"folklore" - một câu chuyện dân gian buồn bã, đẹp đẽ, và bi thương.

"folklore", album phòng thu thứ 8 của Taylor Swift, vừa được phát hành bất ngờ ngày 24/7 vừa rồi, chỉ với bài thông báo trước vài tiếng trên mạng xã hội. Mặc dù được ra mắt nhanh như vậy, và không có single đi trước để quảng bá, album vẫn gây được tiếng vang lớn, khi đã tẩu tán hơn 1.3 triệu bản toàn cầu chỉ trong một ngày đầu tiên, cán mốc 80.6 triệu lượt nghe trên Spotify trong 24 giờ đầu, trở thành album có số lượt nghe mở màn cao nhất của một nữ nghệ sĩ, và cao thứ hai trong lịch sử, sau "Scorpion" của Drake. "folklore" cũng nhận được sự tán dương từ các nhà phê bình, hiện tại điểm phê bình trên Metacritic của "folklore" là 94/100, với 14 review khác nhau, tất cả đều là review tích cực, trong đó có 4 đơn vị đã không ngần ngại chấm điểm tuyệt đối 100 cho album này. 

Ngay từ cái tên "folklore" (văn học dân gian), ta cũng đã có thể thấy được màu sắc chủ đạo của album. Tuy nhiên, vì lời lẽ trong album giàu hình ảnh ẩn dụ và dùng nhiều từ ngữ văn chương, nhiều người có lẽ cũng chưa hiểu hết được nội dung album đang nói về điều gì, không như những album trước của Taylor. 

Trước khi vào bài phân tích, đây là căn biệt thự tại Rhode Island, được Taylor Swift mua lại năm 2013 với giá 17.75 triệu đô. Căn biệt thự này trước đó được sở hữu bởi Rebekah Harkness, người phụ nữ này có biệt danh “Betty”. 

Mình nghĩ rằng về cơ bản thì album “folklore” kể lại một câu chuyện dân gian về mối tình và cuộc đời của Betty, với người yêu của bà tên James, câu chuyện này có ba phần.

august: giai đoạn đầu tiên của mối tình

tiếng thì thầm “are you sure?” - “anh có chắc không?” 

“Never have I ever done this before” - “Em chưa từng làm việc này bao giờ” 

“You weren’t mine to lose” - “Em không thể mất anh vì ngay từ đầu anh vốn chẳng thuộc về em” 

mirrorball: miêu tả chi tiết những việc cặp đôi đã làm 

"I'll show you every version of yourself tonight" - “Em sẽ cho anh thấy tất cả những phiên bản khác nhau của bản thân mình đêm nay”

"Hush, when no one is around, my dear/ You'll find me on my tallest tiptoes" - “Suỵt, anh à, khi mà chúng ta chỉ có một mình/ Em sẽ nhón chân đi thật khẽ đến bên anh”

betty: quay trở lại năm học (hai người vẫn đang học trung học, và đây là năm hai), James (ngôi thứ nhất trong bài hát) phát hiện rằng Betty đã biết được chuyện anh đi "ăn vụng" và tìm cách xin lỗi

"She said 'James, get in, let's drive' " - "Cô ấy nói 'James, vào lái xe đi' " (đây là lần duy nhất trong album tên người bạn trai James được nhắn đến)

"About why you switched your homeroom, but/ I think it's 'cause of me" - “Lý do em xin đổi lớp/ Anh nghĩ là do anh”

"The worst thing that I ever did/ Was what I did to you" - “Điều tồi tệ nhất mà anh từng làm/ Là những gì anh đã làm với em”

"If I told you it was just a summer thing?/ I'm only seventeen, I don't know anything/ But I know I miss you" - “Nếu như anh nói với em rằng đó chỉ là chuyện chơi bời trong kì nghỉ hè thôi?/ Anh mới có 17 tuổi, còn trẻ người non dạ”

cardigan: phản ứng của Betty khi cô biết về chuyện mình bị cắm sừng

"Chase two girls, lose the one" - “Bắt cá hai tay ư, rồi anh sẽ mất cô gái yêu anh thật lòng”

"When you are young, they assume you know nothing" - “Khi bạn còn trẻ, mọi người hay cho rằng bạn chẳng biết gì”

“Peter losing Wendy” - “Peter đánh mất Wendy” (cho ai không hiểu thì đây là đang nói đến chuyện Peter Pan muốn Wendy ở lại Neverland mãi mãi cùng mình nhưng Wendy từ chối và trở lại cuộc sống đời thường).

illicit affair: cô tình nhân kể lại về mối tình sai trái từ góc nhìn của mình

"Make sure nobody sees you leave" - “Cẩn thận không là có người thấy anh ở đây về đấy”

"What started in beautiful rooms/ Ends with meetings in parking lots" - "Mối tình bắt đầu trong những căn phòng đẹp/ Nay đã kết thúc trong một bãi đỗ xe”

"So you leave no trace behind" - “Anh biến mất không để lại dấu vết”  

exile: cuộc trò chuyện giữa Betty và James khi Betty chính thức chấm dứt mối tình của họ

"I'm not your problem anymore" - “Em không còn là mối bận tâm của anh nữa rồi”

"We always walked a very thin line" - “Chúng ta như người đi trên dây”

"I think I've seen this film before/ And I didn't like the ending" - “Anh(em) nghĩ mình đã từng xem bộ phim này rồi/ Và anh(em) không thích cái kết chút nào”

the 1: Betty tự nhủ với bản thân rằng cô ấy đã vượt qua chuyện này và đang cố gắng bước tiếp 

"And if you never bleed, you're never gonna grow/ And it's alright now" - “Nếu như bạn không bao giờ phải gục ngã, thì bạn không thể trưởng thành được/ Giờ thì mọi chuyện ổn rồi"

"It would've been you/But it would've been fun/If you would've been the one" - “Đáng ra người đó sẽ là anh/ Nhưng sẽ vui biết mấy/ Nếu như anh là người yêu em”

"You know the greatest loves of all time are over now" - “Những câu chuyện tình vĩ đại nhất giờ cũng kết thúc rồi.” 

this is me trying: James đã cố gắng hết sức để làm lành với Betty nhưng mọi chuyện không đi đến đâu, đến lúc này, có vẻ họ đã tốt nghiệp trung học

"I've been having a hard time adjusting" - "Anh đã có một khoảng thời gian khó khăn cố gắng hòa giải"

"I have a lot of regrets about that" - "Anh rất hối hận về việc anh đã làm" 

"I just wanted you to know that this is me trying" - "Anh chỉ muốn em biết là anh đã cố gắng hết sức"

peace: James nhận ra cách duy nhất để cả anh và Betty có thể tìm thấy bình yên là anh phải rời thị trấn, vậy nên anh quyết định nhập ngũ (hãy nhớ là nếu như câu chuyện này là có thực, do Taylor tường thuật lại, thì có lẽ chuyện tình này xảy ra vào những năm giữa thế kỉ 20)

“Our coming-of-age has come and gone/ Suddenly this summer, it's clear” - “Những câu chuyện trưởng thành của chúng ta cứ thế đến và đi/ Bỗng dưng hè năm nay mọi thứ trở nên thật rõ ràng”

"But I would die for you in secret" - “Nhưng anh sẵn sàng hy sinh thầm lặng vì em”

"Sit with you in the trenches" - “Ngồi bên em trong chiến hào” (đây có lẽ là nhân vật chính tưởng tượng)

epiphany: James hy sinh trong chiến tranh 

"Keep your helmet, keep your life, son/ Just a flesh wound, here's your rifle" -  "Nắm lấy chiếc mũ cối, hãy nắm giữ lấy sự sống này, con trai à/ Chỉ là một vết thương da thịt thôi, cầm lấy khẩu súng của con này." 

"With you I serve, with you I fall down, down" - “Anh đã phụng sự Tổ quốc, và giờ anh ngã xuống cho Tổ quốc mình” 

"Just one single glimpse of relief/ To make some sense of what you've seen" - “Chỉ cần một ánh nhìn cuối cùng trong sự thanh thản/ Để hiểu ra ý nghĩa cả cuộc đời này.”

my tears ricochet: đám tang của James

" 'Cause I loved you, I swear I loved you/ 'Til my dying day" - “Bởi vì anh yêu em, anh thề anh chưa từng hết yêu em/ Cho tới ngày anh nhắm mắt xuôi tay”

"I didn't have it in myself to go with grace" - “Anh đã không thể ra đi một cách phong nhã hơn.”

"And if I'm dead to you, why are you at the wake?" - “Và nếu như anh đã chìm vào giấc ngủ sâu vĩnh hằng, tại sao em vẫn còn trằn trọc tỉnh giấc?”

"You had to kill me, but it killed you just the same" - “Anh đã chết đi, và điều đó khiến em cũng chết trong lòng y như vậy.”

hoax: Betty sang chấn tâm lý vì không thể chịu nổi trước cái chết của James

"This has broken me down/ My twisted knife/ My sleepless night" - “Chuyện này đã làm con tim em vụn vỡ/ Con dao sắc nhọn nay đã méo mó/ Nhiều đêm em cứ thao thức không ngủ được”

"Stood on the cliffside screaming, 'Give me a reason' " - “Đứng bên bờ vực gào lên, ‘Hãy cho em một lý do’ ”

"My kingdom come undone" - “Vương quốc của em nay đã sụp đổ.” 

mad woman: Betty rời thị trấn và chuyển đến ở tại Rhode Island

"What a shame she went mad/ No one likes a mad woman/ You made her like that" - “Thật đáng tiếc cô ta đã hóa điên/ Không ai thích một người phụ nữ điên rồ cả/ Anh là người là khiến cô ấy trở thành như vậy.”

"Every time you call me crazy, I get more crazy" - “Mỗi lần ai gọi tôi là điên, tôi lại càng phát rồ.”

*Bối cảnh câu chuyện về việc cô ấy chuyển đến Rhode Island là ở trong bài “the last great american dynasty”

seven: Taylor Swift được sinh ra ở Pennsylvania và trải qua thời thơ ấu tại quê nhà

"But I, I was high in the sky/ With Pennsylvania under me" - “Nhưng tôi, tôi bay cao như cánh chim trên bầu trời/ Với Pennsylvania ở dưới tầm mắt.”

"Pack your dolls and a sweater" - “Thu dọn búp bê của bạn và một cái áo đi.”

"Passed down like folk songs" - “Được truyền lại như những khúc hát dân ca” (lời hát này cho thấy cả album này như một câu chuyện dân gian kể lại về lịch sử căn nhà tại Rhode Island của Taylor) 

invisible string: Taylor nói về cuộc sống khi đã trưởng thành và mối quan hệ của mình với bạn trai Joe Alwyn. Và cũng để liên hệ tới việc Taylor/Joe và Betty/James có sự kết nối vô hình nào đó. 

"When you were sixteen at the yogurt shop/You used to work at to make a little money" - "Khi anh còn 16 tuổi và đang làm việc ở quán sữa chua/ Mà anh từng làm để kiếm thêm ít tiền" (Joe Alwyn từng trả lời cuộc phỏng vấn rằng anh đã từng làm cho quán Snogs' Frozen Yogurt ở London khi còn trẻ để kiếm thêm thu nhập) 

"I used to think I would meet somebody there" - “Tôi từng nghĩ tôi sẽ gặp ai đó ở căn nhà ấy.”

"All along there was some/ Invisible string/ Tying you to me?" - “Hóa ra từ trước tới nay có một sợi dây vô hình nào đó kết nối cô (Betty) với tôi (Taylor) ?” 

the last great american dynasty: Betty giờ đã qua đời và Taylor mua lại căn biệt thự Rhode Island, nơi mà Betty từng ở

"Rebekah gave up on the Rhode Island set forever" - “Rebekah (Betty) đã bỏ lại căn Rhode Island mãi mãi.”

"There goes the maddest woman this town has ever seen/ She had a marvelous time ruining everything" - “Vậy là người đàn bà dở hơi nhất mà thị trấn này từng thấy từ trước đến nay đã đi rồi/ Cô ta đã có một khoảng thời gian tuyệt vời để phá hỏng hết mọi thứ.” 

"Fifty years is a long time / (Holiday House…) Free of women with madness, their men and bad habits/ And then it was bought by me" - “50 năm là một khoảng thời gian dài/ (Căn nhà ấy) Nay đã không còn những người phụ nữ điên rồ, những người đàn ông của họ và những thói xấu/ Và sau đó căn nhà được tôi mua lại.”

Tóm lại, tuy mọi thứ đến giờ vẫn là giả thuyết, mình nghĩ rằng album được Taylor lấy cảm hứng chủ yếu từ câu chuyện đã xảy ra tại căn nhà cô đang ở, một mối tình kết thúc trong bi kịch, tất nhiên không phải 100% lời lẽ trong album là được tường thuật, Taylor rất có thể đã thêm những chi tiết từ chính trải nghiệm của cô vào trong bài hát, để lời lẽ thêm phần phong phú và riêng tư hơn, mang tính miêu tả cao hơn, có nhiều hình ảnh hơn và đem lại nhiều cảm xúc cho người nghe hơn. Cũng có thể mỗi bài hát lại là một câu chuyện riêng về những mảnh đời khác nhau. Bản thân Taylor đã nói về album của mình như sau: "Trong thời gian cách ly tôi đã để cho trí tưởng tượng của mình bay xa và album này chính là thành quả, một tổng thể gồm những bài hát và câu chuyện có mạch văn như một dòng chảy của ý thức. Cầm bút lên sáng tác là cách mà tôi có thể trốn thoát khỏi thực tại, vào thế giới của trí tưởng tượng, lịch sử, và ký ức. Tôi đã kể lại những câu chuyện này bằng toàn bộ khả năng của mình, với tất cả tình yêu, những điều kỳ diệu, và sự hài hước mà những câu chuyện ấy xứng đáng được có. Giờ thì đến lượt các bạn truyền chúng xuống các thế hệ nhé."

Nguồn tham khảo: https://www.reddit.com/r/TaylorSwift/top/