Chúng tôi là người hút thuốc!
Bài viết dành cho những người hút thuốc, những người có người thân hút thuốc, và cho những người muốn hiểu rõ về thú vui được cả xã...
Bài viết dành cho những người hút thuốc, những người có người thân hút thuốc, và cho những người muốn hiểu rõ về thú vui được cả xã hội lên án này.
Vốn dĩ, những người hút thuốc thường tránh né việc phản biện và bảo vệ cho hành vi hút thuốc của mình, vì họ cảm thấy điều đó quá vô ích. Tác giả, vốn là một người hút thuốc, đang quay cuồng trong cơn bão "Anti-smoking", đang thất thần trước thông tin hãng thuốc quen thuộc tuyên bố phá sản, và hàng chục hãng khác cũng đang trên bờ vực tuyệt vọng.
Tác giả xin phép được đại diện, ít nhất là cho những người anh em đang cùng chung sở thích, niềm vui với mình, nói lên tiếng lòng của những kẻ hút thuốc.
Xin hãy hiểu rằng, tác giả không hề cổ xúy hành động hút thuốc. Các bạn nếu đã tránh được, và nghĩ đến sức khỏe của mình, xin đừng động vào thuốc lá, để rồi si mê thuốc lá giống như chúng tôi. Còn nếu đã trót đến với thuốc lá, xin hãy cư xử như những con người, đừng như lũ thú vô ý thức mà chuốc độc kẻ khác! Hơi thuốc trong không khí, và hoá chất đọng lại trên rèm cửa, đồ gia dụng độc hại gấp nhiều lần hơi thuốc chúng ta hút vào trực tiếp, nhất là đối với trẻ em.
-----------------------------------------------------------------------------
Chúng tôi là người hút thuốc!
Có bao giờ bạn thắc mắc tại sao bố, anh trai, em trai, người yêu, bạn bè, người thân của các bạn hiểu rõ được tác hại của việc hút thuốc nhưng họ vẫn lựa chọn cầm lên điếu thuốc, đưa lên mũi hít hà rồi châm lửa không?
Và có bao giờ bạn tự hỏi tại sao những người hút thuốc luôn chỉ cười trừ khi bạn bảo với họ rằng:
Này, hút thuốc chết sớm lắm đấy!
Chúng tôi, những người hút thuốc, luôn hiểu rõ tất cả những điều đấy. Và trên hết cả, chúng tôi trân trọng sự quan tâm của các bạn dành cho sức khỏe của chúng tôi. Đó là lý do tại sao chúng tôi không cãi. Nếu như vào thời điểm người ta chưa hề biết rõ rằng passive smoking gây ảnh hưởng đến người khác cũng chả kém gì ảnh hưởng đến người hút, thì việc tuyên truyền phòng chống thuốc lá là việc hiển nhiên. Thế nhưng rõ ràng chính phủ đã có những phản ứng rất tích cực bao gồm:
1) Tăng thuế lên thuốc.
2) Cấm hút thuốc nơi công cộng.
3) Nghiêm cấm passive smoking.
4) Giới hạn độ tuổi hút thuốc là trên 18 tuổi.
5) Nghiêm cấm quảng bá các sản phẩm thuốc lá.
6) Yêu cầu in những câu cảnh báo, và hình ảnh thực tế của ung thư phổi lên gói thuốc.
Nhưng tuyệt chưa một ai nhắc đến tinh thần hy sinh vì người thân, vì cộng đồng của những smokers. Một khi họ biết được điều đó gây hại đến người thân của họ, thì họ sẽ không bao giờ làm điều đó nữa. Hiện nay không thiếu hình ảnh những tay đàn ông đầu bù tóc rối sau một ngày làm việc bận rộn, hoặc là người ám mùi sữa, mùi tã trốn chui trốn nhủi trong gác xép, trong garage, ở ngoài hiên đầy gió tuyết, hoặc là tệ hơn nữa- trong wc- để có thể tận hưởng lén lút cho riêng mình một điếu thuốc.
Ở các quán cafe, phòng hút thuốc cần đảm bảo được quy chuẩn về diện tích xây dựng tùy theo từng quốc gia và hệ thống lọc không khí riêng biệt (tránh ngộp hơi, và chặn nicotine phát tán ra môi trường xung quanh). Nicotine có đặc tính bám đen lên những tấm lọc khí nên cần được thay thế và bảo dưỡng thường xuyên. Chính vì thế nên chủ quán... dẹp luôn phòng hút thuốc cho nhanh và đỡ tốn. Còn ở các nơi công cộng như sây bay, ga tàu, thì hên xui mới có một phòng riêng hút thuốc. Kể cả nếu có phòng hút thuốc, thì đi bộ cả cây số ra một khu vực vắng vẻ hẻo lánh khuất mắt nào đó của sân bay là chuyện quá sức bình thường. Gọi là phòng cho sang, chứ thực ra chả khác gì cái hộp để mà "họ tự hút tự đầu độc nhau trong ấy".
Có một câu khá vui như thế này được các tẩu hữu (Fellow pipe smokers) truyền tai nhau về cái tiêu chuẩn kép của các cô gái đối với người hút thuốc:
Nếu anh mặc đồ xoàng xĩnh, đứng hút 1 điếu Marlboro thì họ khinh bỉ anh, họ nhìn anh như 1 cái xác chờ vào hòm, họ xa lánh anh. Nhưng nếu anh mặc bộ suit bespoke và cầm điếu Siglo 6 trên tay, hoặc ngậm cây Dunhill Amber Root trên miệng, ấy lại là chuyện khác. Đời!
Sau bao nhiêu những sự chèn ép nặng nề như vậy, sau bao nhiêu những sự hy sinh, nhẫn nhịn của 'smokers', tôi cảm thấy những người hút-thuốc-có-đạo-đức xứng đáng được công nhận một cách bình đẳng, được dõng dạc mà nói rằng:
Chúng tôi là người hút thuốc!
Còn những kẻ bất lịch sự phà khói vào mặt người khác, hút thuốc khi có trẻ em và phụ nữ mang thai bên cạnh, những bà mẹ hút thuốc khi mang thai, ... Ôi chao! Chúng tôi hiểu sự bức xúc của các bạn đối với những kẻ này, nhưng khoan, vấn đề của họ không phải ở việc họ hút thuốc. Vấn đề nằm ở nhân cách mục nát của họ. Nó cũng giống như việc có những kẻ trốn vé trong khi tất cả mọi người đều mua vé; có những kẻ chen hàng khi tất cả mọi người kiên nhẫn chờ đợi vậy.
Lý do tại sao các quốc gia chưa thể, hoặc không thể cấm thuốc lá.
Monster box làm video giải thích lý do tại sao các chính phủ không cấm thuốc lá, các bạn có thể xem lại bài viết và Video rất công phu tại đây.
Tuy nhiên theo như nhận định của phần lớn những người hút thuốc, trong đó có cả tôi, chúng tôi cho rằng có thể Channel này, cũng như nhiều Channel thiên hướng Education khác, cổ súy cho phong trào "anti-smoking" nên họ không đưa ra rất nhiều thông tin trái chiều để bảo vệ cho quan điểm hút thuốc lá. Chúng tôi hiểu tôn chỉ hoạt động của Monster Box, và đương nhiên không thể chỉ trích những Channel vận động này, bởi lẽ họ đâu có nói gì sai đâu mà chỉ trích? Tuy nhiên, sự thật vẫn cần phải được phơi bày, để tất cả mọi người có góc nhìn rõ ràng hơn về việc hút thuốc.
Lý do không thể cấm, nằm ở chính những người hút thuốc. Tôi xin nói ngắn gọn như vậy. Nếu như vào thập niên 40s-90s, việc vận động hành lang và sự béo bở của ngành công nghiệp thuốc lá đóng vai trò cực kỳ lớn trong việc phát triển thuốc lá, thì video của Monster box nói khá đúng. Nhưng trong xu hướng "Go green" của toàn thế giới như hiện nay, nhân tố đấy chả còn đóng góp được bao nhiêu.
Bài cùng tác giả
Bởi lẽ văn hóa/thú vui hút thuốc kéo dài suốt từ năm 4000 TCN đến nay vẫn chưa bao giờ được xem là hành vi phạm pháp. Các thổ dân da đỏ quyết định ngưng chiến, tù trưởng của họ cùng chôn rìu chiến tranh và đốt lên cối thuốc của hoà bình. Thời xưa ở Anh, quý tộc hút tẩu gỗ Thạch Nam, hút tẩu đá bọt biển, thì dân thường họ biết đường quấn lá thuốc mà hút. Thời nay người có tiền hút cigar cao cấp, hút tẩu xịn, người ít tiền hút thuốc lá cuốn, thuốc lá điếu. Tất cả cùng chung một niềm vui, bất kể đẳng cấp.
Việc cấm cản này vẫn phải dựa trên sự trưng cầu ý kiến của chính những người trực tiếp ảnh hưởng khi đạo luật này được ban hành. Chỉ khi nào hành động hút thuốc gây ảnh hưởng đến sinh mạng của người khác, thì hành động này mới được nhận định là vi phạm pháp luật. Theo thông tin từ tổ chức ung thư thế giới, thì quốc gia dẫn đầu về tỉ lệ ung thư hiện nay là Đan Mạch, với tỉ lệ là 0.338%, tức là cứ 100.000 người thì sẽ có 338 người bị ung thư. Và lý do chính dẫn đến ung thư tại Đan Mạch là vì hút thuốc. Chính phủ Đan Mạch không cấm được việc hút thuốc. Việc duy nhất họ có thể làm, là giới hạn khu vực hút thuốc, cấm hút thuốc nơi công cộng, và nâng giá thuốc lá lên một con số kỉ lục:
-1 gói thuốc Malboro có giá 45DKK (xấp xỉ 170.000VND).
-1 kg thịt gà chỉ có giá 70DKK (Xấp xỉ 263.000VND).
-1 kg gạo chỉ có giá 14DKK (Xấp xỉ 53.000VND).
Và họ đã nói gì?
1. Hút thuốc rất ngon.
Thuốc lá - thuốc lá thật sự - thuốc lá làm từ lá thuốc tử tế - không phải loại thuốc lá với giấy bọc tẩy trắng bóc với đầu lọc rẻ bèo 12.000VND khé cháy họng- thật sự rất rất ngon.
Chỉ khi nào bạn thật sự tận hưởng một điếu thuốc làm từ lá Virginia hữu cơ được phơi, sấy, ủ kỹ lưỡng bạn mới biết được cái hương vị nó ngây ngất như thế nào. Vị chua quyện trên lưỡi, để rồi khi thở ra trong miệng thấy đọng lại vị ngọt béo dễ chịu.
Chỉ khi nào bạn cầm lên một chiếc tẩu, bất kỳ tẩu nào, bất kể đắt rẻ, châm một cối thuốc Dunhill Early Morning Pipes bạn mới cảm nhận được cái sự béo, cái sự cay, cái sự ngọt ngào lưu luyến dây dưa mãi không dứt từ lá Virginia, Latakia và Oriental ấy. Đối với tôi, giây phút nén thuốc vào lò, châm lửa, thổi diêm, rồi cầm quyển sách trên tay đã trở thành một phần của con người, của bản chất, của tính cách của mình mất rồi.
Chỉ khi nào bạn châm một điếu Cigar thật, bất kể có phải xuất xứ Cuba hay không, miễn là hàng thật, bạn mới biết đến cái cảm giác hăng nồng mùi tiêu, mùi gỗ, ngọt ngào lẫn chua cay của điếu thuốc ấy.
Không cần biết bạn là ai, đến từ đâu, giàu hay nghèo, già hay trẻ, chỉ cần bạn hút thuốc, bạn sẽ biết được rằng điếu thuốc ngon nhất là sau khi ăn xong bữa tối của một ngày làm việc vất vả. Điếu thuốc ấy có thể làm cho bạn chịu mọi lời búa rìu, chịu đựng muỗi đốt, gió tát, tuyết rơi và mùi wc ngai ngái để được thưởng thức. Đáng không? Đáng lắm chứ!
Cũng chính vì cái sự ngon ấy, mà anh em tẩu hữu chúng tôi, chấp nhận bù tiền vào những quán Cafe ế ẩm, để có thể được ngồi bên nhau im lặng tận hưởng cối thuốc ngon tuyệt, dù rằng chúng tôi vẫn mãi bị xua đuổi. Họ không cần biết rằng chúng tôi luôn chọn những nơi vắng vẻ nhất, chúng tôi luôn tránh việc gây ảnh hưởng đến người khác. Họ chỉ cần biết rằng, chúng tôi hút thuốc, và đó là điều không tốt, thế là họ dè bỉu, thế thôi! Nực cười nhất là vào những năm 2012-2013 gì đấy, có đôi ba bận tôi chui vào quán cafe gần nhà, leo lên tầng 3 vốn dĩ chỉ có diện tích bằng 1/3 các tầng khác dành cho người hút thuốc, có biển "Smoking area" hẳn hoi, để có thể vừa hút vừa làm việc cho thoải mái. Thì mấy cô bàn bên vừa nhăn mặt nhăn mũi, lắc đầu quầy quậy và la lên "Thuốc lá hôi quá!!". Tôi quay sang điềm đạm: "Em ạ, đây là tầng hút thuốc, các em có thể ngồi ở tầng dưới cho trong lành". Như này không biết có bị gán cho cái tên "tay đàn ông kém ga-lăng và thô thiển" hay không nữa.
2. Hút thuốc đương nhiên có tác dụng tích cực, dù hơi khiêm tốn.
Nicotine là một chất gây nghiện, và đương nhiên cũng giống như các chất gây nghiện khác, Nicotine có tác dụng tích cực mới có thể gây nghiện được. Cũng giống như Cocaine cho cảm giác hưng phấn, vui vẻ, sảng khoái, thì hút thuốc cũng khiến cho não sản sinh ra nhiều dopamine, glutamate và endorphins vốn có tác dụng khiến đầu óc thư thái, giảm stress, giảm lo âu mệt nhọc và giữ tỉnh táo.
Đối với những người bị trầm cảm, hay chứng mất tập trung, thì cần sa và thuốc lá là hai sự lựa chọn sống còn mang tính cực kỳ kinh tế cho họ. Bởi lẽ một phần do phản ứng thường thấy ở những bệnh nhân là cảm giác tự ti, không chịu tiếp nhận điều trị chuyên khoa với phác đồ điều trị khoa học; phần còn lại là vì chi phí điều trị ở một số quốc gia quá sức đắt đỏ. Vào thời điểm đó, thuốc lá gần như là sự lựa chọn hợp lý nhất mà họ chọn cho mình. Và họ có quyền lựa chọn để được vui vẻ lên, để được tích cực lên, để được sống, để được tập trung làm việc, để được giống như bao người khác chứ! Chỉ tiếc rằng, thuốc lá có thể cứu được nhất thời, không thể cứu được mãi mãi. Nếu ai mắc những căn bệnh trên, xin hãy cân nhắc việc điều trị chuyên khoa thay vì cầm lên điếu thuốc lá!
Cũng chính vì tác dụng giữ tỉnh táo và tập trung kể trên, mà nhà bác học thiên tài Albert Einstein bất chấp tình trạng sức khỏe của mình, bất chấp sự cấm cản của vợ, vẫn trốn ra ngoài đi bộ hàng tiếng đồng hồ chỉ để có thể tận hưởng cối thuốc của mình trong yên bình.
Mặc dù là con dao hai lưỡi, việc hút thuốc vẫn là phương pháp để chống lại bệnh Parkinson và bệnh béo phì. Nicotine kích thích não bộ và làm giảm cảm giác thèm ăn lại. Một cách chính xác thì Nicotine làm cho bạn cảm thấy ăn không còn ngon nữa.
Nicotine thậm chí có tác dụng làm đẹp da hơn, bởi vậy nên các nhà sản xuất thuốc lá ngày xưa mới có thể tận dụng thông tin này để lôi kéo hàng tá phụ nữ hút thuốc đấy chứ. Đâu phải không không mà họ dựng lên một kết quả giả tạo rồi đi rêu rao lên đâu. Chỉ là họ che đi những phần tiêu cực để quảng bá cho sản phẩm của mình thôi.
À không, tôi hoàn toàn không hề đem những lợi ích khiêm tốn của việc hút thuốc ra để biện minh cho việc hút thuốc, tôi chỉ muốn nói lên rằng, tất cả mọi thứ đều có mặt lợi/hại của riêng nó, chúng ta chỉ đơn giản là quyết định lựa chọn như thế nào mà thôi.
Việc ngăn trở hút thuốc khiến cho khá nhiều thứ trở nên tệ hơn.
Chính vì những lý do kể trên, mà việc hút thuốc sẽ khó có thể nào bị các chính phủ cấm tiệt. Việc các Chính phủ có thể làm, là nâng mức thuế phí lên, cụ thể là bộ FDA (Food and Drugs Administration) của Mỹ vừa nâng mức thuế phí trên thuốc lá, khiến cho giá thuốc tăng lên cao ngất. Và hệ lụy là:
-Các nhà sản xuất thuốc lá phải từ bỏ việc sản xuất thuốc lá vì không thể kiếm sống bằng nghề này. Cụ thể là nhà sản xuất gạo cội, lớn nhất và lâu đời nhất trên toàn thế giới, Dunhill cũng đã tuyên bố rời bỏ hẳn thị trường thuốc lá tẩu.
-Một số nhà sản xuất, với lòng kiêu hãnh của mình, từ chối việc giảm chất lượng thuốc lá để giảm giá thành (Cụ thể là nhà sản xuất McClelland vừa công bố phá sản, và ngừng mọi hoạt động sản xuất thuốc lá tẩu). Họ thà phá sản còn hơn là tự bôi tro trát trấu vào đứa con cưng của mình. Thử hỏi bây giờ còn bao nhiêu thương nhân giữ được sự tự tôn của mình đến như vậy trên thương trường?
-Các nhà sản xuất lựa chọn bằng mọi cách để giảm giá thành sản xuất, để giảm giá bán xuống. Tôi còn hoài nghi rằng với công nghệ trồng trọt hiện nay, có khi các nhà sản xuất còn bỏ luôn quy trình trồng trọt organic để tăng năng suất nữa cơ. Hệ quả là thuốc sẽ càng lúc càng dở, và có trời mới biết rằng họ thay thế những thứ của nợ gì vào trong đấy. Đương nhiên của rẻ là của ôi, lại gây độc hại hơn gấp nhiều lần.
-Giá thuốc lá tăng lên chóng mặt, ở Mỹ người người nhà nhà hốt hoảng chạy đi mua thuốc lá về dự trữ trong kho trước khi giá thuốc nhảy lên một tầm cao vĩ ngạn khác. Còn ở Việt Nam cũng chả kém, mấy ngày qua các hội thuốc lá tẩu loạn hết cả lên, í ới gọi nhau mua thuốc, để rồi nhận ra rằng, những hộp thuốc trên tay họ là những hộp thuốc cuối cùng họ có thể hút suốt quãng đời còn lại. Chao ôi!
-Người nghiện thuốc sẽ phải tìm đến những sản phẩm thuốc lá rởm rẻ tiền để thỏa mãn cơn nghiện Nicotine của mình. Thay vì họ chỉ phải hút 1 điếu thuốc để nạp đủ lượng Nicotine, họ sẽ phải hút hàng chục điếu thuốc với lớp giấy cuốn tẩy bằng dung dịch Amoniac chuyên tẩy bồn cầu, lá thuốc tệ hại khô rang (mà tôi nghi ngờ rằng có trộn thêm cả giấy nhuộm vào) kèm theo đầu lọc được sơn phết bằng phẩm màu đầy Butane. Các bạn cứ thử đốt 1 điếu Jet và xem điếu thuốc cháy có khác gì giấy cháy không?! Bạn đốt một điếu lên, loay hoay làm việc tầm 5', quay lại đã thấy điếu thuốc cháy hết. Thuốc lá hữu cơ chân chính, hút một lúc lại tự tắt, bởi lẽ trong đấy là lá thuốc, và trong lá thuốc đương nhiên có nhựa ẩm. Xin mạnh miệng tuyên bố 90% người hút thuốc ở Việt Nam không hề biết mùi vị thật sự của thuốc lá là gì. Bởi lẽ lá Virginia không bao giờ có vị đắng khét! Lá Virginia là loại lá êm, dịu và ngọt ngào nhất! Khoan nói đâu xa, xin mời bạn thử so sánh Marlboro Việt Nam và Marlboro xách tay Châu Âu để thấy sự khác biệt! Cho nên ở nước ta hay có kiểu "lên đô", thật ra là do lượng nicotine trong thuốc không đủ cho nhu cầu nghiện, nên phải chuyển sang Cotab và Jet lậu. Cứ bảo một gói thuốc rẻ bèo tầm 15.000VND là kinh tế, vậy một ngày bạn hút mấy gói? Một tháng bao nhiêu tiền? Cái khôn của nhà sản xuất thuốc lá điếu đầu lọc là ở chỗ, giá rất rẻ, nhưng cháy rất nhanh. Cháy nhanh lại phải mua gói mới. Tưởng rẻ, hoá ra chẳng rẻ chút nào.
Lúc này thì cái được còn không tài nào bù nổi cái mất.
Kết luận
Những người hút thuốc, trong đó có tôi, đều không hề mong muốn những điều xấu xảy ra với gia đình và bản thân mình. Nếu đã không thể cấm được một điều đã diễn ra kể từ năm 4000 TCN đến nay, không thể tiêu tiệt toàn bộ nguyên nhân dẫn đến việc hút thuốc, thì ít ra cũng hãy để cho chúng tôi có thể hút thứ thuốc đàng hoàng, ít độc hại hơn chứ nhỉ? Thế nhưng không, thứ chúng tôi nhận được là sự xa cách, sự dè bỉu, và hàng trăm thứ thuế phí dẫn đến các hệ quả kể trên. Chúng tôi chẳng hề muốn gây ảnh hưởng lên bất cứ ai, điều chúng tôi muốn chỉ có một:
Xin cho chúng tôi được chậm lại đôi chút, bên điếu thuốc, cối tẩu chân thật của chúng tôi, giữa dòng đời vốn đã đủ nhanh, đủ giả tạo, đủ bon chen và bề bộn này.
-----------------------------------------------------------------------------------
Nguồn tham khảo:
U.S Food and Drug Administration, The Facts on the FDA's New Tobacco Rule, available at: https://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm506676.htm
Tobacco in Australia, Fact and Issues, Health 'benefits' of smoking?, available at: http://www.tobaccoinaustralia.org.au/chapter-3-health-effects/3-28-health-benefits-of-smoking-
World Cancer Research Fund Organization, Data for cancer frequency by country, available at: https://www.wcrf.org/int/cancer-facts-figures/data-cancer-frequency-country
Nguyễn Bảo Trung
@deanrazorbak
Thinking Out Loud
/thinking-out-loud
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất