“Gián” là loài sinh vật mà nhiều chị em phụ nữ hay một số nam giới ghét cay ghét đắng
Khi nhắc đến gián, nhiều người ngay lập tức nghĩ ngay đến một sinh vật dơ bẩn và thậm chí rất "ghê tởm". Thế nhưng bạn có bao giờ tưởng tượng một ngày nào đó thế giới không còn con gián nào thì sẽ như thế nào không?
Đó dường như là một thế giới trong mơ với những người sợ gián: bạn sẽ không còn phải hít thở chung bầu không khí với loài sinh vật gớm ghiếc này nữa. Không chỉ mang hình thù đáng sợ với những lần tung cánh bay khắp nhà khiến bạn phải thót tim, chúng còn là tác nhân mang theo khá nhiều mầm bệnh, trong đó có thể kể đến Salmonella và Shigella.
Ngoài ra, chúng có thể gây khởi phát những cơn dị ứng và cơn hen. Có vẻ như chừng đó là đủ lý do để chúng ta lên kế hoạch diệt trừ tận gốc loài sinh vật này?
Điều gì xảy ra nếu không có gián?
Thế giới của gián
Có khoảng 5.000 đến 10.000 loài gián trên toàn cầu. Một số loài trong số đó thực sự khá hấp dẫn (tin hay không) và một số loài thậm chí còn có khả năng phát sáng trong bóng tối
Tuy nhiên, chỉ có một vài loài thường gây hại cho các hộ gia đình và gây nên sự ghê tởm đó ở người. Những con gián phổ biến nhất trong gia đình là Blattella Germanica , gián Đức; Periplaneta Americaana , gián Mỹ; Supella longipalpa , gián cánh nâu; và Blatta directionalis , gián phương Đông.
Ngay cả khi bạn coi thường những sinh vật này, hệ sinh thái sẽ bị phá vỡ nếu không còn gián trên thế giới.
Nguy hiểm đối với một số loài ong bắp cày
Srini Kambhampati, Giáo Sư và Chủ Tịch của Khoa Sinh học tại Đại học Texas, đã giải thích về câu hỏi về sự biến mất của gián và điều gì sẽ xảy ra nếu chúng đột nhiên tuyệt chủng. Có một số sinh vật săn bắt gián, chẳng hạn như chuột . Điều thú vị hơn nữa là ngay cả con người cũng ăn gián ở một số nơi trên thế giới. Tuy nhiên, tôi không nói rằng con người, chuột sẽ đột nhiên tuyệt chủng nếu gián biến mất
Cũng có một số sinh vật, như ong bắp cày ký sinh , hoàn toàn dựa vào gián để sinh tồn, vì chúng chuyên ký sinh trên trứng gián, vì vậy những loại ong này chắc chắn sẽ tuyệt chủng.
Có thể hiểu rằng mọi người không đặc biệt quan tâm đến sự sống sót (hay đúng hơn là sự tuyệt chủng) của một số loại ong ký sinh nhất định, nhưng sự biến mất của gián cũng sẽ tác động đến động vật và chim săn mồi
Đối với động vật, gián là nguồn thức ăn của nhiều loài động vật có vú kích thước nhỏ, chim và bò sát. Các loài động vật này lại là thức ăn cho những mắt xích tiếp theo trong chuỗi thức ăn rộng lớn. Chỉ cần một sự xáo trộn nhỏ (ví dụ như sự biến mất của loài gián), thế giới sẽ lãnh nhận hậu quả sau khoảng thời gian chỉ vài ngày.
Có vẻ như chúng ta sẽ lo lắng hơn một chút nếu những con bọ di chuyển nhanh này đột nhiên bị xóa sổ khỏi hành tinh!
Vâng, ngay cả rừng cũng cần chúng!
Yếu tố này liên quan đến con người theo một cách khá trực tiếp, không thể phủ nhận
Sự biến mất của loài gián có thể gây rối loạn phân giải nitơ từ các chất hữu cơ. Cụ thể, khi ăn chất hữu cơ, loài gián sẽ thải ra phân có chứa nitơ và chất này sẽ phân hủy vào đất trở thành nguồn dinh dưỡng cho nhiều loài động, thực vật khác. Nói cách khác, không riêng gì loài gián mà bất cứ một mắt xích nào trong tự nhiên mất đi cũng sẽ dẫn đến sự mất cân bằng sinh thái nghiêm trọng. Thế nên, mặc dù không ưa loài gián nhưng những con côn trùng này cũng có lý do tồn tại của nó
Nhiều người tự hỏi hy vọng câu hỏi, liệu con gián có bao giờ bị tuyệt chủng?
Không, gián sẽ không bao giờ bị tuyệt chủng. Chúng có thể sống sót sau sự tuyệt chủng hàng loạt của khủng long hàng triệu năm trước nhờ khả năng thích nghi với những thay đổi và chúng liên tục chống lại mọi nỗ lực diệt trừ từ con người.
Tại sao gián không thể tuyệt chủng?
Người ta đã chứng minh rằng gián là một trong những nhóm côn trùng lâu đời nhất trên thế giới do bằng chứng hóa thạch có niên đại hơn 300 triệu năm. Vì tuổi thọ của chúng, chúng được coi là một trong những sinh vật sống kiên cường nhất. Điều này sẽ gây khó khăn cho bất kỳ ai hoặc bất kỳ hoàn cảnh nào để loại bỏ chúng hoàn toàn trên Trái đất. Một số lý do khiến gián dễ dàng sống sót bao gồm:
Khả năng thích nghi - Gián là loài có khả năng thích nghi cao. Chúng đã xoay sở để thích nghi với mọi thay đổi xảy ra trên hành tinh. Trên thực tế, một nhóm từ Discovery Channel đã chứng minh rằng chúng có thể chịu được tới 100.000 đơn vị radon (rad) tiếp xúc với tia gamma phóng xạ coban-60. Đó là mạnh hơn 1.000 lần so với bức xạ phát ra từ quả bom nguyên tử được thả xuống ở thành phố Hiroshima, Nhật Bản đã giết chết tới 355.000 người. Chúng đã có thể sống sót khi tiếp xúc với bức xạ cực đoan đó vì chúng có chu kỳ tế bào chậm hơn và đặc điểm di truyền đơn giản hơn.
Kích thước - Phần lớn các loài gián có kích thước nhỏ nhỏ, đặc biệt là Blattella Germanica hay thường được gọi là gián Đức mà bạn thường thấy ở nhà. Chúng có thể ẩn nấp trong các vết nứt nhỏ nhất trên tường nơi chúng có thể tăng số lượng và xây dựng một thuộc địa. Chúng cũng có thể sống dưới tủ bếp, bếp, tủ lạnh và khoảng trống giữa các tầng, ván chân tường và tủ chén. Chúng yêu những điểm có độ ẩm. Bởi vì điều này, chúng có thể dễ dàng ẩn nấp bất cứ khi nào con người thử mọi cách để diệt trừ chúng.
Giống - Số lượng loài gián trên toàn thế giới nằm trong khoảng từ 5.000 đến 10.000, nhưng chỉ có khoảng 1% trong số chúng được coi là loài gây hại trong gia đình. Bên cạnh gián Đức, các loài gián pesky khác bao gồm Periplanet Americaana hoặc gián Mỹ, Supella longipalpa hoặc gián dải nâu, và Blatta directionalis hoặc gián phương Đông. Bạn có thể thử loại bỏ chúng ở nhà, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn có thể loại bỏ hoàn toàn toàn bộ chúng ở khắp mọi nơi. Một số trong số chúng có thể được tìm thấy trong tất cả các loại môi trường như rừng, thảm thực vật và gần bờ của các vùng nước.
Sinh sản - Một số loài gián cái có thể tạo ra tới 400 con trong vòng một năm. Chúng thường mang những quả trứng giống như viên nang gọi là ootheca[1] ở cuối abdomens[2].Chúng có thể chứa khoảng 40 quả trứng cùng một lúc. Sau khi trứng nở, các con gián con chỉ cần một khoảng thời gian ngắn trước khi chúng trở thành gián trưởng thành và có khả năng sinh sản.
Chế độ ăn uống - Gián là loài ăn tạp, có nghĩa là chúng có thể ăn bất cứ thứ gì có sẵn. Hầu hết thời gian, chúng thích ăn đồ ngọt, tinh bột và thịt. Chúng cũng có thể tiêu thụ các mặt hàng khác như tóc người, kem đánh răng, sách và bất kỳ sinh vật thối rữa nào. Ngay cả khi không có nguồn thực phẩm, chúng vẫn có thể tồn tại trong một tháng mà không tiêu thụ bất cứ thứ gì.
Do những yếu tố này, ít có khả năng gián sẽ bị tuyệt chủng. Chúng có thể là sinh vật sống sót duy nhất nếu bất cứ điều gì thảm khốc xảy ra với thế giới chúng ta đang sống.
Con gián sống được bao lâu?
Vòng đời trung bình của gián khác nhau tùy theo loài. Nhưng về cơ bản, tất cả những con gián bắt đầu như một quả trứng được lưu trữ bên trong ootheca[1]. Thời điểm trứng nở, gián con sẽ trải qua nhiều giai đoạn phát triển được gọi là instars[3], sau đó chúng trưởng thành
Trong hầu hết các loài gián, gián cái sống lâu hơn con đực. Một số thậm chí có thể sống ít nhất hai năm. Để hiểu rõ hơn về vòng đời của một con gián, đây là các vòng đời trung bình của một số loài gián phổ biến nhất:
Gián Đức : Loài gián cái điển hình của Đức có thể đẻ khoảng 20 đến 40 quả trứng cùng một lúc. Trứng ra từ một con gián cái sẽ có tốc độ ấp trung bình là 28 ngày. Ngoài ra, gián Đức đi qua sáu hoặc bảy instars[3] trước khi trở thành con trưởng thành. Điều này xảy ra trong vòng 103 ngày, nhưng tuổi thọ bình thường của cả gián cái và đực ở Đức là dưới 200 ngày.
Gián phương Đông : Các con cái của loài này chỉ có thể đẻ ít nhất 16 quả trứng cùng một lúc và sinh ra tám oothecae[1] trong suốt vòng đời của chúng. Điều đó có nghĩa là một con gián cái chỉ có thể có ít nhất 128 con. Ngoài ra, gián phương Đông có thể trải qua bảy đến 10 instar[3] trong khoảng 589 ngày. Tuổi thọ trung bình của con cái có thể kéo dài tới 180 ngày, trong khi con đực chỉ có thể kéo dài 160 ngày.
Gián Mỹ : Ngoài loài gián xâm nhập nhà lớn nhất thế giới, gián Mỹ cũng có tuổi thọ dài nhất trong số tất cả các loài gây hại xâm chiếm tài sản của bạn. Con cái có thể đẻ ít nhất 16 quả trứng cùng một lúc và giải phóng khoảng sáu đến 14 oothecae[1] trong suốt 700 ngày tồn tại. Mặt khác, con đực có thể tồn tại trong khoảng 362 ngày.
[1]Gián cái đẻ trứng trong một cái túi, túi này được gọi là oothecae. Trong mỗi túi sẽ có khá nhiều trứng từ 15 – 20 trứng tùy thuộc vào từng loài, đối với loài gián Đức số lượng trứng trong túi có thể đạt đến 40.
Oothecae được gián mang trên lưng hoặc trên bụng tùy loài để đảm bảo sự an toàn cho trứng. Trong khoảng thời gian từ 14 – 60 ngày trứng sẽ nở, thời gian dài hay ngắn còn tùy thuộc vào loại gián, nhiệt độ môi trường. Và trứng sẽ được nở thành ấu trùng khi các ấu trùng cùng phối hợp để phá bỏ túi oothecae.
[2] Abdomens: Bụng chứa cơ quan sinh sản
[3] Instars: Tuổi (giai đoạn giữa hai lần lột xác)
Làm thế nào để gián sống sót trong điều kiện thời tiết khác nhau?
Vì chúng biết cách thích nghi với các môi trường khác nhau, gián có cách riêng để sống sót qua bất kỳ mùa và thời tiết nào. Vì chúng là vi sinh vật máu lạnh, chúng không thể điều chỉnh nhiệt độ bên trong của chúng. Đó là lý do tại sao chúng sẽ khó sống sót khi thời tiết trở nên quá lạnh. Tuy nhiên, chúng có thể dễ dàng tìm thấy một nơi có nhiệt độ phù hợp và nguồn nước đầy đủ. Hầu hết thời gian, nhiệt độ ưa thích của chúng là khoảng từ 25 đến 30 độ C. Nếu thời tiết xuống dưới 25 độ, chúng thà di chuyển ra ngoài để tìm một nơi ấm áp hơn.
Trong mùa đông, hầu hết các loài gián đều trải qua trạng thái ngủ đông. Tại thời điểm này, chúng sẽ ngừng thực hiện các hoạt động thông thường.Nhưng, bạn có thể nhận thấy rằng bạn cũng có một sự phá hoại trong nhà của bạn trong thời gian này. Có thể là những con gián đang tìm một nơi ấm áp để ở với nguồn thức ăn ổn định.
Mặt khác, chúng hoạt động nhiều hơn vào mùa hè. Đây là thời gian chúng phát triển hơn và thực hiện các hoạt động khác mà chúng thường không thích bay. Đây cũng là thời điểm hoàn hảo để chúng đi săn tìm thức ăn, vì vậy bạn có thể mong đợi được nhìn thấy nhiều hơn chúng xung quanh nhà bạn trong những tháng ấm hơn.
Vì người ta đã chứng minh rằng không thể loại bỏ chúng khỏi bề mặt hành tinh, bạn cần học cách cùng tồn tại với chúng. Miễn là chúng phục vụ mục đích quan trọng là giữ cân bằng hệ sinh thái như nguồn thức ăn cho các động vật khác và duy trì sự sống của rừng, bạn phải chấp nhận thực tế rằng những loài côn trùng đáng ghét này sẽ là một phần của thế giới này từ thời gian rất lâu
Dưới đây là mười trong số những sự thật về con gián:
• Một con gián có thể sống trong một tuần mà không cần đầu. Do hệ thống tuần hoàn mở của chúng, và thực tế là chúng thở qua các lỗ nhỏ trên mỗi bộ phận cơ thể của chúng, chúng không phụ thuộc vào miệng hoặc đầu để thở. Con gián chỉ chết vì không có miệng, nó không thể uống nước và chết khát.
• Một con gián có thể nín thở trong 40 phút, và thậm chí có thể sống sót khi bị chìm dưới nước trong nửa giờ. Chúng nín thở thường xuyên để giúp điều chỉnh mất nước.
• Gián có thể chạy lên đến ba dặm trong một giờ, có nghĩa là chúng có thể lây lan vi trùng và vi khuẩn trong căn nhà rất nhanh chóng.
• Gián sơ sinh Đức trở thành gián trưởng thành chỉ trong 36 ngày. Trên thực tế, gián Đức là loài phổ biến nhất trong số các loài gián và có liên quan đến sự bùng phát bệnh và phản ứng dị ứng ở nhiều người.
• Một con gián con một ngày tuổi, có kích thước bằng một hạt bụi, có thể chạy gần như nhanh như bố mẹ của nó
• Con gián Mỹ đã cho thấy một sức hút rõ rệt đối với đồ uống có cồn, đặc biệt là bia. Chúng rất có thể bị thu hút bởi rượu trộn với hoa bia và đường.
• Con gián lớn nhất thế giới (sống ở Nam Mỹ) dài sáu inch với sải cánh một chân.
• Gián được cho là có nguồn gốc từ hơn 280 triệu năm trước, trong kỷ nguyên Carbon.
• Có hơn 4.000 loài gián trên toàn thế giới, bao gồm cả loài phổ biến nhất, gián Đức, ngoài các loài phổ biến khác, gián nâu và gián Mỹ.
• Vì chúng là loài côn trùng máu lạnh, gián có thể sống mà không cần thức ăn trong một tháng, nhưng sẽ chỉ sống được một tuần mà không có nước.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1.ScienceABC:What if There Were No Cockroaches?
2.PEST LOCKDOWN: Will Cockroaches Ever Become Extinct?
3. HOWSTUFFWORKS: What if there were no cockroaches?
