Bội thực thông tin và thế hệ dành giật sự chú ý trên mạng xã hội

Từ năm 2020 trở đi, tôi cảm nhận bản thân là một kẻ khao khát sự chú ý, điều này hiển nhiên hơn khi tôi dần xuất hiện nhiều ở trên mạng xã hội, mà cái này vốn trái ngược với một người có phần hướng nội là tôi của những năm về trước.

Cá nhân tôi là một người rất mâu thuẫn trong suy nghĩ, và sự mâu thuẫn đó tôi phải đấu tranh nội tâm mỗi ngày giữa việc tốt và xấu, trắng và đen,... Nên thành ra gần đây tôi mới phát hiện mình là người ambivert (người nửa hướng nội - nửa hướng ngoại)

Nếu mọi người có theo dõi vụ "Ánh Sáng Hào Quang" của Trấn Thành, thì vầng sáng rực rỡ đó cũng đem lại cho bản thân anh ta rất nhiều tiền bạc, địa vị, quyền lực. Mà không mấy ai dám từ bỏ ánh "Hào Quang" này vì sức cám dỗ khó chối từ. Nếu tôi có ánh "Hào Quang" đó thì có lẽ tôi cũng sẽ không cưỡng lại được.

Nhưng cũng đã có những người khước từ nó, có thể thấy minh chứng rõ ràng là nữ ca sĩ Lee Hyori, cô cũng từ bỏ ánh "Hào Quang" để lấy một người chồng xấu xí, cả hai về ở đảo Jeju với những chú cún của mình.

Bản thân tôi cũng đang trên con đường tự xây dựng cho mình một "ánh hào quang", tự thu hút cộng đồng bằng những nội dung ngắn để ăn cắp sự chú ý của các bạn độc giả. Cá nhân tôi cũng đang muốn có ánh hào quang của chính mình.

Cho nên điều này khiến tôi bội thực thông tin, có những hôm tôi kiểm tra điện thoại, tôi sử dụng điện thoại (screentime) lên đến 10 tiếng mỗi ngày. Một phần cũng là vì tôi đang làm nội dung toàn thời gian cho chính mình, nên tôi phải sử dụng để hiểu thuật toán, hiểu cách mạng xã hội vận hành ra sao nhằm cung cấp cho độc giả sự chú ý mà họ mong muốn.

Nhưng một phần nhỏ, đấy cũng là ý tưởng nguỵ biện của cá nhân tôi vì mạng xã hội đang cung cấp cho chúng ta những dopamine ngắn hạn lên não bộ, đó chính là sự ra đời của những video ngắn.

Tôi nhận thấy bây giờ xã hội, ai cũng muốn sự chú ý và đổ xô đi làm "content creator", tôi thì cũng không là một ngoại lệ, điều đó chứng thực rằng là một cây bút freelance trên Spiderum nhưng tôi có một kênh TikTok lên tới 100k followers mà tôi cũng chẳng hiểu điều gì khiến cho 100.000 người follow tôi trong suốt 3 năm qua.

Tôi nhận thấy, thế hệ của tôi ai cũng muốn giành giật sự chú ý của mọi người để đem lại lợi ích cá nhân gì đó. Cũng giống như việc đọc, nhiều khi đọc nhiều quá thì não cũng bị "tàu hoả nhập ma", nhưng những người yêu đọc thì vẫn coi đấy là một thú vui hack não và có phần thoả mãn trí tò mò nên gần như tôi thấy ai cũng có khả năng bị bội thực thông tin.

Trong series Netflix "The Social Dilemma" (2020), có đề cập đến việc mạng xã hội đang ngày càng thao túng tâm lý người xem cũng như người sáng tạo nội dung như thế nào. Tất cả những người trong phim tài liệu này đều là giám đốc điều hành của một bộ phận thuộc các công ty công nghệ, nhưng đều xin từ chức do ám ảnh với công nghệ hiện tại vì những mặt phi đạo đức mà các công ty này gây ảnh hưởng tới xã hội hiện đại.

Cá nhân tôi thì ghét chủ nghĩa tư bản, vì nó là chủ nghĩa tạo ra những con người tham lam, ích kỷ, giỏi thao túng và khiến cho cả xã hội phải làm việc để phục vụ khoảng 1-2% giới tinh hoa giàu có của trái đất. Nhưng sự mâu thuẫn trong tôi hiện tại lại đang làm việc cho một tư bản kiểu mới đó là mạng xã hội.

Tôi hiện tại không làm cho ai cả, nhưng công việc của tôi thì gần như phụ thuộc hoàn toàn vào mạng xã hội. Mỗi ngày mở mắt làm nội dung, tôi phải đấu tranh với chính mình là liệu tôi lại ăn cắp sự chú ý của các bạn như thế nào. Điều đó thú thực khiến tôi cực kì đau đáu mỗi ngày.

Nhưng rồi ai trong chúng ta cũng có một nỗi nghiện, đó là nghiện mạng xã hội, tôi dám cá là bạn không thể nào rời mắt khỏi điện thoại 15' vì sự cám dỗ của những dopamine tức thời chính là những chiếc thông báo mời gọi bạn chạm vào màn hình điện thoại.

Không thể phủ nhận, ai trong cuộc sống cũng mong mình tốt hơn, có được tương lai rực rỡ chứ chẳng ai muốn cuộc đời mình thua kém và dậm chân tại chỗ mãi cả. Nên việc ăn cắp sự chú ý là một điều gần như ai làm thương hiệu cá nhân cũng đang muốn khẳng định mình mỗi ngày.

Đối với tôi, nhiều khi tôi chỉ muốn bộ não mình đình trệ, im lặng và âm thầm quan sát cuộc sống mỗi ngày, nhưng vì miếng cơm manh áo lại khiến tôi phải ngoi lên viết bài này để lại ăn cắp sự chú ý từ các bạn độc giả.

Cá nhân bạn là người hoàn toàn làm chủ được việc có tiếp thu một ý kiến, một quan điểm hay một lối sống vào trong trí óc của mình hay không, nhưng mong các bạn hãy tiếp nhận nó một cách có ý thức, tỉnh táo và cũng để bị ăn cắp một cách xứng đáng. Nếu bội thực thông tin, xin bạn hãy nghỉ ngơi nằm thở và để bộ nhớ tâm trí thả lỏng là được rồi.