Câu hỏi gốc: Người Việt Nam có tự hào về quá khứ Trung Hoa của họ không? Tôi có cảm giác rằng chỉ người Việt gốc Hoa mới làm vậy.
Câu trả lời ẩn danh
Là một người Việt Nam, tôi rất lấy làm tiếc khi thấy nhiều đồng bào phủ định lịch sử của chính mình. Thật vậy, nước Việt Nam hiện đại đã cố gắng rất nhiều để lánh xa quá khứ của chính nó với niềm tin rằng chúng tôi đang gột rửa những truyền thống đã bị “bọn bành trướng phương Bắc” (người Trung Quốc) áp đặt. Giờ đây, những ảnh hưởng từ Trung Hoa thường bị xem như một sự phô diễn đầy nhục nhã của văn hóa ngoại bang, thứ đã đến và thế chỗ “văn hóa Việt Nam thuần túy” của chúng tôi. “Cội nguồn” văn hóa Việt Nam được tưởng tượng ra như một vẻ đẹp phi thường mà những kí ức về nó đã bị chúng tôi lãng quên, đánh mất vĩnh viển bởi sự suy đồi mà những kẻ xâm lược ngoại bang mang đến.
Và vì lẽ đó, chúng tôi sẵn lòng xa lánh nền văn hóa của chính mình với nỗi sợ rằng nó “quá Trung Hoa”. Trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới, ĐCSVN đã cố gắng “trong sáng hóa” tiếng Việt bằng cách thay thế các từ mượn gốc Hán bằng từ vựng bản địa và hạn chế những phong tục của Việt Nam bị nghi ngờ có nguồn gốc từ Trung Hoa. Làm vậy, người Việt hiện đại giờ đây mắc kẹt trong hố sâu vong bản, bối rối với tương lai và quá khứ; và lại thêm một quá khứ khác mà chúng tôi tưởng tượng ra nhưng lại chưa bao giờ tồn tại để định danh dân tộc này. Hàn Quốc và Nhật Bản không hề tích cực loại bỏ những ảnh hưởng từ Trung Hoa trong nền văn hóa của họ như chúng tôi, nhưng thật buồn cười, cả Nhật Bản lẫn Hàn Quốc đều không gặp phải vấn đề danh phận tồi tệ như Việt Nam.
Vậy bạn hỏi tôi có tự hào về quá khứ Trung Hoa của Việt Nam hay không ư?
Có gì không đáng tự hào chứ?
Từ “Sinosphere” [Hán quyển] nghĩa đen là “Chinese Sphere” [không gian Trung Hoa] trong tiếng Anh, nhưng nó chỉ cho chúng ta biết một nửa sự thật mà thôi. Cũng giống như Đế chế La Mã, Trung Hoa đã ảnh hưởng các láng giềng của mình bằng nhiều cách, để rồi chúng tôi tự mở lối đi riêng trên nền tảng đã được thiết lập đó. Nền văn hóa và những tập quán mà chúng tôi tạo ra chính là thứ Việt Nam nhất trên cõi đời này, bởi nó đã thực sự cho chúng tôi một danh phận – danh phận mà chúng tôi thật sự nhìn thấy chính mình trong đó, chứ không phải một sản phẩm nào đó của trí tưởng tượng.
Người Việt Nam không bao giờ có thể từ bỏ vinh quang của bậc tiền nhân, bởi đó sẽ luôn là một phần của bản sắc của chúng tôi. Bằng cách xa lánh định nghĩa văn hóa của chính mình, người Việt hiện đại đã trở thành thứ gì?
img_0
img_1
img_2
img_3
img_4

Là một con Tứ bất tượng (四不像) [Xem định nghĩa Tứ bất tượng tại đây]
  • Không phải Tây cũng chẳng phải Đông.
  • Không phải Đông Á cũng chẳng phải Đông Nam Á.
  • Không phải Nho giáo cũng chẳng phải phi Nho Giáo.
  • Không phải “thuần túy Việt Nam” cũng chẳng phải “ảnh hưởng Trung Hoa.”

Trả lời bởi Ka Basha, một người Việt Nam tử tế
Hầu hết người Việt không hề tự hào về điều đó và họ thậm chí không chịu thừa nhận rằng Việt Nam thuộc về vòng văn hóa chữ Hán. Trong đầu họ, văn hóa Việt Nam là thứ gì đó rất thuần khiết và tuyệt vời, và nó đã được truyền lại từ tổ tiên người Việt, và nó chưa từng bị ảnh hưởng bởi bất cứ nền văn hóa nào khác. Một số “nhà sử họ” trở nên “nổi tiếng” bằng cách “chứng minh” rằng Kinh Dịch và chữ Há n được tạo ra bởi người Việt Nam. Họ ghét Trung Quốc đến nổi họ sẽ mau chóng phủ nhận bất cứ sự liên hệ nào giữa văn hóa Việt Nam và Trung Quốc.
Và cùng lúc đó họ cũng chẳng hề thật sự hiểu văn hóa Việt Nam, nhiều người tin rằng áo dài đã có từ hàng ngàn năm nay (nó được phát minh ra vào thế kỉ 19). Họ cho rằng chữ Hán là thứ xấu xa vì nó là sản phẩm của Trung Quốc, trong khi chính người Việt từng xem Hán tự và biểu hiện của sự uyên bác trong nhiều thế kỉ.
Tóm lại là ảnh hưởng nặng nề của văn hóa Trung Quốc trong mọi khía cạnh của văn hóa Việt Nam là không thể phủ nhận và nó là một phần tất yếu của nền văn hóa này. Chủ nghĩa dân tộc có thể trở nên rất sai lầm.
Chỉnh sửa: Tôi hoàn toàn không biết tại sao một câu trả lời tiêu cực như vậy lại có thể được nhiều upvotes như này, nhưng dù sao cũng cảm ơn.
Bài dịch của bạn Quan Le, được đăng và thảo luận trong group Quora Việt Nam.
Đọc thêm:
Lịch sử Việt Nam Lịch sử Cổ đại