Điểm nhanh & dự đoán xu hướng công việc trong tương lai

Trong thời khắc giao mùa, năm mới đã đến mang theo những ước vọng và hứa hẹn. Không chỉ là dịp để tổng kết và đặt ra những mục tiêu cá nhân, mà còn là thời điểm lý tưởng để phân tích và nhìn nhận lại thị trường việc làm, một yếu tố quan trọng đối với sự phát triển của mỗi cá nhân và cả xã hội.

Nhìn lại lịch sử, thị trường việc làm luôn thay đổi theo từng giai đoạn, phản ánh sự phát triển của xã hội. Từ thời kỳ công nghiệp hóa mạnh mẽ, đến kỷ nguyên thông tin và bây giờ là thời đại số hóa, mỗi bước ngoặt đều đem lại những cơ hội và thách thức mới.

Đầu tiên, phải kể đến interntet, internet phát triển tạo ra muôn nghìn công việc mới như digital marketing, SEO expert, content creator (web, facebook, Tiktok, instagram,...), KOL, KOC, bán hàng online,...

Việc chuyển từ làm việc truyền thống tại văn phòng sang hình thức remote, từ công việc fulltime sang part-time, freelancer. Hay thậm chí là hình thức kiếm tiền qua đầu tư, trade trên thị trường chứng khoán và tiền điện tử (crypto), chứng minh rằng phương thức kiếm tiền luôn biến động và đa dạng. Đồng nghĩa với việc chúng ta càng ngày càng có nhiều cơ hội để tiếp cận với việc kiếm tiền hơn.

Một sự kiện và thời điểm không thể không nhắc đến - đó là Covid, mình lại nghĩ đến việc đại dịch này tác động thế nào đến thị trường!

- Bỗng nhiên, sau Covid, hàng loạt doanh nghiệp cho phép nhân viên làm việc remote tại nhà.

- Cũng bởi Covid gây nên những thiệt hại kinh tế dẫn đến tình trạng lay-off (sa thải) mà nhiều nhân sự lại chuyển mình sang làm freelancer.

- Cũng vì cách ly xã hội thời Covid mà dẫn dắt nhiều bạn trẻ có một số tiền nhàn rỗi và nằm nhà không biết làm gì bắt đầu vào thị trường chứng khoán, crypto.

Đi theo đó là những thách thức không hề nhỏ! Phải chăng người tham gia càng nhiều thì miếng bánh sẽ càng thu hẹp lại? Vậy khó khăn gì sẽ chờ đón chúng ta trước mắt?

Trong những thời gian gần đây, nhân loại có vẻ như đã bắt đầu tiến thêm 1 bậc mới kể từ sau sự bùng nổ dữ đội của internet, đó là Robot, AI (Trí Tuệ Nhân Tạo) và Blockchain. Điều này lại tạo ra những biến chuyển lớn trong cách thức làm việc và cấu trúc việc làm. Robot và AI không chỉ giúp tự động hóa và tối ưu hóa công việc, mà còn mở ra cơ hội cho các ngành nghề mới. Blockchain, với khả năng đảm bảo an ninh và minh bạch thông tin, đã tạo ra một bước đột phá trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, và thậm chí là quản lý sở hữu trí tuệ.

Song song với sự trỗi dậy của AI đó là thách thức cho các nhân sự cấp trung (đặc biệt là khối văn phòng) khi công việc của họ bị đe dọa bởi AI. Vậy liệu thị trường việc làm sẽ dậy sóng? Điều đó là không thể bàn cãi!

Đi tiên phong là các ông lớn công nghệ như Alphabet (công ty mẹ của Google) với đợt sa thải 12.000 nhân viên (tương đương 6% lực lượng lao động) trong năm 2023 và có tin sẽ dự kiến sa thải 30.000 nhân viên trong năm 2024 với mục đích nhằm cắt giảm chi phí và dịch chuyển sang lĩnh vực mới có độ ưu tiên cao hơn là AI. Các bộ phận từ bán hàng, quảng cáo đến sản phẩm cũng đều bị ảnh hưởng.

Các ông lớn công nghệ như Meta (công ty mẹ của facebook), Microsoft, Amazon,... cũng đồng loạt sa thải nhân sự với số lượng rất lớn trong lịch sử.

Câu hỏi được đặt ra ở đây là vì sao báo cáo doanh thu của họ tăng trưởng tốt nhưng vẫn có hiện tượng rà soát nhân sự như thế này? Liệu đây có phải là biểu hiện của việc chuyển mình để chuẩn bị cho một thời đại mới?

Và một điều có thể dấy lên trong đầu các bạn đó là "quan tâm làm gì, khi nào thì nó mới đến Việt Nam, khi nào mới ảnh hưởng đến mình?" Việc này thì các bạn tự suy ngẫm nha!

Các làn sóng lay offs làm dấy lên một câu hỏi: "Liệu còn tồn tại công việc ổn định?"

Với sự chuyển mình nhanh chóng của công nghệ chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống, cách tổ chức xã hội và vì vậy công việc cũng không khó tránh khỏi. Điều duy nhất chúng ta có thể làm đó là học hỏi và thích nghi với nó. Mình tin rằng nhân sự chuyên môn tốt và luôn sẵn sàng học hỏi và tiếp nhận cái mới sẽ luôn có đất dụng võ. Không có lúc nào phù hợp như lúc này để chúng ta nhìn nhận lại ngành nghề của mình, các thách thức, thay đổi và hãy suy nghĩ về việc "liệu nó có bị lỗi thời?". Từ đó có sự chuẩn bị và đi tìm đường hướng mới cho bản thân.

Xu hướng tương lai của thị trường việc làm có thể được dự đoán qua ba hướng chính:

1. Sự Gia Tăng các công việc remote: Các job remote không chỉ giúp cân bằng cuộc sống và công việc mà còn mở ra cơ hội cho người lao động trên toàn cầu. Nhờ vậy, chúng ta hoàn toàn có thể san bằng khoảng cách mà tiếp nhận được các nguồn công việc từ nước ngoài.

2. Sự Phát Triển Của Công Nghệ AI và Automation: Điều này không chỉ giảm thiểu nhu cầu về nhân sự phổ thông tầm trung mà còn tạo ra nhu cầu cao đối với các nhân sự cấp cao, đặc biệt là nhân sự có kỹ năng lập trình, phân tích dữ liệu và tầm nhìn quản lý dự án tốt.

3. Sự Lên Ngôi Của Công Việc Tự Do và Linh Hoạt: Như một phản ứng tự nhiên với sự không chắc chắn của thị trường, nhiều người chuyển hướng sang làm freelancer, cho phép họ kiểm soát công việc và thời gian làm việc của mình.

Ngoài ra, có một số xu hướng cũng đáng kể tới như:

- Kiếm tiền qua đầu tư/trade: Thị trường chứng khoán, crypto chưa bao giờ dễ dàng tiếp cận như bây giờ khiến không ít người tham gia. Nhưng lợi nhuận và rủi ro luôn song hành, và "miếng bánh sẽ càng nhỏ lại khi càng đông người tham gia", thị trường không dành cho những người thiếu kiến thức và quản lý tài chính kém. Vì vậy, hãy luôn chuẩn bị hành trang trước khi bắt đầu tham gia bất cứ cuộc chơi nào!

- Xu hướng "nằm thẳng" liệu sẽ ngấm đòn giới trẻ Việt Nam và quốc tế?: một thời khẩu hiệu YOLO (you only live once - sống hết mình) dường như đã trở nên lỗi thời với thế hệ trẻ các nước Á Đông như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc; để rồi hiện tại khá đông giới trẻ của các nước nay đã bắt đầu từ bỏ bớt nhu cầu đến mức tối thiểu để có thể "làm biếng". Vì sao lại như vậy? Giới trẻ của những nước này cảm thấy có nổ lực bao nhiêu thì họ cũng không thể mua nhà, làm việc, bương chải ngày đêm cũng chỉ đủ chi tiêu, sức khỏe thì cạn kiệt, nợ tài chính bủa vây,... khiến họ bị stress. Một bộ phận giới trẻ đã lựa chọn bỏ việc fulltime, không hẹn hò, không kết hôn, không sinh con, sống tối giản hết mức, hạn chế chi tiêu và họ chỉ làm việc rất ít, đủ để duy trì một cuộc sống đơn giản. Với mức chi tiêu "mạnh" như hiện tại của giới trẻ và bẩy tín dụng bủa vây, liệu có tương lai tương tự sẽ xảy đến với Việt Nam?

Thị trường việc làm luôn biến động và phát triển, và chúng ta cần phải thích nghi với những thay đổi này để không bị tụt hậu. Bằng cách nắm bắt các xu hướng và chuẩn bị kỹ năng phù hợp, chúng ta có thể không chỉ tồn tại mà có thể còn gặt hái thành công trong kỷ nguyên mới. Hãy nhìn về tương lai với niềm tin và sự chuẩn bị, đón chào một thập kỷ mới của sự phát triển và cơ hội.