Start, Up and Down

Viết vài dòng khi biết tin một công ty cũ đóng cửa, cũng là viết cho 2 năm từ lúc bắt đầu bước chân vào startup.

Tháng 10/2015, bắt đầu ở AhaMove với vị trí Operations Associate. Đây cũng là công việc full time đầu tiên. Title là thế, nhưng may mắn được là một trong những người đầu tiên ở team HN nên được thử nhiều vị trí khác nữa.

Những ngày đầu chưa có văn phòng chính thức, ngồi chung với team GHN ở Sky Light cuối đường Minh Khai, gần Time City. Hồi đấy vẫn đang đi học nên ở gần thương mại. Ngày nào cũng đi từ đầu thành phố đến cuối thành phố. Được mấy hôm ngồi vp, sau chuyển qua ngồi ở mấy hub của ghn, học cách dùng app, training, cách giao một gói hàng từ lúc nhận của shop đến khi đưa cho khách. Ngồi nhiều nhất chắc ở HUB Hai Bà Trưng vs Thanh Xuân. Vẫn nhớ đến hub Thanh Xuân 3 anh em còn không có ghế ngồi vì chật quá. Cứ vừa đứng vừa xem mọi người làm việc, nghe hướng dẫn, thỉnh thoảng bí quá thì ra ngoài hít không khí tí rồi lại vào. Vẫn nhớ đơn đầu tiên giao ở Tràng Tiền Plaza cho một bạn nữ rất xinh, lúc bạn ấy ra nhận gói hàng cứ nhìn mãi.

Lần đầu được đi gặp khách hàng là đi cùng anh Trường qua iPOS bàn chuyện hợp tác. Sau đấy qua triển khai ở một số nhà hàng có dùng thiết bị của iPOS, giới thiệu dịch vụ, hướng dẫn nhân viên sử dụng. Lúc đấy shipper còn ít nên nhà hàng lên đơn mãi không có người nhận, hoặc có người nhận thì phải rất lâu sau mới đến lấy hàng được, trong khi hàng đồ ăn cần giao ngay. Được 2, 3 hôm thì một nhà hàng bảo hủy, ko sử dụng dịch vụ nữa, còn chửi cả ship lẫn sếp. Shock. Trước cứ nghĩ làm việc cùng các công ty lớn (với mình, GHN, AhaMove và iPOS thời điểm ấy là những công ty lớn rồi) thì mọi việc sẽ dễ dàng và trôi chảy, có quy trình rõ ràng, không nghĩ có ngày lại cảm thấy bất định như thế này.

Hôm ngồi ở Book Coffee làm report tháng đầu tiên, hình như một ngày được tầm 10 đơn, trong đấy 7, 8 đơn bị hủy. Hôm nào done được một nửa số đơn là mừng lắm. Nhớ có hôm mình vs Gấm đứng ở cái hồ gần hub Thanh Xuân, hai đứa vừa đi quanh hồ vừa nhìn nhau. Cả 2 đều ko biết phải làm gì. Bảo nhau thôi cứ cố thêm tháng nữa, tháng sau mà vẫn thế này thì chắc nghỉ.

Sau thất bại trong việc hợp tác với các nhà hàng, quán ăn, rút kinh nghiệm, team chuyển sang các shop có mặt hàng không cần bảo quản quá kỹ và có nhu cầu sử dụng hệ thống để quản lý đội ship cũng như số tiền ship hàng ngày. Vẫn một phần nhờ bên iPOS giới thiệu, một phần anh em phải đi tìm khách hàng mới. Lúc đấy vẫn chưa có brochure, chưa có Sales kit gì luôn. Chỉ cầm cái điện thoại có cài app đi sales. Vào 10 quán thì chắc 8 quán “chị bận lắm em ơi”, 1 quán quan tâm. May thì có 1 quán đống ý cài app. Sau vài lần khách cài app rồi lên đơn luôn mà ko có ship, anh em biết ý, lúc nào đội sales đi sale là cử ngay một bạn nữa đi cùng. Có khách đồng ý cài app phát là nhắn ngay cho anh em đang online telegram chuẩn bị sẵn sàng, khách lên đơn cái 5s sau có người nhận luôn, đến nhận hàng và giao trong một nốt nhạc. Shop khen lấy khen để. Well, trước khi nghe những lời khen này thì chắc số lần team nghe từ chối và phàn nàn phải nhiều gấp vài lần. Thời gian này chủ yếu làm việc với các shop ở Hai Bà Trưng nên team chia đôi, một nửa ngồi ở vp, một nửa ngồi ở ngay Hai Bà Trưng để tiện điều phối, mà lúc nào ko có ship để điều thì tự “phối” — đi ship luôn. Nói một nửa team nghe to chứ lúc ấy nửa team ngồi ở HBT có mình vs Hà, nửa team ngồi ở vp có anh Trường, Gấm, Thương, Quỳnh. Sau có thêm Long vs Thắng. Cứ đến trưa là đội trên HBT lại về Minh Khai ăn bún chả. 20k/suất mà ăn mãi ko hết.

Chính sách trong thời gian này là free hết các đơn ship của các shop chấp nhận dùng dịch vụ. Shop mới vào nhiều, ra cũng nhiều. Mặc dù được free nhưng thời gian chờ ship lâu quá. Cứ thế trầy trật qua 2 tháng cuối năm 2015. Cái chart report cuối mỗi tuần, mỗi tháng lên xuống liên tục. Anh em đều nản. Tất cả đều biết lý do shop rời đi là vì ko có đủ ship, nhưng nếu tuyển nhiều ship thì số đơn lại ko đủ cho đội ship ấy. Cứ thế hai bên vừa nhìn nhau vừa làm. Nản là thế nhưng cũng không ai phàn nàn nhiều, vì cả đội vận hành và đội sales đều hiểu cả team đang cố hết sức rồi. Thời gian này hầu như ngày nào cũng 7h, 8h tối mới ở vp về. Có hôm họp để quyết định chính sách giá mới sau hai tháng thử nghiệm, cả team ngồi đến hơn 8h. Cứ vừa nhìn data vừa nói. Mệt, nhưng vui.

Một kỷ niệm nữa là đợt đi gặp một khách hàng có tầm 100 đơn/ngày. Lúc đấy team cũng đang ở mức trung bình 100 đơn/ngày thì phải, done được deal này là cơ hội tốt để tăng tốc. Qua gặp, vừa vào cổng đã thấy vài bao khoai lang. Vào nhà thì thơm nức mùi khoai lang nướng. Ship bên này phải dùng thùng xốp để đi giao, chưa kể mỗi xe còn buộc thêm vài túi đằng trước. Trung bình mỗi đơn tầm 20–25kg trên xe. Nhìn đã thấy nản rồi. Trước giờ ship bên mình toàn đi đơn hàng nhẹ nhàng, treo xe được, giờ bảo đi đơn này không biết sao, mà giao xong còn phải mang thùng xốp về trả họ nữa. Shop ở trung tâm còn đỡ, đằng này nhà họ ở mãi gần cầu Diễn. Biết là nếu done được deal thì ngon mà nhìn qua thấy “khoai” quá.

Mình hỏi hiện tại họ đang quản lý đội ship như thế nào. Vấn đề đầu tiên, mỗi ship bên họ mang theo tầm chục đơn, bao cả tuyến đường, cộng thêm một ít khoai nữa đề phòng trong lúc đi giao mà phát sinh đơn nào thì đội điều phối ở nhà sẽ gọi điện ngay cho ship ở tuyến đường đấy đi giao luôn. Vấn đề là hệ thống bên mình lúc đấy mới chỉ cho một ship nhận tối đa 3 đơn/thời điểm thôi, vì nếu để nhận nhiều đơn hơn thì vừa không đảm bảo thời gian giao hàng, vừa ảnh hưởng đến việc điều phối của đội vận hành (vì nếu 1 ship cầm 5 đơn đi giao một lúc thì hết cả buổi sáng, không phát huy được tính cơ động của mô hình). Mình vừa ngồi trao đổi với shop vừa nhắn tin với team ở vp, bàn và ra quyết định ngay là sẽ tăng số điểm/đơn với họ lên tối đa là 5 điểm thay vì 3 như hiện tại. (Đơn đa điểm — một đơn gồm nhiều đơn nhỏ. VD một đơn có 3 điểm là một đơn nhận từ một shop nhưng giao tới 3 địa chỉ khác nhau). Có lẽ mọi người đều muốn thử mọi khả năng với một deal như thế này.

Tiếp, về giá. Lúc ấy họ đang tính 20k/điểm giao, không phân biệt xa gần. Với 1 đơn có tối đa 5 điểm cần giao thì giá mà AhaMove nhận được là 100k. Nếu sắp xếp cung đường tốt thì AhaMove hoàn toàn có lãi. (AhaMove tính giá giao hàng là 20k/4km đầu tiên, mỗi km tiếp theo thêm 5k. Với đơn đa điểm thì sẽ tính số km từ điểm đầu — điểm nhận hàng đến điểm giao hàng cuối cùng và cộng thêm 5000đ ở mỗi điểm dừng. VD 1 đơn phải giao cho 3 điểm, khoảng cách từ điểm nhận hàng đến điểm giao hàng cuối cùng là 6km thì sẽ hết: 6x5000 + 2 điểm dừng x 5000 = 40.000đ). Vấn đề là làm sao tối ưu được cung đường cho mỗi 5 điểm trên 100 điểm giao mà họ có hàng ngày. Bên shop thì không chịu tự sắp xếp. Lại nhắn về. Team suy nghĩ một lúc rồi quyết định AhaMove sẽ lên hộ đơn cho shop trong thời gian đầu. Người nhận nhiệm vụ này là Thương, vì Thương rất rành đường Hà Nội. Thế là suốt một thời gian dài sau đấy, Thương và Gấm đều đến vp sớm để nhận danh sách các điểm cần giao trong ngày rồi sắp xếp lại sao cho tiện nhất. Sau này, khi đã done deal một thời gian, đội tech có cho ra 1 tool tối ưu cung đường. Chỉ cần nhập một danh sách các điểm cần giao lên thì tool sẽ tự sắp xếp sao cho các đơn đa điểm được tối ưu nhất về khoảng cách, đồng nghĩa tối ưu về giá. Nhưng suốt một thời gian trước đấy, Gấm và Thương là những người làm việc này. Giờ vào làm là 8h30, 7h shop gửi list các điểm giao qua. Có hôm 6h30 đã thấy 2 bạn ấy online telegram rồi.

Cái nữa, thùng xốp giao hàng. Trước đây ship của họ là thuê cứng, cứ giao xong phải có trách nhiệm mang thùng về. Giờ nếu hợp tác với bên mình thì ship bên mình phải mang về. Nhưng chả lẽ lại không có hỗ trợ gì trong khi phải đi cả quãng đường về shop chỉ để giao thùng? Thế là lại deal tiếp. Cuối cùng cũng đạt được thỏa thuận là mỗi đơn trả thùng xốp sẽ hỗ trợ ship 10k, do shop trả.

Done.

Giờ nhìn lại, done được deal này là cả một quá trình, một kỷ niệm đáng nhớ. Có những lúc rất căng thẳng vì cả 2 bên đều muốn đạt được nhiều lợi ích hơn, thậm chí có lần mình và anh chủ shop trao đổi rất quyết liệt. Nhưng mình vẫn giữ vững quan điểm và lập trường, vì mình hiểu tại thời điểm này, đây là giải pháp tốt nhất cho cả 2 bên. AhaMove có thêm một khách hàng lớn, còn shop thì có một hệ thống quản lý tiết kiệm được rất nhiều thời gian và công sức, thậm chí cả chi phí. Thực tế, sau 3 tháng sử dụng thì chi phí ship của shop đã giảm được từ 10–15% so với sử dụng hệ thống cũ (nếu mình nhớ không nhầm).

Rồi cứ từ từ, lầm lũi, AhaMove dần vượt qua giai đoạn khó khăn ban đầu để ổn định hơn. Khi có một lượng khách hàng trung thành nhất định rồi thì cũng dễ build một đội shipper trung thành. Tất nhiên, tỉ lệ shop/ship ra vào liên tục (churn rate) vẫn cao, nhưng lúc này là lúc mô hình đã được kiểm chứng, thị trường đã có nên AhaMove vẫn giữ được tập khách hàng này bằng những chính sách hỗ trợ khác nhau. Và giờ, sau hai năm, AhaMove đang là một trong những top player của mảng giao hàng nội thành trong 1h ở VN, vượt qua những đối thủ tầm khu vực như Grab Delivery hay Top Jek của Indonesia.

Sau AhaMove, mình có cơ hội làm việc với 1 team khác trong cùng mảng giao hàng tận dụng công nghệ. Khác với trước, ở AhaMove mình ko can thiệp nhiều vào sản phẩm mà chủ yếu tập trung vào sales và vận hành thì ở công ty này (tạm gọi là B), mình có cơ hội làm việc nhiều hơn với team tech trong việc xây dựng sản phẩm. Từ việc chốt biz model, specification (chi tiết, đặc điểm của sản phẩm), ra mắt tính năng nào trong version đầu tiên đến test UX/UI,… Tất cả đều là những trải nghiệm mới mà ở AhaMove mình chưa có cơ hội trải nghiệm. Tất nhiên, cơ hội đi kèm với thách thức. Ở một vị trí cao hơn thì trách nhiệm cũng nhiều hơn. Khi bắt đầu những công việc mà lần đầu được tiếp cận, nếu có mentor thì rất tốt, còn nếu không thì phải tự mày mò. Và đôi khi, phải trả giá bằng những sai lầm trong quá trình tự mày mò này.

Founder của B gồm 2 người, mỗi người đều có một công ty đang hoạt động tốt. Một công ty về công nghệ, chuyên outsource và tư vấn các giải pháp công nghệ cho các công ty nước ngoài và các ngân hàng. Một công ty về mobile solution (có một app kiếm tiền online khá nổi tiếng). Sau gần 4 tháng, cuối cùng team cũng hoàn thiện app và chốt được ngày launch vào tháng 6. Cả team đều rất háo hức, kỳ vọng về sự phát triển của công ty trong thời gian tới.

Đầu tháng 7 mình xin nghỉ.

Cách đây 2 tuần, một đồng nghiệp cũ nhắn B đã chính thức đóng cửa sau hơn 6 tháng hoạt động.

Mình rời AhaMove vào đầu tháng 7/2016, sau 9 tháng làm việc. Cho đến giờ, mình vẫn luôn hạn chế việc nhắc đến lý do rời AhaMove. Với mình, AhaMove giống như tình đầu ấy, đẹp và nhiều kỉ niệm. Vui có, buồn có. Có những nỗi buồn theo đến tận bây giờ.

Thời gian đầu ở AhaMove, mọi người đều cố gắng hết sức, cover mọi việc phát sinh và hỗ trợ nhau. Không phân biệt sếp hay nhân viên, chỉ có team và leader. Sau khoảng 2 tháng đầu làm bike thì mình được chuyển qua phụ trách một project mới là phát triển mảng giao hàng bằng xe ba gác. Tháng đầu tiên, mình và anh Trường đi dọc Phạm Hùng, tìm những điểm tập trung nhiều xe ba gác để giới thiệu dịch vụ và thuyết phục họ hợp tác. Làm việc với các chủ xe ba gác rất khác so với các chủ xe máy. Một phần vì nhiều chủ xe đã cao tuổi, hướng dẫn họ sử dụng smartphone đã khó, dùng app và thao tác thực hiện đơn hàng qua app càng mất thời gian hơn. Có những chú phải đi theo cả tháng để hướng dẫn cách nhận đơn hàng, đến điểm nhận hàng thì chuyển qua trạng thái đến nơi, giao xong hàng thì chọn hoàn thành đơn hàng. Một tháng chỉ cho 3 thao tác hết 10s. Còn những chủ xe trẻ, có smartphone thì lại có những vấn đề khác. Thứ nhất, họ đã có những mối quen ở ngoài. Tiếp đến là họ không đi một mình được mà phải “thuê” thêm một bác thương binh nữa đi cùng để tránh bị phạt. Việc thuyết phục họ sử dụng app khó vì ban đầu đơn hàng của AhaMove không nhiều.

Thị trường xe ba gác chủ yếu tập trung phục vụ các đơn hàng chuyển nhà và giao hàng số lượng lớn cho các nhà hàng, siêu thị. Mà chuyển nhà thường theo mùa chứ ko có quanh năm như đơn xe máy. Thời gian đầu chưa có nhiều đơn hàng chuyển nhà, để hướng dẫn và tạo thói quen cho các tài xế ba gác, công ty đã chuyển một lượng đơn hàng ở BigC Thăng Long và Metro Hà Đông cho nhóm tài xế này. Với kỳ vọng trong thời gian giao hàng cho 2 điểm trên thì số đơn hàng phát triển bên ngoài sẽ tăng theo để hạn chế dần sự phụ thuộc vào nguồn hàng sẵn có này. Thời điểm ấy số đơn truck trong SG nhiều hơn hẳn HN, team truck trong đấy cũng đông hơn nữa.

Thời điểm làm bike, tuy bị khách hàng chửi nhiều, tài xế phàn nàn nhiều nhưng cả team đều tin rằng giai đoạn bắt đầu nào cũng “đau thương” như thế nên đều tiếp tục một cách lầm lũi và kiên nhẫn. Mình cũng thế. Mình có thể nghe khách hàng hay tài xế phàn nàn cả ngày nhưng hôm sau vẫn tiếp tục làm việc bình thường, vì mình tin tất cả mọi người đều đang cố gắng từng ngày để cải thiện dịch vụ, tin vào anh Trường, anh Hoài, tin vào team. Nhưng khi làm truck thì mình ko cảm nhận được niềm tin ấy rõ ràng như thế. Có thể do team chỉ có mình và Hà, sau này có thêm Hằng và Thắng hỗ trợ. Trong khi team truck phải đối mặt với thị trường mới và khó hơn rất nhiều thì dường như, mọi việc bên team Bike đang được ưu tiên hơn. Có lẽ, điều này là nguyên nhân chính khiến mình và Hà không có nhiều động lực để làm việc. Ngày nào 2 đứa cũng ngồi ở Highland BigC Thăng Long, sang đến từ lúc BigC còn chưa mở, trưa lên tầng mua mấy cái bánh mỳ ăn tạm, vừa ăn vừa chờ điện thoại. Một là mấy bác chủ xe đi xong đơn hàng, về BigC gọi hỏi sao chưa có hàng mới cháu ơi? Hai là bên đội giao vận của BigC gọi lên nhận hàng. Cứ thế. Được một thời gian không có tiến triển gì, đơn hàng ngoài chưa phát triển kịp trong khi ngày nào cũng lặp lại một việc là đến BigC -> chờ có đơn cần giao -> gọi điện cho chủ xe -> đi cùng hướng dẫn dùng app -> về BigC. Chưa kể việc hóa đơn chứng từ rối hết cả lên. Mấy chị kế toán trong HCM nhắn liên tục mà cả 2 đều ko biết xử lý thế nào. Bế tắc. Mình nản. Hà cũng thế. Chỉ khác là mình buông, còn Hà thì không. Mình tìm mọi cách để không phải ở BigC, Hà thì ngày nào cũng ngồi đấy từ sang đến tối. Ốm cũng không dám nghỉ, hay đúng hơn là không nghỉ được, vì Hà biết là Hà nghỉ thì chẳng ai làm.

Tháng 03/2016, AhaMove chính thức dừng mảng xe ba gác đê tập trung phát triển bike. Team truck quay lại văn phòng, lúc này đã chuyển về Mipec Tây Sơn.

Cảm giác đầu tiên khi về văn phòng là lạc lõng. Lạc lõng khi thấy mọi người đang trong một guồng quay mới, rất nhanh. Còn mình thì đang đứng ngoài guồng quay ấy. Hà thì khác. Hà lao vào và hòa nhập cũng nhanh không kém.

Nhưng tại sao lại có cảm giác ấy? Có lẽ, bây giờ mình mới đủ dũng cảm để thừa nhận là lúc ấy mình tự ti kinh khủng. 4 tháng làm truck mà cuối cùng chả được gì, quay lại thì thấy mọi người đã đi xa quá. Muốn cùng vào guồng ấy nhưng lại sợ không đủ khả năng. Rồi cảm giác không được thừa nhận sau quãng thời gian bên Truck… Tất cả dồn lại và càng khiến mình tự tách ra khỏi mọi người. Đi làm muộn hơn, về sớm hơn. Không quan tâm đến KPI, không quan tâm đến công việc chung, hay cáu gắt vô cớ,… Càng cảm thấy tự ti, lo lắng, mình càng cố thể hiện sự bất cần, ko quan tâm đến công việc chung ra ngoài. Điều này tạo nên một không khí rất căng thẳng, à, chính xác hơn là một năng lượng tiêu cực lên cả team. Rồi việc gì đến cũng phải đến. Mình xin nghỉ khi cảm thấy không đóng góp được nhiều giá trị cho team nữa.

Khi bạn cảm thấy cần được ghi nhận thành quả thay vì tiếp tục cố gắng, khi cái tôi lớn hơn cái “chúng ta” thì có lẽ, đấy cũng là lúc bạn không còn nhiều động lực để đi tiếp. Nó cũng giống việc cứ đứng mãi trên đỉnh núi mà không chịu đi tiếp, hoặc không dám đi xuống để đi tiếp ấy.

Giờ bình tĩnh nhìn lại, cái cảm giác tự ti lúc ấy hoàn toàn do tự mình tạo ra. Sau này có dịp ngồi với mấy bạn cùng team hồi ấy (sau khi cả bọn đều đã nghỉ ở AhaMove) mới biết hóa ra, các bạn ấy không hề nghĩ mình không đủ khả năng bắt kịp mọi người lúc ấy. Một vài bạn còn thấy bất ngờ khi mình xin nghỉ sau khi đã trải qua giai đoạn khó khăn nhất và đang bắt đầu giai đoạn phát triển. Mình thì không. Nếu cho mình quay lại thời điểm ấy và chọn lại thì mình vẫn làm thế, vì NA của tháng 6/2016 là như thế. Đôi khi, có những điều ta được nghe nhiều đến mức tưởng là hiểu rồi, thậm chí còn nói lại với người khác nhưng phải đến khi tự mình trải qua thì mới thực sự thấm.

Nhiều kỉ niệm buồn là thế, nhưng quãng thời gian làm việc ở AhaMove cũng cho mình nhiều bài học quý giá theo đến tận bây giờ. Mình học được một startup ban đầu không cần quá nhiều người, càng không cần nhiều quản lý, trưởng phòng làm gì. Chỉ cần một leader thực sự, người hiểu rõ sản phẩm, hiểu thị trường; người luôn focus 100% năng lượng vào công việc; người sẵn sàng lao vào làm mọi thứ cùng anh em; người có niềm tin mãnh liệt vào team cũng như sự thành công của sản phẩm. Người có thể giữ vững niềm tin, sẵn sàng đi tiếp ngay cả khi không còn ai cùng niềm tin, phải đi một mình, khi mọi người đã nản và ra đi hết. Vì ban đầu, ngoài chung niềm tin ra thì anh em có còn gì nữa đâu. Học được team dù có kinh nghiệm thế nào thì vẫn phải trải qua quá trình thử nghiệm, mà đã thử thì có đúng, có sai. Có khi sai còn nhiều hơn đúng.

Teammate giai đoạn đầu cũng thế, quan trọng là tinh thần get shit done, sẵn sàng làm mọi việc để hoàn thành mục tiêu chung và tin tưởng nhau. Như Thắng từng đi giao hàng đến tối muộn hôm 8/3; như Hà mải đi giao hàng mà không để ý, vượt luôn đèn đỏ xong bị công an bắt; như Gấm sẵn sàng ngồi lại văn phòng đến 11h đêm để giúp mình hoàn thành nốt đống hóa đơn sổ sách mà ko hề nói; như mình từng tin rằng chỉ cần còn anh Hoài, anh Trường, còn Gấm, còn Hà và mọi người thì AhaMove kiểu gì cũng vượt qua giai đoạn khó khăn này. Đơn giản thế thôi.

Khi sang B, mọi điều kiện ban đầu đều tốt hơn. Bọn mình có một văn phòng đẹp ở ngay trung tâm HN, có một team tech thiện chiến, có đội marketing hùng hậu cùng network có sẵn của các founder. Nhưng mình chỉ cảm nhận được niềm tin vào sản phẩm, vào team trong giai đoạn đầu. Giai đoạn sau thì càng lúc niềm tin ấy càng mờ nhạt, khi mình nhận thấy các anh founder mặc dù rất tâm huyết, nhưng vì cả 2 anh đều đang có một business khác nên không hoàn toàn focus vào dự án này. Cái nữa là team, đã rất nhiều lần mình trao đổi với anh H. là giai đoạn đầu sẽ có nhiều vấn đề, cả đội sales và đội vận hành có thể sẽ phải nghe khách hàng cũng như tài xế phàn nàn nhiều. Đây cũng là giai đoạn khó khăn nhất khi mọi thứ vừa bắt đầu nên khó có một quy trình làm việc chính xác mà nên vừa làm vừa xây dựng cho phù hợp. Nhưng anh H. vẫn muốn một quy trình cụ thể và chính xác, một kế hoạch tối ưu ngay từ đầu. Những gì diễn ra tiếp theo càng chứng tỏ quan điểm của mình và anh ấy khác nhau. Khi cả hai không còn cùng niềm tin thì giải pháp tốt nhất là mình nên rời đi. Và mình đã làm thế.

Giờ thì mình cũng hiểu hơn vì sao có rất nhiều đội cùng làm về mảng này nhưng chỉ có AhaMove là Up, còn lại phần lớn lay lắt hoặc không tăng trưởng được trong một thời gian dài.

Mình nghĩ, bản thân mỗi chúng ta đều là một entrepreneur. Mỗi công việc ta bắt đầu cũng như một điểm start, chẳng ai biết trước được start này sẽ up hay down. Điều duy nhất có thể làm là cố gắng hết sức với mỗi start mình có. Đôi khi, ta không biết mình sẽ đi về đâu, ngày mai sẽ thế nào nhưng chỉ cần biết mình đang được bao quanh bởi những con người cũng như ta, cũng hoang mang, vô định, nhưng đều có chung niềm tin vào một điều tốt đẹp hơn, cùng tận hưởng những khó khăn, khoảng khắc này. Biết rằng ở đây, mình được thử, được sai lầm nhưng vẫn có anh em tin tưởng, hỗ trợ. Thế là đủ. Biết đâu, những người đi cùng ta giai đoạn này lại là những anh em thân thiết sau này. Mình vẫn giữ liên lạc với một vài anh em đồng nghiệp cũ, mặc dù giờ mỗi thằng một nơi. Người thì vào SG làm việc, người thì đi học tiếp. Mình còn nhận được rất nhiều sự giúp đỡ từ anh em AhaMove mỗi khi gặp khó khăn trong lúc làm việc ở SG, hay thời gian thất nghiệp vừa rồi, cả về vật chất lẫn tinh thần. Đây cũng là một trong những điều mình tự hào nhất khi nói về AhaMove.

Nếu, uh, nếu cho mình quay lại 2 năm trước rồi hỏi có chọn startup nữa ko hay chọn trở thành một nhân viên tín dụng (mình học chuyên ngành tài chính ngân hàng) thì chắc mình vẫn chọn thế. Vì startup cho mình cơ hội gặp và làm việc với những người trẻ tràn đầy năng lượng và nhiệt huyết, những người dám đối mặt với sự bất định hàng ngày. Startup cũng cho mình cơ hội trải qua nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau: vui, buồn, hi vọng, thất vọng, tin tưởng,…, cho mình cơ hội đối diện với chính mình mỗi ngày. Liệu mình còn hứng thú với việc học hỏi những cái mới không? Làm thế nào khi đối mặt với cảm giác vô định, khi thất nghiệp, mông lung, khi nhìn lại vẫn loay hoay tìm đường đi tiếp,…. Có thể hiện tại chưa có câu trả lời ngay . But well, it’s worth all the pain.

Start-up thì tốt. Còn down? Cũng ko sao, ta sẽ có cơ hội để đối mặt với những khó khăn, thử thách khác. Đôi khi, quá trình vật lộn lấy lại thăng bằng trong cảm xúc (khi bị bạn gái bỏ, thất nghiệp,…) là lúc lòng dũng cảm được thử thách và tôi rèn. Quá trình này cũng có lợi chẳng kém gì quá trình thể hiện bản thân. (Mượn lời của Brene Brown trong Rising Strong)

Như một câu nói mình từng đọc ở đâu đấy, đại ý thế này: “If we try somethings new, we may failed. But I’m ready to take the challenges. Where it would take me to, what is there for me or how to do that, let the journey reveal itself.” Cuz, you know, life still goes on.

Đây là những khoảng khắc mình sẽ nhớ cho đến rất lâu nữa

----

Hà Nội, 28/10/2017

Follow me: https://medium.com/@maingocanh