Vượt qua lăng kính của sự định kiến, Pole dancing (múa cột) còn lại gì?

Lướt qua từng bức ảnh trên Pinterest, những story cập nhật trên instagram hay dòng trạng thái trên facebook, chắc hẳn bạn đã ít nhất một lần bắt gặp ai đó trong danh sách bạn bè của mình hay ít nhất một KOLs đang tạo dáng trên cột. Múa cột từ khi du nhập vào Việt Nam đã trở thành một bộ môn vừa lạ vừa quen. Thú vị, đầy cuốn hút như những chiếc ảnh sống ảo là thế, múa cột đã mang trong mình đầy những định kiến trong suốt quá trình tồn tại. 

Để bóc tách bộ môn đầy tranh cãi này kĩ hơn, hãy cùng mình, một yoga dancer mới tập tọe những dáng pose được vài tháng, có một cái nhìn sâu hơn về múa cột đằng sau vẻ bề ngoài đầy tai tiếng kia!

Có lẽ đã từ rất lâu, khi nhắc đến múa cột, người ta thường nhớ đến những cô gái mặc đồ cũn cỡn thực hiện các động tác khêu gợi trên vũ trường ngập mùi rượu và ánh đèn xanh đỏ. Người ta nhớ đến múa cột với những hình ảnh đầy nhục dục, nơi các cô gái buông thả sẵn sàng làm tất cả cho những người có tiền. 

Nói tóm lại, chỉ cần bạn nói mình đang tham gia một khóa học múa cột, hình ảnh về một người phụ nữ buông thả, gợi dục đã phần nào thấp thoáng xuất hiện trong đầu đối phương.

Múa cột tập trung vào cá nhân. Và thường khi cá nhân ấy là một người phụ nữ, đồng tính hay bất kì ai không phải là một người nam dị tính, việc phô diễn những động tác mang tính kích thích bản năng tình dục này có thể coi là sự đe dọa. Nó đe dọa đến những quy chuẩn xã hội thường thấy đồng thời thử thách khả năng áp bức của những người xem (thường là đàn ông). Việc các cá nhân này dám tuyên bố bản năng tình dục của mình thông qua những động tác quyến rũ trên cột đã dịch chuyển quyền kiểm soát của những người đang xem sang chính họ. Từ một chủ thể bị động, họ đã biến mình thành chủ thể có tác động lên người khác. (1)

Có lẽ chính khả năng định hướng và tước đi quyền kiểm soát phía người xem của múa cột đã khiến nó trở nên quá nguy hiểm đối với tiêu chuẩn xã hội thông thường. Từ đó, hàng loạt những hình ảnh khêu gợi, kích dục được gắn với múa cột hơn là những thứ đang thực sự diễn ra. Đây có lẽ là một trong số những trường hợp kinh điển của việc bị tình dục hóa (sexualized). 

Đây chẳng phải lần đầu tiên phụ nữ bị biến thành một thứ đồ thỏa dục do sự tác động của báo đài. Ta bắt gặp hình ảnh những cô gái 15, 16 tuổi mới chớm tuổi dậy thì trông như phụ nữ trưởng thành ở Gossip girls hay hình tượng những hot girl tại các trường cấp 3 với bộ trang phục ngắn cũn cỡn được các chàng trai tôn sùng ở Mean girls hay Clueless, hay chẳng đâu xa ngay trên những trang nhất của tờ Teen Vogue. Nhưng hãy khoan bàn tiếp trước khi ta đi quá xa và sa vào vũng lầy của cuộc đấu tranh vì sự bình đẳng giới. 

Chúng ta ở đây để bàn về một bộ môn cụ thể, một thứ gần gũi hơn đang len lỏi vào đời sống tinh thần của thế hệ gen Z những năm gần đây, múa cột. Việc múa cột gắn liền với quá nhiều định kiến, khiến việc biến nó thành một sở thích, hay một cái nghề (chỉ đơn giản như giáo viên dạy múa cột) đã trở thành một thử thách quá khó khăn, ngay cả với việc thừa nhận bản thân mình thích nó. Việc thừa nhận thích múa cột đôi khi cũng đồng nghĩa với việc bạn thích quan hệ tình dục, sự dâm đãng, khêu gợi - những yếu tố mà Việt Nam vẫn còn đang khá khắt khe trong việc đón nhận. 

Vậy bỏ lại hết những định kiến, chỉ trích cay nghiệt về những thứ thường được cho là gắn liền với múa cột, bộ môn mới du nhập vào Việt Nam thực sự có gì?

Múa cột, như tất cả bộ môn nghệ thuật khác, đòi hỏi rất cao về thể lực, từ độ khỏe và bền bỉ của mỗi nhóm cơ như bụng, tay, chân… đến độ dẻo dai nhất định để có thể tạo “chuẩn dáng” nhất. Người tập, ngay cả khi mới bắt đầu, sẽ cần một số kĩ năng nhất định nếu không muốn bị rơi khỏi cột. 

Nhưng đổi lại những đau đớn, và hàng giờ tập gym và yoga để hỗ trợ, múa cột là bộ môn nghệ thuật hoàn hảo giúp tôn vinh từng đường cong trên cơ thể con người.

Bộ môn này đem đến những lợi ích to lớn về cả mặt thể chất và tinh thần. 

Về thể chất, việc múa cột thường xuyên đi kèm với những bài tập hỗ trợ cho cơ và độ dẻo dai, sẽ giúp bạn có một thân hình cân đối với từng đường cong rõ ràng. Nếu nói rằng múa cột sẽ đem đến cho bạn một thân hình bốc lửa như những siêu mẫu Victoria’s secret hay gầy sọp đi hẳn mấy cân, có lẽ là chưa đến mức đó đâu. Nhưng có một điều chắc chắn, cơ thể của bạn sẽ khỏe mạnh ra trông thấy. Nó thể hiện ở những đường cơ, sự săn chắc, dẻo dai và tất nhiên là những đường cong.

Không chỉ vậy, những thay đổi trong cảm xúc còn lớn hơn nhiều. Bản thân mình là một người đã từng tập yoga kết hợp với workout đến nay đã ngót nghét gần 5 năm. Tìm thấy múa cột như một cơ duyên, mình không bao giờ nghĩ rằng múa cột vừa có thể là một thử thách, vừa là một cơn nghiện không thể dứt nổi như vậy. 

Để có thể thực hiện được những động tác chỉ kéo dài trong vài giây, mình đã phải dành ra một khung thời gian riêng mỗi ngày để tập luyện sức khỏe và độ dẻo dai cho các nhóm cơ. Tuy nhiên, những cơn đau cơ đến từ các bài tập chẳng bao giờ có thể sánh bằng khi thực hiện các động tác trên cột. 

Vậy mà bỏ qua những vết tím trên khắp tay chân, sự đau đớn khi dùng chính da thịt của mình để bám lên cột, đó là cảm giác thỏa mãn khi cuối cùng đã thực hiện được một tổ hợp thành công.

Là một người luôn đam mê với thế giới học thuật, những vấn đề về xã hội, văn hóa, mình vẫn luôn thích thú với những niềm vui giản đơn như có thể hòa mình vào với điệu nhạc, nhâm nhi vài ly rượu soju cùng bạn bè, hay biết nhảy một thể loại nào đó. Nghe có vẻ tham vọng, nhưng ngoài “có não” mình cũng muốn trở thành một người quyến rũ về tâm hồn, thân thể. Và múa cột đã giúp mình đạt được điều đó, ít nhất là mình cảm thấy vậy. 

Mình tìm thấy một phiên bản quyến rũ, cuốn hút ở chính bản thân mà không phải so sánh với những cô nàng trên Instagram hay Tiktok. Khi múa cột, mình cảm thấy bản thân thật đẹp. 

Sự lâng lâng hạnh phúc cảm tưởng như mình có thể chinh phục cả thế giới sau một ngày căng thẳng hết sức ở cơ quan, trường học thực sự là một liều thuốc tuyệt vời giúp bản thân yêu đời, tự tin trở lại.

Sự tự tin ấy không chỉ giúp mình dám lộn ngược 360 độ trên cột, chẳng hề sợ cắm đầu xuống đất mà còn khiến mình có động lực thể hiện bản thân hơn, mặc những bộ quần áo mình thích, hay đơn giản như viết những dòng chia sẻ này. 

Việc lỡ nghiện bộ môn này cũng khiến mình có động lực làm chút nghiên cứu và tìm ra vài sự thật hay ho dưới đây!

Múa cột ra đời vào thế kỉ XII tại Ấn Độ. Mặc dù có lịch sử tồn tại rất nhiều năm gắn với tình dục, nhưng ở thời điểm khởi đầu, múa cột hầu như không có sự liên quan đặc biệt nào với các yếu tố tình dục. Bộ môn này dần du nhập sang Mỹ khi một nhóm nhảy người Ai Cập biểu diễn nó một cách khêu gợi để lôi kéo người xem đến với rạp xiếc của họ. Đến những năm 1980, múa cột và các câu lạc bộ múa thoát y dần bị đánh đồng với nhau và sự tai tiếng bắt đầu từ đó…

Dường như ở thời điểm bắt đầu, mọi thứ về múa cột hoàn toàn trái ngược với những thứ mà ta thấy như hiện giờ. Múa cột ở thời điểm khởi đầu được thực hiện chủ yếu bởi đàn ông hơn là phụ nữ. 

Tuy sự phát triển của múa cột chưa bao giờ là một con đường rải đầy hoa, nhưng những người đã chọn yêu và đam mê bộ môn nghệ thuật này cũng chưa bao giờ bỏ cuộc. Họ đấu tranh từng ngày để xóa đi những hiểu lầm, định kiến từ xã hội. 

Họ đấu tranh để đưa múa cột xa hơn mà không dừng lại ở một thứ nghệ thuật tầm thường bị coi rẻ. Họ chiến đấu để thế hệ sau có thể tự tin thừa nhận niềm đam mê với múa cột mà không coi nó như một nỗi xấu hổ khó nói. 

Sau khoảng thời gian dài hoạt động tích cực, đến năm 2018, múa cột đã chính thức được phê duyệt và trở thành bộ môn chính thức trong giải Olympics. Đây chẳng phải một cái kết có hậu trong chuyện cổ tích, nó chỉ là một khởi đầu mới để tất cả mọi người có thể bỏ lại những định kiến và thực sự nhìn nhận múa cột như nó thực sự là - Một bộ môn nghệ thuật.

Cuối cùng, mình xin tặng mọi người một bức ảnh về chính hành trình múa cột của bản thân <3