Việc hãm mình có còn cần thiết trong đời sống hiện đại?

Sự hãm mình được nhìn nhận và đánh giá rất phong phú trong từng thời kỳ khác nhau. Đó là một nét đẹp văn hóa, điều này được thể hiện rõ rệt bởi các tôn giáo. Trong Kito giáo, hãm mình là việc cần thiết để giúp ta nên thánh, nên hoàn thiện. Việc ăn chay, cầu nguyện, làm việc bố thí là thực hành sự hãm mình, càng làm nhiều càng có công phúc, càng giúp mình trở nên thánh thiện hơn.

Để trả lời câu hỏi "hãm mình là gì?" phải tốn nhiều giấy mực để giúp người đọc hiểu tường tận. Bản thân tôi sẽ cố gắng giúp người đọc hiểu trong khả năng viết của mình.

Hãm mình có thể được mô tả như ngăn không cho sự tức giận, một lời nói tổn thương bộc phát, là chịu đựng điều phiền hà một cách nhẫn nại. Hãm mình là kìm hãm những bản năng trần tục, ngăn không cho phần "con" nảy nở và thể hiện ra bên ngoài. Là đánh bại sự hèn kém trong tinh thần để vươn tới giá trị "người" hơn, điều ấy làm bản thân trở nên hoàn thiện hơn. Có thể thấy rằng hãm mình là công việc chiến đấu với chính bản thân mình. Bên cạnh đó, hoàn cảnh khó khăn chính là điều kiện thuận lợi để thực hiện hãm mình, ngăn không cho bản thân sa ngã, từ bỏ nhân đức cao đẹp. Bởi vì càng có điều kiện thoải mái, con người có xu hướng chiều chuộng bản thân và tìm đến sự thỏa mãn nhu cầu, thậm chí là từ bỏ hoặc lãng quên nhân đức, phẩm chất cao đẹp.

Hãm mình không phải là sự lạc hậu, kìm hãm trước trào lưu tiến bộ của thế giới hiện đại. Hãm mình là sự hy sinh và chăm chỉ, là sự kiên trì làm việc để cho ra những sản phẩm chất lượng và có chiều sâu. Đó là phẩm chất vô cùng cao đẹp, chúng ta có thể thấy nhiều ví dụ trong thực tiễn như một nhà báo đầu tư công sức cho tác phẩm của mình, một vận động viên chăm chỉ tập luyện để vươn tới thành tích cao hơn, một nhà nghiên cứu miệt mài khám phá để cho ra phát minh mới, vv... Mong rằng không ai lãng quên điều ấy để chạy theo xu hướng tiêu thụ nhanh, thỏa mãn tức thời các giác quan. Khi ấy ta tưởng rằng mình tiếp thu được nhiều nhưng chẳng có gì nhiều còn sót lại trong tâm trí.

Ngày nay mọi người đề cao sự thể hiện, tự do trong lối suy nghĩ, cách ứng xử. Họ coi hãm mình là hèn kém, là thua cuộc. Họ đề cao sự tự do đến tận cùng, phá đổ mọi nhân đức khác. Không phải sự tự do là xấu, mà vì quá tự tin, ngạo nghễ làm nó trở nên xấu xí, biến tướng. Tự do phải đi với sự khiêm tốn của hãm mình. Sự hãm mình là một chiếc phanh kìm hãm những xung động bất ngờ. Nó như một chiếc dây cương điều khiển con ngựa, là phương tiện để mọi điều khác trong một tổng thể thống nhất không sụp đổ. Không có sự kiên trì, hy sinh, từ bỏ thì không có lý tưởng nào thành sự thật.

Mọi sự đều thành công nếu đầy đủ những phẩm chất thiết yếu. Không nên bỏ quên điều gì, chú trọng sự hài hòa là cách để giữ cho không có điều bất ổn xảy ra. Xu hướng tiêu thụ, năng suất, sản phẩm tăng cao ngày nay không phải là điều xấu, nó là trung tính, chỉ con người cần điều chỉnh hành vi của mình để không rơi vào trạng thái tiêu thụ quá đà, đề cao khoái lạc. Cần lắm sự hy sinh, hãm mình được thể hiện nhiều hơn nữa để ta trở nên chủ động và tự do.