Youth and Interest equal Jobs?

     Lướt qua hàng tá bài viết trên Spiderum về kinh nghiệm xin việc, Làm CV thế nào để ưng mắt các nhà tuyển dụng, tìm việc lúc tuổi 18,... tôi lại nổi hứng lên muốn viết bài này để có thể phần nào chia sẻ câu chuyện của tôi, cũng như là giúp các bạn có định hướng về công việc mình muốn làm sau này.

                                                                                                                               

    Tôi là một người cung Thiên Bình, nói nôm na ra là một người cả thèm chóng chán, ít có sự quyết đoán mà thường sống theo cảm tính là phần nhiều, phần còn lại thì cũng có đôi chút tính toán. Do cái tính ấy mà tôi có khá nhiều sở thích, nhưng thích được một thời gian lại bỏ đi quay sang thích cái khác. Tôi chưa bao giờ coi đó là một thế mạnh cả, cho đến bây giờ.

    Như các bạn trẻ vẫn còn đang mòn mông trong chiếc ghế nhà trường cấp ba hoặc cấp hai hiện tại, cuộc sống xung quanh tôi chỉ xoay vỏn vẹn quanh các giờ học trên trường và các lớp học thêm buổi chiều tối. Nghe qua thì có vẻ đây không phải là một môi trường tốt để phát triển sở thích lắm nhỉ. Cơ mà từ lúc tiểu học đến tận bây giờ, tôi thích vẽ. Tôi thích cái cách mà tôi có thể miêu tả lại thế giới qua con mắt ngô nghê của tôi, thích cái cách mà mọi người nhìn tôi như một người có năng khiếu thực sự. Mấy đưá bạn không có hoa tay của tôi thường tìm đến và nhờ tôi với bài thi học kỳ môn Hoạ, đổi lại một chút phí nho nhỏ. Tôi đoán được chắc các cô giáo của tôi hồi đấy đoán ra được nét vẽ của tôi, thế nên bài của chúng nó thường được 9 điểm trong khi tôi được 10. Về phần tôi thì đó là công việc đầu tiên của tôi và tôi đã kiếm ra tiền nhờ sở thích của mình thế đó.

    Lên đại học, tôi lại bớt thích vẽ đi, một phần vì trong môi trường mà ai cũng vẽ đẹp thì thực sự tôi lại thấy cái sở thích này của tôi không có chỗ đứng. Vì vậy nên việc tìm một sở thích mới là cần thiết hơn cả, và đó cũng là lúc tôi tìm đến nhiếp ảnh. Thực ra nhiếp ảnh nó đến với tôi khá là tình cờ thôi. Tôi có đứa bạn là Cosplayer, và tôi đơn giản là muốn chụp hình nó. Những bức hình lúc đầu cái thì cháy sáng, cái thì bị thiếu sáng, nói chung là chả tấm nào ra hồn cả * cười *. Cơ mà chính những tấm hình đó đã dấn tôi vào cái sự nghiệp chộp lấy cả thế giới này. Tôi bắt đầu đi chụp nhiều hơn, có chiếc máy ảnh DSLR đầu tiên (Canon 7D), rồi con máy film đầu tiên, thứ hai, thứ ba, công việc nhiếp ảnh đầu tiên và hiện giờ tôi đang là một freelance photographer. Ảnh của tôi thì nếu các bạn muốn xem thì tôi sẽ để link trang web nho nhỏ của tôi ở đây nhé. 

    Ngoài ra tôi còn nhiều nghề tay trái lắm, đa số đều nhờ sở thích của tôi cả, như là: Tarot, nấu ăn, viết blog, ... Số tiền tôi kiếm được từ những nghề này không phải là nhiều, nhưng cũng đủ cho tôi thấy thoải mái.

    Chúng ta đang sống trong thế kỷ xoay quanh vấn đề cung và cầu. Bạn có sản phẩm, hãy đưa ra cho thiên hạ và trong 7 tỉ con ngừoi đó chắc chắn sẽ có ngừơi cần đến bạn mà thôi. Miễn là bạn có sở thích, chịu đầu tư vào nó thì bạn có thể kiếm tiền ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào và bất cứ nền tảng nào mà bạn cảm thấy là phù hợp. Nhưng mà tôi không khuyến cáo bạn có những sở thích phi pháp nhé.

    Bản thân tôi cũng thấy các bạn trẻ bây giờ, họ thể hiện rất tốt khả năng của mình, được tiếp cận với thế giới rất sớm và cực kỳ năng động. Năm lớp 11 tôi còn chả biết đến cắt ghép dựng phim hay Vfx, vậy mà các bạn trẻ ở trên cộng đồng Designer đem lại rất nhiều tác phẩm chất lượng, dù tuổi đời còn chưa đến hai mươi. Việc tiếp cận với thế giới sớm như thế giúp cho các bạn trẻ hiểu được mình có thể làm được gì, hiểu mình có thể làm được gì và hiểu bản thân mình hơn.

    Mọi sự việc mà có gắn liền với tiền bạc đều đi kèm với trách nhiệm, trình độ và sự tâm huyết, điều mà trái ngược hoàn toàn với sở thích của chúng ta. Khi chúng ta sử dụng sở thích để kiếm tiền, đồng nghĩa với việc chúng ta gắn trách nhiệm cho sở thích đó. 

    Giả sử như tôi đi chụp ảnh cho một quán ăn chẳng hạn, dưới góc độ để mang con ảnh đấy đi sống ảo thì mọi người khen tôi không ngớt lời, nhưng những người bỏ tiền ra để sử dụng tấm hình đó thì họ lại cảm thấy không đẹp, họ không ưng và họ không ngừng than phiền với tôi về chất lượng ảnh, bố cục, ánh sáng, ... Dù sao thì họ cũng có cái nhìn khác về nghệ thuật, và tôi cũng không thể trách họ được. 

    Do vậy nên việc sử dụng sở thích để kiếm tiền là con dao hai lưỡi,  bạn có thể làm việc trong sự thoải mái vì đó là sở thích của bạn, nhưng đồng thời bạn cũng phải đặt lợi ích về tiền bạc lên trên sở thích của mình, khiến sở thích của mình chịu áp lực, chịu sự chi phối của người khác, và dần dần có thể bạn sẽ không thích nó nữa. Tin tôi đi có những lúc đọc feedback của khách hàng mà tôi muốn ném cái máy ảnh của mình đi lắm. Đó là chưa kể đến làm theo sở thích có thể không kiếm cho bạn một lượng kinh tế dồi dào như bạn mong muốn, dẫn đến hụt hẫng và lắm lúc muốn bỏ nghề để theo những nghề khác có thể kiếm nhiều hơn. Dẫu sao thì bạn cũng cần phải nuôi cái miệng của mình nữa mà.

 Túm lại thì cái gì cũng có mặt lợi và mặt hại của nó. Nhưng để mà thành thật thì mình nghĩ rằng môi trường sống hiện giờ là môi trường năng động và sẵn sàng để chào đón các bạn trẻ và đam mê của các bạn. Vì vậy mình còn trẻ, tội gì mà không sống thành thực với bản thân đi.