10 cuốn sách hay để khởi đầu

Mỗi người chúng ta luôn có nhiều lựa chọn trong cuộc đời và mỗi kết quả của bản thân ở bất kì thời điểm nào cũng là hệ quả của chuỗi lựa chọn ấy. Ta đều muốn vươn lên, tiến bộ hơn và thành công, thành đạt - có lẽ xã hội này đã đặt ra điều ấy như một thang đo. Tôi không chắc điều ấy có đúng hay không, nhưng ít nhất thì đó là điều tôi tin nhiều người, bao gồm cả tôi vẫn đang hướng tới. 

Người thành đạt thường có thói quen gì?, đọc sách hoá ra không phải là thói quen duy nhất hay bắt buộc. “Gary Vee đã viết nhiều sách hơn ông từng đọc. Steve Jobs chỉ thấy có một cuốn sách duy nhất ảnh hưởng đến ông…” Thói quen tiếp thu kiến thức là điều quan trọng nhất để tạo ra sự nhận thức và tích luỹ, đọc sách chẳng qua chỉ là một phương cách nổi bật trong đó. 

Diễn giải hơi dài dòng, nhưng hi vọng bạn hiểu. Với tôi, sách tới giờ vẫn là khởi đầu và có lẽ là thứ có tác động nhiều nhất tới cuộc sống hiện tại. Lớn lên ở tỉnh lẻ, sách kể tôi về một thế giới mới ngoài kia. Sách giúp tôi hiểu rằng những căn bệnh của mình không khiến mình cô độc, giúp tôi tìm việc trong ngành nghề mới và giúp tôi có ước mơ...

Sách có thể không phải là khởi đầu bắt buộc, nhưng là một khởi đầu tốt đã được minh chứng. Hôm nay, tôi muốn kể thêm về 10 cuốn sách hay, phù hợp để khởi đầu một thói quen mới: thói quen đọc sách. Hi vọng có thể truyền cảm hứng đọc phần nào, tôi rất vui nếu được góp ý và nghe những chia sẻ thêm từ mọi người. 10 cuốn sách này bao gồm 5 cuốn sách ai cũng nên đọc, 3 quyển sách khởi nguồn của 3 ngành kinh doanh nổi bật và 2 quyển sách về mindset. 

---

 Có lẽ nhiều người sẽ bất ngờ nhưng tôi thì vô cùng chắc chắn về lựa chọn đầu tiên và số một này. Cuốn sách này không phải là hay nhất, mở não nhất hoặc thật sự đặc biệt - nhưng là cuốn sách phù hợp để khởi đầu cho tất cả mọi người. Thử đặt mình vào một người trẻ đã quen với những bài đăng dưới 300 chữ hay tiếp nhận thông tin dưới cả âm thanh và hình ảnh giờ phải thử nhìn vào những tập bản thảo có dung lượng gấp hàng trăm lần, nếu không phải một giọng văn hóm hỉnh, cách xưng hô thân thương gần gũi và những câu chuyện đời thường thì thứ gì sẽ sẽ giữ họ lại. 

 Bên cạnh đó, là cuốn sách thuần Việt nên TonyBS cũng nhờ vậy giúp các bạn trẻ có thể có sự suy tư trực tiếp tới cuộc sống hàng ngày. Những thông điệp dẫu không đao to búa lớn nhưng thấm thía, có chút sâu xa mà cũng không thiếu khôi hài. Không thể thay đổi một người nắm đấm, nhưng luôn có thể cảm hoá một người bằng nụ cười. Hi vọng những bài học nhẹ nhàng nhưng cũng thú vị của Dượng Tony và công ty Phượng Tím sẽ là dẫn chỉ đầu tiên giá trị cho mọi người. 

 Đây là cuốn sách về cuộc đời Bác Hồ từ khi sinh ra tới khi bước lên con tàu La-tút-sơ đề-vin ở bến Nhà Rồng ra đi tìm đường cứu nước. Sơn Tùng thời nào cũng giỏi, nhà văn Sơn Tùng với giọng văn mộc mạc nhẹ nhàng của mình đã kể về búp sen xanh Nguyễn Sinh Cung khi ấy gần gũi và chân thật nhất. Sinh Cung thuở nhỏ cũng từng ném đá trêu chó bà hàng xóm, bày những trò nghịch ngợm cho lũ trẻ ở thành Đông Ba Huế, không cao siêu và to tát. 

Nhưng cũng chính Sinh Cung được cha Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc miêu tả: “Cậu có thể nhịn ăn, nhịn mặc nhưng không thể nhịn học những điều hay.”, khi trải qua nạn đói cùng cực với nhân dân, chứng kiến những người nghèo phải bóc lõi chuối ăn, Sinh Cung cũng không ngần ngại về xin gạo nhà để giúp người. Mà cũng chính từ ấy, cậu hiểu ra chân lý lớn của cuộc đời: “Con à, con giúp họ được bữa nay bữa mai. Nhưng xã hội này như chiếc nón, người nghèo nhiều như vành nón, người giàu như đỉnh chóp, chỉ có thoát khỏi ách thực dân này thì mới giúp được người ta thoát khổ.” Điều này mãi ghi dấu ấn trong cuộc đời Nguyễn Sinh Cung. 

 Qua Búp Sen Xanh, tôi nhận ra nhiều bài học lớn về lịch sử, càng thêm kính phục những anh hùng trong lịch sử dân tộc ta. Lớp lớp con người tiến bước, những Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu đều được khắc hoạ chân thực trong chuyến hành trình của chàng trai Sinh Cung sau này là Tất Thành. Đọc, để hiểu được rằng nền hoà bình ngày nay của đất nước này không tự nhiên mà có, vươn lên từ khổ đau và là kết tinh bài học của nhiều thế hệ. Và đọc, để thêm tự hào vì một người lãnh tụ của dân tộc. Sách dành cho tất cả mọi người.

 Đây là quyển sách tôi thích nhất và có ý nghĩa nhất với cuộc đời tôi, đúng lúc và đúng thời điểm. Tôi được đọc cuốn sách này trong những ngày trăn trở về xã hội lớn ngoài kia khi chuẩn bị kết thúc năm tháng cấp 3, rối rắm bởi những suy nghĩ và sợ hãi về một thế giới mình ít biết đang chờ. Cuộc đời của “Ngài" Richard Branson được khắc hoạ chân thực từ khi còn là cậu bé thích nuôi giun ở vùng thôn quê với bố mẹ cho tới khi bước ra thế giới lớn ở London cùng những phi vụ đầu tiên như một Tạp chí cho sinh viên, một Tổng đài giải đáp vấn đề ngoại khoa rồi cứ thế phát triển. 

Hành trình ấy điên rồ và không hề đi theo một định hướng “chuyên nghiệp" nào. Richard cũng từng vào tù vì tội buôn lậu, ông vẫn tự hào khi kể về câu chuyện ấy. Tôi không còn nhớ nhiều về danh sách những điều Richard đã lần lượt làm, nhưng mỗi khi nhắc tới “Đường ra biển lớn" tôi lại thấy sự nhiệt huyết như chảy lại trong huyết quản. Luôn sẵn sàng cho những ý tưởng mới, bỏ đi những quy tắc và đơn giản là sống để cháy hết mình. Sống như chưa bao giờ được sống. Sống để tự tin mỉm cười vào mỗi tối rằng ngày hôm nay là một ngày thật tuyệt vời. Đây là quyển sách đáng đọc, nhất là với các bạn trẻ. 

 Thành công không nhất thiết phải “như phim", tự nó có thể trở thành một bộ phim mới - Đây có lẽ là điều bạn sẽ đồng ý sau khi đọc quyển sách này. Câu truyện về cuộc đời và hành trình thành công với Nike của Phil Knight hoàn toàn không suôn sẻ như những gì ta hay được nghe được thấy về cách thức thành công được tạo dựng. Ông vẫn luôn làm việc chăm chỉ, nhưng từng coi Blue Ribbon (tiền thân Nike) chỉ là công việc bán thời gian còn kế toán ở công ty trong vùng mới là tương lai của mình. Khởi nguồn về sự bứt phá của Nike cũng không đến từ bản thân mong muốn nhà sáng lập, họ bị cắt hợp đồng bởi đối tác Nhật ban đầu và Nike hoặc phải tự mình đứng trên đôi chân hoặc sụp đổ. Không như phim đâu, tôi bảo mà. 

Nhưng sau cùng, hành trình ấy lại là một bộ phim có cái kết đẹp với nhiều bài học đáng giá không tương đồng với bất kỳ câu chuyện nào khác. Sự thành công của Nike là tổng hợp của nhiều yếu tố, là đúng người đúng thời điểm và không thể kể đến những nỗ lực không mệt mỏi của những người đã tạo nên nó. “Just Do It" - “Cứ làm đi" có lẽ cũng chính là bài học lớn nhất từ quyển sách này, cứ làm đi rồi trời đất sẽ an bài. Chưa kể, đây cũng là cuốn sách mà tôi ấn tượng nhất với phần kết truyện, lòng tự hào dân tộc được dịp trỗi dậy khi người Phil Knight muốn gặp nhất sau những thành công của cuộc đời mình lại là một con người Việt Nam, một anh hùng của đất nước này. Rất tự hào, đọc để vừa thực tế cũng vừa vững tin hơn.

Có lẽ tự bản thân tiêu đề đã nói lên tinh thần và nội dung của quyển sách này, một tinh thần được đúc kết từ cuộc đời của nhà sáng lập Huyndai đã ra đời hơn 3 thập kỉ nhưng vẫn vẹn nguyên những giá trị trong nó. Bối cảnh câu chuyện của ông có nhiều nét tương đồng với phần lớn các bạn trẻ Việt Nam hiện nay, xuất phát từ một gia đình đã quen với nền nông nghiệp trong nhiều năm, bắt đầu tìm kiếm cơ hội ở một đất nước non trẻ vươn lên từ sau cuộc chiến, không quá khi nói những người nhập tâm hoàn toàn có thể thấy Chung Yu Jung đang kể câu chuyện về chính cuộc đời của mình. Đây cũng là quyển sách thuộc Tủ sách Trung Nguyên cho các người trẻ Việt Nam mà tôi có may mắn được đọc lần đầu khi Trung Nguyên tới thăm trường. 

 Đâu là điều làm quyển sách này nổi bật và duy trì giá trị trong suốt nhiều năm như vậy? Tôi tin là những bài học đơn giản nhưng sâu sắc từ cuộc đời tác giả. Ông đã trốn khỏi vùng quê nghèo ấy không phải một, hai mà ba lần - để tìm ra một tương lai mới cho cuộc đời mình. Ông bị lừa hết tiền trong lần đầu tiên, mất sạch số vốn gia đình dành dụm trong lần tiếp theo và dành hết phần tiền cuối cùng cho lần thử thứ ba ở một khoá học kế toán trên thành phố, đồng thời với công việc chân tay tại cửa hàng bán gạo. Sau này, xưởng sửa xe của Huyndai từng bị thiêu rụi, ông thử lại một lần nữa từ bàn tay trắng bằng số tiền vay khổng lồ với thế chấp chỉ là “uy tín bản thân". 

Câu chuyện này không cao siêu, ông cũng không phải là người thông minh xuất chúng hay vượt lên thời đại, chỉ trung thành với những quy tắc của mình: chăm chỉ, uy tín và không bao giờ nản chí trước những thử thách. Quyển sách không dày nhưng sâu sắc, hi vọng bạn có thể dành thời gian. 

---

Cảm ơn bạn đã đọc tới đây, tiếp nối là 3 quyển sách mà tôi tin đều là những khởi đầu tốt bạn có thể tham khảo ở ba ngành kinh doanh khác nhau. Có thể đọc để biết mình có đam mê nó không, có hứng thú khi nghe những chia sẻ ấy và tối về có mơ thấy ly esspresso sánh mịn như tôi đã từng mơ - là khi bạn biết mình đã đam mê. Bao gồm: ngành Fnb (Food and Beverage), Thời trang và Sản xuất. 

 Ngành dịch vụ nhà hàng khách sạn ngày càng được quan tâm trong những năm gần đây, sự phát triển của nó song hành với việc chất lượng cuộc sống trong xã hội ngày càng đi lên. Các bạn trẻ dù bằng cách này hay cách khác đang đóng vai trò lớn trong sự phát triển của ngành này và ngày càng thể hiện đam mê lớn hơn với nó, quyển sách là một hành trình bất ngờ nhưng cũng nhiều say mê và không thiếu những bài học trong cách mà Starbucks được khởi nguồn và phát triển để đạt tới vị thế như ngày hôm nay. Howard Schultz với khởi đầu của mình là cậu bé trong khu tái định cư nghèo ở New York đã đi rất xa trong hành trình ấy, xuất phát từ nhân viên bán đồ nội thất để trở thành ông chủ của chuỗi cà phê được yêu thích nhất thế giới. 

 Được xuất bản từ hơn 2 thập kỉ trước, khi Starbucks vẫn còn bắt đầu tạo dựng những giá trị văn hoá đầu tiên, “Dốc hết trái tim" sẽ giúp bạn có cái nhìn tường tận về thương hiệu này và thấu hiểu tại sao Starbucks có thể phát triển như ngày hôm nay. Không nặng về chuyên môn, bí quyết quản trị nhiều như phần sau của mình là “Tiến bước" khi Howard chia sẻ lại cách ông trở lại và giải cứu Starbucks khỏi cuộc khủng hoảng 2008, đây là dư vị ngọt ngào mà sâu lắng, hệt như ly esspresso sánh mịn như mật ong, dẫu không quá bắt mắt mà không thể lãng quên một khi nhấp môi. 

 Ngành thời trang dường như luôn đi cùng khái niệm về “xu hướng", khi nhắc tới “xu hướng" thì chắc chắn Zara luôn là một trong những thương hiệu được đánh giá cao hàng đầu. Nhưng vì sao họ làm được như thế? Hỏi chuyện trực tiếp nhà sáng lập thương hiệu này thì sao, có lẽ là ý hay. Không, đó chắc chắn là ý hay nhất đấy - mời bạn tham khảo “Từ Zero tới Zara" để có lăng kính của mình về ngành Thời trang này, cùng đồng hành với hành trình phát triển của thương hiệu Zara và khám phá xem những tư tưởng của thương hiệu này đã giúp nó trụ vững như thế nào theo thời gian để phát triển như ngày nay. 

Không phải là cuốn sách quá hay về quản trị cũng không nặng những triết lý thời trang, câu chuyện kể về Zara này giúp ai cũng có thể đọc được và hiểu được về nó. Những thuật ngữ như “Fast-fashion" hay cách mà ngành công nghiệp này vận hành cũng dần được hé mở, bạn sẽ biết mình có hứng thú hay không ngay sau khi hoàn thành quyển sách. Nếu không hứng thú, chắc chắn bạn ít nhất sẽ nhận lại nụ cười, tôi chắc chắn, vì đọc cuốn này tôi cười nhiều lắm. 

“Nước Mỹ của thập kỉ 30-40 là khoảng thời gian hiếm hoi trong Lịch sử mà một người với xuất thân bình thường có thể vươn lên dẫn đầu xã hội”, đây là nhận định được đồng thuận đông đảo trong Những kẻ xuất chúng - Malcom Gladwell và Henry Ford cũng là một trong những biểu tượng thành công giai đoạn này được liệt kê. Với xuất thân trong gia đình làm nông thông thường, điều gì đã biến Henry Ford thành người tạo ra nền móng cho ngành sản xuất công nghiệp, đặc biệt là cuộc cách mạng lớn với ngành sản xuất xe cộ khi mà những yếu tố ngoại cảnh dường như không hề “vĩ đại” như kết quả sau cùng của ông. Henry Ford đã thuật lại hành trình và những triết lý của mình trong cuốn tự truyện này, phần nào giải đáp những phẩm chất căn bản của ngành sản xuất công nghiệp. 

Đây chắc chắn không phải cuốn sách dễ đọc, cần nghiền ngẫm và đối chiếu, đồng thời những triết lý của Henry Ford đôi khi cũng thể hiện sự cực đoan lớn - như việc ông cho rằng người lao động không nên hưởng thụ và chỉ nên tập trung làm việc chăm chỉ. Nhưng hai bài học lớn mà bất kỳ ai rút ra từ “Vì sao chúng ta nghèo" bao gồm “Người trẻ nên đầu tư hơn là tiết kiệm" và “Hăng say lao động là nguyên nhân duy nhất dẫn tới thành công bền vững" chắc chắn vẫn là quan điểm có giá trị tới ngày nay. 

----

Hai quyển sách cuối cùng tôi muốn chia sẻ là “Nhà giả kim -  Paulo Coelho" và “Những kẻ xuất chúng - Malcom Gladwell", những quyển sách tôi tin có thể tạo ra tác động lớn tới tư duy và niềm tin của bạn vào cuộc sống. Nếu như “Nhà giả kim” với những người tin tưởng vào nó có thể truyền cho họ một niềm tin mãnh liệt rằng “Khi bạn thực tâm muốn một điều gì, cả vũ trụ sẽ chung tay giúp sức cho bạn thực hiện điều đó" thì “Những kẻ xuất chúng" lại bóc tách thành công dưới góc nhìn khoa học, để bạn hiểu thành công từ đâu mà tới và rất có thể là cơ hội kiến tạo lại cuộc đời mình - giống như tôi đang cố làm, để hướng tới thành công. 

Bài viết dài, cảm ơn các bạn đã dành thời gian. Tôi viết cố gắng nhưng chắc chắn còn thiếu sót, mong các bạn bỏ qua. Rất mong được lắng nghe thêm những chia sẻ từ các bạn, những đề xuất về những quyển sách hay hoặc bổ sung về những giá trị của các cuốn sách sẵn có. Tôi thực lòng cảm ơn.