9totalk #18: Thời Điểm Nào Là Thích Hợp Để "Sống Tự Lập"

Đã bao giờ bạn cãi nhau to tiếng với bố mẹ đến nỗi chỉ muốn bỏ nhà ra đi? Có thể các bạn trẻ tuổi từ 16-22 hay thậm chí nhỏ tuổi hơn đang đứng trước ngưỡng cửa trở thành người lớn, ai cũng đã từng có dự định rời khỏi nhà và sống một cuộc đời tự lập của riêng mình. Thế nhưng tự lập là điều chưa bao giờ là dễ dàng, ngay cả với những người đã có sự chín chắn nhất định.

Nếu như ở nước ngoài, cha mẹ dạy con tự lập từ sớm, trẻ con từ khi còn nhỏ đã học cách tự ăn, đi ngủ ở phòng riêng, lớn hơn một chút thì bắt đầu đi làm thêm để tự kiếm tiền chi tiêu, cho đến 18 tuổi thì chuyển ra ngoài sống, lo cho bản thân từ A đến Z… Cha mẹ nuôi con ăn học chỉ đến khi trưởng thành độc lập là hết nghĩa vụ. Theo Michel Vezza, một giáo viên tiếng Anh ở Việt Nam, cha mẹ Pháp khá nhàn trong việc dạy con vì quan điểm con không phải ông trời, muốn gì được nấy. Khi trẻ khoảng 2 tuổi, cha mẹ đã dạy trẻ về sự tự lập.

Còn ở Việt Nam nói riêng và các nước phương Đông nói chung, việc ra ngoài tự lập có nhiều khó khăn với các bạn trẻ, phần nhiều là vì từ bé đã quen phụ thuộc vào gia đình, được cha mẹ lo ăn từng bữa, chọn trường từ hồi học phổ thông cho tới khi lên đến tận đại học. Thậm chí có người lên đến đại học dường như không cũng không được chuẩn bị gì về cả kỹ năng lẫn tâm lý. Nếu gặp vấn đề rắc rối, họ sẽ ngay lập tức cầu cứu sự giúp đỡ của cha mẹ. 

Ở Nhật Bản, có một tầng lớp thanh niên đông đảo được gọi là những người trẻ lạc lối (lost generation), hay trong tiếng Nhật là Hikikomori xa lánh cuộc sống xã hội, tự nhốt mình trong phòng. Những người như thế không còn khả năng sống tự lập, sống bám vào bố mẹ hoặc tiền trợ cấp của họ hàng năm trời cho tới khi lấy vợ hoặc mãi mãi không ra khỏi nhà.

Ở chiều hướng ngược lại, có những người coi quá trình thoát khỏi gia đình là một sự “giải phóng" khỏi những kìm kẹp, tha hồ “bung lụa”, không cần phải sống theo nề nếp, thích ăn lúc nào thì ăn, đi chơi về muộn không lo bị bố mẹ khóa cửa nhốt ở ngoài, không bị bắt phải làm việc nhà, có thể tụ tập bạn bè để quẩy thâu đêm… Nhiều người lần đầu xa gia đình còn hết tiền ngay từ những ngày đầu tiên trong khi lẽ ra đó là số tiền mà họ chi tiêu trong cả tháng để rồi vay mượn hết người này đến người khác.

Trong chuyên mục 9toTalk tuần này, được Spiderum ủy quyền, tôi muốn cùng các bạn thảo luận về vấn đề sống tự lập. Để có thể sống tự lập thì cần phải chuẩn bị những kĩ năng gì? Làm sao để trải nghiệm sống tự lập không làm bạn tự hủy hoại bản thân mình? Và vào thời điểm nào sẽ là hợp lý để có thể “ra ở riêng”, không còn phụ thuộc vào bố mẹ?

9toTalk là chuyên mục lên sóng vào 9h tối thứ 4 hàng tuần tại Spiderum.com để cùng các tác giả nổi bật thảo luận về các chủ đề mang tính thời sự; hoặc đôi khi chỉ là những chia sẻ, suy ngẫm.

Xem thêm các 9toTalk khác có thể bạn quan tâm: