Tính đến 18:30 ngày 22/5/2021, bài viết ISRAEL, PALESTINE VÀ JERUSALEM của Dũng Phan, sau khi đăng lên Facebook cá nhân của anh đã có 14 nghìn lượt tương tác và được chia sẻ tới gần 9 nghìn lần. Cũng là nội dung đó, sau khi được đăng trên Spiderum, cũng đã có tới 135 lượt upvote. Một bài viết với quá nhiều điểm sai lại được nhiều người đón nhận, thậm chí là một cộng đồng với nhiều bạn trẻ có khả năng tư duy phản biện tốt như Spiderum lại xuất hiện nhiều người không mảy may nghi ngờ anh ta, tôi nhận ra đây là một điều đáng báo động và cho rằng mình có trách nhiệm chia sẻ lại bài viết phản biện của bạn Đỗ Huy Hoàng.
Trước giờ đã có nhiều người cố gắng giải độc Dũng Phan, nhưng dường như độc tố mạnh quá, mọi thuốc giải đều không ăn thua. Tôi tuy ngu dốt, nhưng mới rồi đọc được bài “ISRAEL, PALESTINE VÀ JERUSALEM” của anh, thấy rằng những lập luận anh đưa ra đã lan truyền tới mức nguy hiểm. Nên tôi mạo muội xin soạn một bài, để bàn về những “kiến thức lịch sử” – những thứ mà anh tự coi là chuyên môn của anh. Còn vấn đề Israel – Palestine hay Ả Rập ai đúng ai sai, tôi xin phép không được bàn tới.

Cái sai thứ nhất - Dũng Phan viết


Ngay từ phần mào đầu, Dũng Phan đã thể hiện rõ cho chúng ta thấy là anh ta hoàn toàn vô tri về địa lý. Khi nhắc đến phía Tây của bán đảo Ả Rập, thường chúng ta sẽ nghĩ đến 2 thành phố cực kỳ quan trọng của người Hồi Giáo, đó là Medina và Mecca. Còn rất tiếc, Palestine và thành Jerusalem lại nằm ngoài bán đảo này, chúng nằm ở một vùng địa lý mà người ta vẫn gọi là Canaan, Bilad al-Sham hoặc thông dụng hơn cả theo cách gọi của phương Tây đó là vùng Levant [1]. Nói một cách hài hước, Jerusalem chỉ có thể ở phía Tây bán đảo Ả Rập trong 2 trường hợp: Một là khi ai đó bị mất trí, hoặc khi người ta đổi tên một thành phố khác thành Jerusalem.
Hai chấm đỏ từ trên xuống dưới là Medina và Mecca, còn Jerusalem là chấm màu xanh. Hiển nhiên. Jerusalem nằm ở phía Tây Bắc bán đảo Ả Rập chứ không phải là phía Tây. 
Và Do Thái giáo cũng không được sinh ra từ gốc khởi nguồn của Abraham. Abraham đẻ ra Isaac và Ishmael với 2 người vợ/nàng hầu khác nhau, và 2 người này lần lượt được coi là tổ phụ của 2 dân tộc Do Thái và Ả-rập. Issac sinh ra Jacob, người sẽ là tổ phụ của 12 chi tộc Israel. Thêm vào đó, Jerusalem không phải là kinh đô đầu tiên của Israel, nó được lựa chọn bởi David sau khi xâm lược Canaan. Thủ đô trước đó của Israel là Hebron (cũng vào thời David) [2].

Cái sai thứ hai - Dũng Phan viết


Thực tế là: Đoạn văn ngắn chỉ có 3 dòng này thôi nhưng đã có thể thành một sự báng bổ, một cú tát vào mặt giới sử học bởi vì nó sai đến mức không thể sai thêm được nữa. Những ai có tìm hiểu qua kinh thánh Hebrew thì đều biết rằng nước Israel thống nhất tồn tại qua 3 đời vua là Saul, David và Solomon.
Sau khi Solomon chết, thì nước Israel thống nhất tách ra thành vương quốc Bắc Israel và vương quốc Judah phía nam [3]. Vương quốc Bắc Israel tồn tại tới năm 720 TCN thì bị chiếm bởi Đế chế Tân Assyria [4], còn vương quốc Judah thì tồn tại tới năm 587-586 TCN thì mới bị chiếm bởi Đế chế TÂN Babylon (mà khác hẳn với đế chế Babylon trước đó) [5]. Đế chế Tân Babylon khi chiếm vương quốc Judah thì đã bao gồm cả vùng đất của Tân Assyria và Bắc Israel trước kia. Nhưng TUYỆT NHIÊN nó không có phần đất nào của Iran – vốn là khu vực của người Ba Tư (bản đồ dưới). Tôi không hiểu anh Dũng học sử kiểu gì mà nói Babylon gồm cả Iran và Iraq?
Đế chế Tân Babylon
Vùng Palestine nằm dưới sự cai trị của Tân Babylon khoảng 60 năm thì quốc gia này bị Cyrus Đại Đế của Đế chế Achaemenid (Đế Quốc Ba Tư thứ nhất) xâm chiếm. Và tự tới lượt mình, Ba Tư bị Alexander Đại Đế của Macedonia tiêu diệt, rồi sau khi Alexander mất đi, vùng Palestine còn trải qua sự thống trị của vương quốc Ptolemaic (Ai Cập Hy Lạp hóa) và Đế chế Seleucid.
Và sau đó, có một sự kiện mà Dũng phan không hề biết. Đó là vùng Palestine (lúc đó còn gọi la Judea) đã dành được độc lập, độc lập thật sự từ Đế chế Seleucid dưới thời vua John Hyrcanus I (134/34-104 TCN) thuộc nhà Hasmonean [6]. Vương quốc độc lập này tồn tại không được lâu, và vị vua cuối cùng của họ bị giết bởi người La Mã năm 37 TCN [7]. Tóm lại, dù có tính từ thời điểm nhà nước Israel độc lập đầu tiên ra đời, cho tới sự cai trị của La Mã, hay là tính tới năm 1947, thì con số hơn 1000 năm mất nước của Dũng Phan viết ra đều là con số SAI.

Cái sai thứ ba - Dũng Phan viết


Đây lại là một cú đấm thép khác của Dũng Phan vào mặt các nhà sử học. Trên thực tế, La Mã chưa bao giờ “thống nhất” được ngôn ngữ và chữ viết của toàn Đế Chế vào cùng một loại là Latin. Mặc dù tiếng/chữ Latin được dùng trong hành chính và dùng ở những nơi Latin hóa cao độ. Nhưng đại để là dân chúng mỗi vùng khác nhau lại ưa dùng một thứ ngôn ngữ khác nhau và vấn đề ngôn ngữ chẳng liên quan tới việc giảng đạo dễ dàng hay khó khăn hơn. Một ví dụ cụ thể, đó là tiếng Latin dùng trong quân đội của Đông La Mã (vùng ưa tiếng Hy Lạp hơn) tới tận năm 630 SCN, nhưng vào năm 450 SCN, chỉ có 2 giám mục ở Đông La Mã có thể sử dụng tiếng Latin thành thạo [8]. 
Vùng ảnh hưởng của tiếng Latin ở La Mã

Cái sai thứ tư - Dũng Phan viết


Nếu như đoạn trên đây không thể làm cho bạn bật cười, thì tôi không hiểu thứ gì sẽ có thể. Sau La Mã (và Đông La Mã), trước Ottoman, đã có rất nhiều những đế chế Hồi Giáo khác cai trị Palestine và người Do Thái, nhưng tôi không hiểu sao anh ta dám khẳng định chắc nịch rằng chỉ có 3 đế chế theo thứ tự 1,2,3 như vậy. Rút ngắn cũng là một chuyện, nhưng chẳng phải chỉ cần thêm một câu “và bị cai trị bởi nhiều đế chế khác” là mọi chuyện sẽ xong ư? Cách viết như trên, với một vấn đề lớn lao như vậy, thật vô cùng đáng xấu hổ.
Nhưng vấn đề nghiêm trọng hơn là ở đoạn sau, khi “Đế chế La Mã quá bực mình”. Tôi không thể hiểu nổi họ bực mình tới mức nào mà có thể vượt thời gian, đi tới tương lại, hoặc lạc vào Isekai (dị thế giới) để có thể “đồng hóa”, nhét cả 3 tôn giáo (3 tôn giáo thì phải bao gồm cả Hồi giáo – chứ còn “giáo” gì nữa?) vào một vùng?
Các bạn nên nhớ rằng Đế Quốc Tây La Mã đã sụp đổ vào năm 480, hơn 100 năm trước khi Hồi Giáo xuất hiện. Còn đế chế Đông La Mã, người chủ cai trị thực sự của vùng Levant (mà anh dũng vẫn luôn mồm gọi là “Ả-rập” rồi anh lại còn nghĩ là tên Palestine là do người La Mã đặt, haizzz), thì đã để cho Hồi Giáo trở thành một mối nguy cơ đánh quỵ mình ngay từ khi mới xuất hiện: Nhà tiên tri vĩ đại của người Hồi Giáo mất năm 632 thì tới năm 636, Đông La Mã đánh thua quân Hồi Giáo một trận để đời [9], một trận đánh làm thay đổi lịch sử thế giới tại Yarmuk (bạn nào muốn coi rõ hơn về trận đánh, hãy xem trong clip dưới.)

Quân Hồi Giáo, dưới sự chỉ huy tài tình của Khalid ibn al-Walid, đã khiến cho Đông La Mã KHÔNG BAO GIỜ đòi lại được vùng Levant từ các thế lực khác. Như vậy cho tôi hỏi anh Dũng Phan: Đế chế La Mã bực mình quá thì họ làm được gì người Hồi? Đồng hóa ư? Nope, bởi ngay cả quyền tài phán với vùng đất mà anh gọi là “Ả-rập rộng lớn”, họ cũng đã không còn nữa.

Cái sai thứ năm - Dũng Phan tuyên bố


Thực tế là: Không thể hiểu nổi được đoạn này. Nếu như thập tự chinh kết thúc vào năm 1272, thì Ottoman đánh bại quân Thập Tự Chinh vào lúc nào?? Bởi vì vào năm 1272, thì Ottoman còn chưa lập nước, kiến quốc [10]. Theo tôi hiểu, thì chắc anh Dũng Phan muốn nói tới trận Varna hoặc trận Nicopolis, khi mà các quốc gia châu Âu muốn chặn đà bành trướng của Ottoman. Nhưng nếu theo thuyết này, thì sao anh dám tuyên bố thập tự chinh kết thúc vào thế kỉ 13? Vì 2 trận chiến này đều diễn ra vào thế kỉ 14 và thế kỷ 15. Hay là do các articles Wikipedia mà anh đọc nó không được thống nhất với nhau?
Thêm vào đó, KHÔNG CÓ nước Hy Lạp nào bị thâu tóm vào năm 1537 như anh Dũng nói.

Cái sai thứ sáu - Dũng Phan viết 


Thực tế là: Không phải giải pháp “hai nhà nước” mà LHQ dự tính thực hiện chỉ dành cho người Palestine, “của người Palestine” dù họ theo đạo Do Thái hay Hồi Giáo. Điều 1 Chương 3 Nghị quyết 181 (II) tháng 11 năm 1947 về tương lai của Palestine quy định về quốc tịch, quyền công dân như sau:
“Công dân Palestine cư trú ở bên ngoài Thành phố Jerusalem, cũng như người Ả Rập và người Do Thái, những người không có quốc tịch Palestine, cư trú ở Palestine bên ngoài Thành phố Jerusalem, sẽ trở thành công dân của Quốc gia mà họ đang cư trú và được hưởng đầy đủ các quyền dân sự và chính trị. Những người trên mười tám tuổi có thể chọn, trong vòng một năm kể từ ngày Quốc gia nơi họ cư trú được công nhận quyền độc lập, để trở thành công dân của Quốc gia kia…”[11]
Như vậy, không phải người nào đang sinh sống ở vùng đất Palestine vào thời điểm đó, cũng là người Palestine. Và những con người bị cuốn vào vòng xoáy của 2 quốc gia, trên thực tế đều có liên quan đến vấn đề tôn giáo nhiều hơn là quốc tịch. Tên của nhà nước được ghi nhận trong văn bản của LHQ là “nhà nước Do Thái – Jewish State” hoàn toàn không ghi nhận nguồn gốc Palestine của nhà nước này. Và trong khoảng 3 năm đầu tiên kể từ ngày Israel ra đời, nó đã đón 688,000 người di cư từ các quốc gia khác trên thế giới – trong khi cùng thời điểm, chỉ có 655,000 người Do Thái sống tại phần đất Israel được chia [12].

Cảm nhận cá nhân

Với tư cách là một người đọc sách, tôi thấy rất vui khi có người muốn thông tin, truyền tải các kiến thức lịch sử tới mắt người đọc bằng một giọng văn đơn giản, cuốn hút. Tuy nhiên – vui thôi đừng vui quá – cách viết và những thông tin mà anh Dũng Phan truyền tải đã sai lạc tới mức nghiêm trọng, nguy hiểm. Và tôi nghĩ rằng, với những học sinh, những phụ huynh, những cô giáo đã tin tưởng mà đọc, share bài của anh, mua sách của anh. Thì anh đã phụ lòng tin của họ, nếu như không muốn nói là “lừa dối”.

Thân ái gửi tới anh và bạn đọc.

P/s: Thiết nghĩ, đã làm một trí giả, đủ "5 phẩm chất": Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Tín thì không nên chơi trò block, xóa comment của nhau!

Bibliography

[1] Joffe, Alexander H. The Rise of Secondary States in the Iron Age Levant. Journal of the Economic and Social History of the Orient 45, no. 4 (2002): 428.
[2]  2 Samuel 5:1-10  và lấy từ trang web của Bộ Ngoại Giao Israel, search title: JERUSALEM 3000- When did King David conquer Jerusalem.
[3] Kelle, Brad E. "]What's in a Name? Neo-Assyrian Designations for the Northern Kingdom and Their Implications for Israelite History and Biblical Interpretation." Journal of Biblical Literature 121, no. 4 (2002): 664-666.
[5] 2 Kings 25:1-21 và MALAMAT, A. The Last Kings of Judah and the Fall of Jerusalem: An Historical—Chronological Study. Israel Exploration Journal 18, no. 3 (1968): 150-156.
[6] Schäfer, Peter. The History of the Jews in the Greco-Roman World: [the Jews of Palestine From Alexander the Great to the Arab Conquest]. London [u.a.]: Routledge (2006): 68.
[7] Herod the Great, được Viện Nguyên Lão La Mã phong làm Vua của Judaea năm 40 TCN, như một quân bài chính trị. Herod đánh bại Antigonus và hành quyết ông này. Iblid, 88.
[8] Millar, Fergus. A Greek Roman Empire: Power and Belief Under Theodosius II (408 - 450). Sather Classical Lectures (2006): 97-100.
[9] Schäfer, 198.
[10]  Đế chế Ottoman thành lập năm 1299 là kiến thức thường thức rồi, không phải vặn.
[11] United Nations General Assembly, Resolution 181 (II). Future government of Palestine, Article I Chapter 3, 29 November 1947.
[12] Sicron, The Mass Aliyah ‑ Its Dimensions, Characteristics and Influences on the Structure of the Israeli Population, in Mordechai Naor, ed., Olim and Ma’abarot 1948‑1952 (Jerusalem: 1986): 34

Đôi lời người đăng

Trước hết, xin cảm ơn bạn Hoàng vì một bài viết vô cùng chất lượng, cũng như đã hỗ trợ mình hết mức để mình có thể đăng lên Spiderum. Đảm bảo 100% Dũng Phan sẽ không dám phản biện lại, vì kiến thức cũng như sự kiêu ngạo của anh không cho phép anh ta làm điều đó. Bây giờ, tôi sẽ ngồi rung đùi xem bất cứ fan nào của anh Dũng comment bảo vệ anh ta. 
Một lần nữa, xin cảm ơn bạn Hoàng!
Lịch_sử Du_lịch