TRỜI! THI XONG RỒI GIỜ CHỌN NGÀNH GÌ ĐÂY?!?
Một bài viết trước đây của tôi, đôi lời về ngành học. 1. Việc vừa dễ vừa nhàn nhưng lương cao? Nếu bạn là COCC hoặc con nhà...
Một bài viết trước đây của tôi, đôi lời về ngành học.
1. Việc vừa dễ vừa nhàn nhưng lương cao?
Nếu bạn là COCC hoặc con nhà gia thế thì bạn có thể bỏ qua phần này. Bạn là ngoại lệ.
Còn nếu bạn không thuộc ngoại lệ thì ngưng ảo tưởng.
Giả sử thực sự có ngành vừa dễ vừa nhàn nhưng lương cao. Bạn biết ngành ấy tức là hàng vạn người khác cũng biết. Mọi người đổ xô đi học, dẫn đến cung tăng. Khi cung tăng vượt quá mức của cầu sẽ khiến việc cạnh tranh trở nên gay gắt hơn. Giả sử lương sẽ vẫn cao như trước (cũng có trường hợp giảm), nhưng để có được việc đó không còn dễ như trước. Hoặc là bạn cực giỏi hoặc là COCC. Nếu bạn là COCC thì như mình đã nói ở trên, nó là ngoại lệ. Còn nếu bạn cực giỏi thì nhà tuyển dụng sẽ cố gắng vắt hết sức của bạn, nên sẽ không còn chuyện vừa dễ vừa nhàn nữa.
Giả sử thực sự có ngành vừa dễ vừa nhàn nhưng lương cao. Bạn biết ngành ấy tức là hàng vạn người khác cũng biết. Mọi người đổ xô đi học, dẫn đến cung tăng. Khi cung tăng vượt quá mức của cầu sẽ khiến việc cạnh tranh trở nên gay gắt hơn. Giả sử lương sẽ vẫn cao như trước (cũng có trường hợp giảm), nhưng để có được việc đó không còn dễ như trước. Hoặc là bạn cực giỏi hoặc là COCC. Nếu bạn là COCC thì như mình đã nói ở trên, nó là ngoại lệ. Còn nếu bạn cực giỏi thì nhà tuyển dụng sẽ cố gắng vắt hết sức của bạn, nên sẽ không còn chuyện vừa dễ vừa nhàn nữa.
Chốt: Đừng học một ngành vì nghe nói sau này vừa dễ vừa nhàn nhưng lương cao.

2. Nghĩ mình thích ngành này nhưng hỏi tính chất ngành ấy như thế nào thì không biết?
Không hiểu chút gì về ngành, tại sao bạn lại bảo thích nó? Bạn thích nó ở điểm gì? Vì cái tên nghe hay ho?
Để biết rõ hơn việc mình thực sự có phù hợp với một ngành nào đó hay không, bạn cần hiểu càng sâu càng tốt về hai đối tượng, một là bạn, hai là ngành đó.
Để biết rõ hơn việc mình thực sự có phù hợp với một ngành nào đó hay không, bạn cần hiểu càng sâu càng tốt về hai đối tượng, một là bạn, hai là ngành đó.
Tìm hiểu tính cách bản thân thì có thể check MBTI hoặc bất cứ bài test nào check tính cách của mình. Vừa xem kết quả vừa nghĩ xem có giống mình không, rồi học cách quan sát bản thân, xem mình phản ứng như nào trong mỗi tình huống.
Tìm hiểu năng lực thì mình nghĩ kì thi ĐH và các chứng chỉ có lẽ là đủ. Bạn đủ sức vô trường thì tức là đủ sức theo, đấy là ý nghĩa của kì thi đầu vào. Vào được rồi thì đừng nghi ngờ bản thân mình, hãy tin mình đủ sức, mình sẽ theo được. Có tin thì mới có cơ hội.
Tìm hiểu năng lực thì mình nghĩ kì thi ĐH và các chứng chỉ có lẽ là đủ. Bạn đủ sức vô trường thì tức là đủ sức theo, đấy là ý nghĩa của kì thi đầu vào. Vào được rồi thì đừng nghi ngờ bản thân mình, hãy tin mình đủ sức, mình sẽ theo được. Có tin thì mới có cơ hội.
Quan trọng là bạn cần tìm hiểu về ngành. Đặc điểm, tính chất, nhân tố, học những gì, tình hình việc làm hiện tại, quá khứ và tương lai. Nếu đọc rồi mà thấy càng đọc càng hay ho thì có thể kiếm các lớp học online trên mạng. Mình khuyến khích việc tự học nên mình nghĩ các bạn nên tự tìm hiểu về các khái niệm cơ bản của ngành ấy, tự google được gì thì google luôn. Cũng có thề mua sách về đọc, lên mạng search list sách thì nhiều, đọc review coi sao. Còn bạn nào tiếng Anh kha khá thì nên search bằng tiếng Anh hơn, trời, tài liệu tiếng Anh nhiều vô vô kể, đông gấp vạn lần kiến, vừa học vừa rèn tiếng Anh luôn. Có rất nhiều khóa học bằng tiếng Anh miễn phí trên các trang web như Youtube, Codeacademy, Khanacademy, Edx, Coursera, bla bla (Cảm ơn cuộc đời!). Trời ơi nhiều lắm lắm lắm, chỉ sợ bạn học không nổi thôi!!! Nếu bạn nào tiếng Anh hơi đuối, lúc đầu học mệt lắm, nhưng đọc hiểu được thì không lo, nếu không nghe được thì bật subtitle, học hết 1 khóa bạn sẽ thấy đỡ hẳn. Nên, một là học, hai là học, ba là, à nhầm, không có ba.
Mình nghĩ, mỗi người không chỉ thích một ngành duy nhất, họ thích vài ngành, chỉ là có thứ tự ưu tiên. Hơn nữa, thích là cảm xúc, mang tính chất cảm tính, nên đôi lúc bạn nghĩ bạn thích nhưng đến lúc thực sự học lại không thấy thích như ban đầu nghĩ nữa. Đôi lúc mình thích một ngành vì mình giỏi nó. Lại có lúc mình giỏi nó nhưng lại không thích nó. Nhưng thường thì kỹ năng đi trước đam mê, giỏi trước rồi mới mê, càng mê lại càng giỏi, rồi càng giỏi lại càng mê.
Cách tìm hiểu: Google.
Chốt: Tìm hiểu kỹ bản thân và ngành học, càng kỹ càng tốt.
3. Mình tìm hiểu kỹ rồi, mình thích ngành này, ngành ý cũng rất ổn sau này, nhưng sao mình vẫn lo quá?
Bạn sợ rằng bạn sai ở đâu đó và sau này bạn không thích nó như bạn tưởng. Bạn nghĩ về tương lai và những chữ nếu. Lần tôi nghĩ tôi sẽ chuyển ngành, tôi thức trắng đêm nguyên tuần, lo không ngủ nổi. Đêm tôi quyết tâm theo nó, tôi nằm co quắp trên giường, ngực đau thắt, tim nhói rất lâu, từng nhịp từng nhịp. Người tôi căng cứng, nặng chịch, dán chặt xuống giường, tưởng như bị cái gì đó hút thật mạnh, và vài giây sau đây thôi, tôi sẽ đột tử. Nhưng bạn biết không? Tôi đã ổn và hoàn toàn ổn.
Cảm xúc tiêu cực là phản ứng tự nhiên, nó không hề muốn hại bạn. Nó muốn bạn cân nhắc lại mọi chuyện thật kỹ hơn. Nó ở đó để giúp bạn cân bằng. Chấp nhận nó, nó ở đó. Nó cần tự do, nó ghét bị kìm nén hoặc ép buộc. Nếu bạn cố ép nó, nó sẽ nén lại, và đến lúc nó bùng lên thì sẽ mệt hơn cho bạn. Nên đừng sợ cảm xúc tiêu cực của mình, lo sợ là hoàn toàn bình thường. Bạn sẽ ổn. Như tôi.
Khi đã chắc chắn, hãy dũng cảm. Dũng cảm không phải là không biết sợ. Dũng cảm là dù sợ tái người nhưng vẫn bước tiếp. Vì bạn biết có điều đang đợi bạn ở đó. Nhưng cũng đừng nhầm với bồng bột. Việc học cái gì là quan trọng, nên dành nhiều thời gian cho nó, đừng quyết quá nhanh khi chưa có đủ chắc.
Chốt: Bạn lo lắng là chuyện bình thường. Bạn ổn và sẽ ổn. Tin bản thân và hãy dũng cảm.
4. Lỡ học sai ngành rồi, giờ tính sao?
Hừm, cái này hơi khó, vì ở VN mình muốn đổi ngành thì phải thi lại :"< Ở nước ngoài không cần thi lại, có thể dùng kết quả thi trước đó, nhưng cũng tùy nước mà cách thức khác nhau. Nhưng không phải cuộc đời bạn sẽ phải gắn mãi với ngành bạn đang học. Bạn lựa chọn.
Bạn có thể thi lại. Hoặc bạn có thể tiếp tục học ngành đang học và tự học ngoài (trung tâm, các khóa học ngắn hạn, học online và công cụ siêu tiết kiệm mà cool ngầu - Google), tạo dựng các mối quan hệ liên quan đến ngành, tham gia các hoạt động liên quan đến ngành (sẽ cực đấy :"<). Hoặc bạn ngầu hơn nữa thì xin học bổng nước ngoài (Đội này siêu ngầu rồi :">>)
5. Bổ sung
Nếu lỡ học ngành mình không thích, có thể là do bạn chưa đầu tư công sức và thời gian cho nó, nên bạn cảm thấy mình kém cỏi và tự ti, đâm ra ghét ngành. Nên hãy thử học thật nghiêm túc nó, học vì kiến thức, khi bạn giỏi ngành ấy rồi thì khả năng lớn bạn sẽ thích nó. Còn nếu vẫn không thích nổi thì đúng là nó không phải dành cho mình.
Nếu lỡ học ngành mình không thích, có thể là do bạn chưa đầu tư công sức và thời gian cho nó, nên bạn cảm thấy mình kém cỏi và tự ti, đâm ra ghét ngành. Nên hãy thử học thật nghiêm túc nó, học vì kiến thức, khi bạn giỏi ngành ấy rồi thì khả năng lớn bạn sẽ thích nó. Còn nếu vẫn không thích nổi thì đúng là nó không phải dành cho mình.
Nếu thi lại thì bạn phải chuẩn bị tinh thần cho những ánh mắt soi mói và những lời nói khinh miệt. Không sao cả, là họ không hiểu hết mọi chuyện nên mới như thế. Ở mình việc đang học một ngành rồi thi lại chuyển ngành như mang trọng tội vậy. Thực sự thì không phải như vậy. Bạn hãy coi như mình dành một năm cùng công sức để tìm cái dành cho mình 30-40 năm về sau vậy. Còn nếu bạn nào nhà hoàn cảnh khó khăn thì mong bạn gắng tiếp, mình nghĩ xoay xở thêm một năm sẽ cực nhưng bạn đã quen và biết cách, bạn giỏi lắm.
Thi lại còn hơn là việc bạn lãng phí 4 năm sức, tiền và thời gian, rồi lại lãng phí những năm sau đó loay hoay với ngành ấy.
Bạn không cần nói quá nhiều, chỉ cần tìm cách thuyết phục bố mẹ và những người thân thiết nhất rằng đây là lựa chọn của bạn, bạn rất cần sự ủng hộ của họ, mong họ giúp bạn. Bạn sẽ mất thời gian tương đối dài để thuyết phục, vì đây là quyết định quan trọng, mọi người cần thời gian để làm quen và hiểu nó. Hãy thật kiên nhẫn.

-----------
Lề: Tôi từng học kinh tế. GPA năm đầu trên 4.5 (thăng điểm 5), tôi học thực, không gian lận mánh khóe, vì thực sự tôi cũng thích học kinh tế. Nó giúp tôi hiểu được nhiều cái xung quanh. Tôi nêu GPA ra chỉ để nói rằng tôi không học kinh tế nữa không phải vì tôi dốt nó, mà là vì dù tôi đã cố gắng học nó, cũng thích học nó, đến bây giờ tôi vẫn thích, nhưng lúc ý tôi vẫn cảm thấy không đủ, tôi thấy thiếu. Hơn nữa môi trường làm việc và cơ hội việc làm sau này cũng có vài điểm tôi ghét. Nên tôi tìm hiểu ngành khác - IT. Và thực sự, càng tìm hiểu IT tôi càng thích nó. Tôi tự học HTML trên Freecodecamp, học vài khóa khác trên Codeacademy, đọc các bài viết về IT, tìm hiểu bất cứ cái gì liên quan đến nó. Sau đó thích không chịu nổi nữa, tôi quyết chuyển ngành. Cũng bị phản đối ghê lắm, mà giờ ok rồi :">>
Lề: Tôi từng học kinh tế. GPA năm đầu trên 4.5 (thăng điểm 5), tôi học thực, không gian lận mánh khóe, vì thực sự tôi cũng thích học kinh tế. Nó giúp tôi hiểu được nhiều cái xung quanh. Tôi nêu GPA ra chỉ để nói rằng tôi không học kinh tế nữa không phải vì tôi dốt nó, mà là vì dù tôi đã cố gắng học nó, cũng thích học nó, đến bây giờ tôi vẫn thích, nhưng lúc ý tôi vẫn cảm thấy không đủ, tôi thấy thiếu. Hơn nữa môi trường làm việc và cơ hội việc làm sau này cũng có vài điểm tôi ghét. Nên tôi tìm hiểu ngành khác - IT. Và thực sự, càng tìm hiểu IT tôi càng thích nó. Tôi tự học HTML trên Freecodecamp, học vài khóa khác trên Codeacademy, đọc các bài viết về IT, tìm hiểu bất cứ cái gì liên quan đến nó. Sau đó thích không chịu nổi nữa, tôi quyết chuyển ngành. Cũng bị phản đối ghê lắm, mà giờ ok rồi :">>
Phải nói quyết định học IT là quyết định tôi cảm thấy biết ơn và tự hào nhất trong năm 2017. Một năm nhìn lại, tôi cảm ơn mình rất rất nhiều vì ngày đó tìm hiểu IT và tự học một ít code.
-----------
27/12/2017
#Cào_Cào
#Cào_Cào

Người trong muôn nghề
/nguoi-trong-muon-nghe
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất

Jesterϕ
Cảm ơn bạn đã chia sẻ
Cái cảm giác đặt quyết định làm thay đổi cuộc đời chính mình nó sướng mê tơi làm sao, có khi ngẫm lại cũng đủ vui nguyên ngày. Vòng xoáy ngành nghề do chúng ta ảnh hưởng cách giáo dục thi cử nhồi nhét, cái kiểu "tôi học giỏi mọi thứ, ... bạn cũng (phải) thế" đã thành quy chuẩn, rồi người người nhà nhà đưa con em vào lò đào tạo "How to be Con nhà Người ta 101" để không thua kém cô bé hàng xóm hay anh trai nhà bên.
Họ quên rằng những đứa trẻ ấy khóc thầm hằng đêm giữa lựa chọn cuộc đời.
Họ quên rằng con họ cần đặt đúng chỗ, mà trước hết, họ quên nói "Con làm được mà, ba mẹ tin con / ba mẹ ủng hộ con"
Và chúng ta -- "những đứa trẻ to xác" ngày nào, có đứa vật vờ theo lộ trình hoạch sẵn cứ thế mà đi, dù không biết đi ....thì đi đâu... tại sao lại đi như thế.. không đi có được không .... đi sai thì sao... chắc sẽ tử ẹo
Rồi đứa khác thì tận hưởng niềm vui sướng rân cả ngày, khi được bật mí thì ai cũng kinh hãi: "Tôi bỏ việc ABC, tôi sẽ tốn thời gian cho XYZ dù cũng chưa rõ có khả quan hơn trước không nữa.."
Hỏi: "Thế có vui có sướng không? "
Đáp: "Vui chứ, sướng chứ, tôi có thể gặp khó khăn kinh khủng đến nỗi ước gì mình không làm XYZ, nhưng đây mới là true self của tôi"
Hỏi: "Ừ, vậy tốt rồi, cùng cố gắng thôi"
_______________________________________________________________
Hơi dài lan man nhưng đó là những tích tắc, những mẫu đối thoại từ những mảng sắc Cuộc Đời nơi tôi và bạn và những người khác vô tình lướt qua nhau, sẽ có lúc cần vài ba lý do để cùng ngồi lại kết đọng những tâm tình như thế.
____
Lề: Tôi học IT, sau cảm thấy đã vững nền tảng thì bay nhảy sang vùng trời của nghề viết (còn tự cho rằng sẽ kiếm sống được với nghề viết -- tản văn ).
Rốt cuộc viết còn non tay nên thành ra kiếm cơm bằng IT, vẫn cố gắng viết mỗi ngày ^^


- Báo cáo

Cào Cào
Cảm ơn bạn vì đã chia sẻ 😊 và thật mừng vì có người giống mình 😊
- Báo cáo

Tuấn Minh (Austin)
Chị ơi em muốn hỏi chút về ngành IT được không ạ?
Theo chị thì để giỏi trong ngành này thì trí tuệ và cần cù cái nào áp đảo hơn ạ?
Em học chuyên Toán , hè năm 11 cũng có đi học đội tuyển, trường có nhờ vài ông giáo sư về dạy mấy cái kiên thức thi quốc gia, lớp chỉ có 2,3 đứa hiểu được và làm được, còn lại thì có thể nghe hơi hơi hiểu nhưng không tự làm được và sau một thời gian là không hiểu gì luôn.
Thực sự Toán cao cấp như thế thì em thấy trí thông minh cần có rất nhiều. Có cái bài mà em và một số đứa ngồi cả tiếng chả nghĩ ra nổi nhưng cái đứa giỏi thì nó liếc phát là ra ý ạ :)))
Ý em là để giỏi được IT có đến mức như thế kia không ạ, tất nhiên học cái gì cũng khó nhưng nếu mà khó quá khó ngoài tầm tư duy thì đúng là...phải cân nhắc. Mà vào ngành mình không giỏi thì đúng là sai lầm
Em hỏi như thế tại vì từ trước đến nay học Tin học ở trường có mỗi cái pascal mà chả đứa nào biết làm =)))
Với lại thấy nhiều anh chị kêu là lớp công nghệ thông tin trên trường họ nát gần hết còn mỗi một số ít người là trụ lại được. Em cũng hơi sợ..
Chị có thể cho em chút lời khuyên được không ạ. Em cảm ơn ạ

- Báo cáo

tr345ure
:)))))))))))) không biết trường bạn dạy pascal như nào có theo chương trình trong sgk không nhưng ở trường mình thì mình thấy không theo được chương trình pascal trên lớp sẽ khó học lập trình vcl rồi đấy :)))))))
- Báo cáo

Edward
Mình cũng đang tự học IT này. Mình thấy để giỏi trong lĩnh vực này không nhất thiết phải quá giỏi toán. Điều cốt yếu ở đây là cái tư duy logic tốt. Qua toán thì bạn học được cách thiết kế hệ thống, chia nhỏ vấn đề, giải quyết các vấn đề con. Nếu mà giỏi toán thì mấy cái này khá ngon ơ.
Theo mình thì trong ngành này cần cả trí tuệ và cần cù. Kiến thức, công nghệ mới luôn được cập nhập hàng ngày. Thế nên việc luôn tìm tòi, học hỏi là điều hết sức cần thiết.
À mà giỏi tiếng Anh là một lợi thế :v
- Báo cáo
TA4579
Pascal trên trường không đứa nào biết làm vì có chịu học đâu =)) Cấp 3 của mình là những ngày đi luyện các môn thi ĐH và lôi bài vở mấy môn đó ra làm vào tiết của các môn phụ như Tin học.
Vì sao nhiều người học CNTT lại nát? Vì căn bản bây giờ đó là ngành hot nhất, được chú ý nhiều nhất, thế nên nhiều người không tìm hiểu gì cũng chui đầu vào để rồi nhận hậu quả sau đó. Chuyện này cũng tương tự như cách đây chục năm nhà nhà, người người đổ xô đi học kinh tế vậy.
Do đó, cần có một thứ gọi là "thích" để níu kéo bạn lại cái ngành mình học. Để biết mình thích hay không thì chỉ có cách thử, mà việc tự học IT bây giờ thì quá phổ biến rồi, bạn chỉ cần biết google thôi.
- Báo cáo

Cào Cào
Bạn thử tự học một khóa trên codeacademy hoặc thử tìm trên khanacademy xem sao (free nhé).
Tùy ngành của IT mà cần Toán nặng hay không, nhưng bạn ơi nếu sau này cần toán nặng thì học, lo gì.
- Báo cáo

SaveRhinos
Trả lời bạn hơi trễ.
Nếu học lập trình suông thì không cần toán nhiều. Thậm chí ít hơn dân Kinh Tế.
Tuy nhiên nếu bước vào lĩnh vực Khoa học máy tính thì bạn sẽ phải học một số môn dành cho IT.
Ngành mới nổi là Trí Tuệ Nhân Tạo (Artificial Intelligence) thì lại cần kiến thức rất cao về Xác Suất, Thống Kê.
Pascal là ngôn ngữ lỗi thời. Lý do đơn giản là vì ít người tiếp tục phát triển các thư viện cho nó. Các ngôn ngữ khác cũng từng thời kỳ, giai đoạn mà hết nóng sốt (ít người tham gia phát triển). Tuy nhiên hồi tôi học đại học thì bạn tôi có thể dùng Pascal để viết ra chương trình Windows vẽ đồ thị và tính toán đường đi, hiển thị đường đi. Nói tóm lại là về lý thuyết thì Pascal vẫn làm được một chương trình như các ngôn ngữ khác, chỉ mất nhiều thời gian, công sức hơn thôi. Và đó cũng là lý do mà người ta lựa chọn ngôn ngữ, framework khác nhau cho các ứng dụng khác nhau.
Tiếng Anh là BẮT BUỘC khi học IT. Vì kỹ thuật mới nâng cấp gần như mỗi ngày, và lượng kiến thức đấy được viết bằng tiếng Anh. Không đọc được tiếng Anh thì rõ ràng là thua thiệt người khác!
- Báo cáo

Hoangbuizzz
Đọc được bài viết này em đã an tâm hơn rất nhiều lựa chọn ngành học sắp tới của mình. Em cảm ơn chị rất rất nhiều
- Báo cáo

Công Quách
Mình thích mỗi việc chơi game, tốt nghiệp ngành tự động hóa xong thì mình đi chơi game kiếm tiền luôn. Tuy cực và bấp bênh hơn nghề khác, nhưng nó là một công việc làm đi làm lại nhiều lần, không cần tư duy logic quá nhiều (tư duy logic là điểm yếu của mình).
Thôi thì mình cứ đi tiếp xem, đi tới cuối con đường bằng cách cố gắn mỗi ngày hơn 1 ít của cái nghề chơi game kiếm tiền (ko ai coi là nghề) này nó cực khổ, hay sung sướng như nào, nghề bạc quá thì thôi. Ra ngoài kia kiếm 1 cái nghề khác mà học.
- Báo cáo