Về một nhà giáo đã nghỉ hưu đang tiếp tục truyền tải tri thức trên TikTok
Mới đây thôi, mình đọc được một số bài viết về hiện tượng một nhà giáo đã nghỉ hưu bị một bộ phận người dùng TikTok buông những lời...
Chân dung cô Ngô Thuý Trình
Mới đây thôi, mình đọc được một số bài viết về hiện tượng một nhà giáo đã nghỉ hưu bị một bộ phận người dùng TikTok buông những lời bình luận khiếm nhã, thiếu tôn trọng khi cô đăng tải video dạy học, phân tích cảm thụ văn học trên nền tảng này. Dù bản thân không sở hữu tài khoản TikTok, nhưng vì chủ đề liên quan tới Giáo dục/Phản ứng của giới trẻ nên mình cũng loay hoay tìm kiếm 01 số video của cô để xem xem thực hư thế nào.
Nhân vật chính là ai? Có đủ khả năng để dạy dỗ chúng ta?
Theo Giáo dục Thủ đô thì cô Ngô Thuý Trình là một giáo viên Ngữ văn đã về hưu theo chế độ, cả cuộc đời công tác trong ngành giáo dục. Như vậy, cơ bản là cô Trình đã có kinh nghiệm nhiều năm đứng trên bục giảng, cũng như Ngữ văn là môn giảng dạy của cô. Vậy mình tạm đi tới kết luận cô Trình là một người có kiến thức về bộ môn nói trên, và nhiều năm kinh nghiệm sư phạm để truyền tải kiến thức tới các thế hệ học sinh.
Một chút suy nghĩ về việc học
Về việc học, ắt hẳn ai trong chúng ta ở đây cũng đã từng tiếp thu không ít bài học trong đời, cũng như gặp qua vô số người thầy, người cô trong cuộc sống. Với kinh nghiệm cá nhân của mình thì kết quả của việc học tập sẽ đến từ rất nhiều yếu tố, trong đó có 02 vai trò chính là Người dạy và Người học. Người dạy phải nắm vững kiến thức, tận tâm với nghề, luôn đổi mới sáng tạo cũng như tìm tòi cách thức khơi gợi hứng thú học tập của Người học. Ở chiều hướng ngược lại, Người học sẽ cố công lắng nghe, rèn luyện bài tập, tiếp thu những ý kiến hay ho của đồng môn nhằm dần từng bước cải thiện bản thân.
Như vậy có phải Người dạy giỏi + Người học có ý thức = Kết quả tốt không?
Theo mình thì Không. Luôn có rất nhiều yếu tố bên ngoài tác động, cũng như nhiều sự kiện ngẫu nhiên xảy ra khiến cho suy tính của chúng ta chệch khỏi quỹ đạo. Bản thân mình khi xưa đi học cũng đã có may mắn được theo học một số thầy, cô có tiếng trong giới luyện thi. Điều này có được là do người quen mách bảo, cũng như bố mẹ mình cũng tạo điều kiện hết mức có thể - cả về kinh tế cũng như tinh thần - để mình có thể chuyên chú học ôn hiệu quả cao nhất. Tuy nhiên, do ham chơi nên mình chỉ có mặt ở lớp của các thầy cô cho có, chứ không hề chú tâm nghe giảng hay rèn luyện.
Và kết quả là mình thi trượt Đại học, trong khi lớp cấp 3 mình năm đó tỉ lệ đỗ Đại học là khoảng 38-39/42 (con số chính xác thì nhiều năm rồi mình không còn nhớ rõ).
Khi mình báo kết quả thi bố mẹ, không ai trách mình lấy một lời. Điều này làm mình áy náy rất lâu, vì mình cảm nhận được nỗi buồn của bố mẹ. Mình quyết tâm năm tới ôn thi lại, và đã lao vào học ngày học đêm, cũng như chịu khó đi học, hỏi han riêng những vấn đề còn chưa sáng rõ với thầy cô. Và giờ cuối cùng mình đang làm trong ngành Giáo dục - đối với mình đây không chỉ là một thành tựu nhỏ mà còn là một bài học lớn về giá trị của việc học.
Về một số bình luận tiêu cực của người xem TikTok nhắm vào cô Ngô Thuý Trình
Rồi, về vấn đề gây nhiều dư luận - bình luận của người xem.
Có đôi điều mình muốn chia sẻ về những bình luận kiểu này:
- Mạng xã hội (mình có thói quen gọi chung các nền tảng như YouTube, TikTok, Facebook, ... là mạng xã hội - vì ở những nơi này mọi người có thể đăng tải bình luận) là nơi chúng ta tự do đăng tải những bình luận, những quan điểm cá nhân - ví dụ như mình đang chia sẻ những suy nghĩ của mình cho các bạn. Tuy nhiên, theo mình thì lời nói, dòng chữ có thể làm đau người khác, trước khi sử dụng hãy nên suy nghĩ thật kỹ.
- Có thể mọi người nghĩ rằng việc bình luận không tính phí (hay như một số bạn trẻ hay nói với mình rằng "Google không tính phí đâu"), điều này có thể dẫn tới suy nghĩ rằng chúng ta có thể viết hay nói bất kỳ cái gì trên mạng xã hội. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng một số trường hợp có thể là ngoại lệ.
Lời nói mất tiền mua mà
- Mình từng có một người bạn chơi game cùng tới từ Australia. Sau những giờ phút chơi game cùng nhau, có đôi khi người bạn nhắn tin với mình thể hiện quan điểm "Dân Đông Nam Á các ông ấy à, kỹ năng cá nhân khi chơi game giỏi, mà thiếu kỷ luật cũng như thiếu văn minh. Nhiều players rất hung hãn, sẵn sàng thoá mạ cả người thân, gia đình, dòng họ của những người khác chỉ vì không kiềm chế được cảm xúc cá nhân." Đọc được những dòng này mà mình thấy chạnh lòng. Có câu "Con sâu làm rầu nồi canh" - một bộ phận rất ít người thiếu ý thức lại có thể khiến cả một tập thể bị đánh đồng.
- Internet là môi trường đa dạng văn hoá, đa dạng nội dung nhưng cũng thượng vàng hạ cám. Chúng ta có thể gặp trên Internet đủ mọi thành phần: Trí thức - Nghệ sĩ - Lao động phổ thông - Vận động viên, ... Xuất phát điểm cũng như môi trường khác nhau sẽ thể hiện ra bằng những hành vi, lời nói khác nhau - có chăng chúng ta nên có một chuẩn mực tối thiểu về mặt đạo đức trước khi chúng ta lên tiếng.
- Bình luận khiếm nhã với người lớn tuổi, hay các thầy cô giáo là một điều không được hoan nghênh ở bất kỳ đất nước nào, nền văn hoá nào trên thế giới. Họ cũng đáng tuổi cô, bác thậm chí là bà chúng ta. Sẽ hay biết bao nếu chúng ta thể hiện sự không đồng tình một cách lịch sự.
Chúng ta có đang sử dụng mạng xã hội một cách tuỳ tiện?
Việc một tấm ảnh/bài đăng bị nhiều bình luận tiêu cực/ném đá đã không còn là điều xa lạ. Có chăng điều thôi thúc mình viết bài này là vì người bị nhắm tới là một giáo viên đang thực hiện nhiệm vụ bà đã làm cả đời, còn người bình luận thì rất có thể - mình nhấn mạnh là có thể - là chính những cô cậu học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, hoặc mới ra trường một thời gian. Qua sông nhớ người đưa đò - mình nghĩ rằng trong số rất nhiều bộ môn chúng ta đã được học từ nhỏ - không phải bộ môn nào cũng giúp chúng ta sau này kiếm ra tiền, trở nên giàu có sung túc. Trong số rất nhiều những giáo viên đã từng đi qua cuộc đời chúng ta, không phải ai cũng dạy được chúng ta nhiều kiến thức chuyên ngành hay. Nhưng từng yếu tố nhỏ như vậy lại góp phần để hình thành nên nhân cách, cũng như trang bị cho chúng ta trên chặng đường đời đầy khó khăn sau này.
Các bạn khó mà nhớ được bữa cơm của ngày này tuần trước các bạn đã ăn gì, khó khăn hơn nữa khi nhớ bữa cơm của ngày này tháng trước ăn gì, càng khó để nhớ từ bé tới giờ mỗi bữa chúng ta ăn những món gì - nhưng mỗi bữa ăn, mỗi món ăn lại đã góp phần để cho chúng ta khôn lớn, khoẻ mạnh như ngày hôm nay. Để các bạn trai to cao vạm vỡ, để các bạn nữ xinh đẹp thướt tha. Vậy nên đừng bao giờ coi nhẹ giá trị của những yếu tố dù nhỏ nhất đã và đang góp phần nuôi lớn chúng ta hàng ngày nhé.
Ảnh bởi
engin akyurttrên
UnsplashNgười dùng mạng xã hội thật sự "hung hãn", "bốc đồng" hay không?
Có thể có, có thể không.
Sự đa dạng trong cách thức được nuôi lớn và những ngã rẽ đường đời đưa mỗi người tới một kết quả khác nhau, không ai là giống ai hoàn toàn cả.
- Vợ mình phàn nàn rằng "GenZ giờ sao ấy, em nhắn tin công việc trên nhóm, tag cả đích danh mấy đứa vào mà không một đứa nào thèm trả lời lại tử tế, giỏi lắm chúng thả tim hoặc like một cái". Nghe tới đó mình chợt chột dạ, liệu có khi nào trong quá trình mình làm việc với sếp hay người lớn tuổi hơn, mình có trong lúc vội vàng mà quên trả lời tin nhắn đàng hoàng hay không. Mình cười xoà "Chắc mấy đứa nó vội"
- Một lần mình vào Facebook để đọc các bài viết liên quan tới kỷ niệm chiến dịch Điện Biên Phủ, tình cờ lạc vào 01 post. Trong post này, một tài khoản (chắc cũng còn trẻ, nhìn avatar mình đoán chàng trai này cỡ hai mươi mấy tuổi) đang hùng hồn phân tích về chiến dịch, và đưa ra nhận định khá chi tiết. Dưới post, có một tài khoản khác (nhìn avatar thì là một cụ cựu chiến binh) phản biện lại bằng lời lẽ khá ngắn gọn. Ngay lập tức, chàng trai trẻ kia liền hùng hổ bình luận "Mày thì biết *** gì mà ẳng ẳng ở đây, *** làm như mày có mặt ở đấy không bằng". Tài khoản của cụ kia tiếp lời "Bác là thương binh, bác mất một bên mắt trong chính trận đánh này cháu ạ, ngày xưa bác ở Sư đoàn ....." Thế là chàng trai trẻ kia im lặng luôn.
- Người thầy dạy Hoá năm xưa của mình là giảng viên trường Sư phạm. Thầy tiếp thu công nghệ dạy online khá nhanh so với các đồng nghiệp lớn tuổi khác. Thầy không hề mở lớp dạy thêm hay trung tâm nào cả, thậm chí cả các con thầy cũng không đi học thêm. Thầy quan niệm rằng "Nếu người giáo viên có tâm thì chỉ cần dạy ở lớp là học sinh đủ kiến thức, không cần phải đi học thêm. Nếu phải học thêm mới qua môn mới đi thi được thì đó không xứng đáng là người giáo viên." Thầy có nhiều bộ sách hay, cũng như thường xuyên mày mò tìm các tài liệu, các bộ đề Hoá hay ở trên Internet. Thầy chụp ảnh hoặc trình bày lại, sau đó đăng tải lên trang Facebook cá nhân kèm theo lời giải gợi ý, và luôn khuyên khích các học sinh có cách giải hay hơn thì chia sẻ lên cho mọi người cùng xem. Học sinh nào mà tháng đó có nhiều cách giải hay nhất, thầy gửi tặng sách làm phần thưởng khích lệ.
- Fan của một người nổi tiếng và anti fan của người đó thường xuyên công kích nhau trên các bài post của Facebook đại diện cho người nổi tiếng này. Từ đầu chỉ đơn thuần là bảo vệ quan điểm, bảo vệ thần tượng; lâu dần cuộc cái vã dài hơi hơn và có xu hướng thù hằn khi ngôn từ trở nên mất kiểm soát. Nhiều từ ngữ xúc phạm, lăng mạ được đưa ra. Dần dà cộng đồng fan của người nổi tiếng này bị gắn mác là "trẻ trâu", "tụi óc ***", "lũ *** ***",... Thần tượng của họ liệu có khi nào cảm thấy buồn khi người hâm mộ của mình bị gán cho những cái mác không lấy gì làm đẹp đẽ vậy không?
- Một vụ án xảy ra, camera quay được cảnh hung thủ cầm vũ khí tấn công nạn nhân, còn người xung quanh khóc lóc hoặc đứng ngoài tìm cách can ngăn. Một số bình luận dưới video "Đ** con lợn ngu, không biết đường cầm cái xẻng ở góc nhà kia mà đánh lại nó, đứng ngoài khóc lóc cái *** à?", "Bị nó đâm mà không biết đường chạy", "Con với cái kiểu gì thấy bố bị đâm mà chỉ biết đứng khóc?".
Vậy nhân vật chính của bài, cô Trình đã làm gì sai?
Mình có tìm được một số video của cô để xem, nhưng mình khẳng định là mình chưa xem hết, vì trên TikTok của cô mình kéo mỏi cả tay chưa hết, nên mình đoán phải cả trăm video. Những nhận định này của mình là chủ quan khi mới chỉ xem được một số video thôi:
- Về trang phục: cô ăn mặc chỉn chu, rất tôn trọng người xem. Có thể một số bạn trẻ sẽ thấy đây là lỗi mốt, không hợp thời trang - theo mình tìm hiểu thì cô sinh năm 1950, thế hệ của cô sinh ra khi đất nước vẫn còn chiến tranh, đủ ăn đủ mặc đã là điều đáng quý, thế nên sau này dù đã hoà bình và kinh tế đi lên, nhiều người vẫn còn duy trì thói quen ăn mặc nghiêm túc và lịch sự làm chủ đạo, chứ không hề để ý tới yếu tố thời trang.
- Về giọng nói: không thể cuốn hút giới trẻ bằng các idol, các thần tượng xinh đẹp ngọt ngào được hỗ trợ bởi công nghệ chỉnh giọng được. Tuy đã lộ rõ dấu hiệu tuổi tác nhưng giọng cô vẫn khá rõ ràng, dễ nghe. Qua cách cô nhấn nhá, có thể thấy dù tuổi cao và đã về hưu nhưng cô vẫn có tác phong giảng dạy như các thầy cô đang công tác
https://www.tiktok.com/@cogiao_ngothuytrinh/video/7355099700304809217
- Về bối cảnh: có gì nhiều hơn ngoài Sách. Người giáo viên cả đời, tài sản lưu trữ nhiều nhất là sách và giáo án. Sẽ không có phong cảnh đẹp hay những địa điểm sang trọng, những món đồ đẳng cấp.
- Về đạo cụ: chẳng có gì ngoài mic + điện thoại. Cô cũng nhiều tuổi rồi, không thành thạo công nghệ, khó tránh khỏi một số video phần Hình ảnh hoặc Âm thanh không được rõ ràng như mong muốn.
- Về nội dung: mình không ý kiến về phần này bởi môn Ngữ văn là một môn rất đặc thù - không có cách cảm thụ và hành văn nào là chính xác nhất hay đúng nhất. Có câu Văn vô đệ nhất, võ vô đệ nhị.
- Về những yếu tố phụ để câu view, kéo tương tác hay quảng cáo, buôn bán: Hiện thời thì mình chưa thấy có gì, ngoài thỉnh thoảng có sự tham gia cùng của nhân vật luật sư Bình, con của cô và cũng là một người nổi tiếng trên mạng xã hội.
- Về mục tiêu làm video: hiện cô Trình nói rằng cô làm không vì lợi nhuận, và cô cũng không có thu tiền của bạn nào cả. Cái này mình tin, các bạn sẽ chỉ tốn tiền mạng để xem thôi - còn bài giảng của cô nghe nhiều thì được nhiều, không nghe cũng không mất học phí.
Lối thoát nào cho những tranh cãi?
Quan điểm cá nhân của mình là khi sử dụng Internet mà chạm phải một nội dung nào đó mình đánh giá là không phù hợp, thậm chí là gây khó chịu cho mình, thì mình sẽ report nội dung này và chọn ẩn những nội dung từ nguồn này/các nội dung tương tự để không phải xem những nội dung/video tương tự.
Các bạn trả tiền mạng, các bạn bỏ thời gian - thì hãy sử dụng một cách vui vẻ và đỡ lãng phí nhất. Trên TikTok kia còn vô số những nội dung khác phù hợp hơn với chúng ta, cớ gì buông lời cay nghiệt với một người có tuổi để bị nhìn nhận với góc nhìn thiếu tích cực từ cộng đồng? Không ai bắt chúng ta phải xem những nội dung giải trí mà chúng ta không ưa thích.
Hãy sử dụng mạng xã hội một cách lịch sự, kênh/video nào không phù hợp với chúng ta, chúng ta hãy lặng lẽ đi ra - để cho những người phù hợp với video/kênh đó ở lại trao đổi, thảo luận với những người cùng chung đam mê, sở thích.
Khi không mua lấy cãi vã, mua lấy bực mình, mất nhiều hơn được.
Còn nhiều lắm những người ủng hộ cô
Đâu đó, còn rất nhiều người quý trọng thời gian và công sức tâm huyết của một người nhà giáo đã về hưu dành cho thế hệ trẻ.
kitty_kitty
@kitty2023
Quan điểm - Tranh luận
/quan-diem-tranh-luan
Bài viết nổi bật khác
Trước em có đọc được một câu này đâu đó trên Internet, không nhớ rõ trích nguồn. Đại ý là "Bộ đồng phục học sinh không chỉ giúp nhận diện thương hiệu trường mà còn làm được 02 việc: 01 - Giúp học sinh tới từ mọi tầng lớp gia đình đều có một vẻ ngoài tương tự, không ai bị phân biệt qua thương hiệu quần áo. 02 - Bộ đồng phục ta đang mặc sẽ khiến ta phải cân nhắc xem xét thái độ và hành động sao cho hoà nhập với những người cũng mặc đồng phục xung quanh"
Dù gì việc cô giáo Trình tiếp tục đều đặn ra video trên TikTok sau khi nhận những bình luận tiêu cực đã là điều đáng quý, không chỉ chứng tỏ đạo đức nhà giáo mà còn là sự kiên nhẫn trong lĩnh vực sư phạm.