Vi khuẩn chữa bệnh trầm cảm. Năm 2013, nhà tâm lý học Ted Dinan là người đầu tiên đưa ra khái niệm “psychobiotics” dành cho các vi sinh vật mang lại lợi ích về sức khỏe cho người mang các bệnh lý thần kinh hay tâm thần . Thuật ngữ này được gợi ý từ trận lũ tại thị trấn Walkerton, Canada vào năm 2000 khiến nguồn cung cấp nước của toàn thị trấn bị nhiễm khuẩn, chủ yếu là Escherichia coli O157:H7 và Campylobacter spp., gây tử vong cho nhiều người do nhiễm trùng tiêu hóa. Hai năm sau thảm họa, một điều ngạc nhiên là bản báo cáo về tần suất bệnh trầm cảm tại địa phương tăng lên một cách bất thường. Bản báo cáo này đưa ra nghi ngờ về mối quan hệ giữa vi khuẩn và trầm cảm. Điều này đã gợi ý các nhà khoa học nghiên cứu và từ đó phát hiện vi khuẩn trong cơ thể có thể ảnh hưởng tới tâm lý con người. Một ý tưởng cũng được đưa ra ngay sau đó là liệu chúng ta có thể tác động lên hoạt động não bộ thông qua sử dụng vi khuẩn. Cơ thể mỗi chúng ta mang một lượng vi khuẩn gấp mười lần tổng số lượng tế bào trong cơ thể. Trong đó, đặc biệt là hệ thống vi khuẩn đường ruột có vai trò hết sức quan trọng đối với quá trình tiêu hóa, chuyển hóa các chất và miễn dịch. Khi so sánh quần thể vi khuẩn trong phân giữa người trầm cảm và người bình thường, các nhà khoa học đã phát hiện sự khác biệt về thành phần một số chủng loại vi khuẩn giữa hai nhóm này. Đặc biệt là khi sử dụng sản phẩm có chứa vi khuẩn Bifidobacterium longum chủng 1714 hằng ngày trong 4 tuần liên tục cho 22 nam tình nguyện viên, những người này thực hiện tốt hơn các bài kiểm tra về trí nhớ, cảm thấy ít căng thẳng và có nồng độ cortisol (một hormone liên quan tới stress) thấp hơn so với nhóm sử dụng giả dược (sản phẩm tương tự nhưng không chứa vi khuẩn). Tuy nhiên, một điều quan trọng là quan hệ giữa hệ thống vi khuẩn đường ruột và hoạt động não bộ được chứng minh có mối quan hệ hai chiều. Một ví dụ là trong một nghiên cứu so sánh thành phần vi khuẩn trong phân của 23 sinh viên đại học Swinburne giữa đầu học kỳ và mùa thi, Enzo A. Palombo và cộng sự nhận thấy hiện tượng giảm số lượng các chủng vi khuẩn sinh acid lactic như Lactobacillus trong giai đoạn căng thẳng là mùa thi. Cơ chế của sự tương tác giữa vi khuẩn đường ruột và hoạt động não bộ được giả thiết là có liên quan một phần tới các chất dẫn truyền thần kinh như seretonin, norepinephrine, dopamine…được sản xuất bởi vi khuẩn đường ruột (Bảng 1). Sự tương tác được thực hiện qua quá trình trao đổi thông tin nhờ dây thần kinh phế vị chi phối vùng ống tiêu hóa hay hệ thống miễn dịch với các phân tử như cytokine (nhóm chất có vai trò trong quá trình viêm và miễn dịch) . Một vài vi khuẩn được chứng minh cải thiện tình trạng stress và lo âu trên các tình nguyện viên khỏe mạnh. Nhưng điều này cần có nhiều thời gian vì cơ chế tương tác thật sự giữa não bộ và vi khuẩn chưa được hiểu rõ mặc dù nhiều giả thiết đã được đưa ra. Một khó khăn nữa là không thể đảm bảo vi khuẩn sẽ cư trú tại ruột sau khi sử dụng sản phẩm bởi đặc điểm sinh học mỗi cá thể tạo điều kiện cho sự phát triển của một hệ thống vi khuẩn đường ruột riêng. Một cách đơn giản nhất để phát triển các vi khuẩn đường ruột có lợi là sử dụng các sản phẩm có chứa lợi khuẩn (probiotic) như sữa chua được chứng minh góp phần làm giảm căng thẳng và lo âu. Ngoài ra bổ sung các loại thực phẩm prebiotic cũng quan trọng không kém, đây là nhóm thực phẩm chứng minh là tạo điều kiện cho sự phát triển các lợi khuẩn, như hành tây, tỏi, măng tây và các thực phẩm có nhiều chất xơ

Chi tiết tại: http://vjsonline.org/news/1463253453