Chắc hẳn ai trong chúng ta một thời đi học dưới mái trường đều ít nhiều vài lần nghe qua câu: “Không ai tắm hai lần trên cùng một dòng sông” của nhà triết gia người Hy Lạp Heraclitus, nhưng liệu trong số đó có mấy ai thấu hiểu tường tận toàn bộ ý nghĩa cũng như thông điệp mà câu nói này mong muốn truyền tải? Liệu có ai đã áp câu nói này vô cuộc đời và aaa lên một tiếng giác ngộ rằng câu nói đã thực sự thức tỉnh được ta?


Đọc thêm:

Có lẽ đa phần trong số chúng ta biết đến câu triết lý này đều qua bản dịch tiếng việt hơi khó hiểu rằng: “Không ai tắm hai lần trên cùng một dòng sông”, nguyên văn của nó được viết bằng tiếng Anh dài và dễ thấu hiểu hơn nhiều: “No man ever steps in the same river twice, for it’s not the same river and he’s not the same man”, có nghĩa là không ai có thể đứng trên một dòng sông hai lần bởi dòng sông đã trở thành một dòng sông khác và con người cũng đã đổi thay. Heraclitus cho rằng mọi thứ luôn ở trong trạng biến đổi,vận động không ngừng như dòng sông nó không thể bị hạn chế và luôn luôn chảy. Cũng chính vì thế không bao giờ có hai dòng sông giống nhau cả, thời gian trôi qua đi dòng nước cũng liên tục chảy, liên tục đổi thay, nước có thể ngày hôm qua nó cao, ngày hôm nay nó thấp, ngay cả những con cá, những sinh vật cũng không ở yên một chỗ, chúng có thể bơi từ bờ này sang bờ bên kia vậy. Và con người khi đứng trên dòng sông đó ở khoảnh khắc lần thứ hai không thể giống với khoảnh khắc khi đứng trên dòng sông lần thứ nhất được vì cảm xúc, ý niệm của họ lần thứ hai khác hoàn toàn với lần thứ nhất vậy. Nên nhìn tổng thể lại ý nghĩa của câu nói này có thể hiểu rằng sự vật, con người, thời gian không ngừng thay đổi vì thế hãy trân quý từng phút, từng dây mà ta còn được sống, vì nếu qua rồi không bao giờ chúng ta có thể tìm lại được những cảm xúc nguyên vẹn trong ký ức, trong tâm hồn ta ở cái khoảnh khắc đã qua cả. Cuộc đời cũng giống như dòng sống vậy luôn luôn chảy không ngừng mà chẳng thèm ngó ngàng chờ đợi ai cả, và trong văn chương cuộc đời nó được ví bằng một cái từ vô cùng mĩ miều là dòng đời vì nó thay đổi liên tục; sự vật, không gian cảnh quan, thậm chí là con người chúng ta cũng không ngừng bị cuốn đi theo dòng đời chảy siết ấy. Chúng ta, những con người bé nhỏ luôn bị dòng đời kéo đi, chúng ta luôn thay đổi và nếu ra sao chúng ta thay đổi theo chiều hướng xấu, theo chiều hướng tiêu cực, để rồi khi nhìn lại trong lòng ta bị dày vò bởi cái cảm giác tiếc nuối, ân hận vì những chuyện đã qua, những sự đã rồi, tiếc nuối vì đã không sống trọn vẹn cái khoảnh khắc, phút giây ấy để rồi nhìn lại ta lại thốt lên hai chữ “ giá như”….
Tuổi thơ của tôi những năm học cấp 1 gắn liền với hình ảnh quê hương, đồng cỏ và không thể thiếu là hình ảnh ông bà, anh em, cô dì chú bác ở quê; năm học nào tôi cũng chỉ mong chóng cho đến hè để được về thăm quê, để được đi thả diều, lên đê, tắm biển, thăm ông bà rất nhiều kỉ niệm với quê hương nhưng cái kỉ niệm mà tôi nhớ nhất, tôi lưu luyến pha lẫn chút tiếc nuối là về ông tôi. Ông của tôi rất hiền, người hiền lắm nên tôi hay bắt nạt người, bắt người mua bánh cho tôi, bắt người cõng tôi, đưa tôi đi chơi đủ thứ nhưng người vẫn cười và chiều tôi rất nhiều mà ít khi than thở, trách móc cái cậu bé hay phá phách làm người luôn mệt đầu. Người sống với tôi cho đến khi tôi học lớp 6 cách đây tầm hơn 4 năm rồi, đó là vào dịp tết tôi cùng gia đình về thăm quê, giá như tôi biết đó là khoảnh khắc cuối tôi được gặp người thì tôi đã bên cạnh người, lắng nghe, bầu bạn với  người nhiều hơn, tôi vẫn nhớ như in đó vào mùng 6 tôi vừa vào tới Bình Dương để chuẩn bị đi học lại thì hai mẹ con lại phải bắt một chuyến bay ngược ra Thái Bình vì người đã bỏ tôi lại mà đi mất rồi, quên làm sao được chứ cái khoảnh khắc nước mắt tôi lã chã khóc trước nơi an nghỉ của người, hai người ngay cạnh nhau nhưng chẳng thể nói với nhau câu nào, cái phút giây đó nó đau lắm, thật cay đắng và ân hận biết bao.
Thêm một câu chuyện nữa tôi muốn kể cho các bạn nghe về tầm quan trọng lớn lao của việc trân trọng những giây phút hiện tại. Tình yêu tuổi học trò quả thực rất đẹp, chứa đựng nhiều kỉ niệm, hồi ức mà có lẽ đến cuối đời ta vẫn chẳng thể nào quên được. Tình yêu của tôi cũng vậy, vẫn có những kỉ niệm đẹp những phút giây hồi hộp, nhớ nhung pha lẫn một chút nuối tiếc thứ làm cho cái kí ức về mối tình thời đi học vẫn sẽ mãi chứa đựng trong trái tim của tôi. Bạn biết đấy đôi khi người ta đột nhiên nhớ đến những phút giây xưa bên cạnh người mình từng yêu thì ta thường có xu hướng tìm về những kỉ niệm gắn liền giữa ta và họ, tôi cũng vậy nhưng tôi cho rằng đó là hành động vô cùng ngu ngốc khi làm như thế, bởi dẫu cho có nhìn lại những kỉ vật giữa hai người, đến những nơi hai người từng đi, thậm chí tìm đến họ chỉ đến nhìn một cái để tìm lại cái sự bồi hồi, xao xuyến tinh khiết năm xưa. Nhưng không tôi như một con người đi trong bóng đêm mà không cầm đuốc vậy khao khát tìm lại dù chỉ một chút cái tình cảm năm xưa, nhưng không nó chẳng thể vẹn nguyên như lúc trước được, cậu ấy cũng thay đổi và tôi cũng vậy, dẫu tình cảm vẫn còn nhưng nó chẳng thể nguyên vẹn, thuần khiết như năm xưa, như một chiếc gương bị vỡ vậy chẳng thể nào lành lại được.

Qua hai câu truyện trên tôi muốn kêu gọi mọi người thức tỉnh quan niệm sống lơ là với hiện tại. Bởi “ta chẳng có gì để làm với quá khứ, với tương lai cũng vậy, ta sống trong hiện tại”, hãy cảm nhận từng phút giây ta được sống, sống bằng tất cả nhiệt huyết, bằng tất cả những cảm xúc, hãy mang lòng biết ơn và tận hưởng từng phút, từng giây khi ta còn được sống ở trên cõi đời này. Chắc rằng sự trân quý những khoảnh khắc hiện tại mà bạn chắt chiu vắt vào đời, sẽ khoác lên cuộc sống ngày mai của chính bạn hình hài của sự hạnh phúc, của niềm vui và cả những thanh thản, bình yên trong tâm hồn. Bởi “tương lai được mua bằng hiện tại”, việc bạn trân trọng cuộc sống ngay bây giờ sẽ là suối nguồi thanh mát tưới tắm cuộc đời bạn mai sau, nhưng thật may, nó cũng là chất kịch độc để gạn lọc mầm mống, ngăn chặn sự manh nha của những ân hận, hối tiếc, thứ mà sẽ làm mòn mỏi con người ta, đẩy ta vào kiếp sống mòn, kiếp đời thừa. Vì vậy, hãy nói lời yêu thương, dành thời gian cho những người bạn yêu quý, hãy trân trọng tình bạn, trân trọng từng phút giây ta còn được bên cạnh họ bởi chúng ta ai rồi cũng khác cả. Bạn của mười năm sau sẽ khác với bạn của hiện tại, thứ bạn thích mười năm sau sẽ khác với thứ bạn thích của hiện tại, người chúng ta yêu hiện tại có lẽ sẽ mười năm sau sẽ không còn bên cạnh chúng ta nữa. Bởi vận động - đó là quy luật vận hành bất biến của vũ trụ, chúng ta không thể tước đoạt quyền quy của đất mẹ mà phong kín thời gian, bóp nghẹt những đổi thay, con người cần phải thích nghi và chấp nhận những “mặt đời”, “khúc đời” khác nhau,  việc của mỗi chúng ta ở giờ phút này là nhận biết được quy luật ấy và hình thành cho riêng mình một quy tắc, một lẽ sống, để mà sống, thoát ly khỏi cái vỏ bọc khô cằn của sự tồn tại thụ động, nơi mà ta cứ sống một cách bàng quang và thật thờ ơ với những điều quan trọng, với những người quan trọng, để rồi, tương lai khi ấy sẽ bắn chết ta bằng hai chữ “giá như”, “giá mà”, bằng những lở loét trong trái tim với những hối tiếc và hoài niệm vô vọng. Ta khi ấy. Bất lực… bởi vậy, hãy sống hết mình, sống trọn vẹn từng khoảnh khắc chúng ta có để rồi khi nhìn lại chúng ta sẽ không cảm thấy nuối tiếc, chúng ta sẽ cảm thấy hài lòng với cuộc đời của ta hơn. Trong tiếng Anh thời khắc hiện tại là “present” và nó cũng có nghĩa là món quà, nó là món quà mà cuộc sống đã ban tặng cho chúng ta vì thế hãy nâng niu, trân trọng từng phút giây ta có nó. Cảm ơn vì đã đọc. Trân trọng!