Vì sao đôi khi tôi cân nhắc lời của bà hàng cá hơn một chuyên gia?
Vô lí nhỉ?...
Vô lí nhỉ?
Làm sao một bà hàng cá ở lề chợ lại có thể đáng tin hơn một ông chuyên gia hay một bà chủ doanh nghiệp thành đạt được chứ? Hoang đường quá!
Well, hồi trẻ dại tôi cũng nghĩ vậy. Cho đến khi tôi đưa ảnh crush cho một bà hàng cá (chuyện dài lắm) và hỏi liệu bà ấy nghĩ gì về cuộc theo đuổi này của tôi.
“Nếu nó hành xử như vậy thì bác thấy con này chẳng ra gì! Bỏ đi con, đời thiếu gì gái!”
Tất nhiên, tôi thất vọng lắm. Ai lại nghĩ về crush thế bao giờ…
Tôi bắt đầu google lời khuyên của các chuyên gia tâm lý, website danh tiếng và chuyển từ thất vọng…
…sang phát điên!
Bạn biết tôi đúc kết ra điều gì không?
Một là, càng nổi tiếng và có địa vị, kỹ năng nói chuyện nước đôi của bạn càng điêu luyện!
Tôi nhận ra điều đó khi ...bán hàng online.
Phần lớn, chúng ta ở phía cần được tư vấn (ít kiến thức), nên chúng ta đã nhận định nhầm về tư duy của người tư vấn (nhiều kiến thức): Ta cứ cho rằng nếu có kiến thức, thì ta sẽ dùng nó để giúp đỡ người khác, và cho rằng người kia cũng nghĩ giống vậy.
Not really.
Người có sự nghiệp khi phát ngôn có hai mục đích:
Giữ sự nghiệp (không làm ảnh hưởng đến sản phẩm mình đang cung cấp)
Tăng danh tiếng cho sự nghiệp (bán được thêm sản phẩm)
Giả sử tôi là một nhà tâm lý học danh tiếng và bạn cũng hỏi tôi về chuyện crush. Tôi nhận ra crush của bạn chính là gã đáng ghét ở đầu chợ khu tôi sống thì tôi cũng không điên mà nói thật cho bạn biết!
“À tôi nghĩ rằng chúng ta nên cân nhắc các yếu tố tính cách về một người bạn đời. Theo tâm lý học… abc… xyz…”
Tôi sẽ nói nước đôi rồi kệ bạn. Tất nhiên rồi, problem là của bạn, tôi không thể hớ miệng và để nó biến thành problem của tôi được. Tôi không muốn chân dung mình bị viral trên facebook với một cái quote cắt ghép đặt phía dưới như một cái gông cho mọi người cười nhạo.
Khi chưa và khi đã có một sự nghiệp cách nói chuyện rất khác nhau. Giờ bạn hiểu vì sao các chính trị gia cứ trả lời lòng vòng rồi chứ. Kỹ năng đỉnh cao đấy.
Hoặc ai đó đang khởi nghiệp, bạn thấy các status bắt đầu xuất hiện liên tục và nội dung thì ngớ ngẩn một cách kỳ lạ. Bạn thắc mắc và muốn…
Đừng.
Họ không trả lời bạn đâu. Các status, chúng nằm đó để gây sự chú ý cho business của họ. Nếu không thích, hãy cứ nhấn unfollow. Đừng kỳ vọng nhiều tính đúng đắn của chúng.
Thế còn hai là gì? Đó là họ cũng chẳng biết gì về bạn để mà tư vấn cho đúng cả. Thế thôi!
Tôi không nói rằng lúc nào cũng nên bỏ qua chuyên gia và tin lời bà hàng cá. Đó là mất trí, nhưng tôi tự cho mình một lí do để đưa ý kiến của một người vô danh vào danh sách xem xét, mỗi khi muốn giải quyết một vấn đề, và sẵn sàng bỏ qua chuyên gia nếu thấy lời khuyên không hợp lý. Điều đó giúp tôi giảm thiểu những thiên vị kiểu như tin vào lời khuyên bóng đá từ Phạm Văn Mách, tin vào lời khuyên hôn nhân từ một chuyên gia tâm lý độc thân.
À nếu bạn thắc mắc thì,
…tôi đã chọn tin bà hàng cá ngày nào, phát hiện ra crush đúng là không như tôi tưởng tượng và có một hôn nhân không hối hận ở thì hiện tại.
In memory of Bà hàng cá (1948 - 2020).
Tôi thường hay nghĩ thế này, minh họa ra cho các bạn xem
Có đúng không?
Cảm ơn bạn đã dùng 3 phút của đời mình để dành cho tôi. Tôi biết trong trường hợp bạn không thích ý tưởng này đi chăng nữa, thì cũng chẳng lấy lại được 3 phút của đời mình. Tôi rất tiếc nhưng cuộc sống luôn là như vậy.
Bài viết này thuộc series Quà tặng cuộc sốnkg nếu các bạn muốn xem nhiều hơn.
happy_666_words
@happy_666_words
Quan điểm - Tranh luận
/quan-diem-tranh-luan
Bài viết nổi bật khác
- Hot nhất
- Mới nhất
Nhật Tấn
Có lẽ chúng ta khi chúng ta bắt đầu đặt câu hỏi cho ai đó chúng ta cũng đã có câu trả lời trong mong muốn trong đầu rồi. Chuyên gia thật ra cũng muốn bạn tự cho chính mình câu trả lời và giúp bạn cảm thấy hài lòng với câu trả lời nước đôi. Ngược lại thì bà bán cá tuy thô nhưng lại là thứ giúp chúng ta thoát khoải ảo tưởng của chính mình với cái nhìn khách quan hơn. Cảm ơn bài viết của anh ạ!
- Báo cáo
happy_666_words
cảm ơn em, cách em diễn đạt cũng rất hay!
- Báo cáo
Thái Đức Phương
Tôi biết 2 vợ chồng bán thuốc tây. Ông chồng học trung cấp dược, bà vợ là thạc sĩ dược. Hôm nào bà vợ đứng bán thì ế. Khách hàng chỉ thích mua thuốc do ông chồng bán vì nó hiệu quả hơn.
Có một dạo, tôi tìm hiểu mấy cuốn sách nói về đạo học. Càng đọc càng muốn câm cmn mồm. Vì nói câu nào ra cũng cảm thấy mình nhị nguyên, nếu ko nhị nguyên thì lại rơi vào "nước đôi"," ba phải", vô thưởng vô phạt.
- Báo cáo
happy_666_words
bạn nói đúng, càng hiểu nhiều thì càng rất khó để khẳng định chắc nịch một cái gì đó, vì lúc nào cũng có cảm giác nghi ngờ chính hiểu biết của mình. Nhị nguyên lại càng khó, nó giống như con kiến tư duy về tích phân, não người tư duy về không gian 4 chiều, về căn bản, lý thuyết chứng minh là có nhưng không ai có khả năng làm nó trở nên trực quan, vì bản thân cấu tạo não người không được thiết kế để hiểu các khái niệm đó dễ dàng, người vô thần họ vẫn có tôn giáo, tôn giáo của họ là vô thần và người muốn chứng minh mình xem thường cái tôi cũng là đang thể hiện cái tôi 
- Báo cáo
kekhokhao
Tôi xin nói thêm về ý của bạn về vợ chồng bán thuốc tây. Việc dùng thuốc như thế nào cho người bệnh không phải là 1 việc đơn giản khi mình đã học qua tất tần tật các môn liên quan đến cơ thể, cơ chế tác động và tác dụng phụ của thuốc. Người học trung cấp dược thường không học chuyên sâu, và họ có thể giỏi về việc đứng bán thuốc, do họ có kinh nghiệm hơn trong việc dùng thuốc nào thì nhanh hết triệu chứng, họ có kỹ năng giao tiếp tốt hơn với người mua. Còn người học chuyên sâu hơn như bà vợ thì họ giỏi hơn về mặt quản lý, chuyên môn về thuốc. Họ có thể ko giỏi bán thuốc cho người khác, nhưng hỏi họ tại sao thuốc này hoặc thuốc kia có hiệu quả, nên dùng hay ko dùng thì họ sẽ cung cấp cho bạn biết. Còn 1 điều cần lưu ý là "hiệu quả" mà bạn nói, theo như tôi thấy thì người dân hầu như chỉ quan tâm làm sao nhanh hết triệu chứng mà có 1 vài nhà thuốc lại bán luôn cả kháng sinh đối với các trường hợp cảm thông thường. Có thể nhanh hết triệu chứng thật nhưng mà với cái đà lạm dụng kháng sinh thì rất dễ xảy ra hiện tượng kháng kháng sinh. Hiệu quả là làm sao vừa trị được bệnh mà vừa ít gây tác dụng phụ nhất cho người bệnh.
P/s: Cảm ơn bạn đã đọc. Mình chỉ muốn nói thêm từ góc nhìn của mình là 1 người hiện đang làm trong ngành, không có ý phản đối gì đâu hén.
- Báo cáo
Surphi10
Vấn đề là người lạm dụng kháng sinh sẽ không chịu hậu quả do hành vi họ gây ra, thế nên họ có quan tâm đếch gì đâu. Tương tự bà bán cá, thế giới quan và giá trị của tác giả bài viết này hợp với bà cá nên cảm thấy đồng điệu, chứ chắc gì chính ngay con cái của bà ấy chịu nổi cái sự phán xét ấy; ở đó mà khuyến khích cái thói quen phán xét vội vàng.
Chuyên gia họ học hành vất vả lắm mới đạt được một góc nhìn mà người thường coi là "nước đôi" như vậy, cốt để không loại trừ góc nhìn của bất kỳ ai và bất kỳ trường hợp nào.
- Báo cáo
spiderman022
mình lại thấy OP ko có ý khuyến khích nó mà có khuynh hướng nhắc nhở rằng ai cũng có thể đúng và có thể sai, nên cẩn thận và đừng dùng stereotype để đánh giá về chất lượng lời khuyên. Ý kiến bạn nói cũng có 2 điểm chưa ổn:
1 là ở đây chúng ta đang bàn về lời khuyên của bà hàng cá và OP, thì việc chuyển hướng sang châm biếm gia đình bà là có hơi... ko liên quan và đang hơi ngụy biện công kích cá nhân chăng? Kể cả, cho dù bà ấy bất ổn với con cái mình, thì lời khuyên của bà với OP vẫn đã đạt được hiệu quả mà?
2 là mình cũng đồng ý là các chuyên gia học hành vất vả và được cung cấp nhiều tool hơn để đánh giá vấn đề, nhưng nếu một chuyên gia mà chúng ta biết rõ anh ta từ hồi còn học chung thì còn đỡ đi, thế nếu một chuyên gia xuất hiện trên TV, một chuyên gia viết bài qua Internet, bạn làm sao biết được cái mà anh ta cung cấp cho bạn có phải do "học hành vất vả"? Ở một bình luận trên thấy OP đưa ra ví dụ về cái ông giáo sư công nghệ người Mỹ mình thấy là một ví dụ điển hình về việc hãy cẩn thận với lời khuyên của chuyên gia. Học hành vất vả đôi khi (đôi khi nhé) nó lại không liên quan đến độ thực tế của một lời khuyên.
- Báo cáo
Surphi10
Mình bình luận với tâm thế câu chuyện trên là chuyện bịa, nên cà khịa chơi thôi chứ không có ý định châm biếm gia đình ai cả. Thủ thuật đưa ra một tình huống tương phản cực đoan để chứng minh cho luận điểm.
Tiếp theo, mình có chỗ nào nói lời khuyên chuyên gia luôn đúng nhỉ? Đúng hơn là mình còn không ủng hộ cái thứ gọi là "lời khuyên".
- Báo cáo
spiderman022
1upvote cho bài viết lẫn minh họa đều hài và thú vị như mọi khi ạ :)))
- Báo cáo
happy_666_words
Cảm ơn bạn rất nhiều đã theo dõi các bài viết của tôi!
- Báo cáo
Mr_Toan
Bác làm mảng nào vậy?
Minh họa idea thực sự tốt luôn ấy
- Báo cáo
happy_666_words
Cảm ơn bạn! Tôi chỉ là người thích ghi chép và tự học vẽ đơn giản để phục vụ việc ghi chép được trưc quan hơn thôi :)
- Báo cáo
My.nhan
E thấy lời khuyên của cô bán cá cũng hay, nhưng mà cũng may rủi lắm 😅 Vì chuyện tình cảm ở đời thì e thấy nó đâu có rõ ràng đen trắng, sai hay đúng đâu, nhất là khi người ta thường đi kể chuyện xấu đôi phương cho người khác mà lại quên đi cái xấu của bản thân. Thêm một điều nữa, dù lời khuyên mình đưa cho người khác là gì, thì cuối cùng lời khuyên của mình sau này mang tới hạnh phúc hay đau thương thì chỉ có người đó mới là người gánh chịu, chứ người đưa ra lời khuyên đâu có can dự gì. Nếu hạnh phúc thì kh sao, chứ nếu không thì đôi khi bên kia còn quay ra trách ngược lại mình..! Cho nên đôi khi e nghĩ không đưa ra hướng đi cụ thể vẫn tốt hơn (ngoài trừ những trường hợp bên kia thể hiện quá rõ mặt xấu tính rồi ). Cảm ơn bài viết của a ạ !
- Báo cáo
happy_666_words
Cảm ơn em, em nói đúng, nếu tất cả những người đi xin lời khuyên đều hiểu rằng mọi thứ chỉ mang tính tham khảo và họ không đặt trách nhiệm của mình lên người tư vấn, cũng như không thiên vị vào sự hào nhoáng của những người này thì thế giới này có lẽ đã rất khác. Và mọi chuyện ở đây còn phức tạp hơn nữa khi ta có những thắc mắc liên quan đến đầu tư và tài chính, là những câu hỏi được đưa ra nhiều nhất chắc chỉ sau những câu hỏi liên quan đến tình cảm, và bói toán. Người ta phá sản chỉ vì nghĩ rằng, với những danh hiệu của người tư vấn, thì họ không thể sai được. Anh chỉ muốn tự nhắc nhở mình rằng, Robert Metcalfe, kỹ sư người Mỹ, góp công phổ biến Internet trong những ngày đầu, đồng sáng lập ra Ethernet, từng làm dự án tại Viện Công nghệ Massachusetts, và là Tiến sĩ Khoa học máy tính tại Harvard, đã từng tuyên bố rằng "Internet sẽ chết vào năm 1996, cùng với mạng không dây và phần mềm nguồn mở." Vào năm 97, trong hội nghị Web Toàn cầu, ông lấy tờ giấy in bài viết tiên đoán của mình, cho vào máy xay sinh tố và nuốt hết 
- Báo cáo
My.nhan
Cái này thì e thấy đúng nè, đúng là việc đi xin lời khuyên trong thời buổi thông tin nhiễu loạn như bây giờ cũng phúc tạp lắm. Mà các vấn đề khác trong đời sống hiện nay cũng vậy, cứ qua mỗi một người mình lại thấy 1 góc nhìn khác nữa, cho nên bây h bàn chuyện đúng sai, nên hay không nên có vẻ khó ghê 😅 cuối cùng chỉ là bản thân tự tìm thấy ánh sáng cho chính mình vẫn là tốt nhất, lời khuyên cũng chỉ là thêm 1 góc nhìn nữa thôi, cảm ơn góc nhìn của a, mong là chúng ta luôn có thể đủ sáng suốt để tìm thấy ánh sáng cho chính mình ..!
- Báo cáo