Tâm lý học tiến hóa cho chúng ta biết điều gì về tiêu chuẩn bạn đời thấp?
Các điểm chính trong bài (dành cho người không thích đọc dài):
+ Đàn ông thường được xem là có tiêu chuẩn bạn tình thấp hơn phụ nữ.
+ Nhận thức này là do sự khác biệt về giới tính trong tâm lý giao phối (mating psychology) đã tiến hóa.
+ Đàn ông và phụ nữ đều kén chọn khi tìm bạn đời, nhưng với cuộc tình ngắn hạn thì đàn ông lại ít “kén cá chọn canh” hơn.
+ Kiến thức về các kiểu giao phối khác nhau có thể hữu ích cho những ai còn độc thân.
“Đàn ông có thể lên giường với bất kỳ ai”. Đó là câu mà tôi đã nghe nhiều lần trước đây với đủ loại sắc thái biểu cảm của người phát ngôn. Có người chỉ trêu đùa nhẹ nhàng, người thì bật ra câu này trong nước mắt hoặc mang cái nhìn kinh tởm. Đây rõ ràng là một sự tổng quát hóa và phóng đại quá mức, nhưng liệu có tồn tại sự thật hay căn cứ nào đằng sau nhận định này không?

Nhận định “đàn ông thường hạ thấp tiêu chuẩn bạn tình hơn phụ nữ”

Trước hết, tôi không nghĩ rằng đàn ông sẵn sàng lên giường với bất kỳ ai. Chúng ta biết có nhiều sự kén chọn ở nam giới, từ người có tiêu chuẩn cao cho đến người dễ dãi nhất. Và ta cũng có thể thấy điều này ở phụ nữ. Hãy nhìn xung quanh xem, bạn sẽ bắt gặp những người đàn ông kén chọn đến mức giữ sự “trinh tiết” của mình đến cuối đời và có những phụ nữ thì chẳng đưa ra tiêu chuẩn nào khi chọn bạn tình.
Nguồn: @qualih
Nguồn: @qualih
Vấn đề là có nhiều thông tin gây nhầm lẫn hoặc giải thích sai. Các nhà nghiên cứu tâm lý đều biết rõ điều này. Công việc của họ là tìm ra một tín hiệu mờ nhạt giữa muôn ngàn thông tin gây nhiễu. Bất kỳ tuyên bố rạch ròi trắng đen nào về sự khác biệt giới tính đều vấp phải hoài nghi.
Điều tôi muốn ám chỉ ở đây là có những kiểu mẫu được tìm thấy trong những thông tin gây nhiễu ấy. Chúng đủ rõ ràng để rút ra một số kết luận về hành động phối ngẫu điển hình ở mỗi giới nhưng lại không đủ để dự đoán hành vi của các cá nhân với mức độ chính xác cao.
Ví dụ, một trong những kiểu mẫu phổ biến về giới là ở chuyện tình dục, đàn ông sẵn sàng hạ thấp tiêu chuẩn bạn tình hơn phụ nữ. Nhưng có một phần quan trọng ở nhận định này thường bị bỏ qua khi thảo luận. Đó là bối cảnh làm tình.
Con người có thể chạy theo tình dục và không cần điều gì khác (kiểu gắn bó ngắn hạn). Hoặc họ có thể muốn làm tình với người mà mình muốn cam kết trong mối quan hệ (kiểu gắn bó dài lâu). Đây là hai chiến lược sinh sản khác nhau đi kèm với cách tiếp cận và tâm lý giao phối riêng biệt.

Sự kén chọn mang tính dài lâu

Con người nói chung là động vật có vú mang đặc tính kết đôi. Từ những công dân của các siêu đô thị cho đến tộc người săn bắn hái lượm, họ đều có xu hướng tìm kiếm một người bạn đời để yêu thương và chia sẻ cuộc sống của mình. Đây gần như là một “sự sắp đặt mặc định”. Nhưng không có nghĩa mọi người đều làm hay “nên” làm điều này, nó chỉ là một xu hướng mà con người thường hành động theo mà thôi.
Do “cài đặt mặc định” ấy, con người nói chung rất kén chọn bạn đời, ở cả hai giới. Đàn ông không giống những con công, phải nỗ lực để thuyết phục con công cái vô cùng kén chọn đồng ý giao phối với mình. Nếu con người cũng như vậy thì những buổi hẹn hò đầu tiên sẽ rất khác. Chúng ta có thể thấy cảnh người đàn ông ăn mặc thật chải chuốt trong khi phụ nữ chỉ diện bộ đồ ngủ rất thoải mái.
Không, cả hai giới đều khá kén chọn và có lý do chính đáng. Đầu tư vào một mối quan hệ (và nhận kết quả là những đứa trẻ) là một cam kết rất lớn. Trong suốt quá trình lịch sử tiến hóa của chúng ta, tổ tiên loài người, những người luôn kén chọn người mà họ đầu tư thời gian để sinh tồn thì thường phát triển hơn những người ngang hàng nhưng lại kém sáng suốt khi mắc kẹt với một người không muốn có cam kết tương tự.
Chúng ta đã thừa hưởng bộ máy tinh thần kén chọn của tổ tiên. Cũng giống như họ, chúng ta muốn đảm bảo mình sẽ có cam kết với người tốt nhất, và người ấy cũng tận tâm với mình như vậy.

Sự giao phối ngắn hạn

Nguồn: @hiraizumiharuna0204
Nguồn: @hiraizumiharuna0204
Sự cam kết lâu dài là một lựa chọn phổ biến nhưng không phải cách duy nhất để con người sinh sản. Thông thường, chúng ta cũng có khả năng giao phối ngắn hạn. Theo lý thuyết chiến lược tình dục, trong một số trường hợp nhất định, kiểu giao phối này có thể mang lại lợi ích sinh sản cho tổ tiên chúng ta.
Đối với phụ nữ, kiểu giao phối ngắn hạn giúp thu hút sự chú ý của người đàn ông mà họ đặc biệt mong muốn – một cánh cửa dẫn đến mối quan hệ lâu dài. Đó là lý do không ít trường hợp tình một đêm hoặc fwb kết thúc bằng một đám cưới. Ngoài ra, giao phối ngắn hạn cũng cho phép phụ nữ hưởng lợi từ việc tiếp cận các nguồn tài nguyên và sự bảo vệ của nhiều đàn ông thay vì chỉ một người.
Đối với nam giới, kiểu giao phối này là một cách làm tình không cần cam kết, dễ dàng và không dính nhiều rắc rối. Một mối quan hệ không ràng buộc có thể cho phép nam giới truyền lại nhiều gen của họ hơn cho các thế hệ tương lai mà không cần phải chịu trách nhiệm làm cha.

Chi phí cho kiểu giao phối ngắn hạn

Tuy nhiên, các chiến lược tình dục ngắn hạn này thường đi kèm với chi phí – rủi ro đối với sức khỏe tình dục và danh tiếng. Những chi phí này có thể mang ảnh hưởng khác nhau đối với mỗi giới tính, thường là do sự khác biệt về mặt sinh học sinh sản. Ví dụ, chỉ có phụ nữ mới phải mạo hiểm nuôi con một mình.
Nhìn chung, khi phân tích chi phí – lợi ích thì thấy có sự không cân xứng giữa hai giới. Đối với đàn ông, kiểu giao phối ngắn hạn có tiềm năng thu được lợi nhuận lớn về mặt sinh sản mà ít chịu rủi ro. Ngược lại, đối với phụ nữ, lợi ích mang lại khá khiêm tốn so với chi phí bỏ ra vô cùng lớn và còn phụ thuộc vào hoàn cảnh.
Do đó, phụ nữ đã tiến hóa hơn, sử dụng cách giao phối ngắn hạn một cách thận trọng, duy trì mức độ kén chọn cao như họ từng làm. Ngược lại, đàn ông tận dụng bản chất lợi ích cao và ít rủi ro trong giao phối ngắn hạn bằng cách hạ thấp tiêu chuẩn để dễ dàng tìm được bạn tình.
Đây là lý do so với phụ nữ, đàn ông có xu hướng cởi mở hơn với nhiều mức độ hấp dẫn trong quan hệ tình dục qua đường. Các giới thường có tiêu chuẩn khác nhau về bạn tình, nhưng điều này chủ yếu bị giới hạn ở những cuộc làm tình ngẫu hứng.

Tóm lại là

Những người đàn ông có tiêu chuẩn thấp thường làm điều đó trong bối cảnh giao phối ngắn hạn và vào những thời điểm, địa điểm thích hợp cho cuộc làm tình qua đường.
Liệu chúng ta có thể sử dụng lăng kính giao phối dài hạn và ngắn hạn này để giúp đỡ trong khía cạnh tình cảm không? Tôi nghĩ là có. Nếu bạn đang tìm kiếm một mối quan hệ lâu dài trong ổn định, bạn nên suy nghĩ về những gì mình có thể làm để đảm bảo bản thân cũng tiếp xúc với những người đang tìm kiếm sự cam kết lâu dài thay vì ngắn hạn.
Bạn có thể thấy ai đó đang dùng chiến lược giao phối ngắn hạn ở bất kỳ đâu, nhưng nhiều khả năng xảy ra trong hộp đêm hơn là thư viện, và trong các nhóm lớn mà các mối quan hệ xã hội mờ nhạt (như trường đại học) hơn là các nhóm nhỏ, gần gũi, nơi mọi người đều biết rõ về nhau.
.Ngưn.