[Sách] Tôi là con gái của cha tôi - Phan Thuý Hà

" Tôi đến Thượng Xá bởi vì một câu chuyện xảy ra vào đầu năm 1971. Có người mẹ nghèo với hai đứa con. Buổi chiều đó trời mưa nên bà về sớm hơn mọi bận. Gọi là bà chứ thực ra khi đó người mẹ mới ba mươi tuổi. Bà đi làm mướn cho người ta chứ không có ruộng. Về nhà, bà ra vườn chặt cây chuối thái rau lợn. Cạnh vườn chuối là cái ao cạn nước. Bà nhìn xuống ao. Có người. Những bẹ lá chuối phủ lên người. Bà sợ hãi vứt cây chuối bỏ chạy. Việt cộng, Việt cộng. Bà la lên. Bà đã được tuyên truyền Việt cộng là thú dữ, Việt cộng không phải là người. Bà chạy qua nhà người anh họ làm ở hội đồng xã. Việt cộng, mặt bà tái xanh, chỉ tay ra ngoài ao... Đó là bốn trinh sát vừa đi làm nhiệm vụ về. Hai người trong số đó bị thương. Họ đang rất đói, nằm nấp dưới ao. Năm đó chờ người dân đưa cơm ra và chờ trời tối để lên lại rừng. Một lúc sau có xe chạy đến. Một phát súng bắn lên trời. Bốn trinh sát bị bắt đưa lên xe. Số phận bốn trinh sát sau đó thế nào người dân không rõ. Người dân chỉ rõ số phận của người mẹ. Bà bị bắt đi vào một sau đó không lâu. Sáng hôm sau, trước cổng trường học xác người mẹ nằm bên cọc tre, bên cạnh là bảng chữ "Bản án tử hình"... ... Ở đây người ta dặn nhau câu này: Dại chết, khôn chết, biết thì sống. Tôi giải thích cho cô hiểu nhé. Khi mình chẳng may biết được một bí mật. Ví dụ như mụ Phổ biết mấy ông bộ đội nằm dưới ao. Dại: chạy đi báo - Chết; Khôn: Im lặng đi về, coi như không biết. Anh tưởng làm vậy là khôn nhưng không ngờ mấy anh bộ đội kia cũng bị bắt, họ sẽ cho là chính anh đi báo - Chết. Biết là gì? Biết là ngồi yên tại cây chuối đó, chờ bộ đội lên rừng an toàn mới đi về nhà mình. Bộ đội ở đó hai ngày mình cũng ngồi đó hai ngày. Cô hiểu chưa..."

" Ba mất quyền công dân từ khi giải phóng cho tới năm 2013. Năm 2013 ba bệnh nặng, tình trạng như sắp ra đi, em làm thủ tục cấp chứng minh thư cho ba. Đến lúc này ba còn cần đến chứng minh thư làm gì nữa hả chị. Nhưng em cần. Em muốn trước khi chết ba em là một công dân như bao người..." " Cảnh tượng khi chú bước vào là một hình hài nằm trên manh chiếu cũ trải trên nền nhà. Một tay cụt đến vai. Hai chân cụt đến háng. Một manh quần đùi phủ lên cho có. Chiếc áo sờn, đứt cúc, cúc nọ chắp vào khuy kia... ... Trong nhà đó chẳng có gì gọi là của cải. Bát ăn cơm cũng là cái bắt đựng mủ cao su vợ ông lượm về. Vài ba cái thìa nhựa. Mấy cái nồi nhôm méo mó. Đến bữa ăn bà trộn một bát cơm canh rồi đút... ... Bức ảnh chụp lần cuối cùng là bác Lý đang nằm ốm, trên mình phủ chiếc khăn mặt đã úa nhàu. Gần chỗ bác nằm có khung cửa sổ. Bác nằm như thế, qua những sáng những chiếu, qua những tháng những năm. Bác nằm như thế trong hai phần ba cuộc đời mình... ... Bốn mươi tám năm. Bốn mươi tám năm một người không thể tự đi vệ sinh. Nếu ở hoàn cảnh bác. Không ai tàn nhẫn với bản thân mình để đặt một giả sử như vậy ..." " Chú không chết. Không chết là xui. Là xui chớ không phải may mắn đâu cháu. Nếu chết ngay từ khi đó thì chú đâu phải sống khổ thế này... ... Người soát vé không cho lên tàu vì biết các chú lên sẽ hát, gây ồn ào. Chú đẩy ông mù lên, còn chú vịn vào tàu ... một lần đu tàu suýt bị rơi, vì không có người nào trên tàu phát hiện ra kéo lên. Thân thể mình tòn teng giống như lần trên ngọn núi sau núi Bạch Mã ... ... Anh em chặt một cái cây, đặt chú nằm trong võng, buộc người chú vào đầu ngọn cây đẩy lên. Trên trực thăng có hai xạ thủ đón chú ... Người chú tòn teng giữa không trung ... Chú chờ cái chết đến. Chờ tắt thở. Chờ nhắm mắt. Chờ hồn lìa ra khỏi xác như thế nào..." "..."

Kẻ thù ta mang áo màu chủ nghĩa Kẻ thù ta mang lá bài tự do Mang cái vỏ thật to Mang cái rổ danh từ Mang khát vọng chia rẽ chúng ta Kẻ thù ta đâu có phải là người Giết người đi thì ta ở với ai?

"Chúng tôi cuộc đời phũ phàng không nói hết nữa, nhưng các ông ngoài đó sao cũng khổ quá vậy, các ông xung phong đi cơ mà." " ...Tôi đọc để hồi tưởng vào đúng thời điểm người lính miền bắc kể lại câu chuyện chiến trường của họ, thì mình đang ở đâu, và đang đụng trận như thế nào… " "Anh là trung uý công binh từ Bắc vào tăng phái làm cán bộ kỹ thuật phòng thuỷ lợi huyện. Anh vào đây cùng vợ là giáo viên cấp một. Chị soạn bài thỉnh thoảng vẫn dừng lại hồn nhiên hỏi tôi cách trình bày một bài toán giải. Tôi không có nhà ở. Anh bảo cứ ở nhà anh, ăn cơm nhà anh, tới mùa thu hoạch lúa cứ trả mỗi tháng hai giạ lúa. Anh em sống với nhau như người một nhà, có gì ăn nấy. Chúng tôi né tránh chuyện chiến tranh..." "... Gương mặt đầy nốt sẹo đậu mùa với nụ cười hiền. Chú Hải để lại trong tâm hồn đứa bé mười một tuổi ấn tượng đầu tiên về một chiến binh Bắc Việt."