Sáng ngày 1 tháng 9, bài diễn văn khởi nguồn cho thế chiến thứ 2 của Adolf Hitler được đọc và nhanh chóng được biết đến ở nhiều nước trên thế giới (tuy đây chỉ là bài diễn văn đọc trước quốc hội Đức) với nội dung chủ yếu là các nước đồng minh đã ép Đức đến mức phải tiến hành chiến tranh thế giới, và người Đức buộc phải đánh trả vì nhân dân Đức, vì dân tộc Đức, vì nước Đức.
Ảnh bởi
Mathew Browne
trên
Unsplash
Tác động chủ yếu của bài diễn văn này là liều thuốc tinh thần kích động nhân dân Đức dấn thân vào cuộc chiến dài và gian khổ trước mắt (chứ thật ra, đối với phe Đồng Minh, bài diễn văn này không có nhiều tác dụng lắm).
Ngày nay, đọc lại bài diễn văn này, với tâm trạng khách quan, chúng ta sẽ dễ dàng thấy có rất nhiều sơ hở trong cách lập luận, cách xâu chuỗi và lý giải các sự kiện, cũng như các hành động đi đôi với bài diễn văn này. Có thể đơn cử vài ví dụ.
– Hitler không hề đề cập đến nguyên nhân sâu xa của hòa ước Versailles (là do Đức gây ra chiến tranh thế giới 1)
– Khi nói về các điều khoản Đức phải gánh chịu trong hòa ước Versailles, Hitler không hề đề cập chuyện thật ra các nước Đồng Minh ký hòa ước này do không muốn tiếp tục chiến tranh trong khi đang thắng thế (một cách nôm na thì các nước Đồng Minh “yêu hòa bình” hơn vì đã không nghiền nát Đức lúc đó)
– Đức thực ra không phải bị dồn ép mà là chuẩn bị khá kỹ lưỡng khi tấn công Ba Lan, và thực ra là các nước Đồng Minh trước đó đã bị “dồn ép” qua các sự kiện Rhineland, Tiệp Khắc, sự không tôn trọng nhiều khoản trong hiệp ước Versailles từ phía Đức …
Tuy nhiên, để hiểu về tác động (hay giá trị) chủ yếu của bài diễn văn này, cần phải đặt mình vào tâm trạng của người dân Đức vốn có tinh thần tự hào dân tộc cao. Đồng thời, phải thấy người dân đó trong tâm trạng nhục nhã thế nào trong bao nhiêu năm qua với các điều khoản của hòa ước Versailles (giới hạn vũ khí và cắt đất).
Và cũng để hiểu tác động của bài diễn văn này, cần phải biết trong 6 năm cầm quyền của Hitler, ông ta đã rất khéo léo đẩy niềm tự hào dân tộc Đức lên mức cực điểm, thậm chí chuyển sang một trạng thái khác hẳn: sự cuồng tín, sự tin tưởng vào lý thuyết “dân tộc Đức là ưu việt nhất thế giới”, là “dân tộc thống trị thế giới”. Và đến năm 1939, thời điểm của bài diễn văn, thì sự cuồng tín của cả dân tộc đang ở mức cao nhất
Vì vậy, trong tâm trạng sục sôi của người Đức, bài diễn văn này châm thêm dầu vào lửa, khiến cho người dân Đức hừng hực khí thế để bước vào cuộc chiến “nghiền nát” các nước đã “dám” ép họ ký hòa ước Versailles, “dám” nghĩ nước Đức là nước bại trận: “Nếu ý chí của chúng ta mạnh đến mức không có sự gian khổ và đau đớn nào có thể khuất phục được, thì ý chí của chúng ta và nước Đức của chúng ta sẽ chiến thắng”.
Do đó, giá trị của bài diễn văn này, là ở những đoạn mô tả (dù không thật) sự nhún nhường của nước Đức và những câu tuyên bố đanh thép về tự hào dân tộc Đức, hơn là các lập luận cũng như dẫn chứng (vì lúc đó tâm trạng người Đức không cần điều này nữa).
Dưới tác động của nó (cùng với nhiều bài diễn văn tương tự trong suốt 6 năm cầm quyền của Hitler), dân tộc Đức đã đứng lên gây chiến gần như một mình chống lại cả thế giới (14 nước tư bản Đồng Minh và Liên Xô) …
Thông tin ngắn gọn về Hitler (Các bạn có thể bỏ qua phần này)
Adolf Hitler (20 tháng 4 năm 1889 – 30 tháng 4 năm 1945) là Chủ tịch Đảng Công nhân Đức Quốc gia Xã hội chủ nghĩa (Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, viết tắt NSDAP) từ năm 1921, Thủ tướng Đức từ năm 1933, là “Lãnh tụ và Thủ tướng đế quốc” (Führer und Reichskanzler) kiêm nguyên thủ quốc gia nắm quyền Đế quốc Đức kể từ năm 1934.
Ông thiết lập chế độ độc quyền quốc gia xã hội của Đệ tam Đế quốc, cấm chỉ tất cả các đảng đối lập và bức hại các đối thủ chính trị. Ông đã gây ra Đệ nhị thế chiến, thúc đẩy một cách có hệ thống quá trình tước đoạt quyền lợi và sát hại khoảng sáu triệu người Do Thái châu Âu cùng một số nhóm chủng tộc, tôn giáo, chính trị khác, được gọi là cuộc Đại đồ sát dân Do Thái (Holocaust).
Diễn văn của Quốc Trưởng Hitler năm 1939
“Nhiều tháng qua, chúng ta đã phải chịu đựng sự tra tấn của một vấn đề mà Hòa ước Versailles tạo ra – một vấn đề đã xấu đi cho đến khi nó trở nên không thể chấp nhận với chúng ta. Danzig đã và đang là một thành phố của Đức. Vùng Corridor đã và đang là thuộc về Đức. Cả hai vùng lãnh thổ này nợ riêng người dân Đức về sự phát triển văn hóa của họ. Danzig đã được tách từ chúng ta, vùng Corridor đã được sáp nhập vào Ba Lan. Như trong các vùng lãnh thổ khác của Đức ở phía Đông, tất cả các thiểu dân người Đức sống ở đó được chữa bệnh theo cách đáng lo ngại nhất. Trên 1.000.000 người mang dòng máu Đức đã phải rời bỏ quê hương trong những năm 1919-1920.
Như mọi khi, bằng phương pháp hòa bình là đưa ra các đề nghị thay đổi, tôi đã cố gắng để thay đổi vị trí không thể chịu được này. … Tất cả các đề xuất này, như các ngài đã biết, đều đã bị từ chối – đề xuất giới hạn của vũ khí và thậm chí, nếu cần thiết, giải trừ quân bị, đề xuất để hạn chế gây chiến tranh, đề xuất cho việc loại bỏ các phương pháp nhất định của chiến tranh hiện đại. Các ngài biết những đề xuất mà tôi đã đưa ra để thực hiện những điều cần thiết cho việc khôi phục lại chủ quyền nước Đức trên vùng lãnh thổ nước Đức. Các ngài biết những nỗ lực vô tận tôi đã có cho một sự giảng hòa và sự thông hiểu về các vấn đề của Áo, và sau đó của vấn đề của Sudetenland, Bohemia, và Moravia. Tất cả đều là vô ích.
Không thể yêu cầu rằng một vị trí không thể chấp nhận được xoá bỏ bởi những thay đổi một cách hòa bình và đồng thời liên tục từ chối các thay đổi một cách hòa bình….
Thưa các nghị sĩ, nếu Chính phủ Đức và người lãnh đạo nước Đức kiên nhẫn tiếp tục cách thức này nước Đức sẽ chỉ xứng đáng biến khỏi vũ đài chính trị. Nhưng tôi đã bị đánh giá sai về tình yêu hòa bình và sự kiên nhẫn của mình và bị nhầm lẫn với sự yếu nhược hoặc thậm chí hèn nhát. Vì vậy, tối hôm qua tôi đã quyết định thông báo cho Chính phủ Anh rằng trong các bố cảnh này tôi không còn có thể tìm thấy bất kỳ ý định nào về phía Chính phủ Ba Lan để tiến hành các cuộc đàm phán nghiêm túc với chúng ta.…Khi các chính khách phương Tây tuyên bố rằng điều này ảnh hưởng đến quyền lợi của họ, tôi chỉ có thể thấy tiếc cho một tuyên bố như vậy. Nó không thể làm cho tôi ngần ngại hoàn thành nhiệm vụ của mình một giây phút nào. Còn muốn gì hơn nữa? Tôi đã long trọng đảm bảo với họ, và tôi xin lặp lại, rằng chúng ta không hỏi xin bất cứ điều gì từ những nước Tây phương này và sẽ không bao giờ hỏi xin bất cứ điều gì. Tôi đã tuyên bố rằng biên giới giữa Pháp và Đức là biên giới cuối cùng. Tôi đã nhiều lần bày tỏ tình bằng hữu và, nếu cần thiết, hợp tác một cách chặt chẽ nhất với nước Anh, nhưng điều đó không thể chỉ từ một phía mà thôi. Mà phải được đáp lại từ phía bên kia. Đức không có lợi ích ở phương Tây, và bức tường phía tây của chúng ta luôn luôn là biên giới phía tây của Đức quốc xã. Hơn nữa, chúng ta không có bất kỳ mục tiêu gì ở đó trong tương lai. Với sự đảm bảo mà chúng ta đưa ra một cách nghiêm túc trang trọng này, và chừng nào là các nước khác không vi phạm sự trung lập của họ, tương tự như vậy, chúng ta cũng sẽ cẩn thận hết mức để giữ gìn nó.
Tôi đặc biệt hạnh phúc khi có thể nói với các ngài về một sự kiện. Các ngài biết rằng nước Nga và nước Đức được lèo lái bởi hai học thuyết khác nhau. Chỉ có một vấn đề cần được làm sáng tỏ. Đức không có ý định áp đặt học thuyết của mình với nước khác. Với thực tế là Liên Xô không có ý định áp đặt học thuyết của mình với nước Đức, tôi không còn thấy bất kỳ lý do để chúng ta vẫn phải chống lại nhau. Từ cả hai phía chúng ta rất rõ ràng về điều đó. Bất kỳ cuộc xung đột nào giữa nhân dân hai nước sẽ chỉ tạo lợi thế cho những nước khác. Do đó, chúng ta đã tiến đến thống nhất về một hiệp ước về các quy tắc cho mọi sự sử dụng vũ lực giữa chúng ta. Hiệp ước này đặt nghĩa vụ cho chúng ta phải tham vấn ý kiến lẫn nhau trong một số vấn đề của châu Âu. Hiệp ước giúp cho chúng ta có thể hợp tác với nhau về kinh tế, và trên hết nó đảm bảo rằng các sức mạnh của cả hai quốc gia hùng mạnh này không bị lãng phí để chống lại nhau. Mọi nỗ lực của phương Tây dẫn đến bất kỳ thay đổi nào về điều này sẽ thất bại.
Đồng thời tôi muốn tuyên bố ở đây rằng quyết định chính trị này có ý nghĩa của một bước ngoặt lớn lao cho tương lai, và rằng nó là bước ngoặt cuối cùng. Nga và Đức đã chiến đấu chống lại nhau trong cuộc Chiến tranh Thế giới. Điều đó có thể và sẽ không xảy ra lần thứ hai. Tại Moscow , hiệp ước này cũng đã được chào đón y như các ngài chào đón nó. Tôi chỉ có thể có những lời tán thành đối với những lời của bài phát biểu của Bộ truởng bộ ngoại giao Nga, Molotov.
Tôi quyết tâm giải quyết (1) vấn đề Danzig, (2) vấn đề của vùng Corridor, và (3) để thấy một sụ thay đổi trong quan hệ giữa nước Đức và Ba Lan mà sẽ đảm bảo cho một sự cùng tồn tại trong hòa bình. Trong tinh thần này tôi quyết định sẽ tiếp tục chiến đấu cho đến khi nào chính phủ Ba Lan hiện thời sẵn sàng tiếp tục tiến đến sự thay đổi này hoặc cho đến khi một chính phủ Ba Lan khác sẵn sàng cho sự thay đổi đó. Tôi đã quyết định loại bỏ khỏi biên giới nước Đức thành phần không chắc chắn, bầu không khí vĩnh cửu của các điều kiện tương tự như cuộc nội chiến. Tôi sẽ thấy được ở vùng biên giới phía Đông cũng có một nền hòa bình y như những vùng biên giới khác của chúng ta.
Trong tinh thần này, tôi sẽ tiến hành mọi biện pháp cần thiết để thấy đuợc rằng chúng không trái với những đề nghị với phần còn lại của thế giới mà tôi đã đệ trình với Quốc Hội, để nói rằng, tôi sẽ không gây chiến tranh đối với phụ nữ và trẻ em. Tôi đã ra lệnh lực lượng không quân của tôi chỉ được tấn công các mục tiêu quân sự. Tuy nhiên, nếu đối phương nghĩ rằng hắn có thể dành được quyền hành động về phía mình để chiến đấu bằng các phương pháp khác, hắn sẽ nhận được một câu trả sẽ khiến cho hắn không còn nghe và nhìn được nữa.
Đêm nay là lần đầu tiên binh sĩ chính quy Ba Lan bắn vào lãnh thổ của chúng ta. Từ 05:45 sáng, chúng ta đã và đang bắn trả, và bây giớ bom đạn sẽ được đáp bằng bom đạn. Kẻ nào chíến đấu bằng khí độc sẽ bị đánh trả bằng khí độc. Kẻ nào bắt đầu đi theo các quy tắc chiến tranh của loài người sẽ chỉ có thể hy vọng rằng chúng ta sẽ đáp lại như vậy. Tôi sẽ tiếp tục cuộc đấu tranh này, bất kể là với ai, cho đến khi sự an toàn của Đế Chế và các quyền của Đế Chế được đảm bảo.
Trong suốt sáu năm nay tôi đã và đang tiến hành xây dựng quân đội phòng thủ Đức. Hơn 90 triệu được chi cho việc thiết lập các lực lượng quốc phòng trong thời gian này. Giờ đây các lực lượng này đã được trang bị tốt nhất và hơn về mọi mặt so với năm 1914. Lòng tin của tôi đối với các lực lượng này không gì lay chuyển được. Khi tôi kêu gọi các lực lượng này và bây giờ, khi tôi kêu gọi sự hy sinh của người dân Đức và nếu cần thiết mọi hy sinh, thì tôi có quyền làm như vậy, vì ngày hôm nay tôi cũng hoàn toàn sẵn sàng, cũng giống như chúng ta đã từng sẵn sàng trước đây, để hy sinh mọi điều có thể.
Tôi yêu cầu ở bất kỳ người Đức nào nhiều hơn điều bản thân tôi luôn sẵn sàng trong mọi phút giây suốt bốn năm qua. Sẽ chẳng có khó khăn nào với nhân dân Đức mà bản thân tôi không gánh chịu. Toàn bộ cuộc sống của tôi từ nay và hơn bao giờ hết thuộc với nhân dân tôi. Từ bây giờ và trước hết tôi là một người lính của Đức Quốc Xã. Một lần nữa tôi khoác lên mình chiếc áo thiêng liêng và thân yêu nhất đối với tôi đó. Tôi sẽ không cới nó ra nữa cho đến khi chiến thắng được đảm bảo, hoặc tôi sẽ không sống sót khỏi kết cục.…Là một người Quốc Xã và là người lính Đức, tôi tham gia vào cuộc đấu tranh này với lòng kiên cường. Toàn bộ cuộc sống của tôi không là gì khác ngoài một cuộc đấu tranh lâu dài vì dân tộc tôi, vì sự phục hồi của dân tộc tôi, và vì nứơc Đức. Chỉ có một khẩu hiệu cho cuộc đấu tranh đó: tin tưởng vào dân tộc này. Có một từ mà tôi không bao giờ biết đến: đó là, đầu hàng.
Tuy nhiên, nếu bất cứ ai nghĩ rằng chúng ta đang phải đối mặt với một thời kỳ khó khăn, tôi có nên yêu cầu ông phải nhớ rằng một khi một vị vua Phổ, với một nhà nước nhỏ bé một cách lố bịch, chống đối lại một liên minh mạnh hơn, và trong ba cuộc chiến tranh mà cuối cùng thành công vì đó là Nhà nước đã có trái tim kiên cường mà chúng ta cần cho những thời gian này. Do đó tôi muốn đảm bảo với tất cả thế giới mà một tháng 11 năm 1918 sẽ không bao giờ được lặp lại trong lịch sử nước Đức. Cũng như bản thân tôi đã sẵn sàng để cống hiến cuộc sống của mình bất cứ lúc nào – bất kỳ ai cũng có thể lấy nó cho dân tộc tôi và cho nước Đức – vì vậy tôi yêu cầu sự sẵn sàng cống hiến này ở tất cả những người khác.
Tuy nhiên, bất cứ ai nghĩ rằng anh có thể chống lại lệnh quốc gia này, dù trực tiếp hay gián tiếp, sẽ thất bại. Chúng ta không có gì để làm với kẻ phản bội. Tất cả chúng ta đều trung thành với nguyên tắc cũ của mình. Chính chúng ta sống hay không cũng không khá quan trọng, mà điều thiết yếu rằng dân tộc chúng ta sẽ sống, nước Đức sẽ sống. Sự hy sinh yêu cầu ở chúng ta đó không lớn hơn sự hy sinh mà nhiều thế hệ đã thực hiện. Nếu chúng ta tạo nên một cộng đồng liên kết chặt chẽ với nhau bởi lời thề, sẵn sàng trước mọi chuyện, kiên quyết không bao giờ đầu hàng, thì ý chí của chúng ta sẽ làm chủ mọi khó khăn và khổ cực. Và tôi muốn kết thúc với tuyên bố mà tôi đã từng đưa ra khi tôi bắt đầu cuộc đấu tranh giành quyền lực ở Đế Chế. Khi đó tôi đã nói: “Nếu ý chí của chúng ta mạnh đến mức mà không sự gian khổ và đau đớn nào có thể khuất phục được, thì ý chí của chúng ta và nước Đức của chúng ta sẽ chiến thắng.”
(Ngô Quỳnh Linh dịch)
Nếu bạn đã dành thời gian đọc tới đây mình xin gởi các bạn một video
cắt ghép từ các bài diễn thuyết của Hitler (bấm vào phần tô đậm nha)
Mình cảm ơn các bạn rất nhiều!