Tôi đã đi trên con đường của cộng đồng comics Việt Nam như thế nào?

Cũng đã rất lâu, từ những ngày đầu tiên bước chân vào cộng đồng siêu anh hùng phương Tây tại Việt Nam, được quen biết với rất nhiều người, học tập thêm nhiều điều mới và đã đem tới cho cộng đồng chúng ta nhiều thông tin hữu ích, tất nhiên là có nhiều bạn biết tới Nguyệt tôi, và tôi thực sự vô cùng cảm kích khi được các bạn biết tới, điều đó càng giúp cho những bài viết, những video mà tôi đem tới cho tất cả các bạn càng dễ dàng hơn và sẽ càng nhiều người biết tới chúng. Và hôm nay là ngày 16/10, cũng tròn sinh nhật 19 tuổi của tôi, tôi quyết định sẽ kể cho các bạn nghe về hành trình của tôi trong cộng đồng comics Việt Nam đã diễn ra như thế nào. Well, tôi ít khi chia sẻ chuyện này với nhiều người, nên khi tôi quyết định nói ra những điều này khiến tôi có một chút hơi ngại. Thôi, bắt đầu từ thôi nào! 

Về cơ bản, hành trình của tôi khá là giống với Sanurice, mà khoan, bạn có biết Samurice là ai không ấy nhỉ? Tôi sẽ tóm tắt một chút về anh chàng này. Samurice hay Nguyễn Tất Đạt, là một trong những người có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong cộng đồng comics Việt Nam, từng là một thành viên của Phê Truyện - một kênh youtube thuộc quyền sở hữu của Phê Team giống như Phê Phim, Phê Game,..., chuyên làm những videos về comics phương Tây, tập trung chủ yếu về hai hãng Marvel Comics và DC Comics. Anh chàng này đọc comics từ rất lâu về trước, và truyền tải những thứ mình đọc được lên chính web Spiderum này, nhờ vậy, anh đã làm quen với những người khác trong cộng đồng chúng ta, đặc biệt là những admin thuộc các page comics Việt Nam. Sau đấy, anh tham gia Phê Team và có một số videos trước khi Phê Team quyết định tạo ra một nhánh nhỏ khác là Phê Truyện, nhằm cho Samurice có thể thỏa mãn được nhu cầu truyền tải comics nên cho mọi người. Làm việc ở Phê Truyện, Samurice đã làm được rất nhiều điều tốt cũng như những hạn chế, những khuyết điểm nhất định. Samurice đã giúp cho comics trở nên phổ biến hơn ở cộng đồng siêu anh hùng ở Việt Nam hơn, giúp cho nhiều người đọc comics hơn, nhưng cũng chính vì vậy mà lại khiến cho họ chỉ thích "nghe" truyện kể hơn là "đọc" truyện. Anh cũng rất có lỗi khi không tìm hiểu kĩ càng mà đưa ra những thông tin vô cùng sai lệch. Nhưng dù sao, Samurice cũng trở thành gương mặt nổi bật nhất trong làng comics VN này. Vậy còn tôi thì sao, tại sao tôi lại nói tới việc hành trình của mình lại giống anh chàng này?

Ok, quay trở lại vào năm 2012, trong khoảng thời gian ấy cũng là lúc mà bộ phim Avengers 1 của MCU (Marvel Cinematic Universe) ra mắt, một năm sau vào 2013, vũ trụ điện ảnh của DC là DCEU (DC Extended Universe), nay là WoDC (World of DC), cũng mở màn với bộ phim đầu tiên của họ là Man of Steel. Well, đây cũng chính là một bước ngoặt của tôi khi hình thành 2 khái niệm mới trong đầu là Marvel và DC. Nói thật là mặc dù biết tới Superman, hay Siêu Nhân từ khi còn rất nhỏ, nhưng tôi lại thấy Avengers hay hơn, và cho rằng Marvel có sức hút hơn rất nhiều, chính vì vậy mà tôi đã quyết định theo Marvel thôi, và điều đó cũng làm tôi rất thất vọng trong tương lai khi không đọc cả DC luôn.

Tôi bắt đầu có sự quan tâm đặc biệt tới Marvel, lên mạng tìm kiếm các thông tin đọc chơi, và rồi tôi cũng biết rằng Marvel có cả truyện tranh nữa, chính vì thế mà tôi thử tìm. Nhưng hỡi ôi, lúc đó toàn là tiếng Anh, nếu tôi nhớ không lầm thì lúc đó tôi lớp 6 lớp 7 gì ấy, nhìn trang nào cũng tiếng Anh mà lười thật sự. Nhưng cũng may là lúc đó có rất nhiều chỗ đọc comics đã được dịch sang tiếng Việt, có lẽ tôi nên vinh danh fanpage ComixVN, họ là những người đàn anh đầu tiên của cộng đồng comics VN, họ đã dịch những đầu truyện để giúp cho cộng đồng dễ dàng tiếp cận hơn. Không những thế, họ còn cho ra đời những bài viết thật sự rất hữu ích cho mọi người, thực sự cảm ơn các anh. Nhưng không thể không nhắc tới những fanpage siêu anh hùng khác cũng mọc lên nữa, có thể nói họ là những tiền thân đầu tiên của cộng đồng comics Việt Nam, một số ví dụ điển hình như anh Vũ Thành Minh hay La Roma, chủ sở hữu của fanpage DC Vietnam, fanpage DC lớn nhất Việt Nam cho tới hiện tại; fanpage Marvel VN, mặc dù không lớn nhất nhưng lại vô cùng chất lượng tại thời điểm ấy, DC Trivia (fanpage DC nặng hơn về lượng kiến thức comics), Hội hâm mộ Marvel (chuyên về mảng phim của Marvel hơn), Viet Vertigo (một fanpage tập trung về hãng comics khác ngoài Marvel và DC là Vertigo), Hội Comic Phương Tây (viết về đa dạng các hãng truyện bên lề khác ngoài Marvel, DC hay Vertigo như Image, Valiant, IDW, Dark Horse,...). Bên cạnh đó cũng không thể quên được sự ra đời của một số group dành cho mọi người, chẳng hạn như anh Huy Lê đã lập ra DC & Marvel Fanclub (mặc dù bây giờ không còn chất lượng như xưa), Marvel & DC Vietnam,...

Tất nhiên thì việc nhảy vào đọc comics rất là khó khăn. Comics khác với Manga rất nhiều nhé, manga thường thì chỉ có một series duy nhất, nếu có thì sẽ thêm các phần tiếp theo, được viết bởi một hoặc hai tác giả làm việc chung với nhau, không có bất cứ một sự thay đổi quá nhiều trong nguồn gốc truyện, và văn hóa manga được chúng ta tiếp cận từ nhỏ nên dễ dàng hơn rất nhiều. Comics thì không phải vậy, rắc rối hơn rất nhiều, một nhân vật có thâm niên từ rất lâu, comics phương Tây đã hơn 100 năm tồn tại, việc tiếp thu lại vô cùng khó khăn. Bạn có thể nghĩ như thế này, tôi lấy tạm một ví dụ nhé, chẳng hạn như Fantastic Four đi, ra đời từ năm 1961, họ không chỉ có một đầu truyện, mà vô số những đầu truyện được tạo trải dài từ đó cho tới nay, mỗi lần lại do một tác giả viết, bên cạnh đó, họ không chỉ nằm trong mỗi đầu truyện của riêng mình mà còn xuất hiện với nhiều vai trò trong những bộ khác nữa, nguồn gốc có thể bị thay đổi liên tục, đó là những điều quá đỗi bình thường trong comics rồi, ngay cả văn hóa phương Tây lại không hợp với chúng ta, nên việc tiếp cận lại càng khó khăn hơn rất nhiều. Well, hồi đó tôi đọc comics cho vui thôi, cũng không đọc nhiều, hồi đó thì đọc manga nhiều hơn cơ.

Tôi bắt đầu đọc nhiều hơn khi lên lớp 10, lúc này thì sức ảnh hưởng từ siêu anh hùng tới mọi người càng lúc càng rộng rãi, sức hút của điện ảnh đã kéo đông đảo người xem phải biết đến nó. Tôi xem thì cứ xem, nhưng nói thật là đôi khi không thích lắm. Tôi đọc truyện, và cũng chính vì vậy bị nó ảnh hưởng. Tôi không thích nhiều thứ bị chuyển thể lắm, nó khiến cho nguyên tác bị thay đổi rất nhiều, nếu theo chiều hướng tốt thì không sao, còn chiều hướng xấu thì kịch liệt bài trừ. Nghĩ thử xem, bạn là một fan ruột của thứ gì đó đi, nhìn cái thứ mà mình yêu thích bị biến đổi một cách quái đản, bảo sao mà không tức cho được. Tôi càng lúc đọc nhiều hơn, và bắt đầu chuyển sang đọc tiếng Anh luôn, và đôi lúc chuyển sang đọc tiếng Việt chơi chơi. Và một điều các bạn bên biết ở thời điểm này, lúc đó là 2016 thì phải, vì làn sóng siêu anh hùng quá lớn, xuất hiện nhiều website, nhiều channel của Việt Nam bắt đầu làm về comics. Ơ nhưng mà hồi đó chất lượng vô cùng kém, thực sự đấy, họ chỉ biết dịch từ những thứ thuộc website nước ngoài, tôi không chắc họ có đọc không, nhưng, well, nó vô cùng sai, chẳng hạn như những website như Hồ Sơ Nhân Vật, hay channel thì chúng ta có Ten Tickers hay VReview. Thật may mắn khi so với thời nay, nhiều người đọc comics nhiều hơn, nên chất lượng được đẩy lên một chút.

Bước sang năm 2017, cũng là một năm khá là sóng gió, lần đầu tiên tôi bước vào cộng đồng siêu anh hùng Việt Nam, và biết tới các page các group. Một trong những group đầu tiên tôi tham gia chắc chắc là Hội Hâm mộ Marvel, hay với nhiều người trong cộng đồng thì đều biết cái tên thực sự của hội ấy là Hội X. Lí do vì sao gọi họ là Hội X? Well, chữ X thường hay chỉ đến những cá thể kì dị, và thường được sử dụng để dành cho những thứ mà người ta ghét bỏ. Hội X nói thật là những năm từ trước, khoảng cỡ lúc mới hình thành, tôi công nhận rằng đó đúng là một fanpage chất lượng, số lượng post về comics cũng kha khá, và tốt hơn thời nay. Nhưng càng lúc thì chất lượng càng kém, họ bắt đầu và đổi sang về mảng điện ảnh luôn, những dàn admin cũ đi để lại dàn mới không biết có đọc truyện hay không nữa, và phải nói thật cộng đồng trong group ấy vô cùng quái đản (well, tôi phải nói chuyện lịch sự chứ tôi mà nói thật thì chửi banh cái group ấy rồi), không biết tiếp thu, xem được vài ba cái web cái video vớ vẩn là giở giọng. Đó là lí do tại sao những người khác trong cộng đồng lại gọi đó là Hội X.

Cuối năm 2017, bộ phim Thor: Ragnarok được ra mắt, và cũng là dấu mốc đầu tiên của Kẻ-Mà-Ai-Cũng-Biết-Là-Ai, Samurice. Lần đầu tiên Samurice xuất hiện trước cộng đồng là vào cái video Ragnarok của Phê Phim, mặc dù trước đó cũng có một số người biết anh từ web Spiderum, và với sự ra mắt hoành tráng ấy, Samurice tiếp tục cho ra đời nhiều video nữa ở Phê Phim và càng nhiều người biết tới anh, đó chính là khoảnh khắc ra đời cho cái bát cơm của cộng đồng comics Việt Nam. Ừ, và nói thật là...tôi từng là fan của anh chàng này, thật đấy, kiểu, lúc đấy, Samurice là người đã khiến cho comics trở nên nổi bật hơn hơn với nhiều người, trong số đó có tôi, mặc dù tôi đọc từ trước rồi, nhưng anh chàng này lại là người đã khiến cho sức đọc comics của tôi mãnh liệt hơn, cùng với những video thời bấy giờ cũng tương đối chất lượng, bên cạnh đó, Samurice lại có chất giọng đọc vô cùng tốt, khiến nhiều người say mê.

Cũng trong khoảng thời gian ấy, tôi bắt đầu tập viết lách, giống như Samurice ở Spiderum, tôi bắt đầu viết nhiều thứ trong các group. Thời ấy, có drama lớn troong comics khi mà các tác giả Marvel quyết định biến Steve Rogers trở thành gián điệp hai mang của SHIELD, và đó cũng chính là khởi đầu của sự kiện Secret Empire. Vào thời điểm ấy, nhiều người bắt đầu chửi vì biến anh hùng của nước Mỹ trở thành kẻ hai mặt, tôi thì không, tôi cho rằng đó là một điều mới, một điều thú vị, một điều cần thiết của Marvel lúc này. Tôi bắt đầu viết phân tích về Secret Empire, đó cũng là bài viết đầu tiên của tôi, và thật không ngờ bài viết ấy lại được nhiều người đón nhận, tôi viết càng lúc càng nhiều càng nhiều hơn nữa, và lại được nhiều người đọc và ủng hộ. Nhờ những bài viết ấy, tôi được gặp nhiều người anh em bạn bè mà tôi biết tới trong cộng đồng, trong số ấy phải kể tới Đào Xuân Huy - cậu ấy là một trong những người bạn thân thiết nhất của tôi trong cộng đồng comics, và cũng là một người đọc chuyên sâu, và phải nói thật là, cậu ấy là một trong những người mà tôi biết và vô cùng ngưỡng mộ khi tài năng về comics của cậu phải nhất nhì Việt Nam. Không thể tới kể hai người bạn như Nguyễn Hiếu - một người bạn mà tôi lần đầu quen biết, cậu ấy khá giống tôi, như lại đọc DC nhiều hơn, và Đỗ Nhung - một cô em gái mà tôi vô cùng yêu quý. Tôi còn được gặp lão làng khác ngoài Samurice, đó chính là anh Duy Anh, một admin của Hội Quán Marvel & DC - fanpage comics chất lượng nhất của Việt Nam, chuyên sâu phân tích comics và tôi rất yêu thích cái fanpage này, trong suốt nhiều năm trời tôi luôn ấp ủ có ngày được tham gia vào đó. Quay trở lại với anh Duy Anh, anh ấy là một trong hai người đàn anh mà tôi ngưỡng mộ nhất, chính anh cũng là người đã giúp tôi rất nhiều trong công cuộc phát triển cộng đồng, vì bản thân anh cũng là một Marvel fan, anh đọc rất nhiều, viết rất nhiều, và truyền dạy lại cho tôi rất nhiều, thực sự rất cảm ơn anh.

Mà cũng không thể nào quên được chị Mèo được, một người chị mà tôi yêu quý hết mực. Tôi không nhớ rõ tôi đã quen chị thế nào, chắc là trong một bài viết nào đó, nhưng tôi quen chị cùng thời điểm với anh Duy Anh, và ba người rất vui vẻ với nhau. Chị Mèo là một fangirl lớn của Doctor Strange, thực sự mà nói thì chị đỉnh vô cùng, một cô gái nhưng lại đam mê comics rất nhiều, và còn lại là một admin của chính cái page của chị lập ra - Doctor Strange's Sanctum Sanctorum VN, tôi từng tham gia page chị một thời gian tương đối ngắn, và cũng gặp chị ấy khá nhiều lần ở ngoài đời, well, chị ấy xinh và dễ thương lắm đấy.

Sang năm 2018, tôi tiếp tục những bước tiến tiếp theo, tôi viết nhiều hơn và được ủng hộ hơn, cũng trong đầu năm, Samurice ra mắt Phê Truyện, một nhánh khác của Phê Phim và chuyên làm vè mảng truyện tranh, lần ra mắt tương đối thành công, tạo được tiếng vang lớn và tôi vô cùng ủng hộ điều ấy, nhưng rồi, cái gì cũng phải lộ ra thôi. Samurice bắt đầu lộ ra những khuyết điểm của chính mình, chính anh cũng thừa nhận và những người quen của anh - những lão làng và tôi gặp được cũng thừa nhận, Samurice đọc rất kém, và bây giờ anh lại viết video về những thứ anh mà anh còn chả hiểu rõ. Phê Truyện bắt đầu chệch đi, nhiều người tỉnh táo thì nhận ra, bắt đầu quay ra ném đá Phê Truyện, trong đó có cả tôi. Còn lượng fan còn lại, vẫn bảo vệ Phê Truyện, bảo vệ Samurice và cho rằng anh ta đúng về tất cả. Tôi không thể trách họ được, đối với họ thì Samurice là thần tượng rồi, nhưng trong mắt tôi và nhiều người khác, thần tượng ấy bắt đầu đã sụp đổ, Samurice không những hại bản thân anh, mà còn hại cả chính người xem của mình, lòi ra vô số lỗi lớn mà fan anh ta cứ cho là đúng và cứ tin vào điều đó. Đó cũng là lí do tại sao rất nhiều người trong cộng đồng vô cùng kì thị những fan hâm mộ thế này. Mà đó là tôi còn chưa kể tới việc Samurice ăn cắp content từ nước ngoài, làm trò phản thầy với một anh lớn trong cộng đồng comics,...

Nhờ vào anh Duy Anh, tôi được một đặc ân hơn những người khác trong cộng đồng, đó chính là được quen biết với những người anh em, những lão làng, những bậc tiền bối từ các page, các group. Họ chính là những admin của các page (các bạn nên biết rằng, các page comics ở Việt Nam không chơi độc lập, và họ quen biết với nhau cả đấy, à mà cũng có một số page chơi độc lập thật, nhưng Hội X chẳng hạn), và đã giúp đỡ tôi rất nhiều, tôi cũng học hỏi từ họ nhiều điều. Đó cũng là lúc mà tôi được quen với người còn lại trong hai người anh mà tôi ngưỡng mộ nhất, đó chính là anh Nguyễn Đức Hiếu, hay còn được biết tới là Comissioner Stan của page Hội Quán Marvel & DC. Trong mắt tôi, anh là lão làng bậc nhất, người am hiểu nhất về comics tại Việt Nam, anh đã giúp đỡ tôi rất nhiều, tôi rất ngưỡng mộ anh và cũng muốn trong tương lai sẽ là người xứng đáng để thay thế anh tiếp quản cộng đồng. Và thế là thời gian cứ trôi đi, tôi viết nhiều hơn nữa, và có viết một blog về tiểu sử các nhân vật Marvel Comics. Hồi còn ở trong Hội X, tôi đã lâp một nhóm những fan hâm mộ siêu anh hùng khác ở trong thành phố mà tôi sống, thực sự rất vui ấy, lần đầu tiên được gặp những người bạn cùng đam mê với mình ở ngay nơi mình sống. Trong đó có anh Nguyễn Vũ, giờ là DJ Paine, anh Nhật Hào, giờ là một rapper, chị Kiều Anh và một người bạn cùng lớp với tôi, Thiên Thanh. Chúng tôi đã cùng nhau đi offline xem phim Ant-Man and the Wasp và Venom do Hội X tổ chức, sau đó thì chúng tôi tự đi coi phim với nhau. Những kí ức tươi đẹp ấy đúng là khó phai thật!

Vào một đêm định mệnh, một người đàn anh mà tôi quen, anh Phong Trần trong Hội Quán Marvel & DC đã hỏi tôi xem liệu tôi có muốn vào một fanpage nhỏ của anh và một người khác không, và đoán xem, đó chính là Comik Nerd, là nơi đầu tiên tôi được gia nhập cũng là fanpage gắn bó với tôi dài nhất, tôi xem nơi đây như một ngôi nhà của mình, và cũng chính nơi đây là khai sinh ra Nguyệt tôi bây giờ. Tôi đã được vào, được gặp, nói chuyện và phát triển cùng với những người anh em khác, như boss page Nguyễn Huân (Parker), một biên tập viên tài năng như anh Tùng Nguyễn (Cezrus),... Thực sự tôi rất yêu nơi đây, và mong muốn nơi đây được phát triển hơn nữa. Và một điều thú vị đó chính là, cái hôm tôi vào Comik Nerd, cũng chính là hôm sinh nhật của tôi, có nghĩa là đã tròn 2 năm kể từ ngày tôi vào Comik Nerd rồi đấy!

Tôi hoạt động càng lúc càng sôi nổi hơn, đọc truyện và viết những thông tin một lúc một nhiều, và càng làm quen được với nhiều người. Tôi không rõ vào ngày bao nhiêu, lần đầu tiên tôi được gặp những anh lớn ở ngoài đời là chính vào cái ngày sinh nhật của fanpage DC Vietnam vào một hôm cuối năm 2018, tôi được anh La Roma mời đi. Tôi dẫn chị Mèo đi, vì lúc đó tôi không rành đường sá lắm, và nói thật là đó là lúc mà tôi vô cùng sung sướng, và cứ thế, tôi lại càng được gặp các anh em cộng đồng ở ngoài đời nhiều hơn sau này. Mà đâu chỉ có thể, tôi còn được đi sự kiện premiere phim Aquaman cùng với DC Vietnam nữa chứ, lúc đó đúng kiểu vui mừng hết sức. Tôi gia nhập nhiều page hơn, chẳng hạn như được anh Đặng Anh Minh mời vào một page dịch comics là Comics Library Vietnam, mặc dù bây giờ page đã chết sau vụ bị hack page. À mà hồi đó tôi còn xin vào page Hội Quán nhưng mà tạch, hơi buồn nhưng không sao, tôi vẫn luôn ấp ủ ước mơ đó và nó sẽ sớm trở thành hiện thực thôi.

Sang năm 2019 lại có nhiều chuyển biến hơn nữa. Vào khoảng thời gian ấy, tôi đang chuẩn bị cho kì thì đại học sắp tới, tôi đọc ít, và càng tới gần kì thi tôi cũng không đọc nữa, mặc dù vậy tôi vẫn tham gia hoạt động trong cộng đồng, ít hẳn đi là đằng khác. Kết thúc kì thi, tôi vào đại học, và hoạt động gấp nhiều lần lúc trước nữa, tôi còn nhớ khoảnh khắc mà Comik Nerd chúng tôi lần đầu được làm việc với W2W. Chúng tôi quen được với một chị làm trong kênh ấy, tên chị là Vi Lê và có ý định muốn nhờ W2W giúp page chúng tôi mở một kênh youtube riêng để cạnh tranh Phê Truyện, và được sự đồng ý của chủ W2W là anh Huy Anh Bùi, chúng tôi mở youtube và được đón nhận vô cùng nhiệt liệt, nhưng sau một thời gian hoạt động, khá là ngắn, chúng tôi đi tới việc rã channel và cho nó dừng hoạt động vĩnh viễn, cùng lúc đó thì boss page tôi rời đi.

Với việc channel Comik Nerd đã bị hủy, nhưng page vẫn tồn tại, tôi quyết định sẽ tìm tới những nơi khác để đưa những bài viết tới với cộng đồng một cách tốt hơn, và thế là tôi hỏi thử channel Ten Tickers. Trước đây, tôi có từng nhận xét những lỗi sai trong một video của Ten Tickers và được họ mời vào, nhưng lúc đó tôi chưa để ý lắm. Và sau đó tôi liên hệ với họ một lần nữa, và được chấp thuận ngay lập tức. Thế là tôi vào Ten Tickers và đã gửi tới cho các bạn xấp xỉ 40 video rồi đấy, có gì anh em ghé qua xem video ủng hộ tôi nhé. À mà quên nói tình trạng Phê Truyện lúc bấy giờ nhỉ, tôi không biết có gì xảy ra bên trong Phê Truyện không, nhưng lúc đó, Samurice đã rời khỏi Phê Truyện sau hơn một năm gắn bó, nghe nói rằng do lục đục nội bộ cũng như Samurice có ý định bước trên con đường khác. Phê Truyện lúc đó cứ như đã chết rồi, cho tới khi một đứa bạn mà tôi quen được là Lê Hoàng, người bây giờ đã trở thành Shinobi và tiếp nối Samurice dẫn dắt Phê Truyện. Mặc dù nói là ghét Phê Truyện, nhưng tôi vẫn muốn vào trong đấy, well, làm trong Phê Truyện có tiềm năng hơn nhiều so với những chỗ khác, nhưng mà người ta không phản hồi lời đề nghị của tôi nên tôi đoán rằng đó là một lời từ chối.

Cơ mà cũng không sao, không làm được chỗ này thì làm chỗ khác, dù sao thì tôi cũng không hề thiếu nơi để viết, để được đưa tới cho mọi người trong cộng đồng những bài viết chất lượng nhất. Vào giữa năm 2019, The Amazing Comics - một trong những shop bán comics bán tại Việt Nam chính thức trở lại Sài Gòn sau khi rời khỏi Hà Nội năm ngoái, và để chào đón cho sự trở lại ấy, họ đã tổ chức một buổi Free Comic Book Day, tại ngày hội này, Amazing Comics sẽ tặng miễn phí cho mỗi người tham gia 3 cuốn issue, đến giờ tôi vẫn giữ chúng này, mặc dù không có giá trị gì nhiều nhưng để lắm kỉ niệm cũng không sao. À mà hơi tiếc vì tôi không lưu lại tấm ảnh nào hôm ấy, mặc dù anh em Sài Gòn khá là đông. Đầu tháng 10, những anh em (tôi thường dùng từ anh em để ám chỉ những admin hay những cá nhân trong cộng đồng comics Việt Nam mà tôi quen biết hơn hẳn, còn sử dụng từ mọi người để ám chỉ cho những người tham gia cộng đồng và các members của tôi) ở Sài Gòn tiếp tục làm một bữa tiệc đi ăn cũng như xem bộ phim Joker vừa được ra mắt hồi đó. Lúc ấy không có premiere được tổ chức, nên chúng tôi tự tổ chức đi chơi với nhau. Mặc dù không đông mấy, thôi kệ, vui là được. Vào cuối năm đó, chúng tôi làm một bữa tiệc cuối năm. Well, có lẽ năm nay không còn được như năm ngoái rồi...

Và rồi 2020 cũng tới, một năm lại càng nhiều biến cố xảy ra, như dịch bệnh chẳng hạn, trước khi mà có dịch thì vẫn đi đây đi đó được. Tôi được nghỉ tết, nên làm một chuyến về thăm quê, và không thể quên được dự kiến ban đầu của mình, tới Hà Nội và gặp những người anh em của mình ở đấy. Anh em ở Hà Nội đông hơn cả Sài Gòn, và thường xuyên tổ chức tiệc nhiều hơn nữa, nên đôi khi tôi muốn ở Hà Nội hơn, mỗi lần nhìn các anh em livestream tiệc mà tôi hơi tủi thân. Khi tôi tới Hà Nội, trong 3 ngày ngắn ngủi ở đấy, tôi được một đứa em mà tôi mới quen biết là Hải Đăng, nó đã đưa tôi đi chơi ở Hà Nội, và tôi còn được gặp người anh mà tôi ngưỡng mộ nhất nữa, anh Nguyễn Đức Hiếu, và một người anh khác là Kiều Mạnh Hiệp. Mặc dù gặp họ, nhưng tôi vẫn hơi buồn một chút, well, thời điểm mà tôi ở Hà Nội là trước mùng một tết vài ngày, nên đa số mọi người đã về quê hết rồi, nên tôi hơi tiếc, tôi muốn gặp mọi người nhiều hơn cơ. Và thế là tôi quay về miền Nam. 

Ở miền Nam tiếp tục làm bữa tiệc tân niên, và có hai người ở Bắc tới Sài Gòn là Mạnh Trí và Phong Trần, mà thực ra cũng chả phải tiệc tùng gì, chúng tôi chỉ đơn giản là đi uống nước và nói chuyện với nhau thôi, và đó cũng là lần cuối mà tôi còn gặp những người anh em ở Sài Gòn. Gần đây, xảy ra rất nhiều lục đục nội bộ khiến tan đàn xẻ nghé, tôi chỉ còn được gặp một vài người trong số họ thôi, trong số đó có Tín Đỗ, một đứa em mà tôi quen biết. Và tôi đã tiếc lại còn tiếc hơn nữa ấy chứ, anh em ở miền Nam đã ít, giờ còn xảy ra nhiều biến cố thế này thì thật là...

À mà khoan nhể, có phải lần cuối không, btw, vào cỡ tháng 4, chúng tôi còn gặp mặt nhau trong buổi premiere bộ phim Bloodshot - bộ phim mở màn cho  vũ trụ điện ảnh siêu anh hùng Valiant Cinematic Universe. Một thời gian sau, tôi nhận ra rằng mình không thể phát triển ở Ten Tickers mãi thế này được, tôi phải tìm những chốn nương thân mới, để có thể tiếp tục gửi tới cho mọi người những thông tin bổ ích nhất có thể, và tôi cũng đến đã tham gia Hiệp Sĩ Bão Táp, Diomio và Spiderum này.

Nhưng sự kiện mà tôi cảm thấy sung sướng nhất trong năm qua, đó chính là việc cuối cùng tôi cũng đã thực hiện được ước mơ lớn nhất của mình, trở thành một admin của Hội Quán Marvel & DC, điều mà tôi mong mỏi nhất trong những năm vừa qua. Được vào nơi đây là một vinh dự cũng như trách nhiệm mới phải gánh vác, và đó là điều mà tôi sẽ dốc hết sức để giúp đỡ cho tất cả mọi người, và sẽ phát triển cộng đồng comics Việt Nam lớn mạnh hơn nữa!

Và sau cùng, tôi muốn gửi lời cảm ơn tới tất cả những người anh, người em, những bậc tiền bối, những người bạn, những cá nhân góp phần phát triển cộng đồng comics Việt Nam chúng ta, thật sự rất cảm ơn mọi người.

Phê Truyện, ComixVN, DC Vietnam, Marvel VN, DC Trivia, Hội hâm mộ Marvel, Viet Vertigo, Hội Comic Phương Tây, Hội Quán Marvel & DC, Clan of Heroes, House of ComiX, Comics Library VN, Nothing But Comic Moments, Men In Comics, Nộc Comics, The Amazing Comics, SUPERWORLD, Darth Biu, MarvelHAV, Blog of HJ, DC Comics Việt Nam, Marvel&DC VN Confession, The Umbrella Academy Việt Nam, Comics VN, Comik Nerd, Hội Hâm Mộ Marvel & DC, 8ternal, Fanpage Doctor Strange's Sanctum Sanctorum Vietnam, Hội Anh Hùng Marvel, W2W.

DC & Marvel Fanclub, Marvel & DC Vietnam, Hội Hâm mộ Marvel & DC, Superhero Book Cimoc Collectors, Comic Collectors VN, DC Fanzone Việt Nam.

Cá nhân:
Nguyễn Tất Đạt (Samurice), Vũ Thành Minh (La Roma), Huy Lê, Trần Đào Tuấn Lộc, Hùng Lý (Bill), Ngọc Hoàn, Nguyễn Vinh (Dơi), Vũ Văn, Lê Ngọc Tùng Lâm, Dương Phi (Shiro Yasha/Herra Shin), Nhân Hoài Dương, Phùng Tuấn (Yasha), Đào Xuân Huy, Vinh La, Vi Lê, Huy Anh Bùi, Đặng Anh Minh, Nguyễn Phạm Thủy Tiên/Sakura A. Hayashi, Phan Tại Tính Trí, Phạm Huy, Phạm Quang Long, Lê Nguyễn Thanh Khôi, Nguyễn Hưng, Nguyễn Phú Hưng, Nguyễn Quỳnh Anh, Cao Khánh Linh, Nam Trần, Việt Hoàng, Tín Đỗ, Nguyễn Vũ, Nhật Hào, Thiên Thanh, Võ Kiều Anh, Kiên Trung, Việt Bắc, Chu Dũng, Nguyễn Sang, Phong Trần, Phạm Đức, Nguyễn Anh Duy, Lê Quốc Anh, Đức Hiếu, An Minh Đồng, Tùng Nguyễn, Mạc Đăng Trung, Nguyễn Hoàng Hiếu, Trần Thục Yến, Đạt Tiến, Biên Phùng, Huy Đặng, Phan Tiến Đạt, Quỳnh Trần, Nguyễn Cường, Minh Quân, Nguyễn Hoàng Đức Quân, Cao Thiện, Nguyễn Ngân, Ngọc Diệp, Sơn Văn Võ, Nguyễn Bình Dương, Vũ Quang Anh, Khánh Bùi, Thiên Phan, Phạm Minh Hà, Trần Vân Quyền, Minh Tuấn, Lê Hoàng, Huy Nhật, Hoàng Đình Long, Nguyễn Hải Long, Kiều Mạnh Hiệp, Đào Kiến Giang, Nguyễn Đức Hiếu (Stan),  Mạnh Trí, Trung Mạc, Nguyễn Hiếu, Vũ Quang Bắc, Vũ Hoàng Quân, Trọng Nghĩa, Gia Phát, Đỗ Nhung, Nguyễn Văn Đạt, Yanagi Nagi, Nguyễn Hiếu, Tạ Văn Sơn.

Và còn rất nhiều cá nhân và tập thể khác nữa, một lần thực sự cảm ơn tới tất cả mọi người.

Đọc thêm: