Làm thế nào để kiếm tiền từ việc viết lách là điều mình luôn muốn tìm hiểu, vì mình viết rất nhiều nhưng ít khi kiếm được tiền từ sở thích đó. Lấy nguồn cảm hứng từ cuốn sách “Con Đường Trở Thành Freelance Writer - Tôi Đã Kiếm 800.000.000 Một Năm Từ Viết Lách Như Thế Nào?” của tác giả Linh Phan, mình rút ra được 2 bài học mà mình nghĩ là quan trọng khi đọc cuốn sách này!
Cuốn sách là hướng dẫn cơ bản và không quá xa vời thực tế cho những người thích viết, yêu viết và muốn viết lách để kiếm tiền. Trên hết, cuốn sách sẽ hướng dẫn chủ yếu về cách tư duy và cách các bạn nên làm để có thể hình thành và phát triển một “business” kiếm được tiền từ viết lách chứ không chỉ giới hạn ở việc đi viết thuê cho người khác và trả tiền từng bài một
Ảnh bởi
Nick Morrison
trên
Unsplash
Chị chia sẻ khá nhiều điều, từ cơ bản đến nâng cao cũng có, cách để deal giá bài viết hoặc là cách để làm việc có hợp đồng để bảo vệ bản thân, cách để kiếm được nhiều tiền hơn từ việc viết lách. Nhưng cơ bản là mình rút ra 2 bài học sau mà theo mình là quan trọng nhất, không chỉ việc viết lách mà còn là bất kỳ việc nào mà mình muốn làm để có thể thành công:
1. Bài học 1: Tầm quan trọng của 10000h
Thứ nhất, cuốn sách nhấn mạnh tầm quan trọng của việc làm việc chăm chỉ và mang tính liên tục. Nếu bạn muốn là 1 người viết tốt nhưng không đều đặn thì có thể, kết quả của bạn sẽ chỉ dừng lại khiêm tốn. Muốn thành công thì yếu tố đầu tiên là bạn cần dành ra ít nhất 2h mỗi ngày để tập viết. Bạn có thể viết tản văn, viết nhật ký, viết nghị luận, review, nhưng ít nhất là cần có một thói quen luyện viết hàng ngày, và dành ra ít nhất 2h. Đọc sách của chị Linh Phan là mình có thể thấy được nỗ lực của chị bỏ ra với công việc viết lách như thế nào. Cũng như mình, chị cũng là một bà mẹ có con nhỏ, nhưng vẫn dành thời gian để viết lách kiếm tiền, đọc sách và năng cao tri thức cho bản thân. Chị kể luôn dậy từ 3h sáng và viết tập trung viết ít nhất là 2 tiếng khởi động, trước khi làm các công việc khác trong ngày. Thói quen này đã được hình thành và đi theo chị dài lâu, và chính điều này đã làm nên thành công của chị để có thể chia sẻ trong cuốn sách.
Practice make perfect !
Practice make perfect ! |
Ảnh bởi
Sixteen Miles Out
trên
Unsplash
Việc những người thành công có 1 thói quen cố định và làm việc chăm chỉ hàng ngày là 1 đièu mình chú ý và thấy rất có liên kết với cuốn sách mình mới review gần đây là cuốn “The Outliners - Những kẻ xuất chúng” mà mình đã đọc. Về cơ bản mà nói, nếu muốn giỏi về điều gì, hãy bỏ ra ít nhất là 10,000h luyện tập để đạt được mục tiêu mà mình mong muốn. Mình khá là ngưỡng mộ cách chị sắp xếp cuộc sống và thói quen để có thể thành công với việc viết lách như vậy. Đọc xong sách của chị thì công thức thành công của chị không hề khó, chỉ cần nỗ lực, chăm chỉ, cầu tiến và không ngại khi bị từ chối.
Bản thân mình, khi có cũng đã có vài bài viết về phim ảnh được lên báo cũng thấy tư duy này là đúng. Hồi trước mình cũng tham vọng viết báo để được đăng lên vì nghĩ thế là rất oách. Mình nhớ, lúc còn nhỏ mình còn vẽ tranh, nhờ mẹ cho vào phong bì rồi dán lại để gửi đi đăng báo Họa Mi (nhưng chưa bao giờ thá hồi âm hoặc được đăng. Lên cấp 2 thì tập tọe viết truyện cười gui báo Nhi Đồng, lớn lên môt chút thì tập viết truyện gửi báo Hoa Học Trò. Mình cảm thấy sau mỗi lần từ chối, tuy rằng cũng buồn buồn chút nhưng mình vẫn thích và quyết tâm tìm đủ cơ hội.
Mãi gần đây đi làm, mình mới có thể tập tành viết lại và có vài bài viết được đăng và có nhuận bút ở trên các tạp chí về thời trang hoặc về phim ảnh. Nhuận bút đó tuy không nhiều, chỉ đủ tiền cafe, nhưng mình vẫn thấy sướng âm ỷ còn hơn đi làm ở chỗ chính nhận lương cao hơn rất nhiều. Mình chợt nhận ra, việc bài mình được đăng lên báo không có nghĩa là mình giỏi lên, mà chính những công sức mình bỏ ra và luyện tập trước đó đã giúp cho mình có được nhiều kinh nghiệm để “mài giũa” bài viết và viết trúng được vấn đề mà người đọc muốn được biết.
Ảnh bởi
Brett Jordan
trên
Unsplash
2. Bài học 2: Học hỏi từ những phản hồi
Ngoài ra còn 1 điều mà chị Linh Phan có nói đến trong sách mà mình thấy cũng đúng, đó là: nếu đã viết vì sở thích thì viết để đó mình xem không cũng được. Nhưng nếu muốn biến việc viết thành một công việc phát triển sự nghiệp thì mình bắt buộc phải cho khán giả đọc được mình viết cái gì. Những lời nhận xét, góp ý và chia sẻ thêm của họ chính là những đóng góp bổ ích cho bài viết của mình, để cải thiện nó hay hơn nữa.
Trước đây mình cũng từng nghĩ là, vậy mình cứ viết và để mình đọc thôi, rồi một lúc nào đó mình sẽ công bố sau. Nhưng từ khi mình nghĩ cho đến nay, thì mình ít khi công khai những bài viết của mình. Mình cũng tự nhận là vẫn cảm thấy văn của mình chưa hay lắm, nhưng một phần ngại nhất là mình sợ có comment, đánh giá này nọ. Nhưng sau khi đọc sách của chị Linh Phan thì mình lại thấy là tư duy đó là không đúng, bởi nếu chỉ viết cho mình, mình có xu hướng viết hơi lòng vòng, thỉnh thoảng hơi nhảy cóc suy nghĩ. Nhưng khi viết để mọi người đọc, thì mình phải uốn nắn lại câu chữ, soi lỗi chính tả để đưa ra những câu văn mang tính chính xác, gãy gọn và đi vào chủ đề hơn.
Bản thân mình cũng đã từng tự thử mua 1 tài khoản blog, và có viết rất nhiều bài vào Notion để lưu lại. Nhưng chỉ đến khi mình đăng lên thì mới cảm thấy: “Wow, sao mà việc chỉnh sửa lại mất nhiều thời gian như thế”. Bởi mình sẽ soi từng câu chữ, xem xuống dòng cách dòng chuẩn không, chọn ảnh nào cho phù hợp tâm trạng, rồi xem là bài có dài quá/ ngắn quá không để cắt bớt, rồi bài có chuẩn SEO không, cũng phải hết tầm 1 tiếng đến 1 tiếng rưỡi. Tất cả điều này khiến cho mình cảm thấy viết ra một bài blog không quá khó, nhưng làm sao để cho nó thành hình thành dạng tốt nhất, đến được với bạn đọc lại là chuyện không đơn giản. Và mình cũng chợt nhận ra, chỉ khi bài viết đến với tay bạn đọc, ít nhất là chỉ cần 1 bạn thôi thì bài viết mới sống, mới có sự trao đổi và tương tác. Vì vậy, mình sẽ cố gắng luyện tập để viết nhanh, viết đúng và viết được hay hơn. Quan trọng nhất đối với mình khi viết là nội dung mà có thể giúp cho mọi người có được kiến thức, nhận ra được điều gì đó hoặc chỉ cần có cảm hứng để thay đổi bản thân hay không!
Ảnh bởi
Ian Schneider
trên
Unsplash
Chỉ với 1 cuốn sách mà mình đã rút ra được 2 điều khá là quan trọng trong việc viết lách với mình, đó là duy trì đều đặn học hỏi để có phản hồi, giúp cho bài viết được “sống” hơn. Còn bạn, bạn có muốn học hỏi để trở thành một người viết tốt hoặc chuyên nghiệp hơn, và quan trọng nhất là có thu nhập đều đặn từ việc viết lách không?