Có thể chúng ta không để ý thấy điều này. Nhưng mà trong quá trình sinh ra, lớn lên, đến trưởng thành, con người đều có xu hướng bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh rất nhiều. Những quy định chung từ trong gia đình, nội quy trường học, chuẩn mực xã hội, văn hóa vùng miền, địa phương như những chiếc gương luôn luôn theo ta để mỗi cá nhân ta tự soi chiếu và điều chỉnh hành vi của chính mình. Tuy nhiên, liệu “những chiếc gương” xã hội có thực sự phản chiếu chúng ta một cách trung thực? Thực tế cho thấy xã hội không phải là một chiếc gương hoàn hảo để chúng ta có thể soi xét, căn chỉnh hành động của bản thân. Việc hoàn toàn tin tưởng và dựa dẫm vào nó có thể khiến chúng ta không thể tìm được bản ngã, tìm được giá trị sống đích thực của mỗi chúng ta.
Xã hội vận hành từ những quy ước, chuẩn mực được hình thành qua thời gian, qua nhiều thế hệ. “An cư lạc nghiệp”, phải an cư rồi mới lạc nghiệp. Có nhà cửa ổn định rồi mới tính tới sự nghiệp lớn. Đa phần các thế hệ đi trước đều sử dụng chiến lược như thế này, nhưng nhiều người trẻ hiện tại đã có suy nghĩ khác lạc nghiệp rồi mới an cư. Điều này cũng hợp lý thôi, giá bất động sản thì ngày càng tăng cao, tình hình tài chính thế giới thì biến động không ngừng. Để có thể sở hữu một căn nhà những năm 30 tuổi là chuyện không phải ai cũng làm được. Nếu tiếp tục theo “an cư lạc nghiệp” thì nếu 30 tuổi vẫn chưa có nhà thì tuổi nào sẽ là tuổi xây dựng sự nghiệp. Do đó, gen Z lựa chọn lạc nghiệp rồi mới an cư. 
“Nam giới phải mạnh mẽ, gánh vác mọi thứ”, “Nữ nhi phải dịu dàng, chăm lo gia đình”. Bạn là một người con trai, bạn phải đối mặt với tiền nuôi sống gia đình, tiền lo cho ba nằm viện, tiền con cái đi học, đi làm thì khối lượng công việc chất cao như núi, ngày ngày nhìn nét mặt người khác mà sống, về nhà còn phải nấu ăn cho gia đình, … . Trong khi đó vợ bạn chỉ biết ăn ở không, chả biết làm gì cả, chỉ biết xem video tiktok. Bạn vẫn cố gắng lặp đi lặp lại như thế để sống theo  “Nam giới phải mạnh mẽ, gánh vác mọi thứ”. Bạn có thật sự cảm thấy hài lòng với điều này không? Bạn là một cô gái tự lập, luôn mạnh mẽ, quyết đoán trong công việc nhưng lại bị chê là “đàn ông” mặc dù những công việc của bạn yêu cầu sự mạnh mẽ quyết đoán. Bạn có chấp nhận “dịu dàng” như xã hội đang quy chụp lên một người phụ nữ hay vẫn quyết định “đàn ông”? 
“Thành công phải có nhà lầu, xe hơi, chức vụ cao”. Nhưng liệu nó có đúng với một người chọn sống một cuộc đời an yên, hạnh phúc, không tham sân, si không?
Và xã hội có phải là cái gương đủ sáng để chúng ta có thể soi tận hết bên trong con người chúng ta được hay không?
Ngoài những định kiến từ những thành ngữ, thì trong xã hiện đại ngày nay, mạng xã hội cũng chính là một cái xã hội ảo, đồng thời cũng là một cái gương để con người soi xét hành vi của mình trên một không gian hoàn toàn khác. Mạng xã hội như một chiếc gương chỉ phản chiếu màu hồng và những thứ đẹp đẽ mà ta muốn nó phản chiếu. Tại sao lại là “muốn”? Thuật toán của các nền tảng mạng xã hội sẽ đề xuất cho chúng ta những thứ mà chúng ta muốn thấy, muốn xem, muốn nghe. Mạng xã hội cũng là nơi mà mọi người dùng để chia sẻ những thành tựu bản thân. Do đó việc tiếp xúc với những hình ảnh thành công, hạnh phúc của người khác dễ khiến chúng ta so sánh độc hại với bản thân mình, từ đó khiến ta rơi vào trạng thái tự ti, ghen tị và không hài lòng với cuộc sống mình đang có hiện tại. Bên cạnh đó việc sống sau màn hình cũng sẽ làm chúng ta phần nào đó không đánh giá được hành vi của mình trên một không gian ảo. Từ đó khiến ta có thể gây ra những điều tiêu cực đến với bạn thân hoặc có thể là người khác, gây nên một khái niệm gọi là “bạo lực mạng”. Ở Việt Nam, tình trạng bạo lực mạng gần như là diễn ra thường xuyên, mà gần như là phải có, scandal này thay thế cho scandal khác. Từ vụ của Jack - Thiên An, đến vụ của bộ ba Meichan - Hà Còi -Harry gần đây. Đa phần những cư dân trên mạng xã hội tiến hành công kích, hoặc bàn luận nhưng đa phần là mang nhiều tiêu cực cho vấn đề mà chúng ta chưa thực sự hiểu rõ vấn đề. 
Để sống tích cực trên mạng xã hội là rất khó. Ngoài việc bạn có một tư duy phản biện, bạn cũng cần phải có khả năng nhìn nhận vấn đề một cách sâu xa ra. Tại sao ta lại thấy thông tin này? Thông điệp của nó là gì? Mình cần phản ứng như thế nào trước nó? Những câu hỏi này sẽ giúp bạn phần nào đó hiểu thêm được vấn đề, mà không bị có cái nhìn phiến diện từ một phía. Từ đó cũng cư xử một cách văn minh hơn trên không gian mạng được xem là toxic nhất thế giới. 
Thật ra, việc soi mình vào xã hội đồng nghĩa với việc chấp nhận hệ quy chiếu chung mà bỏ qua sự khác biệt và tính độc đáo của mỗi cá nhân đang có. Mỗi người sống đều có những mục tiêu, đam mê, hay cảm thấy hạnh phúc đều theo một cách riêng của mình. Thành công của người này chưa chắc đã là thành công của người khác. Ví dụ như một người bạn mà tôi biết đã giác ngộ, họ tìm thấy được niềm vui từ những thứ đơn giản nhất như là biết họ vẫn đang sống, đang được thở trong bầu không khí, được ngắm nhìn thế giới sắc màu bằng đôi mắt mà không cần phải chạy theo tiền tài danh vọng như bao người vẫn coi đó là chân lý sống. Đôi khi những người như thế khi soi mình vào chiếc gương xã hội đầy cám dỗ có thể khiến họ đi lệch hướng so với mục tiêu, mục đích sống bạn đầu mà họ đang theo đuổi mà không mang lại những ý nghĩa tích cực, mang lại những hạnh phúc trong tâm trí của họ.
Thật ra để sống trên đời thật hạnh phúc thì đầu tiên cần phải hiểu bản thân mình trước. Thay vì liên tục nhìn ra bên ngoài và tiến hành so sánh, hãy yêu bản thân, tìm hiểu bản thân mình thật sự muốn cái gì, cần làm gì để đạt được điều đó. Việc cứ mãi “soi gương” chỉ càng khiến chúng ta mất tự tin, và luôn phải chạy theo danh vọng - những thứ khiến con người ta tìm được không phải là hạnh phúc thuần khiết mà là sự mệt mỏi. 
Tuy nhiên, chúng ta cũng không được phá vỡ đi “chiếc gương xã hội” đó. Bên cạnh những điều có thể được coi là tiêu cực kể trên thì nó vẫn là một quy chuẩn chung để chúng ta không làm những điều lầm lỗi như phá hoại hạnh phúc gia đình người khác chỉ vì sự ích kỷ của bản thân mà vẫn cho rằng mình không làm sai. Hay là ta cứ say sỉn, mặc kệ sự đời, không cống hiến, không mang lại giá trị sống nào và cho rằng như thế là đang tự do. Tự do khác với ích kỷ, chúng ta cần phải giữ cho mình sự tỉnh thức trước thời thế, tỉnh thức trước những khái niệm của cuộc sống. Cần phải nhìn nhận sự vật, sự việc một cách sáng suốt. Và xác định được mình cần phải làm gì.
Cuối cùng, “chiếc gương xã hội” thì lấp lánh nhưng cũng đầy những vết nứt và biến dạng. Nó có thể phản chiếu sinh động, u tối hơn thực tế con người bạn. Khi bạn thực sự yêu, thực sự hiểu con người bạn thì chiếc gương ấy sẽ loại bỏ đi những bộ lọc khiến bạn không thể nhìn nhận được chính xác bản thân bạn. Luôn giữ cho bản thân tỉnh thức.
Đây là quan điểm của cá nhân mình, nếu các bạn đồng tình hay có những quan điểm khác thì hãy comment bên dưới bài viết để mình và mọi người cùng trao đổi và tranh luận một cách văn mình nhất nhé. Chúc các bạn đọc được bài viết của mình có một cuộc sống thật hạnh phúc.
Phát_triển_bản_thân Life_style Tâm_lý_học