dơi, chim và nhện. 

Phần lớn muỗi sống nhờ mật hoa và nhựa cây. Trong quá trình hút mật hoa, muỗi giúp các loài cây này thụ phấn. Đặc biệt là các loài thủy sinh nơi muỗi hoạt động mạnh. Những loài này sau lại trở thành nơi trú ẩn cho các loài sinh vật khác.

Và, thực vật thì giúp ích rất nhiều cho hệ sinh thái.

Với chỉ khoảng hơn 20 loại protein, muỗi có thể 'chế tạo' ra một loại thuốc chống đông máu hoạt động vô cùng hiệu quả. Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu trên nước bọt của muỗi nhằm tìm ra những chất quan trọng trong y học.

Có lẽ việc một sinh vật gây hại cho loài người chưa đủ để chúng ta kết án tử cho chúng, việc này hãy để chọn lọc tự nhiên làm. Về phần loài người, có lẽ chúng ta là sinh vật phiền toái bậc nhất trên hành tinh này, và vẫn đang tuyên án tử cho rất nhiều loài sinh vật chẳng gây ảnh hưởng gì tới mình.

Hmm.

*BONUS:

Ngoài 3 loài côn trùng kể trên, chuột cũng là loài sinh vật bị ghét bậc nhất trên thế giới. Tuy nhiên, đây là một mắt xích vô cùng quan trọng trong chuỗi thức ăn của tự nhiên. 

Và hơn nữa, đây còn là một nguồn dồi dào các 'tình nguyện viên' trong các nghiên cứu khoa học của con người.

Một số loài chuột cũng được dùng làm thú nuôi.

Và còn là ý tưởng cho các bộ phim hay, chẳng hạn: