Trước hết mình nghĩ đây là một bài viết rất hay mà mình từng đọc được về chủ đề này! Cùng debate ở dưới nhé ^^
Dạo gần đây, sách self - help đang nổi lên như một hiện tượng. Luôn nằm trong top tìm kiếm hàng đầu trên các trang mua sắm trực tuyến hay luôn là dòng sách có số lượng sản phẩm chiếm “best-seller” số 1 thị trường sách, “self-help” – dòng sách tu thân dường như đã trở thành một cái tên quen thuộc, một sự gợi ý "hoàn hảo" dành cho bạn mỗi khi search tên những cuốn sách hay trên các trang mạng. Nó không chỉ được ưa chuộng mà còn tạo dựng nên cả một “ngành công nghiệp tỷ đô”. Nhưng phải chăng “ngôi sao sáng” này có “lấp lánh đúng nghĩa”? Hay nó cũng chỉ là một sự hào nhoáng nhất thời mà thôi?
Mấy ngày trước, tôi có gặp lại vài đứa bạn cũ thì cả hội cũng có ngồi “chém gió” về vấn đề đọc sách. Khi đề cập đến dòng sách "gây tranh cãi nhiều nhất" thì tôi có nhắc đến self - help. Lúc đấy lũ bạn tôi bỗng ồ lên: " Mày sống chậm quá, phải đọc sách self - help thì mới có cái mà chém gió, mới có cái để nói "đạo lý" cho người khác phải trầm trồ chứ!". Câu nói ấy đã làm tôi vô cùng ngạc nhiên. Sách self - help chỉ là một công cụ để “nói đạo lý”, “lên mặt dạy đời” thôi sao?
Tôi không biết đã từng nghe câu nói này ở đâu nhưng nội dung của nó là: "Nếu bạn muốn thành công, trước tiên hãy bỏ những quyển sách dạy cách làm giàu xuống". Tôi đồng ý tuyệt đối với ý kiến này. Đặc biệt là trong thời kì dòng sách self - help đang “xuống cấp” về mặt nội dung như hiện nay. Thậm chí có những cuốn sách còn gây cho người đọc cảm giác "thùng rỗng kêu to" vô cùng.
Dòng sách self - help cơ bản có thể chia thành 2 loại: Một loại kích thích, nâng đỡ tham vọng; còn loại còn lại là an ủi, vỗ về, vuốt ve tâm hồn ta bằng cách vẽ nên một tương lai tươi sáng. Tác giả của những cuốn sách này có thể không thực sự thành công nhưng có một điều chắc chắn là họ nắm rất vững sự thay đổi trong tư duy của giới trẻ, điều đó đã làm cho dòng sách dễ dàng “móc túi” được từ ví người mua hơn. Có một điểm chung của những cuốn sách self - help là chúng có một cái tên rất "kêu" nhưng nội dung trong những cuốn sách đó lại chẳng khác nhau là mấy. Anh A có một cuộc đời khó khăn, bế tắc nhưng sau đó đã vượt lên số phận để tu chí làm giàu. Anh B cũng từng rơi vào thời kì đen tối nhất nhưng cũng đã tìm ra được chân lý sống. Và chỉ cần bạn làm theo họ, tư duy theo họ, chắc chắn bạn cũng sẽ thành công.Bạn có đang "ngộ độc" sách self help?
Lý do khiến bạn muốn tìm một cuốn sách “self-help” là gì? Tôi cá chắc chắn rằng phần đông các bạn ở đây đều tìm mua bởi vì “sự hào nhoáng” của nó. Những câu khẩu hiệu, những lời hô hào từ các cuốn sách tựa như những mời gọi lời “ngọt ngào” của đa cấp, tạo cho người đọc có cảm giác khí thế, kích thích tuyệt đối cái cảm giác khi đọc xong chắc chắn mình sẽ trở thành “người vĩ đại”. Điều này đã dẫn đến một “bế tắc” khác, rằng bạn đặt niềm tin quá nhiều vào bản thân. Cuộc sống vốn không phải là một kịch bản có sẵn để bạn chỉ cần làm theo là đúng. Nó có thể cho bạn ăn một cú bạt tai chỉ vì bạn sống không phải là chính mình, sống mà chỉ “cosplay” lại người khác. Thêm một điểm không có gì vui vẻ nữa là sự thật những gì bạn học được, đọc được từ sách self - help thì rất khó áp dụng vào cuộc sống vì nó chỉ đúng với một số người nhất định. Và số người ấy chỉ chiếm không tới 5%. Ngoài ra, đọc quá nhiều loại sách này có thể khiến bạn cảm thấy tự ti, cảm thấy mình chưa đủ tốt.
Và bạn có nhận ra rằng mình đang bị “ngộ độc” sách “self-help” không? Bạn có bị nghiện cái cảm giác sau khi đọc xong cuốn sách sẽ sớm trở thành một người vĩ đại, làm việc gì cũng thành công không? Tôi nhận thấy những người trẻ ngày nay dường như đang quá "tôn sùng" nó, dần già bắt đầu lệ thuộc vào những cuốn sách này. Phải chăng đây là một "căn bệnh tâm lý" mà khó có liều thuốc nào chữa khỏi? Là "cơn nghiện" trong vô thức mà chẳng thể thoát ra? Vì thế với cá nhân tôi, dòng sách này không đáng để đọc. Và bạn biết chứ, những thứ bạn đọc mang tên self-help ấy cùng lắm chỉ là "một liều doping tinh thần" mà thôi, chẳng giúp ích được gì trong việc cải thiện bản thân cả!
Cuối cùng, bạn thuộc tuýp người nào? Bạn có phải là một người bị “dị ứng” với dòng sách “self - help” - dòng sách đã gây dựng nên cả một “ngành công nghiệp tỷ đô” với sự phát triển không ngừng lớn mạnh, một dòng sách ngay từ khi được biết đến đã tạo nên rất nhiều tranh cãi? Hay bạn là kiểu người ưa chuộng, thậm chí là “tôn sùng” dòng sách tu thân này?
Mình không ngộ độc, mình đọc vài cuốn nhưng quan trọng mình đã áp dụng những chiến lược, chiến thuật vào cuộc sống thật sự và có hiệu quả thật sự chứ không phải là thủ dâm tinh thần với self-help. Nếu người ta chỉ đọc và có cảm xúc, động lực dâng trào lúc đọc thôi, hay sau đó có lên facebook post vài status để thỏa mãn ý chí thì điều đó là vô nghĩa. Bản thân một người là quyết định tức phải có động lực từ bên trong, chả cần ai thổi vẫn cháy thì nó mới bền, lúc nào cũng cần ngoại lực tác động thì khó đi tới đích lắm.
Mình có vào một nhóm đọc sách, ở đó họ cũng suốt ngày share này share nọ kiểu tạo động lực, triết lí mình không thích lắm, mình tin rằng họ muốn thành công (cụ thể có tiền để sống) trước tiên họ nên biết họ cần đọc sách gì nhiều lên và trước tiên hơn là chỉ có sách self-help những kiến thức ngoài chuyên môn của họ (nghệ thuật, cách sống, sức khỏe...). Mình thích câu nói của ông Jim Rohn "Số tiền bạn kiếm được thì hiếm khi vượt quá năng lực bản thân". Năng lực bản thân là kiến thức chuyên môn, kỹ năng nghề. Sau đó thích học thêm gì thì học. Trước tiên bạn phải có cái để người ta bóc lột đã chứ, cái mà bạn tạo ra giá trị ra thị trường. Không có hoặc quá kém thì có đọc gì đi nữa cũng vậy thôi vì làm gì có ai trả tiền cho thời gian cho bạn ngồi một chỗ.
Nói thực sự thì không hiểu sao hiện nay nhiều người cuồng self help dã man! Lướt bao nhiêu group sách trên facebook 1 ngày mà cũng chỉ thấy phần lớn nói về sách self - help. Hô to nói lớn vậy rồi thực sự có bao nhiêu người làm được, hay cũng chỉ đơn giản là đọc xong đi ngủ để mơ tiếp rồi kiến thức bỏ xó cái cốt lõi thì chẳng mấy ai hiểu cho
Công nhận là hiện tại có phần lớn người đọc sách self help chỉ để cho vui, kích thích tinh thần như ở trên bài viết tác giả có đề cập nhưng việc chắt lọc thông tin khi đọc dòng sách này của nhiều người cũng có vẻ còn kém nữa ý, nên thành ra kẻ khen người chê
Mình chỉ thắc mắc một điều là mọi người đang dựa vào tiêu chí gì để gọi một cuốn sách là thuộc thể loại self-help vậy? Thay vì tranh cãi việc sách self-help có ích hay không, thì mình thấy việc mỗi người có một khái niệm riêng về self-help mới tạo nên cái nhìn khác nhau giữa mọi người về loại sách này
Self help cũng dễ nhận biết mà bạn. Để mình liệt lê ra vài đặc điểm của thể loại sách này :
1. Tiêu đề rất bắt tai, kiểu "Làm thế nào để XYZ" , XYZ ở đây thường là mang tính rất chung chung kiểu "Thành công", "Thành Đạt", "Giàu", "Lấy lòng", "Thuyết phục", "Chinh phục",.... Nếu không phải tiêu đề thì nó là lời phụ trợ của tiêu đề.
2. Nội dung sẽ chỉ xoay quanh nhân vật "Tôi" tức là tác giả và hành trình đi phỏng vấn của anh/cô ấy với một loạt những người mà anh/cô ấy coi là thành đạt dựa trên cái lĩnh vực mà sách đang nói tới. Ở đoạn này, sẽ có rất nhiều phân đoạn kiểu "Tôi quen cô gái trẻ rất thông minh đang làm quản lý" hay là "Có một cậu CEO tôi quen...",... Càng nhiều các ví dụ được đem ra càng dễ khiến khán giả bị lụy, nhưng bản chất nó vẫn chỉ là ví dụ.
3. Có một tá lý thuyết (tự chế), các công thức (cũng tự chế), để tính một mức độ gì đó hay một tỷ lệ gì đó,... Mà bản chất ra nó chưa hề được khoa học chứng minh, bạn chỉ có thể thấy trong cái quyển sách đó.
Đó là một vài đặc điểm, còn nhiều tiêu chí khác để xem nó có phải self help hay không.
Self Help thực sự nó không phải là xấu, trái lại nó cũng tốt, nhưng lượng kiến thức nó đem lại so với cái giá tiền và thời gian bạn bỏ ra để mua và để đọc nó là quá mất cân bằng. Bạn biết điều duy nhất tôi học được từ quyển Đắc Nhân Tâm là gì ko ? Đó là hãy cố nhớ tên của mọi người mà bạn tiếp xúc, cái này tôi phải công nhận là một kỹ năng rất bá đạo, sách viết là tổng thống Roosevelt cũng áp dụng, tôi cũng áp dụng và thấy nó cũng khá hiệu quả trong việc gây ấn tượng, mà tiếc là một quyển self help dày như thế mà chỉ có mỗi cái kỹ năng này là đáng tiếp thu, còn lại toàn các kỹ năng không thực tế.
Tôi nghĩ rằng bản thân sách sefl help có độc giả của nó là không sai. Sách self help bản thân nó quá tốt. Nhưng đúng là sản phẩm nào mà quá nhiều người quan tâm, thị trường sẽ bị xáo trộn rất nhiều, thật giả lẫn lộn. Chứ bản thân cuốn sách chỉ là công cụ truyền tải kiến thức. Lựa chọn sách phù hợp với bản thân luôn là điều quan trọng.
cái cốt lõi thì chẳng mấy ai hiểu cho
