Gần đây, mình có đọc được một bài viết về Koi no Yokan (恋の予感) hay gọi nôm na là điềm báo tình yêu, là "cảm giác mà bạn biết chắc rằng trong tương lai, bạn sẽ rơi vào lưới tình với người đó...". 



Đây là một từ mà bạn không thể dịch word by word bằng cách đọc kanji, mà phải tra từ điển Nhật- Nhật để hiểu rõ ý nghĩa sâu xa của nó. 
Ta có Hitomebore (一目惚れ) chữ Kanji là Nhất Mục Hốt với 惚れ có nghĩa là phải lòng- fall in love, Nhất Mục dịch nôm na là "ánh nhìn đầu tiên"- first glance, first sight. Với những từ này gộp lại có thể dịch được nghĩa là yêu từ cái nhìn đầu tiên- love at first sight. 

Trong văn học Nhật Bản có nhiều từ tương tự, ngắn gọn, hàm súc nhưng lại mang ý nghĩa sâu xa. Trước tiên là từ Hore (惚れ) đã được trình bày ở trên, ta có thể ghép thành một số cụm từ khác:


1. Okabore (傍惚れ)- Tình yêu không được đáp lại

傍惚れの意味は
「親しく接したことのない人や他人の恋人を、わきからひそかに恋い慕うこと。」
Ngược lại với Hitomebore. Ý nghĩa của Okabore là:
 "Bí mật tương tư người yêu của người khác hoặc một người mà bạn chưa bao giờ tiếp xúc gần gũi ".
Còn có thể hiểu là Tình yêu không được đáp lại. Nếu bạn xem một MV trên youtube và nhìn thấy cô diễn viên kiểu "Uầyy sao xinh thế, sao giống người yêu cũ của mình thế!" rồi tra từng bình luận, từng reply để tìm tên của cô, follow instagram, facebook, xem từng story và ngắm hình cô mỗi ngày. Vâng, đó là okabore đấy bạn ạ. 
Nàng Đét từ MV Vùng Ký Ức- Chillies

Hoặc cũng có thể là như này:
ư ư như này thì mình không rõ là okabore hay nlmm nữa...
Tuy đây không phải là "untranslatable word" nhưng cũng là dạng từ mà nếu chỉ dịch word by word sẽ không thể hiểu rõ được cách dùng cũng như ý nghĩa sâu xa của nó.

2. Horeta hareta (腫れた惚れた)- Sink in love

腫れた惚れたの意味は
「恋に夢中である状態を強めていう言葉。」

"Một từ nhấn mạnh trạng thái đắm chìm, u mê trong tình yêu"
Là Ngạn trong "Mắt Biếc", là Tom Hansen trong "500 days of Summer".
Thường dùng với ý châm chọc, không mang chất thơ như "kẻ si tình" và có cách dùng tương đương với "head over heels".
Nếu bạn là một người yêu màu tím, thích màu hồng, sống nội tâm, ghét sự giả dối và khi yêu vào 10 phần khôn thì ngu đi 9 phần. Xin chúc mừng, từ này chính là dành cho bạn, nhanh thêm nó vào bio trên Tinder đi nào;)

3. Issen o koeru (一線を越える)

Có một câu tiếng lóng khá phổ biến trong giới trẻ người Nhật đó là 一線を越える (issen o koeru).
issen là 1 đường thẳng, koeru là sự vượt qua, băng qua. Vậy bạn đoán xem nghĩa của nó là gì?
Bùm!!
Và khi nói về tình yêu, còn có câu nói quen thuộc thường sử dụng trong văn học và phim ảnh "tsuki ga kirei desu ne". 

4. Tsuki ga kirei da (月がきれいだ)

Anime "Tsuki ga kirei"
Câu nói này được sử dụng để nói bóng gió thay cho "i love you". Có nhiều cách giải thích, một trong số đó là câu truyện về tác giả Natse Soeki. Ông là thầy giáo dạy Tiếng Anh. Một lần khi ông thấy cậu học trò mình dịch đoạn văn có câu "i love you" theo từng chữ. Ông bảo cậu cách dịch kia quá trực tiếp, nên dịch thành "tsuki ga kirei" sẽ hợp ngữ cảnh hơn (Ngữ cảnh trong đoạn văn là anh chàng và cô gái hai người đi dưới ánh trăng, ngữ cảnh nói lên tất cả). 
It is called literary allusion. The author Natsume Soseki, in his life as an English teacher, supposedly saw his students translate “I love you” word-for-word. Soseki told them that’s not Japanese (too direct) and that “the moon is beautiful” would be the appropriate translation (alone with a lady on a moonlit night, context says it all).                           -Quora
Để dễ hình dung thì bạn có thể liên tưởng đến câu truyện Chí Phèo Thị Nở, hay câu " tệ hơn vợ thằng Đậu". Nếu cấp 3 không được học tác phẩm Chí Phèo thì mấy ai hiểu câu "xinh như Thị Nở" là một câu móc mỉa. Hay "vợ thằng Đậu" là ám chỉ sự vụng về của nàng dâu (đến mình còn chưa hiểu tại sao lại gọi là vợ thằng đậu nữa cơ mà :facepalm: )

Kết

Nói về ngôn ngữ, trong bộ phim nổi tiếng Arrival có một đoạn hội thoại có thể dùng để giải thích toàn bộ plot của phim thế này:
Ian Donnelly : If you immerse yourself into a foreign language, then you can actually rewire your brain.
Louise Banks : Yeah, the Sapir-Whorf hypothesis. It's the theory that the language you speak determines how you think and...
Ian Donnelly : Yeah, it affects how you see everything.

Hiểu được ngôn ngữ của một chủng tộc, là hiểu được cách họ suy nghĩ, hiểu được cách họ nhìn thế giới. Và khi tìm hiểu về ngôn ngữ Nhật Bản, dễ dàng thấy được họ là những con người đầy chất thơ, mộc mạc và tinh tế. Còn bạn thì sao, có ngôn ngữ nào hay câu nói nào đã làm thay đổi thế giới quan của bạn? Hãy cùng chia sẽ bên dưới nhé! ;)

Tham khảo: