Kỹ thuật viết chính là điều mình trăn trở nhất từ những ngày đầu cầm bút. Mình đã từng nghĩ nếu cải thiện được kỹ thuật viết, mình sẽ có tất cả trong tầm tay. Thực tế thì lại khác xa những gì mình nghĩ.
Ảnh Unsplash

Kỹ thuật viết cơ bản là gì?

Thật ra theo mình thấy, kỹ thuật viết cơ bản rất gần với những kiến thức tập làm văn hồi còn học phổ thông. Một bài văn hoàn chỉnh và gọi là đảm bảo kỹ thuật cơ bản thì phải có: 
+ Nội dung đầy đủ mở bài, thân bài và kết bài 
+ Câu văn phải có đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ 
+ Sử dụng từ đồng nghĩa để không bị lặp ý 
+ Chia tách đoạn văn để làm rõ ý và giúp người đọc dễ hiểu 
+ Thông tin trong mỗi đoạn và toàn bài văn phải thống nhất, logic và đừng đánh đố tư duy của người đọc 
+ Cần phải hiểu và vận dụng linh hoạt các kỹ thuật trong viết lách như điệp ngữ, từ láy, câu hỏi tu từ, mô tả, nhân cách hóa, ẩn dụ, từ tượng thanh, từ tượng hình, cường điệu hóa… để tạo điểm nhấn và lôi kéo độc giả ở lại bài viết cho đến dấu chấm cuối cùng. 
Vậy chỉ cần đảm bảo những kỹ thuật viết này là bạn có thể trở thành nhà văn, tác giả, người viết nội dung hay và có thu nhập tốt? 

Kỹ thuật viết tốt không phải là tất cả 

Kỹ thuật viết tốt cũng quan trọng. Bởi một bài viết hay về vấn đề nhiều người quan tâm nhưng không có lối diễn đạt rõ ràng hoặc chia đoạn hợp lý cũng khiến người đọc khó tiếp nhận hết những thông điệp tác giả muốn truyền tải. 
Ngoài ra, nếu bài viết hay và hữu ích mà không đảm bảo các nguyên tắc tối thiểu về mặt kỹ thuật, hành văn, chuẩn mực ngôn ngữ, sự trong sáng của tiếng Việt thì cũng không thể đăng tải trên trang web hoặc báo chí để có thu nhập được. 
Ngược lại, một bài viết dù kỹ thuật tốt đến mấy nhưng không rõ mục đích thì cũng không có ích và không thể gọi là hay. Tác giả dù sử dụng các kỹ thuật viết cơ bản ở trên một cách điêu luyện thế nào mà không xác định rõ mình viết cho ai, để làm gì, giải pháp thế nào, mình muốn độc giả đọc xong sẽ cảm thấy thế nào, nội dung này có ích gì cho họ hay không… thì cũng không có tác dụng về mặt truyền đạt.  
Mình đã từng viết nhiều bài “trên mây” như thế và nghĩ là hay lắm. Sau khi viết và gửi đi, mình đã hồi hộp chờ đợi những phản hồi tích cực và nghĩ đến viễn cảnh ngay sáng mai, bài đăng sẽ xuất hiện trên báo hoặc website của khách hàng. Thực tế thì mình nhận lại hoặc là lời từ chối vì nội dung chưa phù hợp, đôi khi là những email nhận xét rất dài và có tâm, hoặc rất nhiều lần là sự im lặng. Mình hiểu rằng kỹ thuật viết tốt không phải là tất cả. Vậy ngoài kỹ thuật viết thì bài còn cần yếu tố nào để có nội dung hay? 

Nội dung hay và nội dung phù hợp 

Mình muốn có một chút liên hệ nghề viết với nghề nghiệp trước đây của mình. Nếu kế toán có nhiệm vụ cung cấp thông tin tài chính của một doanh nghiệp nào đó thông qua các báo cáo tài chính, thì kiểm toán có nhiệm vụ xác định và báo cáo về mức độ “phù hợp” giữa thông tin kế toán với các chuẩn mực kế toán hiện hành. Họ không lấy toàn bộ sổ sách và dữ liệu của đơn vị ra để kiểm tra nên không thể kết luận đúng hay sai. Họ chỉ kiểm tra chọn mẫu nên chỉ có thể kết luận là “phù hợp” hay không. 
Trong việc viết lách cũng vậy. Chúng ta chỉ có thể đánh giá kỹ thuật viết này đã đúng quy tắc và chuẩn mực tiếng Việt chưa. Và một nội dung nào đó có hay hay không còn phụ thuộc nhiều yếu tố. Chúng ta chỉ có thể nói rằng nó phù hợp hay không, có tác động như thế nào đến một nhóm độc giả nhất định, có đạt được giá trị nào đó hay không (về việc bán hàng, thay đổi thói quen độc giả, thúc đẩy độc giả làm một điều gì đó, khiến họ bấm nút like, share hoặc khuyến khích họ trải lòng tâm sự…).
Kỹ thuật viết thì có thể rèn luyện mỗi ngày. Chúng ta có thể học và dạy cho người khác nhưng những cảm xúc, trải nghiệm sống, sự sáng tạo, ý chí quyết tâm và lối tư duy để tạo nên linh hồn mỗi bài viết thì mỗi người không giống nhau và không ai dạy cho bạn được. Để có được những bài viết hay và đạt được mục đích, mình và bạn đều phải rèn luyện và học viết mỗi ngày. 
Mình chỉ đưa một gợi ý nhỏ thôi. Muốn có kỹ thuật viết tốt, viết ra những nội dung hay và được trả tiền, bạn hãy đọc thật nhiều nội dung như các bài viết nhiều lượt tương tác, bài viết của người có tầm ảnh hưởng, đọc báo điện tử, đọc sách… Những nội dung này đều được người viết chăm chút rất nhiều trước khi xuất bản cho bạn đọc. Có các nội dung miễn phí như các bài viết trong blog, bài viết trên mạng xã hội, tạp chí… hoặc sách. Sách thật sự rất rẻ so với giá trị của những tri thức chúng ta có được từ nó. Vì thế, đọc và đọc ngay bây giờ là điều mình rút ra sau khi chính thức có những bài viết đầu tiên được khách hàng trả phí. 
Thực ra đối với một người viết mới và không chuyên thì càng viết lại càng thấy mình cần phải học và nâng cấp bản thân rất nhiều. Vì thế, nếu chưa quan tâm đến việc viết để có tiền thì bạn vẫn nên viết để biết mình cần cải thiện ở mảng nào nhé. Thật sự chính việc viết đã giúp mình hiểu mình cần học gì, đọc sách gì và phát triển theo hướng nào đấy.