Sự trở lại của điệp viên Trung Quốc (P13): Tất tần tật về Tiktok, Bytedance-mạng xã hội và startup đáng giá nhất hành tinh.

Chào các bạn, lại là mình - điệp viên vàng trong làng tình báo, thường trú tại Thâm Quyến đã trở lại rồi đây :)))) Sau sự trở lại với "hạt gạo nhỏ" Xiaomi, mình tiếp tục đem đến cho các bạn chuỗi bài viết về những tên tuổi máu mặt trong làng công nghệ xứ sở tỷ dân. Hy vọng với lăng kính từ bên này, những bài viết của mình sẽ đem lại thông tin thú vị, bổ ích tới bạn đọc ở quê nhà. Tranh thủ trước khi giã từ sự nghiệp điệp viên, mình sẽ chăm lên bài và nối dài series. Kỳ này chúng ta sẽ tìm hiểu về Tiktok - mạng xã hội trẻ "chow" từng làm mưa làm gió thế giới từ 2018. Vậy Tiktok là gì mà đạt được 2 tỷ lượt tải trên App Store và Google Play với hơn 800 triệu người dùng? Nào, cùng theo chân siêu điệp viên 00 số để cùng tìm hiểu nhé!

TikTok hay Douyin, Vibrato là mạng xã hội video âm nhạc được phát hành bởi app tin tức Jinri Toutiao sáng lập vào tháng 9 năm 2016, thuộc sở hữu của ByteDance - một công ty công nghệ lớn có trụ sở ở Bắc Kinh, Trung Quốc.

 

TikTok được biết đến như 1 nền tảng Video âm nhạc, sử dụng các hiệu ứng chỉnh sửa hình ảnh, âm thanh, chuyển động, và rất nhiều công cụ khác. Ở Trung Quốc, Tiktok sử dụng tên gọi Douyin. Douyin là một ứng dụng có sức hút mãnh liệt với các bạn trẻ, thanh thiếu niên bởi những video âm nhạc thật chất, thể hiện cá tính riêng của bản thân mình. Theo đó, cách thức hoạt động của mạng xã hội này khá đơn giản, hầu hết video có thời lượng ngắn từ khoảng 6 tới 15 giây. Đặc biệt, Tik Tok có khả năng cá nhân hóa khi có thể tùy từng người có những tính năng khác nhau - đây là điểm khiến ứng dụng này trở nên hấp dẫn trên toàn thế giới.

Theo dữ liệu được cung cấp cho CNBC bởi Sensor Tower - nền tảng phân tích ứng dụng hàng đầu có trụ sở tại San Francisco, TikTok đã được tải xuống hơn 104 triệu lần trên cửa hàng ứng dụng của Apple trong nửa đầu năm 2018. Lượng người dùng TikTok còn nhiều hơn của Twitter, Linkedin và Snapchat. Phải mất 10 năm Instagram mới đạt được số lượng người dùng là 1 tỷ. Tuy nhiên chỉ mới 3 năm TikTok đã đạt được 800 triệu người dùng và hoàn toàn có thể vượt qua con số 1 tỷ người dùng của Instagram trong thời gian ngắn. 

Tính đến tháng 11/2019, TikTok đã có hơn 1.5 tỷ lượt tải về trên toàn thế giới. Một tỷ lượt tải xuống là một con số cực kì ấn tượng mà mình dám chắc bất cứ nhà sản xuất phần mềm nào cũng hy vọng đạt được. Đặc biệt là trong một thời gian ngắn như TikTok. Việc đạt được con số 1 tỷ lượt tải của TikTok đã khiến bao nhiêu đại gia công nghệ phải giật mình, trong đó có YouTube. Theo nguồn tin phong thanh, YouTube cũng đang phát triển YouTube Short để cạnh tranh với TikTok :p

Nếu so với các mạng xã hội khác, mức độ hoạt động của người dùng TikTok là cực kì cao. Khoảng 34% người dùng xuất bản ít nhất một video mỗi ngày. Cũng như các mạng xã hội khác, những ai chăm chỉ upload nội dung sẽ được tăng tương tác để có lượng follower cao hơn. Cái hay nằm ở chỗ, nếu không có nhiều lượt follow, video của bạn hoàn toàn có thể được gợi ý đến những đối tượng muốn xem - thường là những người có trong danh bạ điện thoại.

Người dùng TikTok được xác định là sử dụng ứng dụng này hơn 50 phút mỗi ngày. Con số này tương tự với thời gian sử dụng Facebook, Instagram, cho thấy một tương lai tươi sáng đang chờ đợi TikTok. Tuy nhiên, tình trạng nghiện TikTok cũng đang khá phổ biến khi nhiều người dùng dành nhiều giờ đồng hồ để xem video. 

Bản thân mình cũng đang dùng Tiktok, nhưng hạn chế xem hàng ngày, thậm chí là không thèm xem, vì xem sẽ... nghiện :v Tiktok mình đăng ký bằng số điện thoại Trung Quốc nên ngôn ngữ hoàn toàn là tiếng Trung, và trend cũng chủ yếu từ site bên này. Bạn không thể tưởng tượng được những video ngắn cỡ 6-15s hay thậm chí phim ngắn, clip ngắn có sức gây nghiện như thế nào đâu. Mình nghĩ chỉ vào xem một tí rồi đi ra như một vị thần :))), nhưng không, cái giao diện chết tiệt của Tiktok, video ngắn nhoằn, roll up bằng một cú hất lại tiếp 1 video khác. Âm nhạc thì đủ các thể loại, Âu Mỹ, nhạc Trung, thậm chí cả "có chàng trai viết lên cây" remix... Các video từ nhiều lĩnh vực, từ chuyên nghiệp tới xàm xí, từ nghệ thuật đến ngô nghê buồn cười. Gi gỉ gì gi, thứ gì cũng có. Tiktok như một nồi giải trí thập cẩm, mà bạn cũng có thể trở thành một người sáng tạo nội dung. 

Một trong những yếu tố làm nên sự trending của Tiktok là kho âm nhạc đồ sộ. Nhạc của Tiktok được tuyển chọn và xử lý qua âm thanh, mỗi video trước khi upload đều được gợi ý rất nhiều bản soundtrack hay. Cái hay của Tiktok là ngoài phù thủy hình ảnh, còn phù thủy âm thanh. Rất nhiều bài hát nổi tiếng từ nền tảng Tiktok chỉ bằng vài câu "nhá hàng". Tin mình đi, lúc nghe và xem trên Tiktok, bạn thấy "ui, bài này hay thế nhỉ?" và lùng sục bản gốc. Nhưng đến khi nghe bản gốc, thì thấy đúng là bình thường hơn so với bản mình nghe lần đầu qua Tiktok.

Tiktok phổ biến ở Trung Quốc đến nỗi nhiều ban ngành của Chính phủ cũng sử dụng, có tên official đàng hoàng, truyền đi nhiều thông điệp bằng hình ảnh, video kết hợp nhạc hùng tráng. Đơn cử như ngày cả nước dành 15 phút tưởng niệm những nạn nhân đã mất bởi dịch virus Vũ Hán, hình ảnh lá cờ được hạ xuống vô cùng xúc động. Hay những hình ảnh về đập Tam Hiệp, tin tức trong và ngoài nước cũng được truyền tải ngắn gọn nhưng ý nghĩa qua Tiktok. Nếu trước đây, mọi người dùng Weibo, Wechat để bàn luận các sự kiện xã hội, thì nay Tiktok là nơi họ xem được tin tức từ rất nhiều nguồn khác nhau. Du học sinh, hoặc những người định cư nước ngoài cũng thường xuyên đăng tải các vlog thường nhật/ tin tức, hoặc phân tích kinh tế, chính trị lên Tiktok.

Đặc biệt, trong tình trạng Covid pandemic hiện nay, người ta chủ yếu lên Tiktok giải trí, hóng tình hình chính trị, và học cách livestream bán hàng trên Tiktok. Các công ty đua nhau lập Tiktok để show sản phẩm, thuê KOLs/influencers livestream bán hàng. Mình có anh bạn bán dụng cụ câu cá, làm ăn khá phát đạt trên Tiktok với hàng chục nghìn followers, mỗi video livestream câu cá tại hồ - nội dung chả có gì đặc sắc lắm nhưng vẫn nhận được donate từ người xem. Lên Tiktok vừa giải trí, vừa kiếm được tiền, tội gì không thử đúng k nhỉ? :p

Tiktok mang tiếng là app trẻ chow, vì lượng người dùng chủ yếu là các bạn trẻ từ 16-24, nhưng thử đưa Tiktok cho mấy dì hàng xóm chơi xem? :))) Còn nghiện hơn cả bạn :v Trên Tiktok có nhiều video dạy nấu ăn, tips làm những món ăn vặt đơn giản. Nhiều bài nhạc và themes trên Tiktok phù hợp với các cô chú trung niên. Trẻ em bên này cũng chơi Tiktok siêu nghệ, nhiều bé còn thành hot Tiktoker. Khi bạn search từ khoá "em bé tài năng", hàng loạt videos về những bé này sẽ được tìm ra, điển hình như bé 1 tuổi rưỡi nấu ăn - từng gây sốt một thời gian...

Nếu Wechat là app thanh toán và trò chuyện quốc dân, thì Tiktok là app giải trí số 1 tại Trung Quốc. Không chỉ thành công ở thị trường nội địa, với 34 ngôn ngữ khác nhau, Tiktok đã tạo ra cơn sốt toàn cầu. Và theo mình, có 6 yếu tố làm nên thành công của Tiktok, khiến nó trở nên viral một cách nhanh chóng.

Thứ nhất, Tiktok có một bộ công cụ với rất nhiều hiệu ứng đặc biệt khác nhau. Bộ công cụ này bao gồm một thư viện nhạc nền dồi dào và các bộ lọc hình ảnh đa dạng. Đồng thời, ứng dụng này cũng cung cấp một nút ấn giữ điện thoại, cho phép người dùng vừa có thể quay clip, vừa có thể trả lời cuộc gọi.

Thứ hai, Tiktok có chính sách hỗ trợ cho các hot vlogger và những người thích sáng tạo video. Tháng 11/2017, công ty đã thông báo sẽ dành 300 triệu USD trả cho KOLs nếu tăng số người theo dõi. Họ hiểu rằng, những người dùng đầu tiên sẽ có nhiều ảnh hưởng quyết định đến hướng đi của sản phẩm. Vì vậy, vào thời điểm mới ra mắt, đội ngũ phát triển ứng dụng đã tìm đến nhiều trường nghệ thuật tại các quốc gia châu Á để tìm kiếm những nghệ sĩ trẻ với vẻ ngoài ưa nhìn. Sau này, chính họ là người mở đầu cho những trào lưu trong TikTok và tạo sức hút với giới trẻ.

Tiktok có tính năng "donate" - giống hình thức của các gamer livestream. Khi một influencer có những clip/video thú vị, người xem có thể ủng hộ bằng loại tiền ảo trong Tik Tok. Tiền ảo trong Tik Tok được quy đổi từ tiền thật ngoài đời. Giá trị 100 đồng Tik Tok tương ứng với $0.99. Những influencer có thể nhận 50% số tiền được ủng hộ, 50% còn lại được chuyển cho nhà cung cấp ứng dụng Tik Tok trên Google Play hoặc App Store. Tin buồn là tính năng này chưa có ở Việt Nam :))

Thứ ba, người dùng chủ lực của TikTok thuộc thế hệ Z.Thống kê độ tuổi cho thấy có gần 70% người dùng TikTok có độ tuổi từ 16 - 24. 30% người dùng ở độ tuổi trên 25. Nếu so với các mạng xã hội khác như Facebook và Instagram, TikTok đang sở hữu lượng người dùng trẻ nhất. Đây là lực lượng hùng hậu và sáng tạo bậc nhất với những ý tưởng độc đáo và vô cùng sáng tạo.

Thứ tư, Tiktok xây dựng chủ đề và tạo xu hướng dẫn đầu cho người dùng. Ứng dụng tạo ra các hashtag chủ đề để người dùng cùng làm theo như trào lưu “Tchutchatcha”, “Beautyguru”, “Poselikeapro”…Những trào lưu này đã tạo nên một tầm ảnh hưởng rộng rãi ở nhiều quốc gia châu Á, điển hình như Việt Nam. Nắm bắt được điều này, nhiều thương hiệu cũng nhanh chóng tạo những hashtag riêng, nhằm kêu gọi người dùng sáng tạo theo chủ đề và khích lệ họ bằng những bài dự thi cá nhân, là những đoạn clip ngắn với phần thưởng hấp dẫn. Từ đó, họ có thể ngay lập tức nhận về hàng triệu lượt theo dõi, biến người tham gia trở thành nhân viên truyền thông cho mình một cách tự nhiên, hiệu quả mà không cần tốn quá nhiều tiền cho việc PR thương hiệu.

Thứ năm, TikTok cho phép người dùng gắn link sản phẩm trên các video của họ, giúp chuyển đổi liền mạch từ nội dung sang thương mại điện tử. Ví dụ, Ye Shi Xiao Ge, một trong những người dùng có tầm ảnh hưởng trên nền tảng TikTok, nổi tiếng với những đoạn clip ăn thực phẩm hoang dã đã tạo ra sản phẩm của riêng mình. Khi người dùng xem clip của anh, biểu tượng mua hàng sẽ hiện ra ở bên phải màn hình về sản phẩm xuất hiện trong clip, sau đó họ có thể thực hiện mua bán bằng một cú nhấp chuột. Các link này thường được dẫn đến Taobao. Đặc biệt, Tiktok hiện nay là thiên đường cho các shop livestream và flash sales. Đến CEO của Xiaomi - Lôi Quân và Jack Ma còn livestream trên Tiktok để bán hàng thì đủ biết sức mua hàng từ người dùng Douyin lớn như thế nào :p 

Thứ sáu, tuy là một ứng dụng toàn cầu, nhưng TikTok lại địa phương hóa nội dung của mình. Một năm sau khi ra mắt, phiên bản tiếng Anh của ứng dụng cũng bắt đầu hoạt động tại nhiều quốc gia trên thế giới. Lượng người dùng TikTok tăng lên nhanh chóng và nằm trong top những ứng dụng được tải về nhiều nhất trên App Store của Thái Lan, Indonesia, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Các thuật toán hoạt động để có thể gợi ý những video, xu hướng có thể được người dùng tại địa phương đó yêu thích. Ở mỗi quốc gia khác nhau, TikTok có sự thay đổi để phù hợp với người dùng của mỗi thị trường. Ví dụ, chức năng vẽ khuôn mặt được thêm để phù hợp với người dùng Indonesia, hoặc các video K-POP nhằm thu hút thị trường Hàn Quốc. Hay như ở Việt Nam, một số trend như: Trứng rán cần mỡ, Buông ra bạn ơi,...được các bạn trẻ thực hiện rất nhiều. Ngoài ra bài hát Ghen Cô Vy và điệu nhảy rửa tay cũng được lan truyền rộng trên mạng xã hội này. 

Tóm lại, Tiktok là 1 case study rất thành công và khiến cho cha đẻ của nó - ByteDance trở thành Startup đáng giá nhất thế giới với mức định giá là hơn 100 tỷ USD. Doanh thu của Tik Tok hiện nay đến từ 2 hoạt động chính bao gồm: Hiển thị quảng cáo, giúp doanh nghiệp tạo ra quảng cáo như những video bình thường. Theo thống kế mức giá trung bình cho mỗi lần hiển thị trên Tik Tok ở Trung Quốc là 1 Nhân Dân Tệ.

Nói đến đứa con mà quên mất người cha thì đúng là sự thiếu sót không thể chấp nhận được :)) Tiêu chí viết bài của mình là đưa thông tin cụ thể, chi tiết và đầy đủ nhất - để chỉ cần đọc bài của điệp viên thôi, độc giả không cần đi tìm chục links từ các tờ báo khác nhau nữa :v (phần này nổ quá, đây chỉ là quảng cáo, quý bạn có thể không đọc :p )

Vậy cha đẻ của Tiktok là ai? Lai lịch như thế nào? Có đẹp trai như Lôi Quân - Xiaomi, hay Mã Hóa Đằng - Tencent hay không? Hồi sau sẽ rõ :D

CEO và người sáng lập ByteDance, Zhang Yiming - Trương Nhất Minh, là một doanh nhân 37 tuổi từng có thời gian xây dựng công cụ tìm kiếm bất động sản. Nhà sáng lập tỷ phú đứng đằng sau ứng dụng TikTok và công ty mẹ ByteDance khá kín tiếng. Hiện tại, nắm trong tay 16,2 tỷ USD và là người giàu thứ 10 ở Trung Quốc nhưng ông gần như không trả lời các cuộc phỏng vấn và chỉ sử dụng duy nhất một tài khoản Instagram với vài bức ảnh cũ.

Zhang Yiming sinh năm 1983, tại tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Cha mẹ ông là công chức nhà nước. Tên của Zhang được đặt theo một câu tục ngữ cổ, có nghĩa là "làm mọi người ngạc nhiên ngay từ lần thử đầu tiên".Trong suốt tuổi thơ, những chủ đề mà bố mẹ Zhang hay nói đến thường liên quan tới những công nghệ mới ở nước ngoài hay việc phát triển sản phẩm.Việc cả gia đình luôn nhắc đến những câu chuyện về tinh thần doanh nhân đã giúp Zhang có hứng thú với kinh doanh và đổi mới ngay từ khi còn trẻ. Không giống những người khác, bố mẹ Zhang luôn khuyến khích con mình thử những thứ mới mẻ và cho phép anh quyết định hướng đi trong cuộc đời mình từ rất sớm.

Vào học trung học, trong khi bạn bè đều muốn trở thành nhà khoa học, bản thân cũng học giỏi hóa nhưng Zhang cho rằng việc trộn hóa chất để tạo ra phản ứng hóa học thật vô vị và thậm chí nguy hiểm. Ông muốn có một cảm giác "được tham gia" và "sở hữu" trong những hoạt động mà ông làm và hóa học không mang lại cho ông những điều đó. "Khi học đại học, tôi muốn tạo ra một thứ gì đó giá trị. Ví dụ, tôi có thể tạo ra chip hay làm một thứ gì đó đột phá trong y tế", Trương Nhất Minh chia sẻ với Bloomberg.

Trương Nhất Minh lớn hơn Mark Zuckerberg một tuổi. Vợ của hai người đều là bạn học cũ. Cả Zhang và Mark đều thuộc về thế hệ Internet và đang làm thay đổi thế giới bằng những thuật toán. Năm 2004, khi Mark thành lập Facebook, Zhang mới học năm hai đại học Nankai. Ban đầu ông theo học ngành vi điện tử sau đó chuyển sang ngành công nghệ phần mềm và tốt nghiệp vào năm 2005.

Trong năm tiếp theo sau khi ra trường, ông nhận công việc đầu tiên ở một startup đặt vé dịch vụ du lịch online mang tên Kuxun. Một lần khi còn làm việc tại Kuxun, đó là mùa xuân của 15 năm về trước, Zhang, như hàng trăm triệu người Trung Quốc khác, nỗ lực tìm một tấm vé để về quê. Vé trên hệ thống đã hết và không ai biết khi nào có người trả vé, không đi nữa, để thế chỗ vào. Lúc này, ông tranh thủ giờ ăn trưa để viết một phần mềm đơn giản để máy tính tự động tìm kiếm vé trên các nền tảng trực tuyến và gửi tin nhắn SMS thông báo về điện thoại của mình. Sau nửa tiếng, ông tìm được một tấm vé mà không phải ngồi canh nhiều giờ trước màn hình máy tính, hay xếp hàng dài trước các phòng vé truyền thống. Từ đó, ông thấy được sức mạnh của công nghệ và có niềm tin rằng công nghệ sẽ là công cụ cạnh tranh cốt lõi trong tương lai.

Năm 2006, Zhang rời Kuxun để làm việc tại Microsoft bởi ông muốn biết cách quản lý hoạt động của họ. Tuy nhiên, ông sớm cảm thấy mệt mỏi với những quy định của công ty. Vì vậy ông rời Microsoft để gia nhập startup Fanfou – websites copy mô hình của Twitter ở Trung Quốc. Tuy vậy, startup này không thành công.

Năm 2012, khi lượng người dùng smartphone ở Trung Quốc tăng cao, Zhang nhận thấy nhiều người khó tìm được tin tức họ quan tâm từ các ứng dụng khác nhau. Kỹ sư 8x tin rằng mình có thể làm tốt hơn Baidu - công cụ tìm kiếm gần như độc quyền tại Trung Quốc. Và thế là Bytedance ra đời, trong căn hộ 4 phòng ngủ của ông tại Bắc Kinh. Đây cũng là lần khởi nghiệp thứ 5 của Zhang.

Ban đầu các nhà đầu tư không chào đón sản phẩm của Bytedance. Cho đến khi Susquehanna International Group đồng ý rót tiền cho họ. Công ty huy động được 5 triệu USD trong vòng Series A. Được đà, Zhang cho ra mắt Toutiao vào tháng 8/2012 và trong 2 năm, nó đã thu hút 13 triệu người dùng hoạt động hàng ngày. Toutiao là ứng dụng đọc báo, nền tảng này thu thập thông tin về thói quen đọc và tìm kiếm của người dùng, sau đó gợi ý tin tức cho họ. Người dùng càng đọc nhiều, Toutiao càng hiểu họ hơn và giữ chân họ ở lại lâu hơn trên ứng dụng. Thành công của Toutiao nhanh chóng giúp Zhang thu hút sự chú ý của thế giới khi ông lọt top" 30 under 30 Forbes " Trung Quốc.

1 năm sau đó, quỹ Sequoia – công ty ban đầu từ chối đầu tư vào startup của Zhang đã quyết định rót 100 triệu USD cho công ty này. Với số vốn hơn, Zhang cho ra đời Toutiaohao thu hút người dùng tự tạo nội dung.

Tháng 6/2017, Zhang âm thầm phát triển ứng dụng mà người dùng có thể quay sửa, video với nhiều bộ lọc, hiệu ứng âm thanh có sẵn rồi chia sẻ trực tiếp lên các mạng xã hội như Weibo hay WeChat. Ứng dụng này được làm trong 200 ngày, có tên là Douyin. Trong vòng 1 năm, nó đạt 100 triệu người dùng với hơn 1 tỷ video được xem mỗi ngày. Nhận thấy phản ứng tốt với Douyin, Zhang bắt đầu xây dựng phiên bản toàn cầu của nó.

Kết quả là năm 2017, TikTok ra đời. Nó đã được giới thiệu đến thị trường quốc tế, nhiều nước ở châu Á và Mỹ.

Giữa năm 2018, startup Musical.ly có trụ sở tại Thượng Hải rất phổ biến trong giới trẻ ở Mỹ và châu Âu. Nền tảng này cho phép người dùng công khai màn nhảy, hát của họ thông qua những video ngắn. Trong 2 tháng, ByteDance đã dành ít nhất 1 tỷ USD để thâu tóm Musical.ly. Tháng 8/2018, Tiktok sáp nhập với Musical.ly tạo ra một cộng đồng video lớn hơn.

Cùng năm đó, Bytedance nhận được 3 tỷ USD đầu tư từ Softbank và những nhà đầu tư khác. TikTok trở thành ứng dụng không phải trong lĩnh vực game được tải nhiều thứ 3 thế giới, sau WhatsApp và Facebook Messenger. Trong đợt dịch Covid-19, TikTok đạt 2 tỷ lượt tải, chính thức trở thành ứng dụng được cài nhiều nhất hành tinh.

Năm 2018, ByteDance vượt Uber trở thành startup giá trị nhất hành tinh. Hiện tại ByteDance được định giá hơn 100 tỷ USD sau vòng huy động vốn mới nhất. Công ty này cũng báo cáo đạt lợi nhuận ròng tới 3 tỷ USD trong tổng doanh thu 17 tỷ USD vào năm 2019, tức là gấp đôi con số năm 2018.

Con đường lập nghiệp của Trương Nhất Minh có thể nói là khá thuận lợi và gặt hái được những thành công đáng kinh ngạc. Tuy nhiên, ở bất kỳ đâu trên thế giới, một công ty khởi nghiệp như ByteDance luôn phải đối mặt với hàng nghìn thách thức. Họ có thể nổi lên sau một đêm nhưng cũng có thể biến mất bất kỳ lúc nào. Các ông lớn trong ngành công nghệ sẵn sàng làm mọi cách để "nhổ tận gốc" những mối nguy tiềm tàng.

Ở Trung Quốc, những doanh nhân thế hệ Internet như Zhang Yiming có chung một mối lo là "ông kẹ" Tencent. Đứng trước tập đoàn Internet đầu ngành của Đại lục, họ có ba lựa chọn: Hoặc là sống, hoặc là chết, hoặc chấp nhận gia nhập Tencent.

Cuối năm 2016, các tin đồn về việc Tencent sẽ mua lại Toutiao xuất hiện ngày càng nhiều. Một nhân viên nói với Zhang rằng:" tôi không tham gia Toutiao để trở thành nhân viên của Tencent". Zhang Yiming trả lời ngắn gọn: "Tôi cũng vậy!".

Để Toutiao, Douyin tránh được cái "chết yểu", Zhang Yiming nhanh chóng ra mắt một phiên bản quốc tế của Douyin dưới tên gọi TikTok. Lúc này, Zhang Yiming chỉ có một "mục tiêu nhỏ" là đưa ByteDance thành công ty toàn cầu hoá trong vòng ba năm với hơn một nửa người dùng quốc tế. Đó là lối thoát duy nhất giúp Zhang thoát khỏi vòng vây của gã khổng lồ Tencent.

ByteDance giờ đây đã thoát khỏi nguy hiểm ở quê nhà, vươn ra thế giới thành công ty toàn cầu như ước vọng ban đầu của Zhang Yiming. Nhưng TikTok lại một lần nữa đứng bên bờ vực khi bị hai thị trường lớn nhất ngoài Trung Quốc là Ấn Độ và Mỹ - đồng loạt gây khó dễ. Nhiều người tin rằng TikTok có thể trở thành "Huawei thứ 2" khi chịu những đòn trừng phạt mạnh từ Mỹ.

Ngày 12/3/2020 - kỷ niệm 8 năm thành lập Bytedance, Zhang Yiming thông báo trong một lá thư nội bộ gửi nhân viên rằng ông sẽ trực tiếp phụ trách công việc kinh doanh ở nước ngoài của Bytedance và tập trung vào việc chiếm lĩnh thị trường toàn cầu...

Tạm kết, mình rất tâm đắc với những đề tài về câu chuyện thành công nổi bật của các Startup bên site Trung Quốc nói riêng và thế giới nói chung. Tuy nhiên bài viết này mình đặc biệt dành thời lượng lớn vào yếu tố con người - CEO của Bytedance. Một phần, ông là người kiệm lời, phần khác là đây là một CEO có ý chí và đi lên bằng hai bàn tay trắng. Hơn cả là sự kiên định và tham vọng toàn cầu từ vị tỷ phú 37 tuổi này truyền cảm hứng rất nhiều. Khía cạnh về con người của Trương Nhất Minh cũng là điểm sáng mà mình muốn khai thác, bởi khác những doanh nhân hay tỷ phú công nghệ khác, Zhang không giỏi kể những câu chuyện hoa mỹ về đời mình. Ông cũng không che giấu tham vọng. Trong phòng làm việc, Zhang luôn có một mô hình địa cầu, ông thường ngắm nó và khẳng định: "Tôi muốn điều hành một công ty toàn cầu".

Với cá nhân mình, Trương Nhất Minh là người có khuôn mặt rất thông minh và kiên định. Cái đặc biệt đáng nể ở cha đẻ của Tiktok, là ông bước ra thế giới mà không có sự hậu thuẫn của bất kỳ ông lớn công nghệ nào. Zhang tự mình làm tất cả để có thể tồn tại. "Nhiều người chỉ làm những việc trong lĩnh vực quen thuộc của họ. Tôi thì không bao giờ đặt ra ranh giới cho mình", Zhang Yiming nói. 

Mỗi khi công ty gặp các vấn đề rắc rối, ông thường tham gia vào các cuộc thảo luận và tìm cho được biện pháp giải quyết. Ở khía cạnh này, Zhang có nhiều nét tương đồng với tỷ phú Elon Musk, CEO của Tesla. Nhưng người đàn ông đến từ Đại lục lại sống rất khoa học và đặc biệt chú ý đến đời sống tinh thần, chứ không làm việc "bán mạng" như ông chủ của SpaceX. Zhang Yiming nói: "Giống robot không phải điều tốt. Mọi người nên ở bên những người khiến cho mình hạnh phúc. Không ai muốn buồn mỗi ngày".

Với truyền thông, Zhang rất kín tiếng nên dự đoán về việc ai sẽ lèo lái con thuyền ByteDance khá mong manh. Nhưng những người làm việc với ông có niềm tin mãnh liệt rằng TikTok sẽ một lần nữa thoát "cửa tử" và trở thành một công ty toàn cầu đúng nghĩa.

Đồng nghiệp của Zhang nói rằng ông là người rất giỏi kiềm chế. Họ hầu như không biết lúc nào người đàn ông này vui hay buồn. Trong các buổi trò chuyện, Zhang luôn giữ tốc độ và âm lượng đều đều. Biểu cảm mãnh liệt nhất ông từng thể hiện chỉ đơn giản là câu nói: "Làm thế nào điều này có thể xảy ra?"

Zhang Peng, người sáng lập của Geek Park, hiểu khá rõ về Zhang Yiming. Ông nhận xét Zhang là người thông minh, có định hướng mạnh mẽ. "Ông ấy hoạt động như một cỗ máy và có thể tự sửa lỗi chính mình như một thuật toán được lập trình", Zhang Peng mô tả với Sina.

Kết, đối với Zhang Yiming, việc TikTok, ứng dụng đầu tiên của Trung Quốc, chinh phục được thị trường phương Tây, vừa là may mắn của ông, vừa là khó khăn lớn nhất. Gánh nặng kép đang đặt trên vai Zhang Yiming: Một bên ông phải tuân thủ các quy định của Bắc Kinh để đảm bảo các sản phẩm của ByteDance tiếp tục phát triển ở quê nhà. Mặt khác, ông cũng phải chứng minh với Mỹ và thế giới rằng công ty của mình không liên quan gì đến chính quyền Trung Quốc. 

Tuy nhiên, với Zhang, dù sao thì ông cũng không bao giờ dừng lại. "Google là một công ty không có biên giới. Tôi hy vọng Toutiao sẽ làm được như Google. Cá nhân tôi luôn hy vọng làm những điều thú vị và có ý nghĩa cho xã hội". Điều đó có thể là một ngụ ý rằng Bytedance rất có thể sẽ tạo ra được ứng dụng tiếp theo bùng nổ như TikTok.

Zhang Yiming không có đường lui trong cuộc chiến toàn cầu hoá. TikTok là huyết mạch của công ty. Giờ đây, từng quyết định nhỏ của Zhang Yiming không chỉ ảnh hưởng đến doanh thu và định giá của TikTok. Nó còn có thể "thổi bay" giấc mộng toàn cầu hoá mà các ông lớn công nghệ như Tencent, Alibaba nhiều năm không làm được. 

Nói chuyện Tàu lại bàn sang chuyện Ta, hy vọng rằng bài viết về TikTok và Bytedance kỳ này sẽ đem lại cho độc giả nhiều niềm tin và động lực để tạo ra những thành quả vượt bậc. Mình tin là thời thế tạo anh hùng, và trong những lúc hỗn độn, khó khăn nhất, những cá nhân xuất chúng sẽ tạo ra thứ ánh sáng của riêng mình. Cứ kiên định và tiến về phía trước, bởi thành công không phải là câu chuyện chúng ta thường nghe trên mặt báo, nó là câu chuyện chúng ta có thể tự viết lên. Có thể không to lớn vĩ đại như startup giá trị nhất hành tinh Bytedance, nhưng tinh thần của Trương Nhất Minh xứng đáng được lan tỏa để chúng ta cố gắng và nỗ lực nhiều hơn. Đến cha đẻ của Tiktok còn khởi nghiệp đến lần thứ 5 mới thành công cơ mà :p Cứ nỗ lực đi, rồi một ngày Forbes sẽ gọi tên bạn!

P/S: Bài viết có tham khảo nhiều nguồn trên mạng, và chủ yếu từ nguồn dưới đây về Trương Nhất Minh.

Đọc thêm về Tencent và Alibaba trong cùng Series của mình :)