Một video mình cảm thấy phải chia sẻ ngay, nếu không sẽ quên mất, về một video về học chụp ảnh qua góp ý xây dựng (contructive critique).
Mình tin rằng trong mọi lĩnh vực, góp ý xây dựng đóng một vai trò cực kỳ quan trọng cho sự tiến bộ.
Góp ý xây dựng có sự khác biết rất lớn với đánh giá/ bình luận thông thường
Bình luận/đánh giá là những đánh giá rất chung chung, không có nhiều ý tưởng đóng góp giúp người làm/ người làm trở nên tốt hơn. Nói chung, người làm/người học không tiến bộ gì khi được bình luận.
Góp ý xây dựng là đánh giá cụ thể dựa trên những tiêu chí cụ thể giúp cho người học/người làm biết điểm mạnh, điểm yếu của bản thân để làm tốt hơn những lần sau
Dựa trên video, mình đã tạo nên sơ đồ về những tiêu chí để góp ý xây dựng một bức ảnh:
Sơ đồ dựa trên video
Nếu so với sơ đồ mình tự làm trong bài https://spiderum.com/bai-dang/Vai-li-thuyet-nham-nhi-ve-chup-anh-rik 
Sơ đồ dựa trên tìm hiểu của mình
Rõ ràng, sơ đồ dựa trên video đầy đủ hơn nhiều. Còn sơ đồ mình làm bỏ hết yếu tố kĩ thuật và lý thuyết bố cục mà tập chung nhiều vào câu chuyện và cảm xúc của bức ảnh.
So sánh thế để mọi người hiểu rõ hơn những gì mỗi người tự tìm hiểu có thể khác nhau như thế nào (dù có thể chỉ là nói về những mặt khác nhau của một vấn đề), từ đó mọi người có thể học hỏi và bổ khuyết lẫn nhau thay vì chê bai và bình luận nhau.
Dông dài thế là đủ, mọi người xem video để cảm nhận nhé.